بازیگر_سرمایه‌گذار پدیده جدید تئاتر است/ رویای کارگردانی در سر نداشتم | پایگاه خبری صبا
امروز ۲۹ اسفند ۱۴۰۲ ساعت ۰۷:۰۱
در نشست رسانه ای نمایش «آوازخوان طاس» مطرح شد؛

بازیگر_سرمایه‌گذار پدیده جدید تئاتر است/ رویای کارگردانی در سر نداشتم

نشست خبری و آیین رونمایی از پوستر نمایش «آوازخوان طاس» در بالکن کافه ویس تماشاخانه دیوار چهارم برگزار شد.

به گزارش خبرنگار تئاتر صبا، نشست خبری و آیین رونمایی از پوستر نمایش «آوازخوان طاس» نوشته اوژن یونسکو، با ترجمه مبینا امین دهقان و به کارگردانی متین نجاتی، بعد از ظهر روز چهارشنبه، ۲ شهریور ماه ۱۴۰۱ با اجرای فرید رحمتی مشاور تبلیغات و رسانه اثر و با حضور متین نجاتی کارگردان نمایش «آوازخوان طاس»، مجتبی کاظمی مدیر هنری تماشاخانه دیوار چهارم و حسام افسری مشاور کارگردان اثر در بالکن کافه ویس تماشاخانه دیوار چهارم برگزار شد.

متین نجاتی در سخنان ابتدایی گفت: زمانی که من تئاتر را در دوره راهنمایی شروع کردم، هیچ وقت خودم را محدود به شاخه خاصی مثل بازیگری، کارگردانی و غیره نکردم و پنج سال پیش اولین اجرای حرفه ای خودم را در مقام بازیگر انجام دادم و از آن به بعد، فقط بازی کردم.

وی افزود: من هیچ وقت رویای کارگردانی نداشتم ولی وقتی فرصتش پیش آمد تصمیم گرفتم انجام بدهم از این رو براساس سلیقه شخصی و معیارهایی که داشتم نمایشنامه «آوازخوان طاس» را برای اجرا انتخاب کردم.

بازیگر نمایش «والس تصادفی» درباره اجراهای پیشین این نمایشنامه خاطرنشان کرد: این نمایشنامه حداقل بالغ بر ۱۰ بار در تهران و همچنین در شهرستان های دیگر اجرا رفته است و از نظر من، دید متفاوت کارگردان باعث ساخت اثر متفاوتی می شود. وقتی این نمایشنامه را می خواندم زمینه ای برای خلاقیت‌های من داشت و با فضاهایی که ایجاد می کرد، می توانستم شیوه اجرایی مدنظر خودم را در آن دخیل کنم. بعد از چند بار مطالعه توانستم بیشتر به مبحث کارگردانی بیندیشم و تصمیم به اجرا گرفتم.

توجه بیش از حد به مخاطب و فدا شدن در راه او عمل دلپذیری نیست

متین نجاتی توجه بیش از حد به مخاطب و فدا شدن در راه تماشاگر را مضر دانست و بیان کرد: نباید این اندازه به مخاطب فکر کرد که هر چه دلخواه او بود، انجام داد چون اشتباه است. مخاطب مهم است ولی توجه بیش از حد به مخاطب و فدا شدن در راه او عمل دلپذیری نیست چون دیگر کارگردانی من نمی شود و مرا از خلاقیت در شیوه اجرایی تهی می کند.

این بازیگر درباره بحث تهیه‌کنندگی اثر اذعان کرد: تمام هزینه ها را خودم دادم و با تیمی حرفه ای، کاربلد و دارای سلیقه های مشابه این نمایش را روی صحنه می بریم و امیدواریم بفروشد. هرچند اگر نفروخت جای نگرانی نیست.

نجاتی در سخنان پایانی راجع به قیمت بلیت «آوازخوان طاس» گفت: قیمت بلیت ۸۰ هزار تومان است که برای گروه های مختلف تخفیف های گوناگونی در نظر گرفته شده است.

مجتبی کاظمی مدیر هنری تماشاخانه دیوار چهارم به عنوان سخنران دوم درباره مهم ترین ویژگی ای که متین نجاتی کارگردان نمایش «آوازخوان طاس» دارد، بیان کرد: ویژگی کسانی مانند متین نجاتی که کارگردان اولی به شمار می روند، جسارت است و به عنوان شنونده آنچه را که انتظار ندارید، از آنها می شنوید. آنها با جسارت سراغ متنی می روند که بارها اجرا رفته است و با دیدگاهی جدید اجرا می برند.

او درباره برخی شرایط اجرا در تماشاخانه های خصوصی و دولتی و تاثیرش بر گروه های نمایشی جوان تئاتر اظهار کرد: بعضی مدیران تماشاخانه های خصوصی و دولتی پیش نیازهای به خصوص می گذارند که باید چند اثر داشته باشید تا بتوانید اینجا اجرا بروید و ما سعی کردیم این فیلتر‌ها را برای اجرا رفتن در نظر نگیریم و تا جای ممکن حذف کنیم و مانعی ایجاد نشود. البته این حمایت از کارگردان های جوان در برخی تماشاخانه ها در قالب رپرتوآرها و مسائلی از این دست اتفاق می افتد. در هر جایی که ایستادیم باید بتوانیم این فیلترها را کم کنیم تا به تئاتر کمک شود.

این بازیگر از نگاه ترحم انگیز به کارگردان اولی انتقاد کرد: نباید نگاه ترحم انگیز و حمایتی مضاعف بین یک کار اولی با دیگر کارگردان ها داشت چون ممکن است یک کارگردان اولی بسیار موفق عمل کند و دیده شود و حتی با اینکه در ساعت ۱۷ اجرا می رود و یک کارگردان اولی دیگر نتواند موفق شود و تماشاگر استقبال خوبی از اثرش نداشته باشد و همه اینها به کیفیت اثر برمی گردد.

نویسنده نمایش «مشاهدات» قضاوت منفی درباره نمایش های «ایده تا اجرا» را درست ندانست و گفت: «از ایده تا اجرا» در ذات بد نیست و نباید حکم بد و خوب داد چون بخشی از بازیگران مطرح امروزه از نوعی نمایش مشابه «ایده تا اجرا» در دوران خودشان توانستند شناسانده شوند. هرچند متاسفانه در حال حاضر خروجی های خوبی ندارد و اینگونه نمایش ها تبدیل به اولین و آخرین اجرای هنرجویان می شوند یا در آثار بعدی به تکرار همان تجربه نخستین می پردازند بدون اینکه خلاقیتی باشد.

او افزود: هر کسی که هدایتگر این نمایش ها می شود از نیمی از استقبال تماشاگران با توجه به تمایل خانواده ها برای تماشای آثار فرزندان روی صحنه و پر شدن صندلی ها به این شکل مطمئن است و به این صورت، مواجهه هنرجویان با مخاطب و اجرا را مصنوعی می کند و آنها یک تجربه واقعی اجرای صحنه ای را به دست نمی آورند.

نویسنده نمایش «نینوچکا» انتخاب «آوازخوان طاس» از سوی متین نجاتی برای اجرا را اینطور توصیف کرد: «آوازخوان طاس» نمایشنامه خاصی است و مخاطب خاص تری دارد که همه را نمی تواند همراه کند و زمانی که متین نجاتی تصمیم به اجرای این نمایش گرفته است پس چالش افت مخاطب را پذیرفته است و این از جسارت کارگردان اولی بودن ناشی می شود.

کارگردان نمایش «مردی که از آستینش برف می بارید» اینکه کارگردان اولی ها به سمت نمایشنامه های امتحان پس داده نمی روند ستود و گفت: قریب به اتفاق کارگردان اولی ها همینقدر جسارت دارند و به طور معمول، در مسیر رفته دیگران قدم نمی گذارند. روزگاری بود که نمایشنامه «پزشک نازنین» نیل سایمون آنقدر در همه جا اجرا می رفت که سر همه طاقچه ها یکی پیدا می شد. اینکه متین نجاتی نمایشنامه کمتر دیده شده با شیوه اجرایی ابزورد را برای اجرای عموم اول خودش برگزیده، از نظر من، اتفاق جالبی است.

کسانی به اسم تهیه‌کننده به تئاتر ورود می کنند که اشرافی به تئاتر ندارند

بازیگر نمایش «زیر صفر» راجع به تفاوت تهیه‌کنندگی در تئاتر و سینما متذکر شد: تهیه‌کنندگی تئاتر با سینما متفاوت است و در سینما همه تهیه‌کننده را به چشم چمدانی پر از پول می بینند و تشریفات دارد در صورتی که تئاتر تشریفات سینما را ندارد و از کارت تهیه‌کنندگی خبری نیست. همچنین، بازیگر_سرمایه گذار پدیده جدید تئاتر است. همینک کسانی که به اسم تهیه‌کننده به تئاتر ورود می کنند اشرافی به تئاتر ندارند و دخالت های بی‌جا می کنند که به اثر ضربه می زند.

مجتبی کاظمی در سخنان پایانی هزینه تولید ده ها نمایش مانند «آوازخوان طاس» را در بهترین حالت معادل هزینه ساخت یک اثر در شبکه نمایش خانگی دانست و گفت: گروه های نمایشی با هزینه شخصی به تولید یک نمایش می پردازند. این هزینه در یک ضریب به توان ده هزینه تولید یک اثر در شبکه نمایش خانگی نمی شود چون نمایش ها با حداقل هزینه ها در تئاتر با احتساب همه ارکان اجرایی از کرایه سالن تئاتر تا تبلیغات در تئاتر تولید می شود و «آوازخوان طاس» مصداق همین موضوع است. یک گروه نمایشی که بدون پشتوانه تهیه‌کننده دور هم جمع می شوند و به صورت مشارکتی اثر می سازند، مواجهه صادقانه تری با مخاطب دارند که از مزیت های این نوع تولید مستقل است.

حسام افسری مشاور کارگردان اثر در مقام آخرین سخنران با انتقاد از نمایش های «ایده تا اجرا» گفت: موضوع اذیت کننده ای که درباره آنها وجود دارد این است که در حال تغییر بطن اصلی تئاتر هستند و همه چیز به شکل بدی عوض شده است چون نتیجه به اجرای بدی ختم می شود پس نمی توان از روند دفاع کرد و این تغییر هسته اصلی تئاتر ناراحت کننده است.

سپس کارگردان نمایش «صدای خنده حضار» از اینکه برخی اهالی تئاتر اجرای یک نمایشنامه برای یک کارگردان اولی را قبیح می دانند، گلایه و عنوان کرد: گاهی انگار بعضی نمایشنامه ها فقط برای ما قبحی دارند و فکر می کنیم این نمایشنامه را فقط باید بعضی ها که معیارهای خاصی دارند، اجرا کنند در صورتی که ماهیت ادبیات نمایشی و در کل هنر، در تضاد با تقدس است چون هیچ نمایشنامه ای در تاریخ آنقدر عجیب و غریب نیست که کارگردانی برای کارگردانی اول نتواند سراغ آنها برود.

وی همچنین درباره نمایش های «ایده تا اجرا» بیان کرد: درباره آموزش و نمایش های «ایده تا اجرا» باید گفت که ترکیب خنده داری است چون ترکیب واژگانی پابرجاست و مفهوم از بین رفته. در این نوع نمایش ها همه راضی هستند و این آسیبی است که خانواده ای که فهم از هنر ندارند به فرزندانشان می زنند تا به آنها ببالند بدون اینکه واقعا آموخته ای داشته باشند. این توهم بازیگر شدن، پیشرفت آنها را کند می کند مثل اینکه وقتی سه ماه از رفتن فرزندانشان به کلاس موسیقی می گذرد والدین فکر می کنند آنها به تبحر در نوازندگی دست یافته اند در صورتی که اینطور نیست.

مدرس کارگاه های آموزشی «نخ نما» ولع روی صحنه رفتن این قشر از هنرجویان را تحمیلی از سوی خانواده ها و کارگاه های آموزشی «ایده تا اجرا» توصیف کرد و گفت: من در هر ترم برای ورودیه «نخ نما» از ۱۰۰ علاقمند مصاحبه می گیرم و فقط تعداد انگشت شماری از آنها راجع به اجرا رفتن جویا می شوند. این آسیبی است که این نوع نگرش به آنها می زند. در جواب به آنها می گویم که «وقتی به دانشگاه می روید، از آنها نمی پرسید که کار هم به شما می دهند؟» کارگاه های آموزشی هم باید همین شکل را داشته باشند و روی مهارت آموزی تاکید شود.

نباید «کارگردان کار اولی» را به عنوان ترکیبی منفی به کار گرفت

بازیگر نمایش «مشاهدات» با تعریف خاطره ای از علی عمرانی بازیگر قدیمی سینما، تئاتر و تلویزیون خواستار از بین بردن نگاه منفی به کارگردان کار اولی شد و گفت: خواهش می کنم نگاه منفی به کارگردان کار اولی را از بین ببرید مثل رفتار جذابی که علی عمرانی داشت و بین من و محمد رحمانیان فرقی نمی گذاشت بلکه مهم برای او حرفه ای بودن بود. کارگردان های کار اولی پر از ایده هستند و نباید کارگردان کار اولی را به عنوان ترکیبی منفی به کار گرفت.

حسام افسری در سخنان پایانی راجع به متین نجاتی کارگردان اثر گفت: متین نجاتی از سال ۱۳۹۱ در کارگاه های آموزشی من شرکت داشته و مشغول تمرین بوده است. او حالا دارد از دانشگاه فارغ التحصیل می شود. نجاتی با توجه به ارتباطاتی که داشت می توانست بازیگران به نام تری داشته باشد ولی از همانجا انتخاب کرده که خودش آمده است. از نظر من، این جای درست شروع تیم ساختن و اجرا روی صحنه بردن در مقام یک کارگردان برای متین نجاتی است.

با پایان نشست خبری و آیین رونمایی از پوستر نمایش «آوازخوان طاس»، اصحاب رسانه به دعوت گروه نمایشی به تماشای اثر نشستند.

عکس های خبر: مجید نیک نفس

فرزاد جمشیددانایی

انتهای پیام/

هنوز دیدگاهی منتشر نشده است