به گزارش صبا، ششمین ویژه‌ برنامه تلویزیونی یازدهمین جشنواره مردمی فیلم عمار، شب گذشته با معرفی و تجلیل از برگزیدگان ۲ بخش مسابقه «فیلمنامه» و مستند «تاریخ فرهنگی، اجتماعی» از شبکه افق روی آنتن رفت.

در ادامه این ویژه‌برنامه، بعد از پخش کلیپی از حضور فیلمسازان جشنواره عمار در نفتکش ونزوئلایی و دیدار با کاپیتان این نفتکش، محمدرضا طهماسبی، سروده خود را با موضوع فداکاری‌ها، پیشرفت‌ها و دستاوردهای کشور و براساس دیوارنگاره‌ای با پرچم‌داری شهید حاج قاسم سلیمانی قرائت کرد.

بعد از این شعرخوانی و پخش برش‌هایی از مستند «کراس» از آثار امسال جشنواره و تیزری درباره مستند تاریخی-سیاسی «۱۹۱۹»، نادر طالب‌زاده و مهدی صلواتچی کارگردان این مستند در بخش میز نقد این ویژه برنامه حاضر شدند.

نادر طالب زاده‌ دبیر جشنواره مردمی فیلم عمار در سخنانی پیرامون مستند «۱۹۱۹» خطاب به کارگردان گفت: این اثر، کار عجیبی بود زیرا تاریخ را با تصاویر دقیق آرشیوی بازگو کردید که روایتگر بخشی از تاریخ آن هم با تصاویر سیاه و سفید است. البته بسیار مهم است که شما این مستند را با یک زبان جدید و به‌ روز تعریف کردید که اثرگذار است.

بعد از پخش کلیپی درباره سوژه مستند «۱۹۱۹»  طالب‌زاده ادامه داد: موضوعی که این فیلمسازان جوان به دنبال آن می‌روند، موضوع این مستند، تاریخی بود که دفن شده است، وقتی این مساله را با آرشیو مستند می‌کنید، یک مزه خاص دارد. ما کشوری هستیم که دیگر کشوری مثل انگلیس که چند بار هم تحقیر شده، نمی تواند کاری علیه ما کند.

مهدی صلواتچی کارگردان مستند «۱۹۱۹» نیز در سخنانی عنوان کرد: من و تیم ساخت این مستند، به تاریخ و سیاست علاقه‌مند هستیم و این علاقه و دغدغه موجب شد تا به سمت‌ و‌ سوی مستندسازی دراین حوزه بیاییم. آموزش فیلمسازی را در موسسه فیلمسازی سفیر‌ فیلم دیدیم و ساخت مستند «۱۹۱۹» نیز در اواخر آن دوره آموزشی فیلمسازی بود. البته به نوعی تولید این مستند با حمایت‌هایی بود که سفیر فیلم از ما انجام داده بودند. این مستند را یک تیم سه نفره ساخته است.

تعبیر اصلاح ابرو و کور کردن چشم در تاریخ هم بوده است

وی افزود: ما می‌خواستیم این تفکر را مطرح کنیم که این تعبیر اصلاح ابرو و کور کردن چشم در تاریخ هم بوده است. ما در پژوهش خودمان دنبال مساله‌ای بودیم که داستان داشته باشد و بتوانیم مستند خود را با پیرنگ داستانی شروع کنیم، به همین دلیل مستند را با ماجرای خودکشی یک کلنل دوره قاجار شروع کردیم.

دبیر جشنواره در ادامه این میز نقد عنوان کرد: در عصر جدید و دوره حاضر این نوع مستندسازی، یک نوع تولید اثر بر اساس تصاویر آرشیوی است. حتی فیلسازی چون اولیور استون نیز به این صورت مستندی را درباره تاریخ آمریکا ساخته است. در واقع این نوع از فیلمسازی بعد از حوادث ۱۱ سپتامبر جدی شد. مستند «۱۹۱۹» هم چنین کاری است که در آن به این بخش از تاریخ کشور پرداخته شده است.

صلواتچی کارگردان نیز در سخنانش یادآور شد: ما در کل برای تهیه و تولید این مستند، کم‌تر از سه دقیقه فیلم از دوره قاجار داشتیم. بر این اساس تصمیم گرفتیم تا تصاویر مورد نظر خود را برای ساخت مستند آرشیونمایی کنیم. این مستند روایت آخرین قراردادی است که دوره قاجار و بعد از قحطی بزرگ جنگ جهانی اول بسته می‌شود که البته اجرا هم نمی‌شود. این مستند روایت این قرارداد و پشت پرده‌های آن است که ما فقط توانستیم بخشی از این ماجرا را در ۴۰ دقیقه روایت کنیم.

‌طالب‌زاده در بخش دیگری از این گفتگو اظهار کرد: این موضوع برای من بسیار جالب است که شما به صورت کاملا خودجوش آمدید و با یک زبان جدید مستندی را تولید کردید.

وی خطاب به کارگردان مستند بیان کرد: سوژه مستند «۱۹۱۹» تاریخی است و برای من نکته جالب توجه این بود که شما به چه دلیلی به سراغ ساخت آن رفتید. تاریخ‌دانان می‌گویند وقتی با استفاده از آرشیو، مستندی را تولید می‌کنید این اثر نوعی دیگر از روایت تاریخ است و حال‌ و هوای خاص خود را دارد.

تاریخ شرایط امروز ما را روایت می‌کند

کارگردان مستند در بخش دیگری از سخنان خود خاطرنشان کرد: ما پرچم انگلستان را به این دلیل روی تبلیغات کار گذاشتیم که به مخاطبان و همه تماشاگران بگوییم که پشت تمامی این اتفاقات انگلیسی‌ها هستند. می‌خواستیم بگوییم که تاریخ، شرایط امروز ما را چگونه روایت می‌کند و به همین دلیل هم این‌گونه شد که مستند «۱۹۱۹» را ساختیم. در واقع خواستیم بگوییم که این قبیل حوادث و رویدادها همیشه در تاریخ سابقه داشته است.

در ادامه این ویژه برنامه، پس از پخش تیزری از مستند «خصوصی سوزی» به کارگردانی محسن اسلام‌زاده، از آثار برگزیده دوره قبل جشنواره و پخش تیزری درباره یمن، مجری برنامه توضیحاتی درباره کشور تحت محاصره یمن به عنوان یکی از کشورهایی که باید مورد توجه هنرمندان قرار گیرد، ارایه کرد.

طالب زاده نیز در سخنانی اظهار کرد: چند سالی است که ما باید به مردم یمن، علاوه بر مشاوره‌ها و کمک‌های دیگر، کمک‌های غذایی هم برسانیم، خبر خوب این است که یک کشتی حامل گندم با حضور خبرنگاران بین‌المللی عازم این کشور خواهد شد.

در ادامه این برنامه، کلیپی از عیسی اللیث، از هنرمندان یمنی زامل خوان (شاعر) درباره شهید حاج قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس پخش شد.

پس از پخش کلیپ‌هایی از فیلمسازان حاضر در این دوره جشنواره، نادر طالب‌زاده و سید محمد محمدی سرشت، کارگردان مستند «نفس خوار» در بخش بعدی میز نقد این ویژه برنامه حاضر شدند.

فسادهای گسترده‌ای که در ارتفاعات جنوبی مشهد رخ می‌دهد

محمدی سرشت در سخنانی درباره اثرش توضیح داد: «نفس خوار»، درباره فسادهای گسترده‌ای است که در ارتفاعات جنوبی مشهد رخ داده و همچنان در حال رخ دادن است، این مستند را به طور مشترک با علی سلمانی ساختیم، مشاور کار هم سعید شعرباف بود. ایده این کار از پژوهش‌های ‌سلمانی شروع شد، ولی هرقدر جلوتر رفتیم دیدیم ابعاد کار و فساد گسترده‌تر است. به واسطه حساسیت موضوع که حتی پای نهادهای نظامی هم در میان بود، حمایتی از ما در ابتدای تولید نشد، البته در اوایل کمی انجمن فیلمسازان مشهد حمایت کرد ولی کار را با هزینه شخصی خودمان تولید کردیم، اما بعد از تولید فیلم، موسسه اوما فیلم از ما حمایت کرد.

وی ادامه داد: تولید این مستند، چندین ماه طول کشید مستندی که موضوعش فساد است و رهبر انقلاب هم مصداقی در سخنانش به آن اشاره می‌کند، چنین مستندی هنوز که هنوز است هیچ یک از شبکه‌های تلویزیون حاضر نشدند آن را پخش کنند. در این کار ما با افرادی که ذی‌نفع هم هستند تماس گرفتیم که صحبت کنند ولی جواب ندادند.

محمدی سرشت اظهار کرد: ما در این مستند با کسانی مواجه بودیم که خودشان باید ناظر این موضوعات باشند ولی خودشان هم ذی‌نفع بود و پایشان گیر بود یعنی تعارض منافع وجود داشت. در این منطقه‌ای که فساد رخ داده، روستایی است که هیچ امکاناتی به آن‌ها ارایه نمی‌شود تا آن‌ها مجبور به ترک منطقه شوند.

دبیر جشنواره در سخنانی با اشاره به موضوع مستند عنوان کرد: در هیچ جای دیگری غیر از جشنواره عمار، چنین مسائلی بیان نمی‌شود. ولی در واقع، این کارها، کار وزرا و صدا و سیماست که این مسائل را نشان بدهند. خیلی واضح است که کوتاهی‌های زیادی در این منطقه شده است.

محمدی سرشت در ادامه، درباره روند تولید مستند «نفس‌خوار» توضیح داد: در ابتدا به ما می‌گفتند شما کار تبلیغاتی می‌کنید ولی کار ما کاملا علمی تولید شده، افرادی که سراغ‌شان رفتیم همه‌شان اساتید دانشگاهی بودند و علمی بحث کردند. ما این مستتد را به جشنواره‌های دیگر هم فرستادیم یکی از این جشنواره‌ها که داعیه انقلابی هم داشت، کار را نپذیرفت، تنها عمار بود که کار را پذیرفت، این کارها را معمولا تلویزیون پخش نمی‌کند.

با یک جریان کلان مواجه هستیم

طالب‌زاده با قرائت بخشی از سخنان رهبری درباره فساد در ارتفاعات جنوبی مشهد تاکید کرد: کسی که باید برود دنبال این موضوعات، شبکه استانی مشهد است ولی این کار را انجام نمی‌دهد در نتیجه فیلمسازان خودجوش به سراغ این موضوع می‌روند و این‌هاست که می‌تواند جامعه را پالایش کند.

محدی سرشت در پایان سخنانش بیان کرد: مساله ارتفاعات جنوبی مشهد، یک جریانی است که عاملان آن، همان کسانی هستند که بافت اطراف حرم را تغییر دادند، این‌ها یک جریان مشترک هستند که هم رسانه دارند و هم قدرت دارند، یعنی با یک جریان کلان مواجه هستیم.

طالب زاده نیز در پایان سخنان خاطرنشان کرد: این کار، مثل یک پدافند است، البته با یک کار نمی‌شود بلکه باید از چند زاویه، به چنین موضوعاتی پرداخته شود تا به فاسدان فشار وارد شود.

در ادامه این ویژه برنامه با حضور هیات داوران ۲ بخش مسابقه «فیلمنامه» و «مستند تاریخ فرهنگی، اجتماعی و دفاع مقدس» برگزیدگان این بخش ها معرفی و تجلیل شدند.

بخش «فیلمنامه» متشکل از امین صدیقی، حمیدرضا جعفریان، حجت الاسلام علی جعفری، سعیدخورشیدی و جواد رمضان نژاد در بخش «طرح سریال» لوح افتخار را به اثر «عیوق» به نویسندگی محمدسجاد نجفی به علت توجه به مساله پیشرفت ملی و برخورداری از چشم انداز چشم نواز و رویای ایرانی اهدا کرد. همچنین در بخش فیلمنامه «نیمه بلند» لوح افتخار به اثر «سرحد» به نویسندگی محمدحسین سلطانی به علت درآمیختن با غیرت ملی در دفاع از تمامیت ارضی ایران و انگیزه‌های والا در همگرایی میهنی ضد طاغوتی اهدا شد.

در بخش فیلمنامه «کامل و بلند» نیز هیات داوران لوح افتخار این بخش را به علت تعهد به تاریخ شفاهی دفاع مقدس به مثابه گنجینه تمام نشدنی و ابر میراث فرهنگی ایرانیان به اثر «بلتا» به نویسندگی مجید فراهانی و اثر «سه چهارم جنگ» به نویسندگی مشترک داود جلیلی و محسن غضنفری به علت برجسته سازی نقش مردم عادی در دفاع مقدس و نگاه متفاوت به جنگ، ساختار روایی قابل قبول و طنزپردازی نوآورانه اهدا کرد. همچنین فانوس این بخش به اثر «پیشاهنگ» به نویسندگی مهدی مافی به علت نگاه استراتژیک به وقایع تاریخ معاصر ایران و برخورداری از دلالت های بصیرتی در روایت زندگی و زمانه ایران در دهه ۳۰ اهدا شد.

هیات داوران بخش «مستند تاریخ فرهنگی، اجتماعی و دفاع مقدس» شامل گلعلی بابایی، محسن یزدی، سید احمد عبودتیان، امیر مهریزدان و علیرضا دلبریان لوح افتخار این بخش را به علت روایت بومی و تاثیر گذار از موضوعی بکر و فراموش شده به اثر «فصل شیدایی» به کارگردانی احمد احمدپور و لوح افتخار پژوهش به پژوهشگر اثر «جنایت فراموش شده» به کارگردانی پناه بر خدا رضایی به علت پژوهش جامع مردمی و بین‌المللی درباره استفاده صدام از سلاح شیمیایی علیه مردم ایران و عراق اهدا کرد. همچنین فانوس این بخش به اثر «تفنگچی‌های پاوه» به کارگردانی مهدی لارویی به علت توجه ویژه به یک واقعه تاریخی و استفاده به جا از تصاویر آرشیوی و روایت قهرمانانه از مردم کُرد اهدا شد.

جوایز این بخش‌ها توسط پدر شهید حسین آژند امضا شده بود. امسال به دلیل شرایط شیوع بیماری کرونا و لزوم رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی خانواده‌های شهدا در این مراسم حضور ندارند.

ویژه برنامه تلویزیونی یازدهمین جشنواره عمار نیز در ایام برگزاری جشنواره، هر شب ساعت ۲۱ از شبکه افق روی آنتن می‌رود.

انتهای پیام/