به گزارش خبرنگار تئاتر صبا، نشست رسانه ای چهلمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر روز دوشنبه ۱۱ بهمن ماه ساعت ۱۰ صبح با حضور حسین مسافرآستانه دبیر این دوره از جشنواره، اتابک نادری مدیر اجرایی، مهران فاطمی استاندار یزد، وحید لک مدیر روابط عمومی، ارتباطات و تبلیغات جشنواره چهلم تئاتر فجر و جمعی از خبرنگاران و نمایندگان رسانه های جمعی در تالار رودکی برگزار شد.

در ابتدای این نشست پس از سرود ملی و تلاوت قرآن کریم وحید لک مدیر روابط عمومی چهلمین جشنواره تئاتر فجر ضمن عرض خیر مقدم به حضار از  مسافرآستانه دبیر جشنواره درخواست کرد که روی سن بیاید.

حسین مسافر آستانه با سپاس از مهران فاطمی استاندار یزد بیان کرد: صحبت های اولیه را انجام نمی دهم ولی از مهران فاطمی استاندار یزد خواستارم روی سن بیاید تا به دیگر برنامه هایی که مدنظر دارد، برسد.

مهران فاطمی با تبریک چهل و دومین سالگرد انقلاب بیان کرد: استان یزد برای اولین بار میزبانی این دوره را برعهده دارد. اتفاقات مهم هنری از پایتخت به شهرستان منتقل شده و ما امیدواریم این اتفاق زمینه شکوفایی هنری در شهرستان ها شکل دهد و خوشحالیم این فرصت در دولت سیزدهم با اعتماد به استان ها شکل گرفته است‌.

فرهنگ، هنر و محیط زیست امام جماعت های استان یزد هستند

او افزود: این اقدام الگویی و مبارک به امید خدا در سایر استان های دیگر هم به وقوع بپیوندد. فرهنگ، هنر و محیط زیست امام جماعت های استان یزد هستند و همت شد تا بتوانیم به بهترین وجه برگزاری افتتاحیه را در شهر یزد تدارک ببینیم. نوآوری هایی برای متفاوت تر شکل دادن این رویداد از لحاظ شکل و محتوا انجام داده ایم.

لک در ادامه از قادر آشنا مدیر کل هنرهای نمایشی برای اهدای لوح تقدیر به استاندار یزد و رونمایی از لوگوی جشنواره دعوت کرد تا  روی سن بیاید.

پس از آن اتابک نادری مدیر اجرایی جشنواره بیان کرد: با تمام شرایط کرونا و فرصت هایی که به آثار داده شد سعی کردیم در زمان فشرده برنامه ریزی های لازم را انجام دهیم.

مسافرآستانه دبیر چهلمین جشنواره فجر در ادامه با اشاره به اخبار دبیرخانه اظهار کرد: چهلمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر در ۱۰ بخش برگزار می شود، شش بخش اجرایی و آثار صحنه ای و چهار بخش به صورت هدفمند غیر اجرایی هستند.

او ادامه داد: بخش های غیر اجرایی نمایشگاه مسابقه و عکس، پوستر، نمایشنامه‌نویسی و اسناد ۴۰ دوره برگزاری جشنواره تئاتر فجر است.

دبیر چهلمین دوره جشنواره تئاتر فجر بیان کرد: در موضوع پژوهش پرداختن به سه ساحت مدنظر بوده است، یک ساحت از طریق برگزاری نمایشگاه اسناد ۴۰ ساله که به دلیل محدودیت های کرونایی بخشی به صورت فیزیکی و عمده آن اسناد در فضای مجازی در دسترس علاقه‌مندان قرار می گیرد.

او ادامه داد: محور دوم پژوهش فاز اول پروژه تاریخ شفاهی است، مشکل مهمی که داریم این است که خاطرات جشنواره دوره های قبل ثبت نشده است که ما اکنون در فاز اول ثبت هستیم و خروجی آن را در تلویزیون تئاتر ایران شاهد خواهیم بود.

مسافرآستانه سومین ساحت پژوهشی را ترجمه کتاب «راهنمای جشنواره های بین المللی» مجموعه مقالاتی که از انتشارات کمبریج آماده، ترجمه و آماده چاپ شده است و مهم است تا اطلاعات جشنواره های بین المللی را از طریق پایگاه های رسمی و استاندارد داشته باشیم و این ترجمه باعث شد دستاورد خوبی برای برگزاری سایر جشنواره های تئاتری و حتی جشنواره فجر داشته باشیم.

 بخش تئاتر استانی از سرگرفته شد

او با اشاره به بخش استانی که در سال های قبل در جشنواره تئاتر فجر برگزار می شده است، اظهار کرد: در گذشته در چند دوره بخش استانی داشتیم که آخرین مرحله در دوره سی و هفتم جشنواره بین المللی تئاتر شهر برگزار شد و تعدادی از کارهای پذیرفته شده در استان های کشور اعزام و اجرا می شدند و خوشبختانه این فرآیند مجدد شروع شده تا هم گستره تئاتر فجر را در کشور تعمیم می دهد و از آنجا که امکان حضور همه هنرمندان در تهران و یا در سالن های نمایش نیست، تعمیم این موضوع ضرورت است و جشنواره استانی را به لطف استانداری یزد با اجرای تعدادی از آثار صحنه ای و خیابانی در شهر یزد دوباره برنامه ریزی کردیم و البته اجراهایی هم در شهر رشت روی صحنه خواهد رفت.

احتمال تغییر در برنامه جشنواره

دبیر جشنواره تئاتر فجر با اشاره به فراگیری بیماری اومیکرون عنوان کرد: هر گونه احتمال تغییر در برنامه‌ریزی جشنواره تئاتر فجر که طی جلسات متعدد با توجه به تمام مشکلات کشور استخراج کرده‌ایم، وجود دارد.

او ادامه داد: متاسفانه شاهد فراگیری سویه امیکرون هستیم و اتفاقات پیش رو قابل پیش‌بینی نیست. امیدوارم اتفاقی رخ ندهد که خللی در این زمینه ایجاد کند. برای مواجهه با شرایط ویژه فراگیری اومیکرون سه پلن در نظر گرفتیم. با اینکه آماده برگزاری جشنواره با صد در صد ظرفیت سالن بودیم اما به ما اعلام کردند که ظرفیت سی درصد در نظر گرفته شده است که البته امیدوارم کمتر از این نشود و مجبور به برگزاری رویداد صرفا در فضای مجازی نباشیم.

لزوم پخش از پلتفرم ها به عنوان یک برنامه نهادینه

مسافر آستانه اظهار کرد: در هر صورت بدون توجه به فراگیری اومیکرون و محدودیت های کرونایی پخش از پلتفرم‌های مختلف باید به صورت یک برنامه نهادینه در جشنواره‌های مهم کشوری قرار بگیرد.

مسافرآستانه با اشاره به شش بخش اجرایی چهلمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر ادامه داد: شش بخش اجرایی شامل نمایش‌های صحنه‌ای رقابتی و غیررقابتی، نمایش های خیابانی در بخش رقابتی و غیررقابتی، دیگرگونه‌های اجرایی و تئاتر ملل است. بخش رادیوتئاتر هم شامل ۱۲ نمایش است که در روزهای جشنواره در سالن استاد انتظامی خانه هنرمندان برگزار خواهد شد.

نگاه ویژه‌تری به رابطه ایران و تاجیکستان

این دبیر هنری توضیح داد: با توجه به شرایطی که تئاتر در حال حاضر دارد تاکیدمان را روی کشورهای منطقه و اطراف ایران گذاشتیم چرا که خیلی از  کشورهای اروپایی و صاحب تئاتر  تولیدی نداشته‌اند، این فرصت برای مراوده با کشورهایی که اشتراکاتی فرهنگی با آن‌ها داریم را غنیمت شمردیم. بین کشورهای منطقه نگاه ویژه‌تری به رابطه ایران و تاجیکستان داشتیم که علاوه بر فرهنگ، زبان، تمدن و اسطوره‌های مشترک در دوره‌ای ارتباط ویژه‌ای داشته‌ایم که متاسفانه مدتی متوقف شده بود اما اکنون شاهد بخش ویژه تئاتر تاجیکستان شامل دو نمایش و جلساتی برای تعامل و تبادل فرهنگی که بزودی از دبیرخانه جزییاتش اعلام خواهد شد، هستیم.

او ادامه داد: در بخش ملل نمایش‌هایی از آذربایجان، الجزایر، دو نمایش از عراق که  یک اثر مشترک بین ایران و عراق و دیگری نمایشی از عراق است، دو نمایش مشترک بین ایران و افغانستان، دو نمایش از آذربایجان و یک نمایش از بلغارستان  و البته یک اثر از تاجیکستان داریم که مضمون آنها  به فردوسی می‌پردازد.از ایتالیا و ارمنستان نیز نمایش‌هایی خواهیم داشت.

حسین مسافرآستانه درباره موضوع آثار منتخب در جشنواره مطرح کرد: در بررسی آثار و ثبت‌نام از داوطلبان برای شرکت در جشنواره  موضوع خاصی را تعیین نکردیم.

دبیر دوره چهلم جشنواره تئاتر فجر اظهار کرد: ۱۰۹ نمایش در بازه زمانی جشنواره روی صحنه هستند که ۱۹ اثر به مضامین مرتبط با مقاومت ازجمله ۴ اثر به شهید سلیمانی، ۱ اثر به زندگی شهید باکری یک اثر به شهید ضرغام می پردازد  و ۳ اثر مدافعان سلامت، ۴ اثر سنتی و آیینی،۳ اثر مقاومت‌های ضد استعماری و… را موضوع قرار داده اند.

او ادامه داد: خوشبختانه ۹ نمایش با موضوع مسایل خانواده است که پیش از این گلایه های زیادی مبنی بر نپرداختن به مشکلات خانوادگی داشتیم و ۲ اثر مرتبط با محوریت مشکلات مواد مخدر در جشنواره حضور دارند.

دبیر جشنواره درباره بودجه جشنواره مطرح کرد: سال گذشته بودجه جشنواره ۵ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان بود در برآورد بودجه امسال هم تلاش کردیم که بتوانیم بودجه را به کمک هزینه هنرمندان اختصاص دهیم چون سال سختی را در تولید تئاتر گذراندند.

مسافرآستانه افزود: برای امسال ۹ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان را پیشنهاد داده بودیم که مصوب هم شده و بخشی از آن اختصاص یافته است که کمک هزینه گروه‌ها را پرداخت می کنیم. هرچند این بودجه‌ حداقلی درخور اتفاقی به این وسعت نیست و امیدوارم نگاه بازتری نسبت به جشنواره شکل بگیرد و بر اساس اهمیت آن بودجه اختصاص پیدا کند.

مخالفت با ایجاد حریم در محوطه تئاتر شهر ناآگاهانه است

مسافرآستانه درباره ضرب و جرح اتفاق افتاده در محوطه تئاتر شهر بیان کرد: در مورد فضای تئاتر شهر همه ما نگران این وضعیت بوده و هستیم. عده‌ای علم مخالفت برداشته‌اند که می‌خواهند حصار بکشند و محدود کنند این نگاه‌ها اگر مغرضانه نباشد حتما ناآگاهانه است.

این هنرمند اضافه کرد: اینجا محل فعالیت بی در و پیکر و محل عبور و مرور افرادی شده است که تناسبی با موضوع آن مکان ندارند و باید توسط مسئولان رسیدگی شود. بی توجه به اینکه هر کسی طرح داده یا نداده آنکه مسئولیتی حس می‌کند باید برای ساماندهی و تعریف فضای تئاتر شهر اقدام کند و امیدوارم این اتفاق بیفتد.

دبیر جشنواره تئاتر فجر با بیان این که محدودیت ظرفیت ۳۰ درصدی جشنواره را دچار مشکل می‌کند، توضیح داد: با توجه به ظرفیت ۳۰ درصدی مساله فروش بلیت را حداقل در سالن‌های کوچک منتفی می کنیم و امیدوارم با فروکش کردن فراگیری اومیکرون بتوانیم از ظرفیت ۵۰ یا  ۱۰۰ درصدی سالن‌ها استفاده کنیم تا بخشی از مشکلات ما در پذیرایی از مخاطبان و مهمانان برطرف شود.

مسافرآستانه همچنین درباره علت عدم مشارکت استان‌های دیگر در جشنواره این دوره گفت: برای مشارکت استان‌ها در جشنواره از خیلی وقت پیش اقدام کردیم اما با توجه به شرایط کشور کمتر استانی اعلام آمادگی کرد. با ۲ منطقه آزاد هم گفتگوهایی داشتیم که به دلیل تغییرات مدیریتی تفاهم‌نامه‌ها و توافق‌ها دچار تغییر شد.

او بیان کرد: استان یزد را نیز از اردیبهشت با استاندار سابق صحبت کرده بودیم که خوشبختانه با تغییر استاندار باز هم به تفاهم ها وفادار ماندند.

برگزاری افتتاحیه و اختتامیه ضروری است

حسین مسافرآستانه برگزاری مراسم افتتاحیه و اختتامیه را ضروری دانست و گفت: برگزاری مراسم افتتاحیه و اختتامیه برای هر رویدادی ضروری است. آن‌چه از خاطرات هر دوره باقی می‌ماند تاثیر همین مراسم‌هاست.

دبیر چهلمین جشنواره تئاتر فجر افزود: رویدادهای فرهنگی و ورزشی در همه جای دنیا به خاطر مراسم افتتاحیه و اختتامیه‌شان از هم متمایز می‌شوند. اگر نبود شرایط، نبود بودجه، عدم برنامه‌ریزی، عدم وجود امکانات یا هر چیز دیگر باعث شده تا در سال های گذشته مراسم افتتاحیه نداشته باشیم باید نداشتن مراسم را نقد کرد.

مسافرآستانه مطرح کرد: افتتاحیه با اعلام برگزیدگان سه بخش و تجلیل از پیشکسوتان همراه است. پس چه در تهران چه در یزد و چه در هر کجای کشور به دنبال این باشید و مطالبه کنید که مراسم افتتاحیه حتما داشته باشیم و نداشتنش را دامن نزنیم.

مسافرآستانه در مورد همزمانی جشنواره‌های تئاتر و فیلم فجر گفت: از سال ۱۳۸۴ جشنواره تئاتر فجر دقیقا همزمان با جشنواره فیلم فجر برگزار شد و خوشبختانه شاهد بودیم که همزمانی جشنواره فیلم و تئاتر هیچ ضربه‌ای به جشنواره تئاتر نمی‌زند.

مسافر آستانه درباره سانسور شدید در این جشنواره و درخواست فیلم آثار برای بازبینی نظارتی اظهار کرد: تمام آثاری که مجوز اجرا می گیرند برای اجرای مجدد در سالن دیگر هم نیاز به مجوز مجدد دارند. جشنواره هم از این قضیه مستثنی نیست. همه آثاری که قبلاً به صحنه رفته بودند برای اجرا در جشنواره باید دوباره مجوز بگیرند اما این کار را ما تقبل کردیم و پروسه دریافت مجوز را طی کردیم و هیچ کاری به دلیل عدم دریافت مجوز رد نشده است.

دبیر جشنواره در توضیح اینکه در مصاحبه ای به دعوت نکردن گروه خاصی به حضور در جشنواره پرداخته بود، گفت: من هیچ وقت نگاهی از بالا به پایین به دانشجویان یا آدم‌ها نداشته‌ام.اگر از گروهی دعوت نکردم به این دلیل بوده که در بخش مهمان دبیر سهمیه محدودی داشتم اما با پنج برابر تقاضا در این بخش مواجه بودم.

تعداد تقاضاها ۵ برابر سهمیه دبیر بود

او افزود: می‌خواستم از کسانی که شرکت نکردند اما کارشان خوب است، دعوت کنم اما تعداد تقاضاها پنج برابر سهمیه بود. بنابراین ما از هیچ گروهی دعوت نکردیم. با کسانی که تناقضی را در مورد انتخاب داوران حس کرده بودند صحبت کردم و قانع شدند اما اینکه بعد از این گفتگوی محترمانه جور دیگری مسأله را در فضای عمومی یا خصوصی مطرح می‌کنند ترجیح می‌دهم، چیزی نگویم. من جواب مستقیم به ادعاهای نادرست در فضای عمومی نمی‌دهم با همه این عزیزان صحبت داشتم و ماجرا تمام شده بود. چون معتقدم خیلی از مسائل درون خانواده را باید بین خودمان حل کنیم. خلاف این قضیه اخلاق خوبی برای این قوم فرهیخته نیست. امیدوارم با دیالوگ رودرو با ویژگی تئاتر، بین خودمان مشکلات را حل کنیم.

در ادامه جلسه اتابک نادری، قائم‌مقام دبیر در مورد وضعیت ناگوار تئاتر شهر توصیح داد: تئاتر شهر حریمی دارد که ملک تئاتر است و متاسفانه برخی نمی‌خواهند قبول کنند. حریم تئاتر شهر نرده و حفاظ داشت و در سال‌های دهه ۷۰، زمان مدیریت غلامحسین کرباسچی در شهرداری تهران، آن را با پارک ادغام کردند. و طی سال‌ها مدیریت شهری روی محوطه تئاتر شهر اعمال نظر شد. آن زمان که بنده در تئاتر شهر بودم با شهرداری صحبت کردم که اگر برنامه‌ای قرار است در آن‌جا اجرا شود تئاتر شهر باید مجوز دهد، در حالی که سابق بر آن شهرداری جلوی حوض صندلی می‌گذاشت و برنامه اجرا می‌کرد و هم اکنون نیز برخی از مدیران شهری با برجسته کردن نظرات هنرمندانی که مخالف این حریم هستند، می‌گویند مگر می‌شود؛ دور مرکز فرهنگی را دیوار کشید؟! شما اگر واقعا معتقد به این موضوع هستید چرا دیوارهای پردیس تئاتر خاوران را برنمی‌دارید؟!

او ادامه داد: ما امسال به صورت آکادمیک‌وار انتخاب‌ها را انجام دادیم و ثبت‌نام‌ها هم مجازی و اینترنتی بود. همه دوستان فیلم‌های‌شان را با فرمتی که به آن‌ها گفته شد در سایت تلویزیون تئاتر ایران بارگذاری کردند و پس از ارنج اطلاعات به بازبین‌ها دسترسی داده شد و همین باعث شد گستره انتخاب‌گران جشنواره هم افزایش یابد.»
او در پایان گفت: «یکی از نکات جالب جشنواره امسال این است که جوان‌ترین کارگردان دوره اول تئاتر فجر در دوره چهلم به عنوان پیشکسوت حضور دارد؛ رضا صابری جوان‌ترین کارگردان دوره اول فجر به عنوان پیشکسوت در دوره چهلم حضور دارند.

انتهای پیام/