امیرمحمد تفتی خواننده موسیقی سنتی ایرانی که جمعه ۳۱ تیر ماه ۱۴۰۱ در سالن هلال احمر شهرستان یزد با همراهی گروه قمر به سرپرستی نوید دهقان کنسرتی را به اجرا درآوردند در گفتگو با خبرنگار موسیقی صبا جزئیات آن اجرا را اینگونه تشریح کرد: من به همراه گروه قمر و همیاری آقای نوید دهقان در این اجرا قطعاتی از مفاخر موسیقی ایران را که بخشی از آن‌ها توسط آقای نوید دهقان ساخته شده‌اند روی صحنه بردیم. همچنین علاوه بر تصنیف، بخش زیادی از برنامه ما مربوط به ساز و آواز بود و اجراها در این کنسرت صرفا محدود به تصنیف‌های مختلف نبود.

او در پاسخ به این پرسش که آیا امکان برگزاری این کنسرت برای دیگر شهرستان‌ها وجود دارد، گفت: باید ببینیم شرایط چگونه پیش می‌رود چراکه این سبک از موسیقی نیازمند حمایت توسط افراد تصمیم‌گیرنده فرهنگی در بخش کشوری است و از این جهت می‌گوییم نیازمندست که شرایط مناسبی برای هنرمندان در این زمینه وجود ندارد. کرایه سالن‌ها به شدت بالا رفته است، هزینه‌های دیگر مثل رفت‌و‌آمد، صداگذاری و سایر موارد نیز به همین شکل است. این شرایط پیش آمده، تهیه کنندگان را وادار به افزایش قیمت بلیت‌ها می‌کند و از جهتی اوضاع اقتصادی امروزه چندان مناسب نیست و درآمد مردم کفاف هزینه تهیه بلیت کنسرت را نمی‌دهد و هنگامی که فضا برای فعالیت در زمینه موسیقی سنتی برای هنرمندان مربوطه سخت شود، دیگر انگیزه‌ای برای اجرای بیشتر باقی نمی‌ماند.

سازمان صداوسیما موسیقی سنتی ایرانی را به گوش مردم برساند

امیرمحمد تفتی ادامه داد: سازمان‌های فرهنگی – هنری باید دست به کار شوند، شهرداری ها باید به کمک هنرمندان بیایند و سالن‌ها را ارزان‌تر در اختیار ما بگذارند تا مردم بتوانند راهی برای برقراری ارتباط با این سبک از موسیقی را پیدا کنند. سازمان صدا و سیما نیز باید همکاری کند و موسیقی سنتی را بیشتر به گوش مخاطبان برساند. بسیاری از هنرمندان هستند که در این راه سال‌ها زحمت می‌کشند ولی وقتی پوشش رسانه‌ای مناسبی شکل نگیرد، مردم چگونه می‌توانند ما را بشناسند؟

وی درباره موسیقی‌ای که امروزه در بین مردم رایج است، صحبت کرد: در حال حاضر سبکی که بیشتر توسط مردم گوش داده می‌شود، سبک پاپ است که مضامین این آهنگ‌ها هم اکثرا عاشقانه و درباره مسائل روزمره است. بیشتر مخاطبان این سبک از موسیقی را جوانان ۲۰ تا ۲۵ تشکیل می‌دهد. از طرفی سرمایه‌گذاران نیز صرفا سعی در معرفی موسیقی پاپ دارند که این از ۲ جهت به موسیقی سبک سنتی لطمه وارد می شود و هنرمندان فعال در این زمینه دلسرد می‌شوند و نوجوانان و جوانانی که مشتاق یادگیری سبک موسیقی سنتی هستند با دیدن گوشه‌گیری استادهای بزرگ، کم کم شوق و ذوق خود را از دست می‌دهند.

خواننده آلبوم «رمز مستی» نظر خود را در باب عمدی بودن یا نبودن این فرآیند ایجادشده اینگونه اظهار کرد: حقیقتا مساله‌ای که وجود دارد پیچیده‌تر از آن است که شخصا بخواهم به آن بپردازم اما با این اوصاف من فکر می‌کنم یکی از عواملی که در شکل گیری این عارضه نقش زیادی دارد، سلیقه‌های متفاوتی است که وجود دارد. همچنین در زمینه مدیریت کلان فرهنگی نیز باید از خود مسئولان پرسیده شود، اینکه آیا اصلا افرادی که در این جایگاه قرار گرفته‌اند، صلاحیت و سواد لازم را دارا هستند یا خیر؟ مسئولان باید پاسخگو باشند. ما به عنوان مجریانی که در این زمینه فعالیت داریم به همراه دوستانی که در زمینه آواز کار می‌کنند (که اکثریت به دلیل فقدان سرمایه‌گذاری در بخش‌های دیگر، به سمت تصنیف‌خوانی و سبک‌های تلفیقی گرایش پیدا کرده‌اند) به تنهایی نمی توانیم به جواب درستی برسیم.

تفتی افزود: همچنین شرکت‌های بزرگ نیز در این جریان نقش بسیار زیادی دارند. به تازگی یکی از تهیه کنندگان که صاحب یکی از شرکت‌های بزرگ هم است به صراحت اعلام کرد که موسیقی ایرانی را فراموش کنید! ما باید از این شخص بپرسیم که تو از چه کسی درس می‌گیری؟ تا چه حد دیگر می‌خواهی از این راه درآمد کسب کنی؟ آیا فکر می‌کنی که می‌توانی با فرهنگ چند هزار ساله‌ ملت ما بازی کنی؟ متاسفانه جو ایجاد شده با افرادی همراهی می‌کند که هم دارای ثروت هستند و هم قدرتمندند. این افراد از هر چیزی برای رسیدن به آن منفعت و هدفی که برای خود در نظر دارند، استفاده می‌کنند و برایشان اهمیتی ندارد که چه چیزی را به خورد روح و روان مردم می‌دهند. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در عرصه موسیقی باید دخالت کند، باید در این مسیر از کارشناسان و مشاورانی که سال‌ها در این بخش به تحقیقات و مطالعه پرداخته‌اند، یاری بجوید. همچنین صاحبان سرمایه همانطور که در زمینه‌های مختلف مثل فوتبال و سایر موارد سرمایه‌گذاری می‌کنند تا تیمی را به جوانان معرفی کنند، باید در این زمینه هم سرمایه‌گذاری کنند تا ما هم بتوانیم اصالت و ادبیات خود را حفظ کنیم و هم موسیقی بی‌کران خود را آن گونه که باید به گوش مردم برسانیم و در معرض دید قرار دهیم و هم در راستای بهبودی حال روح و روان مردممان قدمی برداشته باشیم.

او درباره نسبت موسیقی سنتی و جامعه‌ مدرن نیز توضیح داد: این مساله در همه جای جهان وجود دارد، اما تفاوت ما با دیگر کشورهای اروپایی و آمریکایی در آن است که آن‌ها هرگز موسیقی کلاسیک خود را در معرض خطر قرار نمی‌دهند و حتی اگر در مقطعی افول داشته لسا، همه مراکز فرهنگی حتی کلیساها به کمک آمده، تبلیغاتی را در این راه انجام داده و مکانی را در نظر گرفته‌اند تا این نوع از موسیقی را به گوش مردمشان برسانند. دولت هم یاری می‌کند و به نوازندگان و هنرمندان دستمزد می‌دهد. ارسطو می‌گوید «تغییر اجتناب ناپذیر است» و بله ما هم شاهد تغییرات با سرعت بالا به ویژه در زمینه تکنولوژی (که همه چیز به وسیله آن راحت‌تر شده است) هستیم اما همه این‌ها دلیل نمی‌شود که از هنر واقعی صرف نظر کنیم. همانطور که با وجود مدرن شدن جامعه و پیشرفت تکنولوژی، ساختار بدن ما به همان شکل اصلی خود باقی مانده است، نیازهای اساسی جسمی و روحی انسان نیز از جمله نیاز به هنر، همانطور باقی مانده است و ما نمی‌توانیم از این نیازها چشم پوشی کنیم، همانطور که نمی‌توانیم از اعضای بدن خود بگذریم.

مسئولان به موسیقی سنتی بها نمی دهند

این خواننده موسیقی سبک سنتی افزود: شرایط برای موسیقی اصیل و سنتی ایران از آن جهت سخت شده است که بهایی به آن توسط مسئولان داده نمی‌شود، نه به این دلیل که جامعه مدرن شده و یا مردم دیگر نیازی به آن ندارند. هنگامی که هنرمندان حتی اجازه ندارند که از عکس سازها در پوسترهایشان استفاده کنند، دیگر چه انگیزه‌ای برای ادامه دادن باقی می‌ماند؟ و همه این سختگیری‌ها در حالی است که مردم در رسانه‌های مختلف با آن‌ها رو به رو می‌شوند! پس چه دلیلی وجود دارد، وقتی که حتی از نظر فقهی هم مشکل حل شده، ما اجازه نمایش سازهایمان را نداریم؟

خواننده آلبوم «راز آواز» ادامه داد: ما نمی‌توانیم محتوا را صرفا برای دیده شدن بیشتر، فدا کنیم. امروزه بسیاری از افراد هستند که معتقدند برای بیشتر دیده شدن، باید ضرب آهنگ را تندتر کنیم و این در حالی است که مردم همان سبک اصیل و کلاسیک را دوست دارند و اگر هم چنین چیزی صورت بگیرد، هنر از ذات خودش دور می‌شود. ما نباید محوریت هنر و زیبایی‌شناسی را کنار بگذاریم و عناصر ناهنجار را در هنر رواج دهیم که البته آن هم در جای خود مورد نیاز است اما در استفاده از هر چیزی باید تعادل وجود داشته باشد. موسیقی جدی یک کارکرد را دارد و باقی سبک‌ها کارکرد متناسب با خودشان را دارند. اگر فضا برای هنرمندان باز شود مطمئنا از آثاری مدرن، تلفیقی و… رونمایی می‌شود.

وی درباره نوآوری در موسیقی سنتی گفت: اینکه ما بیایم از عناصر جدید مانند عناصر موسیقایی ملل دیگر به شیوه درست و مناسب، بدون اینکه به سمت ابتذال کشیده شود، بهره ببریم چه ایرادی دارد؟ در هر چیزی باید نوآوری و خلاقیت وجود داشته باشد. هر هنرمند باید امضای منحصر به فرد خود را داشته باشد و هر چقدر که در هنر مراتب بالاتری را کسب کنی قطعا در خلاقیت هم به اوج خود می‌رسی. یک موسیقیدان باید تمام توانش را به کار گیرد تا با حفظ ذات هنر یک اثر مناسب را در اختیار شنوندگان قرار دهد.

تفتی در پایان از برنامه‌هایی که برای آینده در نظر دارد، گفت: یک آلبومی با نام «گنج عشق» با همکاری آقای نوید دهقان در نظر داریم و در حال انجام کارهای دریافت مجوز هستیم. این آلبوم یک کار مرکب‌خوانی است که شامل راست پنجگاه، شور، اصفهان و ریتم‌های متنوع دیگری می‌شود. به علاوه گفتنی است که در بیشتر قطعات از اشعار مولانا استفاده شده است. درباره کنسرت نیز، تماما در تلاش هستیم تا جایی که امکان دارد بتوانیم برای دوستداران اجرایی داشته که باید ببینیم چه می‌شود.

پریسا مقیلان

انتهای پیام/