بهرام ارک که به همراه برادرش بهمن ارک نویسندگی و کارگردانی فیلم سینمایی «پوست» که در جشنواره سی و هشتم ملی فیلم فجر مورد تحسین قرار گرفت و این روزها نیز روی پرده است در گفتگو با خبرنگار سینمایی صبا درباره روند شکل‌گیری طرح و فیلمنامه این اثر گفت: برای نگارش متن داستان در نظر داشتیم یک داستان صرفا عاشقانه نباشد و در تلاش بودیم که این داستان تجربه ویژه‌ای برای‌مان باشد تا بتوانیم با کمک داده‌های تصویری یک کار سینمایی کارگردانی کنیم.

این کارگردان جوان که فیلمش را به زبان مادری یعنی آذری ساخته است، افزود: علاقه من و بهمن برادرم به دنیای ماوراالطبیعه باعث شد تا یک فیلم عاشقانه در حول و حوش داستانی کمی وهم‌انگیز بنویسیم که حاصل آن فیلم سینمایی «پوست» شد.

او ادامه داد: در ابتدا ما چندین خرده روایت داشتیم و تصمیم گرفتیم این روایت‌های کوتاه کنار هم بیایند تا در دل یک فیلم بلند، داستان‌های کوچکی را داشته باشیم که به مرور این داستان‌ها تکمیل شود.

نویسنده و کارگردان فیلم سینمایی «پوست» گفت: این اثر صرف ساختن فیلمی عاشقانه کارگردانی نشد و تصمیم این بود که از پی داستان عاشقانه و داستان‌های کوچک به مفهومی عظیم‌تر و در نهایت به مساله خیر و شر برسیم.

او «پوست» را دارای اتمسفری تصویری معرفی کرد و گفت: فیلم‌هایی که اتمسفر می‌طلبند، سینما را به شکل تصویر می‌بینند. در این آثار صوت و تصویر همزمان به فضاسازی کمک می‌کنند و آن‌ها بر پایه دیالوگ صرف یا تصویر مطلق نمی‌چرخند. همیشه به فکر ساخت یک اتمسفر غریب هستم چیزی بسازم که در آن تمام ابزارها از باند صوتی، اکسسوار و تمام آنچه در صحنه حاضر است در یک کارکرد دراماتیک در جان اثر رسوخ کند و اتفاقی دراماتیک خلق کند.

کارگردان فیلم کوتاه «حیوان» با اشاره به مفهوم زیبایی در فیلم بیان کرد: امر زیبا یعنی همه عناصر برای خلق یک مفهوم زیبا جمع می‌شوند تا آن را تبدیل به زیبایی کنند و این زیبایی ذهنی و درونی است تا اینکه تنها یک زیبایی عینی و بیرونی باشد.

قاب‌های «پوست» بر اساس اتمسفر فیلم و در خدمت کار است

وی افزود: به این فکر نمی‌کنم که «پوست» دارای قاب‌های همیشه زیبایی است، «پوست» چون از قاب‌ها برای انتقال مفاهیم معنای‌اش بهره برده و در راستای مفهوم فیلم حرکت می‌کند در مواجهه با آن احساس خوشایندی داریم و در اصل قاب‌های این فیلم عکاسانه نیست بیشتر قاب‌هایی بر اساس اتمسفر و در خدمت کار است.

بهرام ارک درباره لزوم روایت داستان به زبان ترکی اظهار کرد: قطعا زندگی در تبریز و شناخت شخصیت آشیق دده قورقود که در آذربایجان شخصیتی افسانه‌ای است که با نواختن ساز همزمان قصه‌هایی روایت می‌کند، در این انتخاب بی تاثیر نبود. قطعا زبان خلق اثر با وجود این شخصیت افسانه‌ای در آذربایجان نمی‌توانست زبان دیگری باشد زیرا همانطور که ذکر شد نفس کار در آن خطه اتفاق می‌افتد و از طریق این کاراکتر خلق می‌شود.

این فیلمساز درباره زبان اجنه در این فیلم تشریح کرد: زبان اجنه به علت آواهایی که به زبان شمنی نزدیک است، زبان آذری انتخاب شد.او ادامه داد: حرف‌هایی شعاری زیادی در فیلم گفته می‌شود و برای تلطیف این شعارها باید آنها را به یک فرم زیبا تبدیل می‌کردیم به این منظور بعضی از دیالوگ‌هایشان به آوا بدل شد که حالتی بکر و هنری داشته باشد.

این هنرمند با اشاره به تاثیر مفاهیم بدون شعارزدگی در فیلم اظهار کرد: همانطور که ذکر شد «پوست» به شدت دارای مفاهیم شعاری است یعنی می گوید در دنیا خیر بدهی خیر می‌گیری و شر بدهی شر دریافت می‌کنی. اگر من این حرف را همینطور بیان کنم که تاثیری ندارد پس باید بار احساسی این جملات درک شود و مخاطب وقتی آن حرف را می‌شنود احساس کند که بخشی از وجودش است و به تجربه مشترکش با محتوای اثر برسد.

این نویسنده و کارگردان سینما درباره اکران فیلم «پوست» افزود: درست است که اکران فیلم با سانس‌های کمی انجام شد ولی اکران سراسری آن اتفاق خوبی است.

او ادامه داد: بابت اینکه سینمای «هنر و تجربه» فیلم را اکران می‌کند خوشحال هستم ولی از طرفی از سومدیریت دولت در قبال این گروه ناراحت هستم.

او با اشاره به عملکرد سینمای هنر و تجربه عنوان کرد: هنر و تجربه قرار بود تبدیل به سینمایی شود که مخاطبان خودش را دارد، سینماهای خودش را دارد، سینماها را مجبور به اکران کند تا در جهت تغییر ذائقه مخاطب گام بردارند ولی متاسفانه سوء نگاه از طرف دولت و حاکمیت نگذاشت کاملا به اهدافش برسد.

ارک در ادامه تصریح کرد: فروش فیلم‌ها اگر فروشی هم باشد به مدد موسسه بهمن سبز است چون به خوبی تبلیغ می‌کند، می‌تواند سینما بگیرد و سعی می‌کند پتانسیل فیلم را به مردم نشان دهد و به کمک تهیه‌کننده با تبلیغات شهری صحبت می‌کند، تبلیغات می گیرد و درکل با چنین مواردی باعث دیده‌شدن فیلم می‌شود.

این فیلمساز ادامه داد: هدف این نیست که من سالنی در اختیار فیلم قرار دهم و آن سالن هم یا بی‌کیفیت یا سالن مهجوری باشد، هدف شناخت جامعه هدف است و اگر فیلمی در اکران نفس تازه می‌کند به یاری و وجود آقای طباطبایی در موسسه بهمن سبز است.

ارک «پوست» را دارای پتانسیل خوبی از نظر محتوا دانست و اشاره کرد: اگر ما آن را با چهره‌های شناخته شده سینما کار می‌کردیم مورد استقبال بیشتر تماشاگرات قرار می‌گرفت ولی ما این فیلم را اینگونه ساختیم و همینطور دوستش داریم و این فروش نسبت به شرایط کرونا و میزان پخش فیلم فروش خوبی‌است و دیده می‌شود.

بهرام ارک درباره ارتباط با مخاطب و لزوم تغییر ذائقه آنها گفت: من خودم به مناطق مختلف می‌روم و با مردم درباره فیلم گفتگو می‌کنم. در اصل این گفتگو برای من بسیار لذت‌بخش است و منتظر نمی‌مانم که ارتباط از طرف دیگران شکل بگیرد. تغییر ذائقه مخاطب با ساخت فیلم تمام نمی‌شود و این یک روند ادامه‌دار می‌طلبد.

او افزود: امیدواریم مسیر تغییر ذائقه تماشاگران ادامه پیدا کند ولی اگر جان نگیرد هم ما تلاشمان را تا حد توان کرده‌ایم.

یکی از کارگردانان فیلم کوتاه «حیوان» مطرح کرد: من و بهمن همیشه به دنبال فرار از مضامین تکراری هستیم و دوست داریم مضامینی را تجربه کنیم که جذاب باشد. می‌دانیم در این مسیر کاستی‌هایی در آثارمان هست که به عنوان تجربه به آنها نگاه می‌کنیم و این تجربه برای ما دوست داشتنی‌است چون از آن یاد می‌گیریم.

این کارگردان درباره اولین فیلم بلندی که کارگردانی کرده بودند، گفت: ما یک اثر بلند ویدیویی به نام «سویوق» داریم که قبل از «حیوان» ساخته شد و این فیلم هم به زبان ترکی بود. «سویوق» در جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان  که آن زمان در همدان برگزار می‌شد، جایزه بهترین کارگردانی و جایزه بهترین بازیگر زن را گرفت و در آن سال قرار بود به جشنواره فیلم فجر راه پیدا کنند ولی متاسفانه همان سال تبصره‌ای که جشنواره فیلم های کودکان و نوجوانان می‌تواند آثاری را به جشنواره ملی فیلم فجر معرفی کند، لغو کردند.

او ادامه داد: ولی «سویوق» در چند جشنواره مثل جشنواره شانگهای شرکت کرد این فیلم در عین ناشناخته بودن برای ما فیلم عزیزی بود. آن را با هزینه کم و عوامل بومی ساختیم و در فکر این بودیم که حتما استان ما توانایی دارد که یک فیلم سینمایی به زبان آذری بسازد و «سویوق» اولین تجربه ما در این زمینه بود. نه فقط به خاطر زبان، ما هنرمندانی را در شهرستان داریم که به دلیل همین لهجه فکر می کنند قرار نیست اتفاقی برای شان بیفتد ولی ما به این فکر کردیم که چطور می توانیم از این پتانسیل برای خلق کار استفاده کنیم همانطور که در «پوست» می‌بینیم.

ارک در پایان با اشاره به تبدیل ویژگی ها به فرصت در فیلمسازی مطرح کرد: هرجا که زندگی می‌کنی اگر در مسیر درستش باشی می‌توانی هر فرصتی را تبدیل به ویژگی کنی و فکر می‌کنم استفاده از فرهنگ ملی و زبان‌های مختلف و اسطوره‌های هر منطقه در آثار بسیار زیبا و دلنشین است.

نگار امیری

انتهای پیام/