به گزارش صبا، کتاب «پروانه بیدارگر» به نویسندگی علی آریانا توسط انتشارات کتاب نیستان منتشر شد.

«پروانه بیدارگر»، یک شعر-داستان بلند است؛ البته بلند در مقیاس شعر نه در مقیاس داستان. شعر در وزن فاعلات (وزن مثنوی معنوی) است و چند بیت آغازین، گشاینده کلام و باب ورود به داستان اصلی است. داستان، چند لایه است، یعنی می‌توان آن را چند بار خواند یا شنید، هر بار از یک زاویه.

در عمیق ترین لایه، داستان اشاره دارد به مفهومی جهانشمول یا universal تحت عنوان اثر پروانه‌ای یا Butterfly Effect که از مفاهیم بنیادین فیزیک است، ولی در لایه‌های بالاتر، داستان مسائل جاری اجتماعی و فردی را تجزیه و تحلیل می‌کند. در شکل‌گیری داستان همچنین از مفاهیم فلسفی و شناختی دیگری نیز استفاده شده است که همگی به تفصیل در مقدمه مورد اشاره قرار گرفته‌اند و لذا خواندن مقدمه قبل از خواندن یا شنیدن شعر، برای درک و فهم کامل‌تر داستان بسیار مفید، اگر نگوییم ضروری، است.

سرودن شعر-داستان همیشه با یک مشکل عمده مواجه است: ساختن قافیه مدام می‌خواهد سراینده را از مسیر دقیق داستان منحرف کند. در «پروانه بیدارگر» علی‌رغم این موضوع، انسجام به خوبی حفظ شده است. فراز و نشیب‌های هیجان‌انگیزی در داستان هست که قوّه تخیل و تصور خواننده را به طور کامل فعال می‌کنند. داستان، کشمکش و مواجهه میان دو شخصیت را در حالیکه که توسط طبیعت احاطه شده‌اند، بیان می‌کند: هر دو شخصیت می‌توانند لایه‌ها یا ابعادی از خود ما، جامعه ما، فرهنگ ما، تاریخ ما و بشریت ما باشند.

با توجه به اینکه ممکن است بسیاری از خوانندگان عزیز به خواندن یا شنیدن چند ده بیت متوالی عادت نداشته باشند، با اینکه فایل صوتی کار را بسیار ساده کرده است، ولی هر جا خستگی عارض شد یا خوانندگان عزیز حس کردند که با ادامه این روند از درک معنا و مشروح داستان جا می‌مانند، توصیه می‌شود خواندن یا شنیدن را متوقف و ادامه آن را به زمان یا روز دیگری مؤکول کنند.

شعر-داستان‌ها اغلب خواننده را به دنبال خود می‌کشند و خواننده غالبا یک یا چند بار دیگر به سراغ آن می‌آید. علت این امر آن است که شعر-داستان در مقایسه با داستانی که به نثر نوشته شده است، نواحی بیشتری از مغز را به فعالیت وا می‌دارد و شعر و آهنگ، وجد و هیجان و ازدحامی در ذهن خواننده ایجاد می‌کنند که با آرامش و سکوتی که ذهن در حین خواندن داستان نثر دارد، زمین تا آسمان تفاوت دارد. در خواندن شعر-داستان، ذهن برای آنکه به همان سطح از دقت و اشراف که بر داستان نثر پیدا می‌کند، دست یابد، نیاز خواهد داشت که پس از خاتمه، دوباره یا چندباره به آن بازگردد. پس هر چقدر خواندن یا شنیدن بار اول با آرامش و طمأنینه بیشتری باشد، مراجعات بعدی لذت‌بخش‌تر و عمیق‌تر خواهد بود.

تخیل، از جنس خواب و رویاست و «پروانۀ بیدارگر»، همزمان که شما را به دنیای وهم‌آلود و رویاانگیز خیال می‌برد، با برقراری ارتباط میان مفهوم داستان با حقایق فردی و اجتماعی و تاریخی، ما را به دنیای واقع باز می‌گرداند و این خود شبیه بیداری از آن خواب و خیال است.

کتاب «پروانه بیدارگر» در هشتاد صفحه رقعی توسط انتشارات کتاب نیستان به بازار کتاب عرضه شده است.

انتهای پیام/