بهزاد صدیقی نمایشنامه‌نویس، کارگردان و استاد دانشگاه در گفتگو با خبرنگار ادبیات صبا درباره آخرین آثار خود که به زودی روانه بازار کتاب می‌شوند، عنوان کرد: در تابستان جاری نمایشنامه‌ «سوسمارالدوله» از آخرین نمایشنامه‌هایم توسط نشر مهرگان خرد منتشر می‌شود. چهار نمایشنامه‌ کودک و نوجوان هم از من با نام‌های «تاج شکلاتی»، «داستان یک خر»، «لبه‌ چاقو» و «به پرندگان شلیک نکنیم» در نوبت چاپ نشر نیو است که طبق گفته‌ ناشر امسال منتشر می‌شود. چاپ دوم نمایشنامه‌ «آتمن» هم در همین تابستان توسط نشر عنوان منتشر خواهد شد. همچنین دفتر نخست «رادی‌نامه» که پنج مونولوگ از پنج نویسنده بر اساس پنج نمایشنامه و نامه‌های استاد اکبر رادی نوشته شده است، گردآوری کرده‌ام و به زودی توسط نشر عنوان منتشر می‌شود. همچنین چاپ دوم کتاب «بازی‌گران» تالیف مشترک من و جناب مسعود توکلی توسط نشر افراز نیز زیر چاپ است. دو سال پیش هم جلد چهارم «رادی‌شناسی» را به ناشری سپرده‌ام که قرار است امسال منتشر شود.

او در ادامه درباره مخاطبان نمایشنامه گفت: مخاطبان نمایشنامه‌ها می‌توانند همه‌ افراد جامعه باشند ولی اغلب مخاطبان نمایشنامه‌ها، دانشجویان و دست‌اندرکاران تئاتر هستند. بر اساس مخاطب‌شناسی و رصد‌هایی که انجام می‌شود، نمایشنامه‌های معاصر، مدرن و رئالیسم اجتماعی و انتقادی اغلب از استقبال بیش‌تری برخوردار می‌شوند.

نویسنده «مارش پیروزی» اظهار کرد: طبیعتا به نسبت افزایش تعداد ناشران و افزایش‌ انتشار نمایشنامه‌ها در دو دهه‌ اخیر، تعداد مخاطبان کتاب‌های نمایشنامه هم افزایش پیدا کرده است که بخش عظیمی از این مخاطبان، دانشجویان و استادان تئاتر دانشگاه‌ها، هنرجویان آموزشگاه‌های تئاتری و سینمایی و هنرجویان نمایشنامه‌نویسی هستند. شاید طیف عموم مخاطبان نمایشنامه به نسبت گذشته بیشتر شده باشد اما اصولا در همه‌ جای دنیا اغلب طیف مخاطبان نمایشنامه، دانشجویان، منتقدان، پژوهشگران تئاتر و اصولا دست‌اندرکاران تئاتر هستند، بعد مخاطبان حرفه‌ای تئاتر یعنی تماشاگران تئاتر به سراغ مطالعه‌ نمایشنامه می‌روند و مردم و افراد جامعه طیف کم‌تری از مخاطبان نمایشنامه را دربرمی‌گیرند.

او اضافه کرد: البته درباره‌ اینکه تعداد مخاطبان و خوانندگان نمایشنامه چگونه بیشتر شوند، می‌بایستی فرهنگ‌سازی بیش‌تری انجام شود و همیشه می‌ بایستی برای نمایشنامه تبلیغ کرد تا مخاطبان بیشتری تشویق به خرید و تهیه‌ کتاب‌های نمایشنامه برای مطالعه‌ آن‌ها شوند.

نویسنده «تلفن بی‌موقع» درباره اقتباس در نمایشنامه‌نویسی توضیح داد: اصولا در تئاتر، اقتباس نمایشی یا اقتباس از آثار ادبی، یک کار دلی و ذوقی است و کمتر بر اساس سفارش تهیه‌کننده یا مدیر یک سالن حرفه‌ای یا ناشر صورت گرفته است. در اغلب جاهای دنیا، بسیاری از نمایشنامه‌نویسان به سراغ اقتباس‌های نمایشی بر اساس یک متن تاریخی، داستانی، شعر، نامه و یا هر متنی دیگر می‌روند اما در ایران مقوله‌ اقتباس یک امر سیستماتیک نیست و هر نویسنده‌ای به فراخور دغدغه و ذائقه به سمت اقتباس‌های ادبی می‌رود. بله اقتباس از آثار داستانی در نمایشنامه‌نویسی ایران کمتر صورت گرفته است و اغلب نمایشنامه‌های اقتباسی یا بر اساس متون نظم و نثر کلاسیک و کهن یا گاهی بر اساس آثار سینمایی نوشته شده اند یا براساس زندگینامه‌ یک شخصیت تاریخی. نمایشنامه‌‌نویسان حرفه‌ای ایران اصولا کم‌تر به سراغ مقوله‌ اقتباس رفته اند. جدای نسل جدید نمایشنامه‌نویسی که ظاهرا به مقوله‌ اقتباس بیشتر از نسل قبل‌تر دغدغه دارد و علاقه نشان می‌دهد.

او خاطرنشان کرد: شخصا به اقتباس از آثار ادبیات داستانی و نیز متون نثر کهن ایرانی علاقه‌ زیادی دارم که چند نمایشنامه‌ام، اقتباس از چنین متن‌هایی است. به نظرم نوشتن نمایشنامه‌های اقتباسی ظرفیت زیادی دارد چون منابع بسیاری برای این کار وجود دارد اما نیاز به تسلط و مهارت دارد. البته مقوله‌ اقتباس در نمایشنامه‌نویسی به چند روش و شکل انجام می‌شود که بسته به ذائقه و علاقه‌ نویسنده و اقتباس‌کننده دارد.

صدیقی در پایان تصریح کرد: دو نمایشنامه‌ را از سال گذشته در دست نگارش دارم که در قالب چند مونولوگ بر اساس نامه‌های خیالی به دیگری است و دیگری نمایشنامه‌ای با مضمون اجتماعی و به سیاق رئالیسم اجتماعی است. که امیدوارم تا پاییز امسال تمام کنم. دو طرح فیلم‎نامه‌ سینمایی و سریال را هم نوشته‌ام که قرار است به زودی نگارش آن را به صورت مشترک شروع کنم. در ضمن مجموعه نقدها و مقالات تئاتر و سینمایی‌ام را در دست ویراستاری دارم که امسال به دست نشر خواهم سپرد. جلدهای پنجم تا هفتم مجموعه کتاب‌های «رادی‌شناسی» را آماده‌ چاپ کرده‌ام که به زودی در اختیار ناشر قرار خواهم داد.

ندا زنگینه

انتهای پیام/