روزنامه صبا پنج ساله شد. پنج سال از انتشار یک روزنامه تخصصی هنری در ایران میگذرد. نفس تپنده این رسانه درحالی ادامه دارد که
در چند سال اخیر رونق فضاهای مجازی باعث شده که هر روز فضا برای عرض اندام نشریات
مکتوب تنگتر شود اما روزنامه صبا سعی کرده که با استفاده از طرحهای جذاب و
اثرگذار، خلاء روزنامه تخصصی را به سهم خودش پر کند. روزنامهای که سعی میکند با ارائهدادن
نقد و تحلیل هنرهای مختلف و توجه به نیاز روز جامعه، زمینه را برای ارتقای سواد،
زیباییشناسی و سلیقه مخاطب خودش فراهم کند. بهمناسبت پنجسالگی «صبا» سراغ
سینماگران رفتهایم تا نظرات آنها را درباره روزنامه صبا جویا شویم که در ادامه
میخوانید.
علی نصیریان: نشریات کاغذی اثرگذاری
خاص خود را دارند
در طول این چند
سال نشرِ روزنامه صبا، این رسانه توانسته است جایگاه خود را در فضای رسانههای فرهنگی
بیابد. هنوز هم با وجود گسترش فضای مجازی در بعد رسانه، نشریات کاغذی اثرگذاری خاص
خود را دارند. کتاب را میتوان در فضای مجازی منتشر کرد و در همان فضا با دنیای
خاص آن فضای مجازی هم به مطالعه اثر پرداخت ولی آن کتاب مکتوب نمیشود. کتاب که
دردستگرفته و خوانده میشود تاثیری دارد که خواندن همان متن در فضای مجازی، آن
اثر را نمیگذارد. همین مثال برای مقایسه رسانههای مکتوب و مجازی هم مصداق دارد.
اثری که نوشتار مبحثی و نشر آن در بعد روزنامه و کاغذ میگذارد تا الان در فضای
مجازی ایجاد نشده است.
عباس رافعی؛ نویسنده، کارگردان و تهیهکننده
سینما: نقد کنید و رهنمون بدهید
این روزنامه را
خیلی دنبال میکنم. به این دلیل که «صبا» هر روز صبح، روی میز اکثر مسئولان
فرهنگی و هنری قرار میگیرد. این روزنامه، مسئولیت خطیری دارد که نقد کند و رهنمون
بدهد و با طراحی سوالهای متفاوت به روشنگری بپردازد. باید توجه کرد که مخاطبان «صبا»
فقط هنرمندان نیستند بلکه هنربانان هم هستند. این روزنامه باید صفحاتی را باز کند
و موقعیتهایی را ایجاد و به هنربانان بگوید که هنربانی هیچ کم از هنرمندی ندارد.
محمد آفریده؛ تهیهکننده سینما: روزنامههای مستقل
موثر هستند
هر تعداد روزنامههایی وجود داشته باشند که وظیفه خود را به
نحو احسن انجام دهند، بتوانند خلاها را بیان کنند و از محاسن درست بگویند بهحتم
در جریان رو به رشد جامعه کمککننده خواهد بود. بهنظرم هنوز جای روزنامهها در
مسیر توسعه کشور بسیار حائز اهمیت است. البته حرکت در مسیر توسعه و همراهی در این
مسیر باید با رویکرد مستقل روزنامه همراه باشد تا نقدها به قصد بهبودها دلسوزانهتر
و موثرتر باشد. وقتی روزنامه مستقل باشد نیازی به تعریفکردن صرف نیست و تعریفکردن
صرف هم تغییر مثبتی را حاصل نمیکند. روزنامهای اثرگذار است که از تعارفها گذر
کند. اگر نقصی وجود دارد باید منصفانه گفته شود با نه گفتنها به جایی نمیرسیم،
باید به سمتی برویم که در داخل خودمان، نقد از خودمان را یاد بگیریم تا فضا را
برای فعالیتهای موثر را ایجاد کنیم. بهخاطر سالگرد روزنامه صبا تبریک میگویم و
امیدوارم مسیری را که تاکنون طی کردهاید بهتر و موثرتر در ادامه طی کنید.
منصور لشگری قوچانی؛ تهیهکننده سینما: روزنامه
صبا فضای مطبوعاتی سینما را تغییر داد
از زمانی که
روزنامه صبا، منتشر شد فضای مطبوعاتی سینما تغییر کرد و فضای انحصاری که بعضی از
روزنامهها ایجاد کرده بودند شکست. بهخصوص نشریاتی بودند که از قدرت خود استفاده
کرده و فضای غیر اخلاقیای را در فضای سینما ایجاد کرده بودند. به شکلی که گویی
چند قبیله هستند که فقط آنها میتوانند کار کنند و فقط آنها هستند که باید از
سینما بنویسند، با آمدن «صبا» این فضا کمرنگ شد. یادم هست، وقتی این روزنامه اخبار
فیلمهایی -که تهیهکننده آنها بودم- را منتشر میکرد بدون هیچ چشمداشتی این کار
را انجام میداد و بهطور برابر سعی در پرداختن به همه آثار سینمایی داشت و دارد. «صبا»
روزنامه مستقلی است و امیدوارم با همین استقلال بماند. سالگرد این روزنامه را به
روزنامهنگارانش تبریک میگویم زیرا آنها بودند که با داشتن نگاهی مستقل،
توانستند انحصاریبودن فضای خبررسانی را از بین ببرند. البته فضای مجازی روزنامه
صبا هم موفق عمل کرده است و این همراهی میتواند رخدادن اتفاقهای خوب را تداوم
بخشد.
پوران درخشنده؛ نویسنده، تهیهکننده و کارگردان
سینما: صفحه سینما جهتدهی خبری خوبی دارد
نشریات سینمایی
نقش مهمی درانعکاس اخبار، جهتدهی به مخاطب و اطلاعدهی درست درباره تولید و توزیع
فیلمها داشته باشد. این روزنامه در این زمینه خیلی خوب عمل کرده و توجه لازم را
به مسائل سینما نشان داده که امیدواریم بیشتر از این هم باشد و شود چرا که سینما
بخش مهمی از زندگی ما را در بر میگیرد.
ناصر هاشمی؛ بازیگر: «صبا» به فرهنگ کمک شایانی
میکند
این روزنامه یکی
از نشریاتی است که به حرفه و فرهنگ ما کمک قابلتوجهی میکند. باید مجال لازم برای
عرض اندام بیشتر چنین نشریاتی فراهم شود. برای مثال در نظر بگیرید گروهی که با
چنین روزنامههایی مخالف هستند. میتوانند از طریق گفتمان فرهنگی و از طریق چاپکردن
روزنامهای، تفکر خودشان را ارائه کنند. در شرایطی که در زمانه حاضر فضاهای مجازی
رونق گرفته باید از معدود نشریات سینمایی حمایت کرد. به شخصه نمیتوانم ارتباط
چندانی با رسانههای مجازی برقرار کنم. در دوره ما بیشتر با نشریات و کتاب روبهرو
بودیم. ممکن است الان کتاب را از طریق آیپد بخوانم اما باز هم دلم برای رسانههای
مکتوب تنگ میشود.
فرزاد موتمن؛ نویسنده و کارگردان: کمیسیون
فرهنگی مجلس «صبا» بخوانند
دوستانی که در
کمیسیون فرهنگی مجلس هستند و وقت ندارند فیلمها را ببیند و بدون تماشای فیلمها در
موردشان نظر میدهند! حداقل این روزنامه را بخوانند. روزنامه صبا را بخوانند تا از
این طریق فرصتی برایشان ایجاد شود تا درباره مطالبات و خواستههای ما آگاهی بهدست
آورند.
مرضیه برومند؛ نویسنده، کارگردان و تهیهکننده:
«صبا» قبلا خوب نبود اما بهتازگی متحول شده است
در گذشته روزنامه صبا مرتب برای من میآمد اما بهتازگی
کمتر میآید. اما زمانی که به کیوسکهای روزنامه میروم، این روزنامه و اغلب
نشریات فرهنگی و هنری را خریداری میکنم. البته روزنامه صبا قبلا زیاد خوب نبود
اما بهنظرم در یکی دوسال اخیر متحول شده است. متاسفانه برخی از روزنامهها گرفتار
باندبازی هستند. برای مثال با برخی تهیهکنندهها و روابط عمومیها وارد روابط
غیرحرفهای میشوند و بهخاطر همین اخبار فیلم و سریال عده خاصی مدام برجسته میشود.
در زمینه نقد هم اغلب نقدها جهتدار است. اگر پول گرفته باشند نقد مثبت مینویسند
و اگر پول نگرفته باشند نقدی منفی! از طرفی دیگر بهتازگی برخی از این نشریات خیلی
زرد شدهاند. نه اینکه توقع داشته باشیم که برای مخاطب فرهیخته کار کنند اما
حداقل خط میانه را در نظر بگیرند.
سال گذشته در
«صبا»، تولدم را تبریک گفته بودید پس تولدتان مبارک! شما جوانان پرشور و فعالی
هستید که امیدوارم پرشورتر از قبل به راهتان ادامه دهید.
امیریوسفی؛ نویسنده وکارگردان: دنبال سلفیگرفتن
با مدیران سینمایی نباشیم
وظیفهای که باید
هر رسانهای داشته باشد توجه به مستقلبودن است. استقلال که وجود داشته باشد
عادلانه و به حق مطلب منتشر میکند. رسانه مستقل است که میتواند از حق سینماگرانی
که نهتنها در چند سال اخیر که در دهههای مختلف مورد بیتوجهای قرار گرفتهاند
بگوید و موثر باشد. متاسفانه شرایطی که در اکثر رسانههای هنری ایجاد شده است این
است که مدیرانشان بیشتر ازاینکه فکرشان کنار و همراه هنرمندان بودن باشد، بهدنبال
سلفی گرفتن با مدیران سینمایی هستند. «صبا» این مسیر اشتباه را کمتر رفته است،
امید که در آینده شاهد کمترشدن آن هم باشیم تا این نشریه بهعنوان نشریهای مستقل،
توجه اکثر هنرمندان را بهخود جلب کند و محیطی برای بیان مطالبات هنرمندان باشد.
علی رویینتن؛ نویسنده و کارگردان: چه زیبا میشود
اگر نشریهای مستقل پیدا شود
این روزنامه سعی
میکند که مستقل باشد. در این مورد که رسانهها و روزنامهها رکن چهارم دموکراسی
هستند، حرف زیاد گفته میشود، باتوجه به اینکه ما در صنعت نشر و نشریه ضعف داریم
و پشتوانه مالی دراین بخش وجود ندارد، نشریات اگر نتوانند حمایت مسئولان را جلب کنند
ورشکست خواهند شد و همین مسئله شرایط را به سمتی سوق میدهد که نشریات بدون آنکه بخواهند
روابط عمومی نشریه حکومت میشوند و مطالب آزاد کمتر در نشریات دیده میشوند. بههمین دلیل بهشخصه
هیچ توقعی از هیچ نشریهای در ایران ندارم که مستقل عمل کند. در گذشته، نشریات،
خبرنگاران و منتقدان جریانها را شناخته میکردند و در میان کاوشهای خود آدمهای بزرگ
سینما، کتاب، تئاتر و ادبیات را کشف میکردند، سالهاست که هیچکدام از نشریات
هنری ایران نتوانستهاند جریان تازهای را رقم زده، کشف کنند و پایش بایستند. چقدر
زیبا میشود که نشریهای هنری پیدا شود که بتواند بهطور مستقل جریانساز باشد، پای
هدفش بایستد و هنرمندان هم با او همراه شوند. شاید با این روش، مسیر رسیدن به
مطالبات هنرمندان نیز سهلتر شود. نشریه مستقل که وجود نداشته باشد، مسیر اصلاحات
سختتر خواهد شد.
داود خیام؛ نویسنده و کارگردان: باید نقد و
تحلیل بیشتر شود
بهشخصه این روزنامه را همیشه دنبال میکنم. اما واقعیت این
است اتفاقی میافتد که نباید بیفتد و آن غلبه و تسلط دنیای مجازی بر نشریات کاغذی
است. وضعست به سمتی رفته که همه چیز به فضای مجازی وابسته شده است. البته این
مسائل فقط مربوط به کشور ما نیست و در تمام دنیا این اتفاق در حال افتادن است. مشکلات
عرصه نشر خیلی زیاد است. بهعنوان مثال چرا کتابهای ما درجا میزنند؟ چند روز پیش
به نمایشگاه کتاب رفته بودم و غرفهای رفتم که بهطور تخصصی کتابهای سینمایی عرضه
میکرد اما اغلب این غرفهها خلوت و خالی بودند. میتوان این سوال را مطرح کرد چرا
نباید این انتشارات و غرفهها برای صنوف مختلف تخفیف قائل شوند تا کتابها به فروش
بروند و در کل میزان آگاهی همه سینماگران ارتقا پیدا کند؟ چرا متولیان کتاب از
سینماگران سوال نمیکنند که مثلا الان در آمریکا و کشورهای صاحب سینما کدام کتاب
چاپ شده که میتوان با ترجمهاش به بهروزشدن سینماگران کمک کرد.
درباره نشریات باید توجه کرد که وقتی هر شب مهمترین خبرها
در رسانههای مجازی قابل مشاهده است، چاپ همان خبرها در روزنامه و در روز بعد چه
فایدهای خواهد داشت؟ باید راهکاری اندیشید که خبرهای سینمایی حتی اگر تکرار
خبرهای دنیای مجازی باشند با چاشنی نقد و تحلیل همراه شوند تا به خبری تولیدی و
تالیفی بدل شوند وگرنه مرور خبرها که با صرف مدت زمانی بسیار اندک در دنیای مجازی
امکانپذیر است. در واقع نشریات سینمایی باید فراتر از دنیای مجازی به نقد و تحلیل
خبرهای سینمایی بپردازند تا صفحاتشان به صفحاتی سرشار از خبرهای سوخته بدل نشود.
محسن جعفریراد
هنوز دیدگاهی منتشر نشده است