کویر مرنجاب یکی از قطبهای اصلی کویرگردی در ایران تبدیل شده است و قبلا به آن «مرد رنج آب» میگفتند که رفته رفته تغییر کرد و به «مرنجاب» تبدیل شد.
به گزارش
خبرنگار «صبا»، کشور ایران با دارا بودن جغرافیای خاص که تنها در معدود نقاطی از دنیا وجود دارد، علاوه بر داران بودن نقاط ساحلی، جنگلها، کوهها و دشتهای سرسبز از موهبت داشتن مناطق کویری هم برخوردار است، امروزه گشت و گذار در طبیعت تنها محدود به مناطق پرآب و جنگلی نیست، بلکه به لطف پیشرفت تکنولوژی و افزایش سطح آگاهی و البته حس تنوعطلبی، مناطق کویری و بیابانی طرفداران زیادی پیدا کردهاند.
این مناطق به دلیل موقعیت خاص و بکر حس کنجکاوی و جستجو را در همهی افراد ماجراجو بر میانگیزد و آنها را به سمت خود میکشانند. شنهای روان، پوشش گیاهی و جانوری ویژه، حس کشف ناشناختهها و همچنین سختی پیمودن کویر جذابیت زیادی به همراه دارد.
کویر مرنجاب یکی از این موهبتهای الهی به شمار میرود که به یکی از قطبهای اصلی کویرگردی در ایران تبدیل شده است و یکی از بهترین جاذبههای گردشگری ایران محسوب میشود. وقتی پا به این کویر میگذارید، احتمالا محو زیبایی آن خواهید شد و این مورد را مرهون طبیعت جذابش است. کویر زیبای مرنجاب یکی از پرطرفدارترین نقاط کویری ایران است که در میان کویرگردان محبوبیت بالایی دارد. این کویر یکی از بهترین نقاطی است که میتوانید برای سفرهای بیابانی انتخاب کنید.
کویر مرنجاب در شمال شهرستان آران و بیدگل در استان پهناور اصفهان واقع شده است که از شمال به دریاچهی نمک آران و بیدگل، از شرق به کویر بند ریگ و پارک ملی کویر، از غرب به کویر مسیله و دریاچههای نمک حوض سلطان و حوض مره و در نهایت به شهرستان آران و بیدگل از سمت جنوب منتهی میشود.
نام این کویر را شاه عباس صفوی انتخاب کرده است. بعضی نیز میگویند که کندن چاه و قنات و رسیدن به آب شیرین در این کویر کاری بسیار طاقتفرسا و سخت بوده، به همین دلیل قبلا به آن «مرد رنج آب» میگفتند که رفته رفته تغییر کرد و به مرنجاب تبدیل شد.
مرنجاب از معدود کویرهایی است که در مسیر جاده ابریشم قرار دارد. کاروان سرای مرنجاب هم که دستور شاه عباس ساخته شده از مسیر ارتباطی بین دو شهر خراسان و اصفهان بوده است. دلیل احداث این قلعه زیبا حمله ازبکها و افغانها از طریق دریاچه نمک و این کویر به کاشان و اصفهان بود. بالای کاروانسرا به شکل سنگرهای دیدهبانی درست شده و در آن زمان ۵۰۰ پاسدار همیشه در کاروانسرا حضور داشتند تا امنیت عبور کالا از اروپا به چین و برعکس را تامین کنند. در حال حاضر و پس بازسازی و مرمت کاروانسرا، اتاقهای کاروانسرای مرنجاب اجاره داده میشود. اقامت در این کاروانسرای تاریخی در نوع خود هیجان انگیز و لذت بخش است. قناتی در کنار کاروانسرا وجود دارد که از نوع آب شیرین است. وجود این قنات در کنار کویر و شوره زار بسیار رازی است که هنوز فاش نشده است.
عمده پوشش گیاهی کویر مرنجاب شامل گیاهان شور پسند از جمله درختهای گز و تاق و بوتههای قیچ است. پوشش جانوری کویرمرنجاب به دلیل وجود آب و غذای فراوان بسیار غنی است. از جمله حیوانات موجود می توان به گرگ , شغال , کفتار , روباه شنی , گربه شنی , بزمجه , آفتاب پرست , انواع مارمولک , مار , عقرب , تیهو , عقاب , شاهین و… اشاره کرد.
دریاچه نمک آران وبیدگل و جزیره سرگردان از دیگر نقاط دیدنی کویر مرنجاب محسوب میشوند. چاه تاریخی دستکن در قسمت شرق کویر مرنجاب، محل آبشخور شترهای کاروانها در گذشته ها بودهاست. قلعه مرنجاب، کاروانسرایی است در کویر که در مسیر راه ابریشم قرار دارد و کاروانها برای سفر به خراسان، اصفهان، ری و بالعکس از این مسیر میگذشتند. درباره دلیل ساخت این قلعه و کاروانسرا در کنار دریاچه نمک، نقل است که شاه عباس دست به ایجاد تاسیس کارونسراها در مسیر های رفت و آمد زد، بالای کاروانسرای کویر مرنجاب به شکل سنگرهای دیدبانی است و ذکر شدهاست که همیشه ۵۰۰ نگهبان مسلح در قلعه حضور داشتند و امنیت عبور کالا از چین به اروپا و بالعکس را در این منطقه تأمین میکردند. قنات کنار کاروانسرا که برکه بزرگی به وجود آوردهاست، آب شیرین دارد و وجود آب شیرین در کویر نمک و شوره زار یک پدیده بسیار منحصر به فرد است.
از دیگر نقاط دیدنی این کویر شهر زیر زمینی(اویی)که در زیر بافت شهر نوش آباد بصورت دست کن ایجاد شده و چندین هزار متر وسعت دارد متعلق به قبل از اسلام می باشد، که از عمق ۴متری تا عمق ۱۸متری زمین فضاهای متعددی از جمله اطاق راهرو و چاهها و کانالهای زیادی برای در امان ماندن از دست اشرار کنده شده است.این معماری بی نظیر با این شکل ساختاری در جهان منحصر به فرد بوده و در دوره های مختلف تاریخی کاربرد نظامی و دفاعی داشته است.
راههای ورود به داخل شهر زیرزمینی نوش آباد از طرق مختلف و به شکل مخفی در منازل یا داخل قلعه خشتی در مجاور شهر و یا محلهای پر جمعیت و داخل کانالهای پایاب هایی که از زیر خانه ها و برای گذر آب قنوات ایجاد شده،چاههای داخل مساجد و باغها و بازارها و هر جایی که در زمان حمله دشمن امکان دسترسی سریع و فرار ساکنین را فراهم می نموده،ایجاد شده است.در بعضی منازل قدیمی که در قسمت مطبخ خانه آن چاهی برای ورود به این فضاها حفر نموده و در دهانه چاه را با تنور به طرز ماهرانه ای پوشانده و انتهای تنور که در دهانه چاه قرار گرفته را با تابه گلی مسدود و روی تابه را خاکستر ریخته ودر مواقع اضطراری افراد از داخل تنور وارد شهر زیر زمینی اویی شده و دوباره انتهای تنور را مسدود به شکلی که هیچ اثری از ورودی به شهر زیر زمینی اویی معلوم نمی شود.در طول مسیر شهر زیر زمینی اطاقهایی به ابعاد مختلف برای اسکان موقت حفاری کرده اند. ارتفاع اتاق ها تقریبا ۱۷۰-۱۸۰ سانتی متر می باشد.اتاق ها به شکل تو در تو با زاویه ساخته شده اند که دید مستقیم با فضای بعدی را مسدود کند
در دهانه هر چاهک تعدادی قلوه سنگ وجود دارد که در صورت احساس خطر یا ورود هوای آلوده یا دود به طبقات با تخته سنگ دریچه را مسدود و یا اگر دشمن قصد ورود به فضاها را داشته با سنگها که حکم وسایل و ابراز دفاعی را می کرده بر سر مهاجمین می کوبیدند.
با توجه به تو در تو بودن فضاها هیچ گونه مشکل تنفسی در شهر زیر زمینی احساس نمی شود و این یکی از شگفتی های داخل شهر زیرزمینی نوش آباد می باشد،آب مصرفی و شرب ساکنین داخل شهر زیر زمینی نوش آباد توسط راههای مخفی که به پایابهای مرتبط به رشته قنات ها بوده و از زیر زمین می گذرد تامین می کردند.این فضاها نه تنها در سطح زیرین شهر گسترده شده تا حصار بیرون شهر و حتی شهر تاریخی و تالار نیاسر راه دارد.راههای مختلف دیگری به برون شهرنوش آباد از زیر زمین مشاهده شده که به چاههای داخل قلاع اطراف شهر مرتبط می باشد.
سفر به کویر همیشه زیباییهای خاص خود را دارد پاییز و زمستان بهترین زمان سفر به کویر مرنجاب است. در ابتدای بهار نیز هوا معتدل و خنک است. اگر از گرمای زیاد سوزان هوا فراری هستید، ماه آبان تا فروردین، بهترین زمان سفر به مرنجاب است و هوا در مقایسه ی ماه های دیگر معتدل تر و خنک تر است.ولی در تابستان دمای هوا در روز به ۴۰ درجه سانتی گراد هم میرسد. به همین دلیل تابستان زمان مناسبی برای سفر به کویر مرنجاب نیست
دسترسی به این کویر به این صورت است که اگر از تهران حرکت می کنید، باید ابتدا به اتوبان قم- تهران و بعد اتوبان قم- کاشان بروید. بعد از طی مسیر اتوبان به شهر کاشان و از آنجا به آران و بیدگل می روید. در آران بیدگل باید وارد بلواری به نام بلوار ارتش شوید و تا کاروانسرای مرنجاب که حدود ۴۵ کیلومتر راه است، حرکت کنید. از کاروانسرا تا کویر شنی مرنجاب هم حدود ۸ کیلومتر دیگر راه است.
لازم به ذکر است کویر یکی از افسون کننده ترین آفریده های خداوند است که سهم بالایی در جذابیت طبیعت دارد. آرامش و سکوت عمیق و آسمان شب جادویی کویرها، باعث شده تا با بازدید از یکی از آنها بتوان همزمان سکوت و زیبایی را با هم تجربه کرد و کویر مرنجاب یکی از زیباترین نقاط کویری محسوب می شود.
هنوز دیدگاهی منتشر نشده است