سمیه خاتونی/ روزنامه صبا– «باغ کیانوش» فیلم ایرانی به کارگردانی و نویسندگی رضا کشاورزحداد و تهیه‌کنندگی محمدجواد موحد محصول سال ۱۴۰۲ است. این فیلم نخستین بار در چهل و دومین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم فجر اکران شد. داستان این فیلم از رمانی با همین نام از علی‌اصغر عزتی‌پاک اقتباس شده است. این داستان درباره دو نوجوان به نام حمزه و عباس است که تصمیم می‌گیرند در روز جشن ازدواج پسر کیانوش به باغ او دستبرد بزنند. این ماجرا با سقوط یک هواپیمای بمب‌افکن عراقی در نزدیکی باغ هم‌زمان می‌شود. سقوط هواپیما و ورود خلبان آن به باغ کیانوش ماجراهایی را رقم می‌زند. این رمان که توسط انتشارات کانون پروروش فکری کودکان و نوجوانان در سال ۸۹ منتشر شد، داستانی از جنگ است؛ اما در میدان نبرد اتفاق نمی‌افتد؛ قهرمانان آن آدم‌هایی هستند که جنگ سرزده به خانه‌ و کاشانه‌شان سرک کشیده است. ماجرای تجاوز غریبه‌ها و دشمن به آب و خاک و حریم شخصی قهرمانان داستان و یا واکنش آن‌ها در مقابل این تجاوز، سه خط داستانی را تشکیل می‌دهد. «باغ کیانوش» برنده سیمرغ بلورین بهترین دستاورد فنی و هنری چهل و دومین جشنواره فیلم فجر و برگزیده به عنوان بهترین فیلم از سی و ششمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان شد. در مطلب پیش رو با بامداد افشار آهنگساز اثر گفت‌وگویی داشته‌ایم.

بامداد افشار از پرکارترین آهنگسازان فیلم در چند دهه اخیر است او تاکنون جوایز و افتخارات فراوانی کسب کرده است که از میان آنها می‌توان به سیمرغ بلورین برای فیلم «پوست»، دو تندیس حافظ برای ساخت موسیقی فیلم‌های «مغزهای‌کوچک‌زنگ‌زده» و «پوست» اشاره کرد. وی همچنین سابقه فعالیت در آثاری همچون «جنگ‌جهانی‌سوم»، «قورباغه»، «گیلدا»، «ارغوان»، «اعترافات ذهن خطرناک من»، »«پوست شیر»، «ستاره بازی»، «باغ کیانوش» و… را در کارنامه هنری خود دارد.

رمز موفقیت شما در شناخت لحن یک فیلم و همگام کردن موسیقی با اثر چیست؟

دو سال است که مصاحبه نکرده‌ام. معتقدم آنچه که به سمع و بصر می‌رسد دیگر نیازی به توضیح ندارد و صحبت کردن آهنگساز درباره اثر، تخریب و یا تحمیل حرف بر اثر است. اثر مستقل است و خودش باید گویا و نشان ‌دهنده هر چیزی که لازم است باشد. پس از تولید هر اثری، این مخاطبان هستند که باید نظر دهند اثر خوب بوده یا نه؟ جواب این سوال یعنی قبول اینکه من خود را موفق فرض کنم و این غلط است. موفق بودن یا نبودن من در نگاه مخاطب محفوظ است و من درباره آن حرفی ندارم.

 در آهنگسازی فیلم «پوست» که سیمرغ را برای شما به همراه داشت، از چه المان‌ها و مولفه‌های موسیقیایی بومی بهره برده بودید؟

هر چیزی که در آثار من است همانیست که شنیده‌اید و توضیح دوباره من کمکی به آن نخواهد کرد. موسیقی ترجمان فکر من است یعنی چیزی که شنیداری شده ترجمان همان چیزی بوده که من در آن لحظه به آن فکر می‌کرده‌ام. به نظرم لازم است در این باره نقدهایی راجع به موسیقی متن‌ فیلم‌ها مثبت یا منفی نوشته شود و ملاک همان باشد نه آن ‌چیزی که خود آهنگساز به شکل توضیح اضافه به آن وارد کند.

 تا بحال موسیقی متن‌هایی که برای فیلم‌ها ساخته‌اید در بوته نقد قرار گرفته است؟

در این سالها منتقدی که در موسیقی جریان‌سازی کند، نداشتیم. اما همواره با پالس‌های مثبت و منفی روبرو بودم که بیشتر در کامنت‌های مخاطبان خوانده‌ام. خصوصا راجع به کارهای که بیشتر دیده شده و مورد توجه قرار گرفته است، که برخی منفی و برخی هم مثبت بوده است.

 با این حجم از کار زیاد چگونه وقت برای تولید اثر دارید؟

من دو سال است که در هیچ پروژه سریالی نبودم. بعد از سریال «پوست شیر» حدود دو سال با هیچ پروژه‌ سریالی همکاری نداشتم.

 «باغ کیانوش» را چه زمان کار کردید؟

باغ کیانوش تنها پروژه سینمایی بود که پارسال کار کردم.

 دلیلی داشته که کار کمتر را ترجیح داده‌اید؟

خیر، دو سال است درگیر پروژه شخصی و آلبوم خودم بودم و همچنین کار تدریس. به همین دلیل مقداری سایه سریال و سینمایی در کارم کمتر شده است. در حقیقت پیشنهاد جذابی هم نبوده که مرا تهیج به کار کند. بعد از آن هم یکی دو کار خارجی بود و دو سریال بود که احتمالا بعدا پخش خواهد شد.

 با توجه به اینکه گفتید پروژه‌های خارج از کشور داشتید، این نگرانی بوجود می‌آید که دیگر در آثار ایرانی حضور نداشته باشید…

 خیر، دوستان کار من را شنیده بودند و یک همکاری کوتاه مدت بود که تمام شد. چند اثر مربوط به کویت و لبنان بود که در همین جا انجام می‌شد و حتی لازم به سفر هم نبود.

 پروژه خوب را چطور تشخیص می‌دهید؟

نگاه کارگردان و سابقه او در فیلمسازی و اگر کارگردان اولی باشد نگاهی که به اثر دارد برایم ملاک است و فیلمنامه‌ای که قرار است کار شود.

 یعنی فیلمنامه  را از همان ابتدا کامل می‌خوانید؟

بله، بعد از خواندن فیلمنامه با کارگردان جلسه‌ای می‌گذارم و در همان جلسه از نوع صحبت‌ها و نتیجه‌گیری‌ها برایم مشخص می‌شود که می‌توانم همکاری کنم یا خیر، البته که خیلی از عوامل دیگر هم دخیل هستند اما کارگردان مهم‌ترین بخش آن است.