مهدی گلستانه کارگردان و تهیه‌کننده سینما در گفتگو با خبرنگار سینمایی صبا با اشاره به اینکه مستند «سبالو» به کارگردانی محسن نساوند و تهیه‌کنندگی فاطمه معتمدآریا که این روزها در سینماهای «هنروتجربه» روی پرده است به ۲ سوال مهم پاسخ داده است، اظهار کرد: من محمود بردک‌نیا را که مستند «سبالو» پرتره‌ای از زندگی ایشان است، از نزدیک می‌شناسم و همیشه ۲ سوال درباره ایشان در ذهن خود داشتم که با دیدن این مستند به پاسخ آن‌ها رسیدم.

وی ادامه داد: اولین سوال من این بود که محمود بردک‌نیا با این حجم از استعداد چرا از ایران نمی‌رود و با همه پستی و بلندی‌ها می‌سازد و کار می‌کند. سوال دوم هم این بود که چرا دوستان مستندساز به ویژه آن‌هایی که مشخصا اهل استان بوشهر هستند، درباره محمود بردک‌نیا مستند نمی‌سازند.

این کارگردان تاکید کرد: خوشحالم که فاطمه معتمدآریا و محسن نساوند به این مقطع از زندگی محمود بردک‌نیا ورود کردند و نگذاشتند این مقطع از زندگی او ناگفته باقی بماند، کمااینکه معتقدم اتفاقات دوران کودکی و نوجوانی محمود بردک‌نیا پتانسیل این را دارد که یک فیلم داستانی جذاب از آن ساخته شود.

به گفته گلستانه، بسیار خوب است که سینمای ایران به این جهان‌بینی رسیده‌ است که مستندها فقط قرار نیست از طریق تلویزیون دیده شود چراکه از ابتدا سینمای مستند وجود داشت و بعد سینمای داستانی به وجود آمد.

وی درباره اهمیت پرداختن به موسیقی جنوب در آثار سینمایی اعم از داستانی و مستند اظهار کرد: جواب این سوال در مستند «سبالو» نهفته است. زمانی که از موسیقی بوشهر صحبت می‌کنیم شاید تعداد کمی درباره این موسیقی بدانند در حالی که این خطه بسیار موسیقی غنی ای دارد و حتی مورد توجه دیگر کشورها نیز هست به عنوان مثال آثار گروه موسیقی «لیان» و آن بخشی از گروه موسیقی «دارکوب» که مشخصا محمود بردک نیا در آن حوزه کار می‌کند مورد توجه کشورهای دیگر قرار گرفته اما متاسفانه از نظر ما بسیار مغفول مانده است.

این تهیه‌کننده افزود: هرچه از موسیقی خطه جنوب بگوییم کم است اما من معتقدم یک ترس عمومی وجود دارد که وقتی ما وارد فضای جنوب کشور به ویژه خطه بوشهر می‌شویم، بحث «زار» و فضای متافیزیکی مطرح می‌شود که حتی فکر می‌کنم در «سبالو» هم بدان پرداخته شده بود اما مجبور شدند حذف کنند و به نظر حلقه مفقوده این مستند بود. با استنادی که «سبالو» به اثر محسن مخملباف می‌کند و محسن نساوند کارگردان هم در این مستند از آن می‌گوید، درباره گروه موسیقی «زار» است که ما همیشه نگران پرداختن به آن هستیم.

گلستانه با بیان اینکه مستند «اربعین» ناصر تقوایی نیز مشخصا به این بعد موسیقیایی جنوب پرداخته است، مطرح کرد: این ترس وجود دارد چراکه نگاه سیاسی پشت آن است و یک فیلمساز با خود می‌گوید نکند دردسرهایی که برای فیلمش ایجاد شود و برای همین کمتر به سراغ ساخت یک مستند و یا فیلم داستانی درباره موسیقی آن منطقه می‌رود.

وی در ادامه صحبت‌های خود درباره فیلمبرداری این اثر خاطرنشان کرد: از منظر کارگردانی باید بگویم که فیلمبرداری در یک مستند زمانی به چشم می‌آید که دیده نشود و دوربین نخواهد خود را به رخ بکشد. من موافق هلی‌شات‌های این مستند نبودم چراکه احساس می‌کردم دوربین قصد دارد خودش را نشان بدهد در حالی که ما در مستند نیازی به این امر نداریم. البته این موضوع سلیقه کارگردان و فیلمبردار بوده و قابل احترام است.

این کارگردان افزود: فیلمبرداری کار در سکانس‌هایی بسیار خوب بود به ویژه زمانی که از فضاهای تاریک به فضاهای روشن ورود پیدا می‌کرد. در حقیقت این موضوع را کسانی متوجه شوند که کار اجرایی کرده باشند چراکه این کار بسیار سخت است.

گلستانه با اشاره به اینکه به ۲ دلیل این مستند را به مخاطبان سینما پیشنهاد می‌دهد، اظهار کرد: ۲ عنصر همیشه در ایران مغفول مانده است؛ اولین آن موسیقی است که همیشه مانند استخوان لای زخم به آن نگاه شده و چکش موسیقی سطحی باعث شده است موسیقی اصیل ما تحت الشعاع قرار بگیرد و هیچ وقت دیده و شنیده نشود. به عنوان مثال در انبوه اخبار زرد موسیقی فکر نمی‌کنم هیچ کس به عثمان محمدپرست که در بستر بیماری است، فکر کند و با ایشان تماس بگیرد.

وی ادامه داد: به مخاطبان سینما توصیه می‌کنم «سبالو» را حتما در راستای این بخش از موسیقی که شنیده و دیده نشده، ببینند و بشنوند.

این تهیه‌کننده خاطرنشان کرد: دلیل دوم من برای دعوت از مخاطبان سینما به دیدن «سبالو» این است که متاسفانه برخلاف ادعاها که می‌گویند تبعیض نژادی در کشور وجود ندارد، از نظر من این تبعیض وجود دارد و عده‌ای احساس کرده‌اند رنگین پوستان متعلق به آب و خاک ما نیستند اما با دیدن «سبالو» متوجه می‌شویم که همین رنگین پوستان در بسیاری از مواقع باعث افتخار ایران شدند.

گلستانه در پایان گفت: لازم می‌دانم از فاطمه معتمدآریا به عنوان تهیه‌کننده این مستند تشکر کنم و تبریک بگویم. من بسیار خوشحالم که ایشان به عنوان عمود خیمه و چراغ بازیگری سینمای ایران برخلاف هم‌صنفی‌های خود که به سینمای داستانی، فیلم‌های تجاری و فیلم‌هایی که از قبل گارانتی شده‌اند، ورود کرده‌اند به سینمای مستند قدم گذاشته و ورود پیدا کرده است.

«سبالو» روایتی از زندگی محمود بردک‌نیا نوازنده سازهای کوبه‌ای و آخرین بازمانده از نسل طلایی، نادر و منحصر به فرد سیاهان مهاجر بوشهر است که در لایه‌های زیرین خود نگاهی به تاثیر غیرقابل انکار رنگین‌پوستان آفریقایی‌تبار در موسیقی آیینی و سنتی جنوب ایران و بوشهر دارد.

مستندهای «سبالو» به کارگردانی محسن نساوند و «اینجا کن است، اینجا کن نیست» به کارگردانی علیرضا غفاری از دهم اسفند در هنروتجربه در یک بسته روی پرده رفته‌اند.

انتهای پیام/