به گزارش خبرنگار تجسمی خبرگزاری صبا، پویش «حرف و گفت» با همکاری صندوق جمعیت ملل متحد و وزارت بهداشت ۱ تا ۷ آذر ماه برگزار شد و یکی از مهم‌ترین بخش‌های این پویش، برگزاری جشنواره کارتونی به دبیری جمال رحمتی بود. در مراسم اختتامیه این پویش که یکشنبه ۷ آذر ماه در خانه هنرمندان ایران برگزار شد جواد علیزاده، مهناز یزدانی، هیبت احمدی به ترتیب به عنوان نفر اول تا سوم این جشنواره معرفی شدند. همچنین ۶ اثر دیگر هم از نظر هیات داوران این جشنواره متشکل از جمال رحمتی، فیروزه مظفری و اردشیر رستمی، لایق دریافت دیپلم افتخار شناخته شدند.

خبرنگار صبا با دبیر و داوران این جشنواره گفتگویی انجام داده‌ است که در ادامه می‌خوانید.

جمال رحمتی، یکی از داوران این جشنواره درباره انتخاب کارتون و کاریکاتور در این جشنواره گفت: ما برای این انتخاب چند دلیل داشتیم. دلیل اول این بود که کارتون با طنز آمیخته است چراکه این موضوع یعنی خشونت، بسیار مساله جدی‌ای است به همین دلیل خیلی از افراد حتی دوست ندارند که این مسائل را بشنوند و آنقدر درگیر مسائل دیگر و دنبال موضوعات آرامبخش هستند که از شنیدن این موضوعات ممانعت می‌کنند.

دبیر جشنواره «حرف و گفت» افزود: پس شما زمانی که می‌خواهید درباره مسئله‌ای که آمیخته با خشونت است صحبت کنید، طبیعتا باید ابتدا مخاطب را وادار به شنیدن سخن خود کنید و طنز به شما این امکان را می‌دهد. چرا که شما حتی اگر جدی ترین حرف‌های دنیا را هم به زبان طنز بگویید، باز مخاطب دارد. مسئله بعدی این است که انسان دوران معاصر فرصت کافی برای توجه به مطالب طولانی و خواندن آن‌ها را ندارد و زمانی که کارتون و کاریکاتور از مخاطب می‌گیرد، بسیار زمان کمی است یعنی در چند ثانیه می‌توان مطلب را به مخاطب ارائه داد.

این کارتونیست خاطرنشان کرد: دلیل دیگر زیبایی است، زیرا تصویر زیبایی بیشتری نسبت به نوشته دارد. علاوه بر این مسائل، کارتون رشته‌ای موضوعی است یعنی در جایی مثل نقاشی یا رشته های دیگر می‌توان موضوع را حذف کرد و آنقدر به سمت تجرید رفت که عملا موضوع حذف شود اما در کارتون تکیه بر موضوع است.

او همچنین درباره آثار دریافتی جشنواره کارتون «حرف‌وگفت»، نحوه انتخاب آثار و کیفیت آثار تصریح کرد: ما حدود ۳۰۰ اثر در این جشنواره دریافت کردیم. بنده چند دهه است که در سطح ملی و بین المللی کار داوری انجام داده‌ام به همین دلیل می‌توانم قضاوت منصفانه و درستی درباره سطح کیفی کارها ارائه کنم. معمولا در هر جشنواره‌ای کارهای ضعیف، متوسط و قوی دریافت می‌شود و درصد این کارها است که سطح جشنواره را مشخص می‌کند. در پویش حرف‌وگفت تعداد کارهای ضعیف به ۱۰ مورد نمی‌رسید و این بسیار عجیب بود! یعنی بدون استثنا چهره‌های قوی که عمدتا جشنواره و جایزه‌بگیر هستند در این پویش شرکت کردند.

رحمتی در پایان اظهار کرد: حتی کسانی که در این سال‌ها، جشنواره شرکت نکرده بودند نیز در این پویش شرکت کردند؛ چهره‌های نام آشنایی مانند جواد علیزاده و استادان دیگر در این سطح. این اتفاق بسیار نشانه خوبی است و برای قدم اول فوق العاده است. به همین دلیل ما مجبور شده‌ایم در این پویش بین کارهای خوبی که آمده است خوب‌ترین را انتخاب کنیم.

کارتونیست‌های زن؛ تصویرگر دردهای مشترک

فیروزه مظفری یکی دیگر از داوران جشنواره با بیان اینکه کارتونیست‌ها و کاریکاتوریست‌های زن بهتر می‌توانند مسائل زنان را بازتاب دهند، گفت: مسلما نگاه کارتونیست‌های زن به مسائلی با محوریت زنان حسی‌تر و ملموس‌تر است. آن‌ها به‌عنوان زن، مادر، همسر، دختر در همین جامعه زندگی می‌کنند و از نزدیک با مشکلات حوزه زنان درگیر هستند پس عجیب نیست که خیلی با قدرت در حوزه‌ای که مربوط به خودشان و جامعه خودشان است، حضور دارند و کارتون می‌کشند و جالب اینجاست که بیشتر کارتونیست‌های خانمی که می‌شناسم به مسائل حوزه زنان واکنش نشان می‌دهند و حتی زودتر از همکارهای مرد تولید و خلق اثر می‌کنند، یعنی به‌عبارتی فوری دست به قلم می‌شوند و ایده‌های درخشان و انتقادی خودشان را به‌ تصویر می‌کشند. در واقع کارتونیست‌های زن، زبان گویا و تصویرگر دردهای مشترک جامعه زنان هستند.

این کارتونیست همچنین وضعیت حضور زنان و آثارشان را در جشنواره چنین ارزیابی کرد: حضور کارتونیست‌های زن ایرانی نسبت به ده یا پانزده سال پیش خیلی پررنگ‌تر و قوی‌تر شده است. هم از نظر تعداد و هم از نظر کیفیت آثارشان رشد قابل توجهی داشتند و غالبا اسامی آنها در بین ۱۰ نفر اول برندگان هر جشنواره دیده می‌شود و این نشان دهنده اقبال و روی آوردن نسلی جوان تر وجسورتر به هنر کارتون است که در گذشته کم و بیش در انحصار مردان کارتونیست بوده است.

همچنین اردشیر رستمی یکی دیگر از داوران جشنواره در پایان درباره مخاطبان عرصه کاریکاتور بیان کرد: هر رشته ای از هنر دو مخاطب دارد؛ خاص و عام. مخاطب خاص مخاطب همیشگی است و کم و کیف کار بخشی از خود اوست به این معنی که چون او جزو خانواده هنر شده، پس دیگر میراث دار است و نباید نگران او بود. هر چیز تاثیر خود را در هستی دارد و خوب یا بد، کم یا زیاد ماجرا بحث ثانویه است قطعا کاریکاتور هم می‌تواند مانند هر رشته دیگری تاثیر لازم را داشته باشد. در ژاپن فرهنگ انتقادی بسیار جایگاه مهمی دارد به حدی که زندگی افراد را تحت الشعاع قرار می‌دهد. به قول مولانا: «هر جدی هزل است پیش هازلان / هزل ها جد است پیش عاقلان»

انتهای پیام/