دخالت دولت نظم بازار نشر را به‌هم می‌زند/ در ۶ ماه اخیر چند کتاب خوانده‌اید؟

اسماعیل امینی شاعر، طنزپرداز، نویسنده و پژوهشگر ادبی در گفتگو با خبرنگار ادبیات صبا درباره تغییرات صنعت نشر کشور در سال‌های اخیر و تعداد زیاد عناوین چاپ‌شده عنوان کرد: در این سال‌ها تنوع کتاب‌های ترجمه بیشتر شده است در صورتی که قبل‌تر ما تعداد محدودی کتاب ترجمه ازنظر عناوین و ژانرهای مختلف داشتیم. این اتفاق مثبتی است که اکنون ما شاهد کتاب‌های متنوع‌تری در بازار کتاب هستیم به طور مثال پیش‌تر کتاب‌های ترجمه در سیطره اندیشه‌های چپ بود اما اکنون موضوعات مختلفی در دسترس است.

او ادامه داد: به هرحال نمی‌توان از مشکلات مربوط به کاغذ، چاپ و… چشم‌پوشی کرد و این مشکلات وجود دارد که کتاب‌ها نسبت به عناوینی که چاپ می‌شوند، تیراژ پایینی دارند. در مجموع کتاب چاپ کردن کار سختی شده است.

این طنزپرداز درباره جایگاه شعر و نثر طنز در بازار کتاب اظهار کرد: شعر را اگر به لحاظ سابقه بررسی کنیم اکنون اهمیت کمتری نسبت به گذشته پیدا کرده است اما در حوزه طنز خوشبختانه گسترش چشمگیری داشتیم به ویژه در حوزه داستان و نثر طنز که هم با تنوع مخاطبانی از طبقات و سلایق مختلف مواجه هستیم و هم تعداد زیادی نویسنده حرفه‌ای وجود دارد که داستان طنز می‌نویسند و آثارشان نیز مورداستفاده قرار می‌گیرد. از همه مهم‌تر اینکه اکنون موضوع کتاب‌های طنز نسبت به گذشته جدی‌تر شده و از شوخی، فکاهی و خنده‌های دم‌دستی تبدیل به طنزی شده است که با شیوه‌های هنری مسائل جدی‌تری را مطرح می‌کند.

این نویسنده با اشاره به رشد کتاب‌های ترجمه نسبت به کتاب‌های تالیفی در بازار کتاب عنوان کرد: طبیعی‌ست که ناشران دوست دارند کتابی عرضه کنند که فروش خوبی داشته باشد زیرا ناشر سرمایه‌گذاری کرده است و انتظار بازگشت سرمایه دارد. به نظر من در این میان آنچه که غیرطبیعی است دخالت دستگاه‌های دولتی ما در بازار کتاب و فعالیت‌‌هایی ازجمله تخصیص سهمیه کاغذ، تعداد زیاد ناشران دولتی، خرید کتاب به سلیقه دولت و… است که به رقابت بازار لطمه می‌زند. بخش خصوصی نمی‌تواند قدرت مالی بخش دولتی را داشته باشد و به رقابت بپردازد درنتیجه نظم بازار کتاب بهم می‌ریزد.

نویسنده «بوستان بی‌درخت» درباره توجه به کتابخوانی در نظام تعلیم و تربیت کشور توضیح داد: در نظام تعلیم و تربیت ما چه در مدارس و چه در دانشگاه‌ها تقریبا هیچ جایی برای کتاب‌خوانی به رسمیت شناخته نشده است. اگر می‌خواهیم هفته کتاب و فرهنگ کتابخوانی گسترش پیدا کند باید در فرهنگ عمومی و نظام تعلیم و تربیت به کتابخوانی اهمیت دهیم.

او در ادامه با پیشنهاد اجرای یک چالش رسانه‌ای گفت: افراد برای استخدام یا معرفی خود باید رزومه ارائه کنند و معمولا یکی از موارد این است که فرد چند کتاب نوشته است؟ در حالی که باید از افراد بپرسند چند کتاب خوانده‌ای؟ به طور مثال می‌توان این چالش را در سطح رسانه‌ای مطرح کرد و از افرادی که کار فرهنگی می‌کنند و مدیران و مسئولان کشور پرسید که در ۶ ماه گذشته چند کتاب خوانده‌اند. کتابخوانی و اطلاع از آخرین آثار بازار کتاب باید میان مردم رسم شود. متاسفانه گاهی دیده‌ام که برخی افراد آخرین کتابی که خوانده‌اند مربوط به کتاب‌های دانشگاه بوده است درنتیجه کتاب خواندن باید فضیلت باشد نه کتاب نوشتن.

امینی در پایان درباره تعطیلی کافه کتاب مشهد در آستانه هفته کتاب بیان کرد: در پایان می‌خواستم بگویم که کافه کتاب مشهد یکی از مراکز مهم فرهنگی کشور در آستانه تعطیلی است و نمی دانم چطور نزدیک هفته کتاب تصمیم به این کار و چنین کج‌سلیقگی گرفتند.

انتهای پیام/