به گزارش خبرنگار تئاتر صبا، حامد شیخی سرپرست گروه هنری تندیس، نویسنده و کارگردان تئاتر، بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون، عضو انجمن صنفی بازیگران تئاتر ایران، عضو انجمن بازیگران خانه سینما و همچنین عضو انجمن صنفی کارگردانان تئاتر ایران است و به تازگی، نمایش «داش آکل به روایت نوچه کاکارستم» را در عمارت سیمرغ روی صحنه برد که در آخرین اجرا با مشکلاتی از سوی عوامل اجرایی عمارت سیمرغ مواجه شد و در یک برنامه رادیویی با حضور کاظم نظری مدیرکل هنرهای نمایشی به شرح این ماجرا پرداخت و کاظم نظری قول پیگیری داد. با توجه به اینکه این اثر بیستمین نمایش گروه هنری تندیس به شمار می رفت و حامد شیخی در اکثریت قریب به اتفاق آثار کارگردانی را برعهده داشته و در چند اثر دیگر، در مقام تهیه کننده نمایش را همراهی می کرده است، همچنین مهمترین مشخصه آثار او اجرای آنها در تماشاخانه های خصوصی سطح شهر تهران است بنابراین با وی گفتگویی درباره وضعیت تئاتر خصوصی هم ترتیب دادیم.

حامد شیخی در گفتگو با خبرنگار صبا ارزیابی اش از وضعیت کلی تماشاخانه های خصوصی را بدین شکل بیان کرد: گاهی کارگردان ها و گروه های نمایشی در هنگام اجرا در تماشاخانه‌های خصوصی حس حرفه‌ای بودن می‌کنند چون آن سالن تئاتر استحقاق سالن تئاتر نامیده شدن را دارد و مدیرانی لایق مدیریت را برعهده گرفته‌اند. زمانی که در تماشاخانه هایی مثل پردیس تئاتر شهرزاد، پردیس تئاتر سپند و تماشاخانه سیمرغ اجرا می‌کنید، شاهد هستید این قداست تئاتر در آنجا حفظ می‌شود چون مدیر هنری دارند بنابراین معلوم است که باید گروه های حرفه ای تئاتر و چهره های شناخته تئاتر در آنجا اجرا بروند. این قبیل اشخاص، مدیرانی هستند که استحقاق داشتن یک تماشاخانه را دارند.

او افزود: در برخی سالن های تئاتر هدف فقط پول است و حتی در بعضی موارد، در حال کلاهبرداری هستند چنانکه شکایت های زیادی از آن‌ها می‌شود و پرونده های زیادی علیه آنها وجود دارد برای اینکه آنها حرمت تئاتر را در نظر نمی‌گیرند. وقتی هدف این باشد، قداست تئاتر زیر سوال می‌رود. ای کاش، وقتی شخصی قصد مدیریت یک سالن تئاتر را دارد، او را مورد ارزشیابی قرار بدهند که آیا استحقاق دارد یا خیر و فقط با داشتن سرمایه نتواند یک سالن تئاتر راه بیندازد. باید پرسید که آیا این مدیر می تواند حرمت تئاتر و تئاتری ها را نگه دارد؟ هر کسی واقعا نباید بتواند مدیر یک سالن تئاتر باشد.

پول برای بیشتر سالن های تئاتر خصوصی در ارجحیت است

بازیگر نمایش «قصه قرن» راجع به اینکه با توجه به اینکه اکثر سالن های تئاتر خصوصی امکانات مناسب اتاق و گریم مناسب ندارند و در اکثر مواقع، چند اجرا پشت سر هم اجرا می شوند و رفتار مناسب مدیران یک تماشاخانه خصوصی تا چه میزان می تواند این نواقص را پوشش دهد، عنوان کرد: این قضیه به این مساله برمی گردد که پول برای بیشتر سالن های تئاتر خصوصی در ارجحیت است و کیفیت اجرا برای آنها مهم نیست. زمانی که کیفیت اجرا مهم باشد، به آرامش بازیگران در اتاق گریم و روی صحنه در هنگام تمرکز کردن برای ایفای نقش فکر می کنند. در غیر اینصورت، معلوم است که اجرا حرفه ای درنخواهد آمد پس در واقع آن کسی که این کار را می کند، تئاتری نیست و پشت سر هم به گروه های مختلف سالن اجرا می دهد.

بازیگر سریال «شاید برای شما هم اتفاق بیفتد» تصریح کرد: در برخی سالن های تئاتری که مثال زدم، اتاق فرمان حرفه ای و با امکانات کامل در اختیار گروه های نمایشی قرار می‌گیرد. قبل از هر اجرا هم مسئولان دوباره کنترل می‌کنند که مشکلی نباشد چون کیفیت اجرا برایشان مهم است و برای آنها اهمیت دارد که هنرمندان نامداری مثل اشکان خطیبی، سیامک صفری و دیگران در آنجا اجرا داشته باشند. اینگونه بازیگران برای تمرکز زمان دارند و اتاق فرمان با امکانات مطلوب در اختیار گروه نمایشی قرار می‌گیرد.

نویسنده نمایش «عمو قاتل» ادامه داد: برخلاف سالن تئاتری که با آنها به مشکل برخوردیم و نمایش «داش آکل به روایت نوچه کاکارستم» بدون موسیقی در یک اجرایش روی صحنه رفت چون اتاق فرمان نامناسبی داشت و روزی دیگر، ۱۰ دقیقه مانده به اجرا، یکی از عوامل اجرایی عمارت سیمرغ آمده است و می گوید من از بازیگرت طلب دارم و امروز نمی توانید اجرا بروید. این مبلغی که ایشان طلب داشته است برای این بوده که بازیگر من قرار بوده در مقام تهیه کننده، یک نمایش دیگر را در آنجا روی صحنه ببرد و در بازبینی رد شده است بنابراین آنها از او پول سالن می‌خواهند و او مجبور به پرداخت ۱۸ میلیون تومان شد بدون اینکه اجرایی رفته و حتی بازبینی قبول شده باشد. ما هیچ وقت زمان کافی برای آماده سازی نداشتیم و ۱۰ دقیقه قبل از اجرا سالن در اختیار گروه نمایشی قرار می گرفت. اتاق گریم هم همینطور و همیشه هم کثیف بود. برخی سالن های دیگر که روزی چهار نمایش در آن سالن ها روی صحنه می‌روند یا سالن دیگری که فقط یک نفر مسئولیت اجرایی آن سالن تئاتر را بر عهده دارد معلوم است که در این سالن ها، اجرای خوبی روی صحنه نمی‌رود و گروه های نمایشی حرفه ای این سالن ها را برای اجرا انتخاب نمی‌کنند. آیا این قبیل موضوعات به نفع آن تماشاخانه تئاتر است؟

خانه تئاتر و اداره کل هنرهای نمایشی باید مجوز فعالیت تماشاخانه ها را برحسب گزارش ها و بازرسی ها باطل کنند

کارگردان نمایش «با من حرف بزن» وظایف نهادهای نظارتی هنری و همچنین، اهالی تئاتر را در مواجهه با این معضلات گریبانگیر تماشاخانه های خصوصی اینچنین برشمرد: در وهله اول، خانه تئاتر و اداره کل هنرهای نمایشی باید پیگیر این قضیه باشند و کسانی را که برخورد حرفه ای و مناسب با هنرمندان و گروه های نمایشی ندارند، حذف کنند و مجوز فعالیت سالن تئاتر آنها باطل شود. دوم اینکه گروه های نمایشی در این سالن ها اجرا نروند و آنها را تحریم کنند. حتی تماشاگران تئاتر به تماشای نمایشی در این سالن های تئاتر ننشینند. وقتی از طرف یک گروه نمایشی برای تماشای یک اثر در اینگونه سالن های تئاتر دعوت می‌شوند، اعلام کنند متاسفانه من به دلیل رفتار غیرحرفه ای آنها در آنجا اثری تماشا نمی‌کنم. بهتر است که در مدارس و آموزشگاه های سینمایی و تئاتری و همچنین دانشگاه ها این موضوع جا بیفتد که این سالن های تئاتر، حرفه ای نیستند. خانه تئاتر باید سالن های تئاتر دارای صلاحیت را برای اهالی تئاتر مشخص کند.

بازیگر نمایش «اسبهای پشت پنجره» افزود: وقتی من در حال آماده سازی برای یک اجرا هستم، از برخی مسئولان خانه تئاتر مثل احسان حاجی پور و محمدرضا آزادفرد جویای صلاحیت آن سالن های تئاتر می‌شوم برای اینکه در آنجا اجرا ببرم یا خیر. اجرا در بعضی سالن های تئاتر را این مسئولان خانه تئاتر صلاح ندانستند بنابراین اجرا نرفتم. یکی، دو سالن تئاتر دیگر هم دارای صلاحیت تشخیص دادند که هنوز فرصت نشده است اثری بسازم که مناسب اجرا در آن سالن های تئاتر باشد. خانه تئاتر باید این تایید صلاحیت را در چهارچوب خودش قرار بدهد این سالن تئاتری که پشت سر هم اجرا دارد و جای تمرکز برای بازیگران نمی‌گذارد. همچنین، برخورد نامناسب دارند، اتاق فرمان و گریم آن غیرحرفه ای است، آن سالن تئاتر را تایید صلاحیت نکنند و فقط بحث ایمنی و آتش سوزی نیست بلکه باید همه این موارد در نظر گرفته شود. خانه تئاتر و اداره کل هنرهای نمایشی باید شان تئاتر را هم در نظر داشته باشند که در کدام سالن تئاتر حفظ می‌شود یا نمی‌شود. کلاهبرداری به وسیله سالن‌داری تئاتر به معنی زیر پا گذاشتن حرمت تئاتر است. وقتی یک گروه نمایشی در یک سالن تئاتر اجرا می رود و مسئول سالن پول بلیت را به آنها نمی‌دهد، در شان تئاتر نیست و آن سالن تئاتر باید بسته و تعطیل شود. همه باید دست به دست هم بدهند تا این تحریم انجام شود و دیگر نمایشی در آن سالن های تئاتر روی صحنه نرود.

بازیگر فیلم سینمایی «موقعیت مهدی» خاطرنشان کرد: خانه تئاتر و اداره کل هنرهای نمایشی باید مجوز فعالیت تماشاخانه ها را برحسب گزارش ها و بازرسی ها باطل کنند و فرآیند چندان پیچیده ای ندارد. یک عضو خانه تئاتر یا اداره کل هنرهای نمایشی که چهره چندان آشنایی برای تماشاخانه ها نیست، می‌تواند به صورت نامحسوس در یک سالن تئاتر به تماشای نمایشی بنشیند و در پایان، گزارشی از وضعیت سالن تئاتر، برخورد عوامل اجرایی تماشاخانه ها و همچنین رضایت گروه های نمایشی تهیه کند و هنگامی که رضایت بخش نیست، با ادامه نارضایتی ها مجوز آن مجموعه تئاتری باطل شود.

تهیه کننده نمایش «پارازیت» درباره واکنش انجمن صنفی تماشاخانه های خصوصی ایران به اتفاقات رخ داده در عمارت سیمرغ اظهار کرد: شاهین چگینی رئیس انجمن صنفی تماشاخانه های خصوصی ایران از پیگیری اتفاقات رخ داده خبر داد. در ادامه گفته های پیشین، انجمن صنفی تماشاخانه های خصوصی ایران هم باید در این حرکت همراهی کند و باید بداند وقتی که یک سالن تئاتر خصوصی غیرحرفه ای عمل می‌کند و حرمت تئاتر را زیر پا می‌گذارد، به طور عملی در حال نابود کردن همه تماشاخانه های خصوصی است. وقتی این خبر پخش شد، برخی پیام می‌دادند که به طور کل، تماشاخانه های خصوصی خوب نیستند در صورتی که من مخالفت می‌کردم و می‌گفتم برای همه صدق نمی کند چون بعضی از این سالن های تئاتر خصوصی رفتار حرفه ای و با مقوله تئاتر آشنایی کامل دارند. من با گفتن این موضوعات، هیچ وقت قصد جسارت به سالن های تئاتر شایسته را ندارم. ای کاش، شهرداری تهران، این بلوک ها و نیوجرسی ها را از جلوی پردیس تئاتر سپند بردارد زیرا در آنجا، آنها واقعا در حال ترویج فرهنگ و فرهنگسازی هستند. به شخصه دیدم که آنها با دل و جان در حال فعالیت هستند.

زمانی که یک اتاق تبدیل به یک سالن تئاتر می‌شود، اصلاً قشنگ نیست

مدیر آموزش مدرسه کارگاه آزاد فیلم درباره طریقه تاثیرگذاری تماشاخانه های خصوصی بر تئاتر کشور گفت: ازدیاد سالن های تئاتر خصوصی دارد بر تئاتر کشور تاثیر منفی می‌گذارد زیرا برخی از آنها استحقاق سالن تئاتر بودن را ندارند و به تئاتر لطمه می‌زنند. زمانی که یک اتاق تبدیل به یک سالن تئاتر می‌شود، اصلاً قشنگ نیست. اینکه مخاطبان برای تماشای نمایشی سوار آسانسور شوند و به طبقه سوم یک آپارتمان بروند تا در واحدی کوچک به تماشای اثری بنشینند، اینها جلوه قشنگی برای تئاتر ایجاد نمی‌کند. ای کاش، درمجموع، سه سالن تئاتر خصوصی وجود داشت که نقش حامی را ایفا کنند. زمانی تماشاخانه های خصوصی وجود نداشت و آنها که در تماشاخانه های دولتی نمی‌توانستند اجرا بروند، در فرهنگسراها اجرا می‌رفتند که اتفاق خوبی بود. تماشاخانه های خصوصی در برخی مواقع تبدیل به کاسبی می‌شود.

بازیگر نمایش «قصه شهرزاد به روایت سنمار» راجع به آینده تئاتر خصوصی در کشور عنوان کرد: بعد از وعده داده‌شده مدیر کل هنرهای نمایشی در آن برنامه رادیویی، هنوز خبر خاصی درباره این موضوع از سوی اداره کل هنرهای نمایشی به من نرسیده است هرچند با شناختی که از مدیریت جدید اداره کل هنرهای نمایشی کاظم نظری دارم، او نخواهد گذاشت وضع به همین منوال ادامه یابد و به درستی بر آنها نظارت صورت خواهد گرفت چنانکه به طور قطع، اجازه ادامه فعالیت های مخرب به تماشاخانه های خصوصی خاطی را نخواهند داد. تماشاخانه های خصوصی ای باید اجازه ادامه فعالیت داشته باشند که علاوه بر داشتن جلوه هنری، حرمت تئاتر و تئاتری ها در آنها حفظ خواهد شد. امیدوارم بعضی تماشاخانه های خصوصی برای حفظ حرمت تئاتر تعطیل شوند تا تئاتر بتواند به شکل واقعی یک هنر دیده شود و بعضی به واسطه داشتن سرمایه نتوانند در قامت یک هنرمند عرض اندام کنند. باید همه اینها ارزیابی و بر آنها نظارت شود تا آینده روشنی نه تنها برای تئاتر خصوصی بلکه برای همه تئاتر رقم بخورد.

حامد شیخی در سخنان پایانی گفت: از علاقمندان به تئاتر می خواهم در هر سالن تئاتری به تماشای یک نمایش ننشینند زیرا باعث می شود از تئاتر دلزده شوند. از هنرمندان تئاتری خواهش می‌کنم در هر سالن تئاتری، نمایششان را روی صحنه نبرند چون موجب می‌شوند تئاتربین ها و همینطور، طرفداران خودشان پس زده شوند.

فرزاد جمشیددانایی

انتهای پیام/