به گزارش صبا، پنجمین مراسم «تماشای خورشید» بزرگداشت عبدالمجید ارفعی پژوهشگر و متخصص زبان‌های باستانی به همت کمیسیون ملی یونسکو ایران و با مشارکت موزه ملی ایران و ایکوم برگزار شد.

در این مراسم که عصر روز جمعه ۶ خرداد در سالن همایش‌های موزه ملی ایران برگزار شد، حجت‌الله ایوبی دبیر کل کمیسیون ملی یونسکو، جبرئیل نوکنده رییس موزه ملی ایران، جلال‌الدین کزازی، علی بلوک‌باشی، یوسف ثبوتی فیزیک‌دان و اختر‌شناس، یونس شکرخواه، علی‌اصغر کیهانی مدیر توسعه کسب‌وکار یونسکو، ژاله آموزگار، حجت‌السلام محمود دعایی و احمد محیط‌‌طباطبایی رییس ایکوم ایران حضور داشتند.

مجری برنامه در ابتدای این مراسم جان‌باختن تعدادی از هموطنانمان در حادثه «متروپل» آبادان را تسلیت گفت و به احترام درگذشتگان حضار در سالن یک دقیقه سکوت کردند.

سپس حضار در مراسم به احترام عبدالمجید ارفعی ایستادند و این چهره فرهنگی را تشویق کردند.

تا سال‌ها کسی اهمیت تخصص عبدالمجید ارفعی را درک نمی‌کرد

جبرئیل نوکنده در ابتدای این مراسم گفت: امروز در موزه ملی گردهم آمدیم تا بر مقام شامخ دکتر ارفعی ادای احترام کنیم و من به رسم مهر و ادب بر ایشان تعظیم می‌کنم.

وی ادامه داد: سخن گفتن از آقای ارفعی به دلیل عمری ممارست در حوزه تخصصی ایشان کار سختی است. ایشان الفبای ایران باستان را می‌خواند و پرده از اصراری برمی‌دارد که برای همه ما مهم است.

رییس موزه ملی ایران گفت: او از نخستین پژوهشگران در حوزه تاریخ باستان است که من به دلیل گرایش پیش از تاریخی شانس بودن در محضر ایشان در ایام دانشجویی را نداشتم.

نوکنده بیان کرد: متاسفانه تا سال‌ها درک و دریافتی درباره اهمیت تخصص ایشان وجود نداشت اما این چهره پرتلاش فرهیخته با همه این کج‌فهمی‌ها در هر فرصتی از کوشش دست نکشید.

وی اظهار کرد: او در ساماندهی کتیبه‌های موزه ملی ایران نقش به‌سزایی داشته و بیش از ۵ هزار اثر را به سامان رسانده است.

رییس موزه ملی ایران با اشاره به همکاری عبدالمجید ارفعی در خوانش الواح گلی تخت جمشید در موسسه باستان‌شناسی شیکاگو گفت: تاکنون به همت ایشان ۲ هزار و ۲۶ قلم از این گل‌نوشته ها به ایران بازگشته است.

نوکنده در پایان تاکید کرد: دکتر ارفعی دانش، فروتنی و عشق به این کار را برای همه ما به ودیعه گذاشته‌اند. قطع به یقین نام ایشان آذین‌بخش تاریخ و فرهنگ ایران‌زمین است.

فهم هویت امروزمان را مرهون تلاش آقای ارفعی هستیم

حجت‌الله ایوبی هم در ادامه این مراسم گفت: روزگار ما روزگار دشواری است. جدای از مسائل مختلف، گردوغبار و آلودگی هوا این فضا را ناامیدکننده‌تر کرده است.

وی ادامه داد: اما اتفاقا در چنین روزگاری وقت گفتن از نام عزیزانی چون آقای ارفعی است تا به واسطه شناخت مفاخرمان آسمان هم به ما مهر کند و به جای غبار باران رحمت بر ما ببارد.

دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو، گفت: ما در برگزاری پنجمین آیین از «تماشای خورشید» در مقام نکوداشت نیستیم بلکه ما همه را به تماشای این خورشیدها فرا می‌خوانیم.

ایوبی خاطرنشان کرد: همه مهمانان با همه مشکلاتی که وجود دارد با عشق و بی‌درنگ پذیرفتند که در این آدینه به اینجا بیاییند و این از اهمیت جایگاه دکتر ارفعی پرده برمی‌دارد.

وی اظهار کرد: ما بخشی از تاریخ پرافتخار این روزگار را مدیون شما هستیم زیرا شما سخن‌های نغزی در گفتگو با میخ‌های سخنگو را برای ما روایت کردید. یکی از سخن‌های نغزی که شما روایت کردید آیین فتح و پیروزی کوروش بزرگ است.

دبیر کل کمیسیون ملی یونسکو گفت: جهان امروز نیازمند است که از کوروش این اخلاق فتح و پیروزی را یاد بگیرند.

ایوبی با اشاره به فتح مکه توسط پیامبر اسلام (ص) گفت: حضرت محمد (ص) در روز فتح مکه فرمودند «امروز روز رحمت و بخشش است.» مردم ایران به همین دلیل اسلام را خوب پذیرفتند زیرا ایرانی‌ها موحد بودند و با این اندیشه‌ها آشنا بودند.

وی در پایان اظهار کرد: شما «ذوالقرنین» را برای ما رمزگشایی کردید و ما فهم این هویت را مرهون تلاش شما هستیم. ما امروز به ایرانی بودنمان بیش از همیشه افتخار می‌کنیم.

سپس ویدیویی تحت عنوان «فرزند ایران» درباره زندگی این فرهیخته حوزه تاریخ باستان پخش شد که افرادی چون ژاله آموزگار، سید محمد بهشتی و سید احمد محیط طباطبایی درباره جایگاه عبدالمجید ارفعی سخن گفتند.

ارفعی پژوهشگر راستین اکنون و آینده است

میرجلال‌الدین کزازی به عنوان دیگر سخنران این مراسم بیان کرد: ما امروز گردهم آمدیم تا یکی از فرزندان برومند این سرزمین را گرامی بداریم. مردی که مرد باستان است و داستان باستان را برای ما باز می‌گوید. دکتر ارفعی گنج است، گنجی گرانمایه و کم مانند.

وی ادامه داد: من مرد چاپلوسی نیستم. هرگز سخنی بر زبان من به پاس خوشایند دیگری نرفته است اما می‌خواهم برای شما روشن بدارم که چرا این مرد مِهین گنج است.

این استاد زبان و ادبیات‌فارسی گفت:پاره‌ای از زبان‌ها زبان‌های خاموش و مرده هستند. این زبان‌ها خاموشند زیرا در روزگار ما کسی آنها را به کار نمیگیرد وگوینده‌ای ندارند.

کزازی گفت: اما در دیدی دیگر این زبان‌های خاموش می‌توانند زنده‌ترین و تپنده‌ترین زبان‌ها باشند. حتی زندگی و تپندگی‌شان بیش از زبان‌های زنده‌اند. این زبان‌ها شالوده زنده زبان‌ها را می‌ریزند. اگر ما زبان شکرین پارسی را گرامی می‌داریم وارج می‌نهیم، آن زبان‌های خاموش را ارج نهاده‌ایم. زبان‌های کهن به نیاکان می‌مانند. زبان پارسی به نواده. هر نواده بهره‌هایی از نیاکان خود دارند.

وی در پایان تاکید کرد: کسی که در باستان ایران می‌پژوهد، پژوهشگر راستین اکنون و آینده ایران است. زبان پارسی پیوندهای تنگ و ناگزیر با زبان‌های باستانی ایران دارد و دریغ بزرگان است که ما در این سالیان به این زبان‌ها بسیار کم می‌پردازیم و آماج بی‌مهری ما شده‌اند.

وی در پایان به مرگ برادرش میرکمال‌الدین کزازی که یکی از پژوهشگران در حوزه زبان‌های تاریخی بود اشاره کرد و درگشت او را بر جامعه فرهنگی کشور تسلیت گفت.

تاباندن نور بر بخش تاریکی از تاریخ ایران باستان

علی بلوک‌باشی هم در ادامه این برنامه تصریح کرد: من از انسانی صحبت می‌کنم که همه عمر در اندیشه شناساندن هویت دیروز سرزمین ایران بود تا به امروز ما هویت ببخشد.

وی ادامه داد: من در نیمه نخست دهه ۴۰ در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران با دکتر ارفعی آشنا شدم و در آن زمان آشنایی ما با درود و بدرود آهنگین کلام ایشان همراه بود که هنوز گوش مرا نوازش می‌دهد.

این انسان‌شناس با اشاره به زادگاه ارفعی در لارستان فارس به داستان کرامات یکی از علمای این شهر اشاره کرد و گفت: امروز علامه‌ دیگری از آن سرزمین در این روزگار برخاسته که کرامتی دیداری و ملموس دارد. کرامت ایشان تاباندن نور بر بخش تاریکی از تاریخ باستان ایران است.

بلوک‌باشی گفت: دکتر ارفعی گامی بزرگ برای آشنایی با تاریخ فرهنگ و تمدن ایران در سپیده‌دم تاریخ تمدن بشری پدید آورد. ایشان عرصه آگاهی‌های ما را گسترش داد و ما را با فرهنگ پیشینیانمان آشنا کرد.

وی در پایان عنوان کرد: او با خوانش گل‌نوشته‌های تخت‌جمشید وضع اوضاع مالی و اداری دوره هخامنشیان را کاملا روشن کرده است. از این رو بزرگترین خدمتی که دکتر ارفعی به ما کرد دریچه‌ای از اوضاع اقتصادی و سازمان کار در دوره هخامنشی را برای ما روشن کرده است.

سپس ویدیویی از زندگی عبدالمجید ارفعی برای حاضران پخش شد و پس از آن حضار برای دقایقی ایستاده به تشویق این چهره فرهنگی پرداختند.

یوسف ثبوتی هم در ادامه این مراسم گفت: آشنایی من بیشتر با برادر ایشان در دانشگاه صنعتی شریف بود. ایشان به عنوان دانشجو و من به عنوان استاد. من در طول زندگی یکی از علاقه‌مندان به این الواح گلی بودم و گاهی آنها را مطالعه می‌کنم اما فقط به عنوان یک دانش‌آموز مبتدی این کار را می‌کنم. من می‌دانم که او کار و خدمت بسیار بزرگی به این سرزمین کرده است و همین امر برای ارج نهادن این انسان بزرگ کافی  است.

یکی از محاسن عبدالمجید ارفعی شاگردپروری است

ژاله آموزگار پژوهشگر و زبان‌شناس هم در ادامه این برنامه گفت: من و دکتر ارفعی تقریبا هم‌نسل هستیم و من به نسل خودمان می‌نازم. همه ما اینجا درس خواندیم، به خارج از ایران رفتیم و باز درس خواندیم اما همه به ایران برگشتیم و هر کسی در رشته خودش سعی کرد ایران را بسازد. این نهایت خوشبختی من و هم‌نسلان من است.

وی ادامه داد: آقای ارفعی خیلی بیشتر از ما مشکلات را تحمل کرد. می‌گویند دکتر ارفعی کار بزرگی کرده است اما هیچکس به وضوح نمی‌داند که او چه کار کرده است چراکه کمتر کسی برای خوانش متن او وقت می‌گذارد.

این اسطوره‌شناس گفت: دکتر ارفعی بسیار زحمت کشیده است تا دیگران کار او را مطالعه کنند. اگر آمار بگیریم که چه کسانی کتاب دکتر ارفعی را خوانده‌اند تعداد این افراد زیاد نیست.

آموزگار گفت: دکتر ارفعی با کارش به ما می‌گوید که کوروش چه کرده است. اثر دکتر ارفعی را بخوانید، چون دیگر دشمن کوروش نمی‌شوید بلکه به گذشته ایران می‌بالید.

وی در پایان اظهار کرد: نکته دیگر درباره دکتر ارفعی آن است که هرگز آنچه را که داشته دریغ نکرده است، او شاگرد پرورش داده و این مهم است. استادان ما دیگر جانشین ندارند و دکتر ارفعی یکی از محاسنش شاگردپروری است.

کتایون مزداپور اسطوره‌شناس هم متن پاسداشتی را برای این مراسم ارسال کرده بود که مجری برنامه برای حضار بخشی از آن را قرائت کرد.

سپس با حضور حجت‌الله ایوبی، ژاله آموزگار، جبرئیل نوکنده، احمد محیط طباطبایی، علی‌ بلوک‌باشی و یوسف ثبوتی «نشان خورشید» و «نشان ایکوم» به عبدالمجید ارفعی اهدا شد.

عبدالمجید ارفعی پس از دریافت این نشان‌ها از همه حضار سپاسگزاری کرد و گفت: امروز نه بزرگداشت من، بلکه بزرگداشت استادانی است که به من آموختند تا امروز من اینجا باشم.

وی ادامه داد: من از دکتر پرویز ناتل خانلری که مرا به این کار تشویق کرد، از دکتر حسن علوی که اگر چشمان من را عمل نمی‌کرد من به دبیرستان هم نمی‌رسیدم. از دکتر فرزانگان، دکتر صف‌آرا که زندگی را با ابتلای سخت به کرونا، به من بازگرداندند، سپاسگزاری می‌کنم.

وی در پایان سخنانش گفت: من گرهی از نقش قالی فرهنگ ایران زمین هستم و این نقش قالی است که زیبا است.

انتهای پیام/