علیرضا مهران بازیگر و کارگردان تئاتر که نمایش «چیزی شبیه زندگی» نوشته زنده یاد حسین پناهی را از ۹ دی تا ۶ بهمن ماه در تالار حافظ روی صحنه می برد در گفتگو با خبرنگار تئاتر صبا درباره دلیل انتخاب این متن گفت: اولین نمایشی که در زندگی ام دیدم و باعث علاقه و ورود من به تئاتر شد نمایش «چیزی شبیه زندگی» به کارگردانی حسین پناهی بود که در نیمه دوم دهه هفتاد در سالن اصلی تئاتر شهر اجرا شد.

او با اشاره به اینکه نگاه و قلم پناهی را دوست دارد، توضیح داد: نسل ما با حسین پناهی، صادق هدایت و احمد شاملو زندگی کرده‌اند و حسین پناهی جزو آدم هایی است که ارادت زیادی به او دارم.

کارگردان نمایش «نسیان» اظهار کرد: حدود ۶ سال پیش مشاور کارگردان نمایش «چیزی شبیه به زندگی» با کارگردانی فرد دیگری بودم و اکنون احساس کردم این نمایش باید دوباره اجرا شود و من به عنوان کارگردان به این متن و حسین پناهی ادای دین کنم.

کارگردان نمایش «مغازه خودکشی» ادامه داد: حال خوب من نسبت به زنده یاد حسین پناهی باعث شد اواخر ۱۳۹۹ تمرین های «چیزی شبیه به زندگی» را آغاز کنم.

اجازه ندادم دیالوگ و صحنه‌ای اضافه شود

کارگردان نمایش «هامان کشان» توضیح داد: ۲۵ سال پیش که حسین پناهی«چیزی شبیه به زندگی» را اجرا کرد در بحث طراحی و کارگردانی دنیای دیگری داشت و طراحی و شیوه کارگردانی نمایشی که من روی صحنه برده ام شیوه دیگری دارد ولی در مورد خود متن سعی شده خیلی وفادار باشم و به خودم اجازه ندادم که دیالوگ و صحنه ای اضافه شود زیرا ادبیات و شاعرانگی این متن  فقط برای خود پناهی است.

بازیگر سریال «خاتون» با اعلام اینکه زمان اجرایی نمایشنامه نسبت به متن اصلی کم شده است، عنوان کرد: متنی که خود زنده یاد پناهی اجرا کرد ۱۲۰ دقیقه بود و من «چیزی شبیه به زندگی» را به ۷۵ دقیقه رساندم ولی در این اجرا صحنه هایی حذف شده است که به روند کلی نمایشنامه لطمه نمی زند.

بازیگر فیلم «مردن در آب مطهر» اشاره کرد: صحنه‌آرایی و دکور نمایشی که خود زنده یاد پناهی کار کرده بود بسیار رئال بود ولی ما در اجرای‌مان توضیح صحنه هایی را حذف کردیم که به صحنه آرایی رئال نمایش می پرداخت.

بازیگر نمایش «لیلی و مجهول» ادامه داد: بخش اصلی نگاه من در کارگردانی «چیزی شبیه به زندگی» هدایت بازیگرها بود. حرف اصلی این نمایش روی تمرین های تئاتر است؛ همانطور که نگاه پناهی هم این بوده که این نمایش روایت یک گروه تئاتری است که در حال تمرین هستند. تمرکز روی هدایت بازیگر و شیوه اجرایی است که نگاه من را به عنوان کارگردان روی صحنه نشان می دهد.

بازیگر نمایش «بیگانه خوران» با اشاره به فاصله گذاری های موجود در نمایش توضیح داد: در متن نمایشنامه از شروع تا پایان نمایش ده ها فاصله گذاری بین مخاطب و بازیگرانی که روی صحنه هستند، می‌بینیم که ما آنها را حذف کرده ایم.

بازیگر سریال «مدینه» اظهار کرد: «چیزی شبیه به زندگی» جزو معدود و شاید بهترست بگویم اولین نمایش های من است که حدود ۸ ماه تمرین هایش ادامه داشت. این فهم دیالوگ و ادبیات برای هر بازیگری سخت بود. من خودم بازیگر هستم و می دانم روزها و ماه ها طول می کشد تا بازیگر هر یک از مونولوگ های این متن را  تمرین و هضم کند و با درک، روی صحنه نمایش ارایه دهد.

هارمونی بازیگران نقطه قوت کار است

او افزود: طی این هشت ماه تمرین نمایش «چیزی شبیه به زندگی» بازیگران خیلی تغییر کردند بخشی از بازیگران معرفی شدند و بخش دیگری از آنها بازیگران قدیمی تئاتر هستند و می توان گفت در این اثر بازیگران حرفه‌ای و بازیگران خیلی نزدیک به فضای حرفه ای را کنار هم گذاشتم.

علیرضا مهران توضیح داد: نمایش «چیزی شبیه به زندگی» بازیگرهایی دارد که برای اولین بار روی صحنه رفتند و بازیگرانی هم دارد که حدود سی سال هست که در حال فعالیت در زمینه تئاترند و  همین امر کار مرا به عنوان کارگردان سخت می‌کرد زیرا برای اجرا نیاز به یک هارمونی در بین بازیگران و  هدایت آنها وجود داشت تا وقتی مخاطب کار را می بیند متوجه دو دستگی بین بازیگران حرفه ای و بازیگران جوانِ علاقه‌مند نشود و خدا را شکر در مدت اجرا این نقطه قوت کار همین موضوع بود که بازیگران همه یک دست هستند.

این کارگردان تئاتر با اشاره به تمرین های نمایش بیان کرد: تمرین ها به این شکل بود که در این چند ماه با وجود تمام سختی ها در بیشتر مواقع همه گروه با هم تمرین می‌کردند تا بیشتر با هم آشنا شوند البته در تمرین های کار سعی کردم بازیگران را اذیت نکنم و بیشتر فضا و موقعیتی را ترسیم کنم که بازیگر در آن موقعیت با آرامش قرار بگیرد و مهم ترین نکته برای من این است که بازیگر درک کند که روی صحنه چه کاری انجام دهد.

کارگردان نمایش «بن بست» درباره طبقه‌بندی بازیگران به بازیگر اصلی و فرعی در این نمایش گفت: «چیزی شبیه به زندگی» بازیگر اصلی ندارد و همه پانزده بازیگر روی صحنه بازیگران اصلی هستند. درباره نقش مرد عجیب و غریبی که روی صحنه می‌بینیم هم باید بگویم از تخیل و ذهن من شکل گرفته است و در نمایشنامه وجود ندارد. این کاراکتر در اواخر تمرین‌ها و نزدیک به اجرا شکل گرفت و بازیگر این نقش عباس بابایی هم این نقش را قبول کرد که البته نقش سختی هم هست.

سعی می کنم حال خوب را به بازیگر منتقل کنم

مهران خاطرنشان کرد: کسی که بازیگر است و در جایگاه کارگردان قرار می گیرد به آسانی می‌تواند زبان بازیگر را بفهمد و من در کارها سعی می کنم بازیگر را درک کنم و به او حال خوب را انتقال دهم.

کارگردان نمایش «تابندگان» در مورد تأثیر کرونا در طول تمرین نمایش «چیزی شبیه به زندگی» توضیح داد: حقیقتاً قرار بود این نمایش در تابستان امسال روی صحنه اجرا شود اما با وجود پیک های خطرناک کرونا شرایط سختی به وجود آمد که اجرا به تاخیر افتاد ولی همت کردیم تا قبل از جشنواره بین المللی تئاتر فجر کار را روی صحنه ببریم.

کارگردان نمایش «دور از دسترس اطفال نگهداری شود» با اشاره به آسیب های ناشی از کرونا بر گروه های تئاتری عنوان کرد: همه گروه های تئاتری در این ۲ سال بر اثر کرونا آسیب دیدند و گروه ما نیز مستثنی نبود. مخاطبان هنوز هم نمی‌توانند وارد سالن های نمایش شوند و تا از نظر روحی با شرایط کنار بیایند و به تماشای آثار بنشینند، طول می‌کشد.

کیفیت مهم تر از کمیت است

کارگردان نمایش «چیزی شبیه زندگی» بیان کرد: جبران آسیب های ساختاری تئاتر که بر اثر کرونا ایجاد شده است در هر بخشی به ویژه استقبال مخاطب چهار سالی زمان می برد، اما با وجود این شرایط سخت و زمانی که اجرا روی صحنه است به عنوان کارگردان هم از کار و هم استقبال مخاطبان راضی بوده ام برای من کیفیت مهم تر از کمیت است حال تماشاگر چه صد و پنجاه نفر چه پنجاه نفر.

کارگردان نمایش «هوس و هفت دقیقه» با اشاره به سالن اجرا مطرح کرد: تالار حافظ را با وجود غیراستاندارد بودنش دوست دارم و در طول تمرین هر چه کار جلوتر رفت احساس کردم تالار حافظ می‌تواند برای این نمایش مناسب تر باشد.

بازیگر نمایش «بولشویک» درباره میزان استقبال مخاطبان خاطرنشان کرد: نمی‌توانم نظری درباره کار خودم بدهم ولیکن در این هفته عزیزانی که دغدغه‌مند بودند و نظرشان برای من کارشناسانه و مهم است، گفتند که نمایش را دوست داشتند و با آن ارتباط برقرار کرده اند.

کارگردان نمایش «چیزی شبیه به زندگی» درباره تقسیم بندی مخاطب به خاص و عام عنوان کرد: «چیزی شبیه به زندگی» برای همه مخاطبان تئاتر است و برای یک قشر خاص از مخاطب کارگردانی نشده و امیدوارم در آینده واژه مخاطب عام و خاص دیگر استفاده نشود و جامعه ما به آن بلوغی برسد که متوجه نمایشی که روی صحنه اجرا می‌شود، باشد.

چرا باید جشنواره داشته باشیم؟!

علیرضا مهران در پایان با اشاره به لزوم برگزاری جشنواره ها گفت: اصلا چرا باید جشنواره داشته باشیم وقتی یک ساختار درست و حسابی برای آن نداریم و نمی دانیم چه کاری می‌خواهیم، انجام دهیم. جشنواره تئاتر یک دبیر به نام حسین مسافرآستانه دارد که دغدغه‌مند است و تلاش می کند که این رویداد را آبرومند برگزار کند ولی وقتی حمایت مالی وجود ندارد و جشنواره از سوی مدیران بالادستی دیده نمی شود، دبیر یک جشنواره چه کاری می تواند انجام دهد؟! قطعا تنها تلاشش به برگزاری جشنواره معطوف خواهد شد.

نگار امیری

انتهای پیام/