بر خلاف تصور رایج، معادله فروش فیلم‌ها در سینمای ایران چندان پیچیده نیست. با بررسی فیلم‌های پرفروش در بازه یک ساله چنین به نظر می‌رسد که مخاطبان اقبال بسیار زیادی به فیلم‌های کمدی داشته و این آثار فارغ از چهره‌هایی که در آن ها به ایفای نقش می‌پردازند، پتانسیل بسیار زیادی در جذب تماشاگران انبوه دارند. برای مثال تنها ستاره «فسیل» بهرام افشاری است و کریم امینی کارگردان جوانش هم تاکنون سابقه ساخت فیلمی تا این اندازه پرمخاطب را در کارنامه نداشته است. بنابراین می‌توان چنین نتیجه گیری کرد که بر خلاف گذشته، چنین آثاری برای قرار گرفتن در رده های بالای جدول فروش، به حضور ستارگان پرشمار نیاز ندارند و تنها وجود قصه ای سرراست و روایتی بی لکنت کافی است تا فیلم های کمدی راه خود را در میان مخاطبان پیدا کرده و پس از آن تبلیغ دهان به دهان تماشاگران سبب می‌شود به صورت روزانه بر تعداد بلیت‌های خریداری شده، افزوده شود.
اما در فیلم‌های موسوم به «سینمای اجتماعی» وضعیت قدری متفاوت است. در این آثار علاوه بر وجود قصه‌ای پرکشش و گیرا، نام سازنده و همینطور ترکیب بازیگران نیز نقشی تعیین‌کننده در جذب مخاطب دارند.
برای مثال هر دو فیلم پرفروش اجتماعی در چند ماهه اخیر از وجود ستاره‌ای چون پریناز ایزدیار بهره برده‌اند.
بازیگری که فعالیت سینمایی خود را با ایفای نقش کوتاهی در فیلم «در امتداد شهر» (علی عطشانی) آغاز نمود و پس از چند حضور کوتاه دیگر در سینما به تلویزیون رفت و با «پنج کیلومتر تا بهشت» و ایفای نقش ارغوان در مجموعه «زمانه» به کارگردانی حسن فتحی به چهره‌ای شناخته شده در میان مخاطبان تبدیل شد.

پس از آن، به موازات حضور در سینما، او بار دیگر مقابل دوربین حسن فتحی رفت و نقش مهم شیرین را در سریال پرمخاطب «شهرزاد» در سه فصل به ثبت رساند. اوج و فرودهای کاراکتر شیرین و برخورد توامان حسی و تکنیکی او با این نقش سبب پخته شدن و افزایش قوت بازیگری ایزدیار شد و پس از آن بود که او مورد توجه فیلم سازان مهمی قرار گرفت.

بسیاری از آثاری که پریناز ایزدیار در آن ها به ایفای نقش پرداخته است در رده پرمخاطب ترین فیلم‌های همان سال قرار گرفته است. «ابد و یک روز» و «متری شیش و نیم» (سعید روستایی) و همچنین «سرخپوست» (نیما جاویدی) از آثار پرفروشی هستند که او در آن ها حضور داشته است.
در یک سال اخیر نیز او در دو فیلم پرمخاطب سینمای اجتماعی حاضر بوده است. «ملاقات خصوصی» (امید شمس) و «سه کام حبس» (سامان سالور) دو اثری هستند که پریناز ایزدیار در آنها نقش‌های متفاوتی را بر عهده داشته است و به نظر می‌رسد حضور او در این آثار که میزان فروش قابل توجهی دارند، تأثیرگذار بوده است. اکران فیلم «ملاقات خصوصی» پس از نزدیک به پنج ماه که از شروع نمایش آن می‌گذرد همچنان در سانس‌هایی پرتعداد در سینماهای تهران و شهرستان ها ادامه دارد و فروش این اثر از مرز سی میلیارد تومان عبور کرده است.

«سه کام حبس» نیز که از عید فطر به نمایش عمومی درآمده است به مرور مخاطبان خود را پیدا کرده و هم اکنون با فروشی نزدیک به یازده میلیارد تومان، بالاتر از فیلم غریب (محمدحسین لطیفی) که از ابتدای سال به نمایش درآمده است، قرار گرفته و عنوان دومین فیلم پرفروش اکران بهار را به خود اختصاص داده است.
دقت و وسواس ایزدیار در انتخاب فیلمنامه، که در عین توجه به مختصات نقش خود، کیفیت نهایی اثر را نیز در دایره توجه خود قرار می دهد باعث شده طیف وسیعی از مخاطبان نیز به حضور او در یک فیلم واکنشی مثبت نشان دهند و ایفای نقش ایزدیار در یک اثر را نشانه‌ای از کیفیت بالای آن بدانند.
با بررسی سایر آثاری که این روزها در چرخه اکران قرار دارند، اهمیت حضور ایزدیار در فروش یک فیلم بیش از پیش روشن می شود.

برای مثال فیلم «دسته دختران» از حضور بازیگران محبوب چند نسل سود می‌برد. اما در گیشه توفیق چندانی پیدا نکرده و با فروشی در حدود دو میلیارد و پانصد میلیون تومان در رده هفتم جدول اکران قرار گرفته است. در دوره کنونی رویکرد مخاطبان سینما نسبت به حضور بازیگران محبوب در فیلم‌ها تغییر کرده و به تبع آن بازیگران به راحتی نمی‌توانند در شمایل یک ستاره ظاهر شوند. اصل اساسی در اقبال مخاطبان را پیش از همه کیفیت آن اثر تعیین می‌کند و هنرپیشه‌ها نیز می‌توانند با انتخاب‌های درست و هوشمندانه به چهره‌هایی محبوب میان عامه مردم تبدیل شوند. مشابه مسیری که پریناز ایزدیار به صورت آهسته و پیوسته طی کرد و مدت‌هاست که اکران هر اثر تازه از او به لحاظ آمار‌های مربوط به فروش فیلم، یک اتفاق ویژه تلقی می‌شود.

دست آخر این که فیلم‌های «ملاقات خصوصی» و «سه کام حبس» ثابت کردند برخلاف نظر برخی سینماداران و کارشناسان سینما، فیلم‌های اجتماعی هنوز هم می‌توانند از گزینه‌های اصلی مردم برای تماشا بوده و رونق را به سالن‌های سینما بازگردانند.

*محمدعرفان صدیقیان