مردم در شوروی کمونیستی چگونه حرف‌شان را با لطیفه می‌گفتند | پایگاه خبری صبا
امروز ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ ساعت ۱۹:۱۱

مردم در شوروی کمونیستی چگونه حرف‌شان را با لطیفه می‌گفتند

انتشارات نیستان مجموعه دو جلدی «داس و خنده» و «چکش و خنده» را با ترجمه شهرام همت زاده روانه بازار نشر کرد.
به گزارش صبا، مجموعه دو جلدی «داس و خنده» و «چکش و خنده» اثری که شامل بیش از ۲۶۰۰ لطیفه است که در میان مردم اتحاد جماهیر شوروی و در سال‌های زندگی و زیست در نظام کمونیستی بیان شده است، توسط نشر نیستان به چاپ رسید.
این لطیفه‌ها جدای از مضمون طنز و گاه تلخ و انتقادی خود که می‌توان آن را جزئی لاینفک از ساختار طنز اجتماعی به شمار آورد از این منظر حائز اهمیت به شمار می رود که مخاطب آن بداند که در سال های بسیاری از حیات نظام کمونیستی بیان و بازگو کردن لطیفه به ویژه با مضامین انتقاد از ساختار حاکمیت، می‌توانست منجر به تعقیب قضایی و حتی حبس راوی آن شود. با این همه این لطایف راه و جای خود را در زندگی و ذهن و زبان مردمان این سرزمین باز کردند. برخی در حافظه و برخی در گوشه و کنار یادداشت‌ها و حتی در حاشیه دفاتر تلفن مردم ثبت شدند و پس از فروپاشی کشور شوراها، سرانجام در معرض دید و خوانش و قضاوت عام قرار گرفتند.

درباره موضوعات مورد توجه در لطیفه‌های این کتاب توجه به این موضوع ضروری است که تا پیش از جنگ جهانی دوم موضوع این لطیفه‌ها بیش از هر چیز به نگاه و نقد از وضعیت جاری کشور اشاره داشت و سختگیری‌های نظام استالینی بر زندگی و زیست فکری مردم.

پس از جنگ دوم جهانی لطیفه‌های روسی راه خود به سوی موضوعات فراملی نیز بازکردند و حتی پای هیتلر نیز به این لطیفه‌ها گشوده می‌شود. در دوران جنگ سرد اما به تناسب حساسیت حاکمان وقت اتحاد جماهیر شوروی به این موضوع، لطیفه‌ها به شکل‌های مختلف و در موضوعات مختلفی امکان ظهور و بروز پیدا می‌کنند.

در این کتاب تمام پاورقی‌ها و توضیحات ابتدای هر لطیفه از مترجم است و در متن اصلی هیچ‌گونه پاورقی و یا توضیحی برای لطیفه‌ها وجود ندارد، ولی از آنجا که ممکن بود خوانندگان ایرانی با دلیل به وجود آمدنِ لطیفه و مبانی تاریخی آن آشنایی نداشته باشند، توضیحاتی در ابتدای بسیاری از لطیفه‌ها آورده شده است تا خواننده بیشتر در جریان داستان قرار گیرد.

انتشارات کتاب نیستان این دو کتاب را با ترجمه شهرام همت زاده از زبان روسی به زبان فارسی وارد بازار نشر کتاب کرده است.

همت زاده عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی و از متخصصان و آگاهان به زبان روسی است.

انتهای پیام/

هنوز دیدگاهی منتشر نشده است