به گزارش خبرنگار موسیقی خبرگزاری صبا، استاد محمدرضا شجریان خواننده پیشکسوت موسیقی ایران زاده اولین روز ماه مهر سال ۱۳۱۹ امروز هفدهم مهرماه در سن ۸۰ سالگی درگذشت. پدر او علی‌اکبر شجریان یکی از قاریان برجسته قرآن در مشهد بود و او از همان ابتدا تحت تعلیم پدر بود.

سال ۱۳۳۱ برای اولین بار صدای تلاوت قرآن او از رادیو خراسان پخش شد. وی چندی بعد، پس از دریافت دیپلم دانشسرای عالی به استخدام آموزش‌و‌پرورش در آمد و به تدریس مشغول شد.

نقشه دیواری ایران که استاد شجریان در کلاس محل خدمتش کشیده یکی از یادگارهای دوره تدریس او در دبستان خواجه نظام‎‌الملک رادکان است. در همین دوره بود که شجریان با سنتور آشنا شد و به یادگیری این ساز مشغول شد.

محمدرضا شجریان تا سال ۱۳۵۰ به دلیل مخالفت‌های پدر با نام مستعار سیاوش بیدکانی با رادیو در حوزه موسیقی همکاری می‌کرد و بعد از دریافت اجازه پدر با نام اصلی خود فعالیت خود را در موسیقی ادامه داد.

دعای معروف «ربنا» یکی از برجسته‌ترین آثار او در دهه ۵۰ در طول همکاری‌اش با رادیو است که به صورت بداهه خوانده شد. یکی از فعالیت‌های مهم شجریان در دهه ۵۰ و پیش از انقلاب، قطع همکاری با سازمان‌های دولتی مثل رادیو پس از واقعه ۱۷ شهریور و پیوستن به کانون چاووش به سرپرستی محمدرضا لطفی بود.

شجریان و شهرام ناظری در چند آلبوم مشترک از کانون چاووش به عنوان خواننده مشغول فعالیت شدند که بیش‌تر آن‌ها در فضای ملی- میهنی رقم خورده است. تصنیف معروف «سپیده» با مطلع ایران ای سرای امید با صدای شجریان و شعر هوشنگ ابتهاج یکی از ماندگارترین این آثار است.

محمدرضا شجریان در دهه ۶۰ به همراه پرویز مشکاتیان (همسر افسانه دختر محمدرضا شجریان) آهنگساز و نوازنده سنتور خراسانی آلبوم‌های موفق مانند بیداد، آستان جانان، گنبد مینا و دود عود را منتشر کرد.

فعالیت موسیقایی شجریان ادامه داشت تا این که در سال ۱۳۸۱ دو آلبوم «بی تو به سر نمی‌شود» و «فریاد» را که با همکاری حسین علیزاده، کیهان کلهر و همایون شجریان اجرا شده بود، منتشر کرد. این دو آلبوم نامزد جایزه گرمی نیز شدند.

این گروه چهارنفره در سال ۱۳۸۲ به منظور کمک به زلزله‌زدگان بم در تهران کنسرت «هم نوا با بم» را روی صحنه بردند. شجریان درآمد حاصل از فروش نسخه‌های فیزیکی این کنسرت را به پروژه باغ هنر بم که خودش آن را تاسیس کرده بود اختصاص داد؛ پروژه ای که تا پایان عمر وی ناتمام ماند. گروه ۴نفره شجریان، علیزاده، کلهر و همایون شجریان در پاییز سال ۱۳۸۴ کنسرت دیگری را برگزار کردند و پس از آن دیگر این با یکدیگر همکاری نکردند.

محمدرضا شجریان علاوه بر فعالیت خود در زمینه آواز، مبدع چند ساز جدید در موسیقی ایرانی است که برخی از آن‌ها در اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۰ در نمایشگاهی در تهران به نمایش گذاشته شد. صراحی، شهر آشوب، ساغر، کرشمه و سبو نام برخی از این سازهاست.

وی علاوه بر آواز، علاقه زیادی به خوشنویسی ایرانی داشت و دارای درجه ممتاز در خط نستعلیق است. محمدرضا شجریان در سال ۱۳۸۹ آثار خطاطی خود را در نمایشگاهی در تالار وحدت به همراه منتخبی از خوش‌نویسان معاصر به نمایش گذاشت.

او در زمینه آواز شاگردان زیادی را تحت تعلیم خود قرار داد که همایون شجریان یکی از اصلی‌ترین آن‌هاست. حسام‌الدین سراج، محمد اصفهانی، وحید تاج و زنده‌یاد ایرج بسطامی از دیگر شاگردان سرآمد او در آواز هستند. همایون شجریان فرزندش هم یکی از برترین خواننده های موسیقی ایرانی است. مژگان شجریان دختر ایشان نیز در خارج از ایران خوانندگی و نوازندگی را دنبال می کند.

او طی سال‌ها فعالیت در عرصه موسیقی ضمن حضور در اجراهای مختلف داخلی و خارجی به عنوان شاخص‌ترین چهره معاصر آواز ایرانی در داخل و خارج از کشور شناخته می‌شود و دور از انتظار نیست که به او لقب چهره قرن موسیقی داده شود.

انتهای پیام/