به گزارش صبا به نقل از روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، فریبرز خسروی، معاون کتابخانه ملی ایران گفت: در حال حاضر نزدیک به ۷۰۰ هزار عنوان نسخ خطی فارسی در داخل و خارج از کشور در قالب فهرستگان معرفی شده است که این تعداد به رقم یک میلیون و ۲۰۰ هزار نسخ خطی که کتب خطی ایرانی را نیز دربر می‌گیرند، خواهد رسید.

وی درباره فهرستگان کتب خطی فارسی و اهمیت این فهرستگان عنوان کرد: یکی از راه‌های دسترسی پژوهشگران به منابع پرارزش خطی ،ایجاد فهرستگان است. از گذشته تا امروز بحث انتشار فهرست‌ها و فهرستگان‌ها مورد توجه افراد شاخصی بوده است که به این حوزه توجه بسیار عمیقی داشته اند. مانند ابن ندیم و مرحوم شیخ آقا بزرگ که در زمینه کتب خطی همت بسیاری داشتند.

خسروی تصریح کرد: یکی از وظایف اصلی و بنیادین کتابخانه ملی ایران پرداختن به این فهرست‌ها است. یعنی بتواند مجموعه‌ و سامانه‌هایی را پدید آورند تا افراد بدانند اطلاعات در کجا موجود است و فهرستگان‌ها این امکان را به پژوهشگر می‌دهد که بداند اطلاعات کجا هستند.

وی گفت: سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران حرکتی را از گذشته شروع کرده بود که با همکاری موسسه الجواد در قالب مجموعه «فنخا» منتشر شده است، در آن مجموعه سعی شده فهرست نسخه‌های خطی ایران معرفی شود. در مجموعه ۴۰ جلدی «فنخا» فهرست ۳۲۰ هزار عنوان کتاب خطی موجود در ایران نشر یافت.

خسروی ادامه داد: در آن زمان برای ماشینی شدن «فنخا» اقدامی نشده بود. در دوره اخیر در طرحی چند مرحله‌ای ابتدا اطلاعات «فنخا» از طریق  سامانه‌ای خاص اطلاع‌رسانی می‌شود و مراحل بعدی صورت می‌پذیرد.

معاون کتابخانه ملی گفت: در فاز نخست این طرح فهرست نسخه‌های خطی فارسی ایران و در فاز بعد فهرست نسخه‌های خطی فارسی جهان معرفی می‌شوند و در مرحله بعد هم فهرست کتاب‌های خطی نوشته شده توسط ایرانیان در جهان مورد نظر است که امیدواریم عملی شود.

خسروی اظهار کرد: در این مجموعه سعی شده است تمام اطلاعات کتاب‌شناختی که در فهرست مادر آمده است به این سامانه منتقل شود. علاوه بر این اطلاعات، نام کشور، شهر و نام کتابخانه، عنوان فهرست با فرمت مارک به این سامانه افزوده شده است.

وی گفت: امیدواریم فازهای بعدی این مجموعه نیز عملی شود و گام موثر و بلندی برای تسهیل مطالعات افرادی که در حوزه‌های تاریخی و کتاب‌های خطی کار می‌کنند به ویژه فهرست‌نویسان نسخ خطی ایران و جهان فراهم شود.

معاون کتابخانه ملی ادامه داد: علاوه بر تکمیل این طرح که با همکاری موسسه الجواد در حال انجام است، فهرستگان کتب خطی عراق نیز تدوین و با همکاری نهادهای عراقی منتشر شده است و در سامانه کتاب‌های خطی در دسترس قرار گرفت. این فهرستگان شامل فهرست ۷۵ هزار عنوان کتاب خطی است که در ۲۰ جلد منتشر شده است.

خسروی در پایان درباره دستاورد فهرستگان کتب خطی فارسی در ایران و جهان خاطرنشان کرد: اگر کسی در جستجوی یک نسخه خاص و یا نسخ کتاب خطی خاصی باشد مجبور است تک تک کتابخانه‌های دارای فهرست کتاب خطی را جستجو کند. کار ساده‌ای نیست چون فهرست‌ها به خط و زبان هر کشوری تولید می‌شوند. درمجموعه فهرستگان کتابخانه ملی ایران، این موارد به فارسی برگردانده شده و دسترسی برای پژوهشگران تسریع شده است.

انتهای پیام/