«دست آفریده‌ها ۳» و «میراث پنهان» در مرحله فنی هستند/ امروزی کردن ساختار و محتوای کهنه دیروز | پایگاه خبری صبا
امروز ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ ساعت ۱۰:۵۱
داوود سماواتی‌یار در گفتگو با صبا:

«دست آفریده‌ها ۳» و «میراث پنهان» در مرحله فنی هستند/ امروزی کردن ساختار و محتوای کهنه دیروز

داوود سماواتی‌یار درباره مراحل تولید دو مجموعه فیلم مستند با عناوین «دست آفریده ها ۳» و «میراث پنهان» خبر داد و از چالش‌ها ساخت مستند در ایران گفت.

داوود سماواتی یار تهیه کننده در گفتگو با خبرنگار رادیو و تلویزیون صبا، درباره آثار جدیدش و روند تولید آن‌ها عنوان کرد: بخش نخست که ما اصطلاحا به آن امور پیش از تولید می گوییم حدود دو سال طول کشید و در این بخش کارگروهی در دو معاونت صنایع دستی و میراث فرهنگی برای دو مجموعه «دست آفریده ها» و «میراث پنهان» شکل گرفت.

او ادامه داد: پس از آن در هر مجموعه یک مشاور محتوایی به ما پیوست که در «دست آفریده ها» مرضیه ترکمانیان که خود از هنرمندان نوگرا در بخش سرامیک بود و در مجموعه « میراث پنهان»، مصطفی پور علی که خود استاد دانشگاه و مدیرکل ثبت آثار بود به عنوان مشاور محتوایی به جمع ما ملحق شدند. ما برای مخاطبان هم ارزش قائل شدیم و تلاش کردیم آن‌ها هر دفعه که برنامه ها را می بیند یک چیز جدید به اندوخته‌هایشان در محتوا و ساختار اضافه شود.

این تهیه کننده سینما و تلویزیون بیان کرد: تولید و ضبط تصویری هر دو مجموعه را سال گذشته انجام دادم که مجموعه فیلم های مستند «دست آفریدها ٣» را با ١۶ کارگردان و مجموعه «میراث پنهان» را با حضور ٢٢ کارگردان به اتمام رساندم. تولید و ضبط هر دو مجموعه کلا در طول یکسال گذشته انجام شده است و هر دو مجموعه از ابتدای امسال وارد مرحله امور پس از تولید تدوین، صداگذاری و اصلاح رنگ و طراحی و اجرای تیتراژ شدند.

سماواتی‌یار از برخی فیلمسازان که با این دو مجموعه همراهی کردند، نام برد و گفت: امیرحسن ندایی، احمد آزاد، سعید شاه حسینی، صابرالله دادیان، حامد کلجه ای، بهروز داوودی، حمید قدرتی، گل اندام صفری ، لیلا اصلانی، آشا محرابی، آسمان طوسی، صحرا اسداللهی، شبنم قلی خانی، فرح زارع و گیتی باقری از کارگردانان این فیلم های مستند هستند.

این تهیه کننده درباره ویژگی مجموعه هایی که تولید کرده است، گفت: ویژگی مجموعه فیلم های مستندی را که در طی ٢٧ سال برای حوزه رسانه طراحی و تولید کردم، می‌توان در دو بخش فرم و محتوا خلاصه کرد. در محتوا من به دنبال تولید متفاوت هستم، یعنی اگر قرار باشد محتوا در دستور کار قرار گیرد در ابتدا امکان یابی خواهم داشت و آثاری رل که با محوریت موضوعات مشابه کار شده است، می‌بینم و آن را براساس رویکرد تحلیلی خود پی می گیرم. درباره ساختار هم اگر مجموعه را در قالب مستند طراحی کنم، ترجیح می دهم از گونه های مختلف روایت در نگاه مستند استفاده کنم و بر این اساس، گروه و جمع فیلمسازان خود را انتخاب و نهایی می‌کنم.

او افزود: در مجموعه فیلم‌های مستند خود از روایت های متفاوت برای به تصویر کشیدن موضوع مورد نظر خود بهره می گیرم؛ گونه های همانند مستندهای داستانی، روایی، شاعرانه، محض، گفتگو محور، فلسفی، بازسازی و ترکیبی. هر قسمت در هر مجموعه یک فیلم کامل است و به هرقسمت با نگاه فیلم کامل ساختن نگاه می‌کنم و شرایط همان را هم برایش مهیا می‌کنم. برای هرقسمت تیم تولیدی خود را پیش بینی می‌کنم و هر قسمت برای من یک فرصت، ارائه است. این کارگردان درباره  پستی و بلندی های مسیر تولید اظهار کرد: نگاه من برنامه سازی نبوده است و همیشه برای هرقسمت، طراحی و تولید جداگانه ای داشته ام. در ذهنم هر قسمت را به‌صورت جداگانه طراحی می کردم و به همین دلیل و حجم بالای عوامل، مانعی برای من نیست چون من هر پازلی را جدا جدا طراحی و اجرایی می کنم. سعی می کنم از گروه تولید جمع و جور برای هرقسمت استفاده کنم و از ظرفیت هر موضوع در راستای جریان تولید نهایت بهره را ببرم، چالش های پیش رو همیشه برای من فرصت بوده‌اند تا مانع، چون زمانی که شما با چالشی روبه‌رو می شوید باید خلاقانه تر کار را پیش ببرید.

او افزود: چالش ها در مسیر تولید کار مستند متاسفانه کم نیست. فهم مشترکی بین ما و اسپانسر درباره تولید یک اثر تاثیرگذار در عرصه فیلم مستند وجود ندارد و به‌نظر سفارش دهندگان، فیلم مستند فیلم پیش پا افتاده‌ای است که با حجمی از راش های درست و غلط جمع می شود، در صورتی که به نظر بنده، تولید فیلم مستند با موضوعی که خود فی نفسه رسانه است، بسیار مشکل است

کارگردان «آواز هرمز» درباره نیروی محرکه اش برای تولید چنین آثاری، بیان کرد: دغدغه ذهنی من معرفی داشته های عظیم فرهنگی و هنری سرزمین پهناور ایران است، هنرمندانی که با ذوق و سلیقه خود هنر دیروز ما را با تجربیات آکادمیک و خلاقیت‌های ذهنی خود در قالبی نو، در شکلی کاربردی به مردم دنیا معرفی می کنند.

سماواتی‌یار درباره انگیزه اش برای ادامه تولید مجموعه مستندها گفت: اینکه کشور ما آثارش در حوزه میراث ناملموس در پرونده های ارزشمند ثبت ملی و جهانی است، سازمان بین المللی یونسکو استادکاران بی نام و بی ادعای امروز کشور جمهوری اسلامی ایران را به عنوان حاملان (گنجینه زنده بشری) ثبت و به دنیا معرفی می کند، برای گروه تولید مجموعه فیلم های مستند «میراث پنهان» انگیزه ای می شود تا حضور این عزیزان برای نسل امروز و فردا ثبت و عرضه شود.

او درباره آثارش بیشتر توضیح داد: در مجموعه فیلم های مستند «دست آفریده ها» که در ٣٠ قسمت ٢٠ دقیقه ای با حضور ١۶ کارگردان در قالب مستند تولید و ضبط شد، ٣٠ هنرمند نوگرا در فرم و محتوا قابل ارائه در آثار امروزشان توسط خانم ترکمانیان که در مسئولیت مشاور محتوایی حضور داشتند، پیگیری شد.

تهیه کننده «منطق الطیر» ادامه داد: اما در مجموعه فیلم های مستند «میراث پنهان» که در ٣٠ قسمت ٢۵ دقیقه ای در ٢٢ استان از شمال کشور تا جنوب کشور از شرق تا غرب کشور را شامل شد، توسط ٢٢ کارگردان با مشاوره مصطفی پورعلی که خود مدیرکل ثبت آثار ملموس و ناملموس وزارت میراث فرهنگی کشور است موضوعات انتخاب و تولید شدند.

سماواتی یار درباره مراحل پس از تولید گفت: این دو مجموعه فیلم با حضور ۳۸ فیلمساز در قالبی مستند با فرمت تصویری ۴k‌ رویت شد که توسط ۳۰ تدوین کننده در دست ادیت نهایی است. برای این دو مجموعه ۶۰  پوستر توسط آقای محمد زندی گرافیست طراحی شده است و برای هر مجموعه دو آنونس توسط آقای فرهاد فرهنگ برای پخش در فضای مجازی و روی آنتن طراحی و تولید شده است. در حال حاضر این دو مجموعه توسط سید محمودرضا موسوی نژاد، طراحی، ترکیب صدا و صداگذاری می‌شود.

تهیه کننده «دخترم مریم» تصریح کرد: در مجموعه های جدیدم از ۹ عکاس دعوت به همکاری کردم و نزدیک به ۸ هزار فریم عکس داریم تا بتوانیم کتاب آن را هم منتشر کنم. سعی می کنم برای هر تولید خروجی های مختلفی داشته باشم زیرا ممکن است کسی فیلم را نبیند اما کتاب به دستش برسد یا عکس ها و پوسترها را ببیند.

او ضمن بیان اینکه مجموعه مستندها در شهریور ماه منتشر می شود عنوان کرد: مجموعه فیلم های مستند «دست آفریده ها سری ۳» و «میراث پنهان»، ان‌شاالله در شهریور ماه با حضور وزیر میراث فرهنگی و مدیران عزیز شبکه دوم سیما رونمایی می‌شود و از ابتدای پاییز از شبکه دوم سیما پخش خواهد شد.

کارگردان «یادهای زلال» درباره پرداخت بهای تولید آثار مستند، توسط تلویزیون تاکید کرد: در سیمای جمهوری اسلامی، چه در بخش شبکه های سراسری، شبکه مستند و یا شبکه های استانی، تولید فیلم مستند پیگیری می شود اما به نظر من کمیت در حال حاضر به اندازه است اما نگرانی از کیفیت آثاری است که تولید می شود، متاسفانه هنوز مدیران رسانه ما فهم درستی از تولید یک اثر مستند ندارند و بودجه ای که برای تولید یک اثر مستند لحاظ می شود بعضی اوقات حتی از تولید آثار ترکیبی کمتر است.

او افزود: هنوز دوستان رسانه ای ما فکر می کنند تولید یک اثر مستند یعنی ضبط و تدوین، منظورم مجموعه ای راش که حالا با سرهم کردن، بتوان از آن اثری مستند تهیه کرد. متاسفانه ما هنوز ناظران خوبی از سوی مدیران سیما برای تولید یک اثر مستند نداریم و بودجه کافی نیز برای پژوهش یک اثر مستند لحاظ نمی شود، هنوز هزینه کافی برای تجهیزات مناسب صرف ساخت مستندهای گوناگون نمی شود. ما حتی آرشیو طبقه‌بندی شده ای از آثار مستند در گونه های مختلف آن با موضوعات تعریف شده نداریم، فرقی هم بین مستندهای عالی، متوسط، خوب و بد نیست.

سماواتی یار درباره تامین هزینه های تولید عنوان کرد: با سختی و مشقت بسیار فراوان این آثار ساخته شد، برای تولید این دو مجموعه بنده سه سال از وزیر و معاونان وقت دولت قبل در وزارتخانه میراث پیگیر بودم تا با همت مدیر سابق شبکه دو سیما آقای جعفری جلوه نیمی از این منابع تامین شد، متاسفانه اسپانسر های دولتی و خصوصی توجیه درستی برای همراهی با مستند سازان ندارند.

او ادامه داد: این در صورتی است که تولید یک فیلم مستند می تواند ارزش افزوده بالایی برای آن وزارخانه یا سازمان یا کارکردهای متفاوتی از لحاظ رسانه ای و ترویجی داشته باشد. بعضی اوقات همه عوامل و نیرو انسانی آن اسپانسر نیروی خود را خواسته یا ناخواسته تجمیع می کنند تا آن اثر تولید نشود و این موضوع باعث شگفتی است.

تهیه کننده «در آغوش ماه» در پایان فضای حاکم بر صداوسیما را تبیین کرد و پیشنهاد داد: تولید محتوای درست و به موقع می تواند از ابهامات بکاهد. در صداوسیما با آمدن مدیران تازه نفس و جوان و خوش فکر، بسیار امید دارم که تولید با محتوا جامع و رویکردهای ساختاری متفاوت، جای فرم و محتوا کهنه و ناکارمد دیروز را می گیرد.

انتهای پیام/

هنوز دیدگاهی منتشر نشده است