به گزارش خبرنگار ادبیات صبا، این روزها مجدد دغدغه و بحث قدیمی چاپ و عرضه کتاب‌های پرفروش بازار که بعضا با ترجمه‌های ضعیف یا به شکل کپی شده از مترجمان نام‌آشنا با تخفیف ۵۰ درصدی به فروش می‌رسند، میان اهالی فرهنگ رونق گرفته است. در این راستا با پیمان خاکسار مترجمی که کتاب «هرچه باداباد» استیو تولتز به تازگی با ترجمه او روانه بازار کتاب شده است، گفتگو کردیم و او درباره مساله بازترجمه ضعیف کتاب‌های پرفروش وارائه آن‌ها در خیابان‌ها با تخفیف‌های ۵۰ درصدی عنوان کرد: در این اتفاق بیشتر از اینکه مترجمان و ناشران ضربه بخورند، مخاطب ضربه می‌خورد زیرا ما یک بدنه شکننده کوچک کتابخوان داریم که ممکن است این افراد به دلیل شرایط بد اقتصادی سمت کتاب‌های ارزان‌تر گرایش پیدا کنند که من به آن‌ها موضعی نمی‌گیرم اما عده‌ای در این میان به فکر سود شخصی خود هستند.

او ادامه داد: افراد کتاب‌های موفق و پرفروش بازار کتاب را با اسامی مترجمانی که هیچ اسم و رسمی ندارند و رزومه‌ای از آن‌ها جایی نیست، منتشر می‌کنند.

مترجم کتاب «جز از کل» در ادامه مثالی از این مترجمان ناآشنا مطرح کرد: به طور مثال یک خانم مترجمی هست که نمی‌خواهم نام او را بگویم اما از کتاب «رازهای موفقیت زناشویی» ترجمه کرده است تا «دجال» نیچه. براساس چیزی که در سازمان کتاب ثبت شده است او ۶۰ سال دارد و ۳-۴ سال است که ترجمه می‌کند اما در این‌ چند سال ۱۰۰ عنوان کتاب با ترجمه او روانه بازار شده است و تمام این کتاب‌ها هم پیش‌تر ترجمه شده‌اند‌.

او اضافه کرد: از این قضیه نمی‌توان چیزی جز دزدی و سواستفاده برداشت کرد. چطور یک مترجم هم می‌تواند کتاب‌های عوام‌پسند ترجمه کند و هم کتاب فلسفی عمیق؟

این مترجم در ادامه درباره کتاب‌هایی که از او مجدد ترجمه و منتشر شده‌اند، گفت: ترجمه های من هم مانند «عامه‌پسند»، «ریگ روان»، «جز از کل»، «اتحادیه ابلهان» و… بارها ترجمه شده‌اند و من می‌بینم که کنار خیابان‌ها به فروش می‌رسند اما تاکنون هیچ اقدامی نکرده‌ام و تنها یک بار در صفحه مجازی خود سعی کردم به مخاطبان بگویم که این ترجمه‌ها کپی هستند و قابل اعتماد نیستند اما فکر کردم که خیلی تاثیرگذار نبود.

دردسر ناشرانِ کتاب‌ساز

مترجم «عامه‌پسند» خاطرنشان کرد: این ناشران کتاب‌ساز، کتابفروشی ندارند و کتاب‌هایشان رادر کتابفروشی‌ها عرصه نمی‌کنند بلکه در پلتفرم‌هایی مانند دیجی‌کالا و کنار خیابان به فروش می‌رسانند. مردم نیز این کتاب ها را می‌خرند اما ۷۰ درصد مواقع نمی‌توانند تا پایان بخوانند. در تشکیلات این کتاب‌سازها معمولا کسی با پروسه چاپ کتاب آشنایی ندارد و در این پروسه غیرحرفه‌ای حتی اگر کتاب از یک مترجم خوب کپی شده باشد، باز با غلط چاپ می‌شود زیرا نظارتی روی آن‌ وجود ندارد و افراد فقط به فکر کسب سود هستند نه فرهنگ.

او در ادامه درباره تاثیر خواندن این ترجمه‌های ضعیف روی مخاطبان تصریح کرد: در مساله چاپ این کتاب‌های بازترجمه ضربه مالی برای من‌ به عنوان‌ یک مترجم مهم نیست بلکه این موضوع اهمیت دارد که مخاطبی یک کتاب به عنوان «اتحادیه ابلهان» می‌خرد و پیش خود فکر می‌کند که واقعا «اتحادیه ابلهان» را خوانده است و یا نمی‌تواند بخواند و از این کتاب دلزده می‌شود و کتاب‌ خواندن با این‌ جملات نامفهوم دیگر برایش لذتی نخواهد داشت.

خاکسار در راستای این مباحث، پیشنهادی را عنوان کرد: یک نقل قولی می آورم از یاسر نوروزی (نویسنده و مترجمی که نام چند ناشر کپی کار را اعلام کرد) که در ابتدا نباید به راحتی به کسی اجازه نشر داد‌ و در مرحله بعد اجازه ندهند ناشران در سال های اول فعالیت خود سراغ کتاب‌های ترجمه شده بروند بلکه باید یک‌ سال کتاب جدید ترجمه کنند.

او در پایان و در بخش دیگری از صحبت‌هایش گفت که پس از هرچه «باداباد» استیو تولتز هنوز کتاب جدیدی در دست چاپ ندارد.

بیشتر بخوانید:

تخفیف بالا به ناشران مستقل ضربه می‌زند/ تاثیر سختگیری‌های ارشاد بر کیفیت کتاب‌ها

اراده‌ای در راستای ناامیدی مترجمان وجود دارد/ جلوی کتاب‌های بازترجمه را بگیرید

ندا زنگینه

انتهای پیام/