هم‌دلی با طبیعت در اثری با انگیزه‌های تجربی و زیبایی‌شناسانه | پایگاه خبری صبا
امروز ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ ساعت ۱۶:۵۵
آخرین اثر یژی اسکولیموفسکی در رقابت «بهترین فیلم غیرانگلیسی‌زبان» اسکار 2023

هم‌دلی با طبیعت در اثری با انگیزه‌های تجربی و زیبایی‌شناسانه

بیننده طبیعت را با تمام جزئیاتش از نگاه «EO» تجربه می‌کند. ویژگی نماهای کُند نیز در همین تجربه‌کردن‌ها نهفته است. تجربه‌هایی که مخاطب را با نظامِ قانون‌گریز طبیعت آشنا می‌کنند. تجربه‌هایی که تپش‌های ساکن و ساکت طبیعت را قابل لمس می‌کند. تپش‌هایی که انسان به سادگی از کنار آن عبور می‌کند. چرا که قوه فهم و درک طبیعت و غریزه‌هایی که در آن جاری است را ندارد.

به گزارش خبرنگار سینما صبا، یکی از مدعیان اسکار ۲۰۲۳ در بخش بهترین فیلم غیرانگلیسی زبان، فیلم عی‌عو (EO) ساخته یژ‌ی اسکولیموفسکی است.

این فیلم با انگیزه‌ای تجربی و زیبایی‌شناسانه سعی دارد جهان را از دریچه نگاه یک حیوان به نام «عی‌عو» رصد کند. در ادامه به تعاملاتی که این فیلم تجربی می‌تواند با مخاطب ایجاد کند، خواهیم پرداخت.

پیش از آن شایسته است به درون‌مایه و سپس مضمونی که اسکولیموفسکی در پی آن بوده، بپردازیم.

به نگاهی کلی می‌توانیم پلات بیرونی یعنی درون‌مایه اثر را بشناسیم. سرگردانی و جابه‌جاییِ «عی‌عو» از مکانی به مکان دیگر خاصیت موهوم و نامشخص سرنوشت را برای مخاطب برجسته می‌کند. تقدیر همواره در جدال با سوژه‌ها آن‌ها را همچون ذره‌ای معلق در هوا به این طرف و آن طرف می‌کشاند. حال در دل این سرنوشت تعلق خاطری که «عی‌عو» به صاحبش دارد، مخاطب را به او نزدیک‌تر می‌کند.

در واقع مضمون فیلم همان عشقی است که میان «عی‌عو» و صاحبش وجود دارد. جریانی که اسکولیموفسکی با نماهای نقطه‌نظر و ذهنی جاری می‌سازد، نشان از حضور چنین عشقی دارد. اما فضا و لحن فیلم «عی‌عو» در ارائه عشق‌ گفته‌شده محدود نمی‌شود. ریتم موزون و آهسته فیلم اتمسفر پیرامون «عی‌عو» را پررنگ می‌کند. از حرکت مورچه‌ها روی درخت تا زوزه گرگ‌ها در نیمه‌شب جملگی برای مخاطب ترسیم می‌شوند. از این رو بیننده طبیعت را با تمام جزئیاتش از نگاه «عی‌عو» تجربه می‌کند.

ویژگی نماهای کُند نیز در همین تجربه‌کردن‌ها نهفته است. تجربه‌هایی که مخاطب را با نظامِ قانون‌گریز طبیعت آشنا می‌کنند. تجربه‌هایی که تپش‌های ساکن و ساکت طبیعت را قابل لمس می‌کند. تپش‌هایی که انسان به سادگی از کنار آن عبور می‌کند. چرا که قوه فهم و درک طبیعت و غریزه‌هایی که در آن جاری است را ندارد.

صحبت از «غریزه» شد؛ یکی از موتیف‌های مهم در فیلم «عی‌عو» غریزه است. از خودِ «عی‌عو» گرفته تا دختری که به او عشق می‌ورزد و مورچه‌هایی که در نیمه‌شب از کنده درخت بالا می‌روند. همگی در پی غریزه‌ای هستند که در نهاد آن‌ها وجود دارد. یکی پی شکار و دیگری در جستجوی مرهمی برای زنده ماندن.‌ غرایز در فیلم «عی‌عو» محرک‌هایی هستند که به سوژه‌های داخل فیلم انرژی می‌بخشند. آن‌ها را هدایت می‌کند. همچون چراغی که موقع رسیدن به مقصد برای همیشه خاموش می‌شود.

EO امسال در بخش اسکار بهترین فیلم غیرانگلیسی زبان با فیلم‌های در جبهه غرب خبری نیست از آلمان، آرژانتین ۱۶۸۵ از آرژانتین، نزدیک از بلژیک و دختر آرام از ایرلند رقابت می‌کند.

هنوز دیدگاهی منتشر نشده است