شما یکی از هنرمندان دغدغه مند در حوزه کودک و
نوجوان هستید. سال ها فعالیت و اجرای نمایش های مختص این گروه سنی و فیلمسازی در
ژانر کودک و نوجوان؛ با توجه به اینکه این ژانر در سینمای ما مهجور است به چه علت
به این سمت حرکت کردید؟

تقریبا ۱۹ سال است که در این حوزه فعالیت دارم و برای مخاطب
کودک و نوجوان کار می کنم علت این گرایش هم آن است که کودک و نوجوان به عقیده من
صادق ترین مخاطب است چرا که با فیلم و فیلمساز تعارف ندارد اگر نتوانی او را جذب
اثرت کنی دیگر فیلم یا تئاتر را تماشا نمی کند، با بغل دستی خود صحبت می کند و یا
می رود. از سوی دیگر کودکان و نوجوانان در سنین شکل پذیری هستند و آداب اجتماعی و
سبک زندگی را آموزش می بیند و ما به عنوان فیلمساز بیشترین تاثیر گذاری را روی این
گروه از مخاطبان داریم، البته باید گفت که کودکان و نوجوانان سخت ترین نوع مخاطب هستند
و ساخت فیلم برای آن ها بسیار کار سختی است. با این همه جریانی که در وجود آن ها
بعد از تماشای یک اثر هنری ایجاد می شود، انرژی که میان شان وجود دارد مشابه اش
جای دیگری نیست. با وجود آنکه برای گروه سنی بزرگسال هم فیلم ساختم اما به صورت
متمرکز سال ها است در حوزه کودک و نوجوان فعالیت می کنم، حس و حال میان بچه ها را
بسیار دوست دارم و فکر می کنم اگر در این مسیر حرکت کنم فرد مفیدتری خواهم بود.

به این نکته اشاره کردید که کودکان و نوجوانان
سخت ترین نوع مخاطب هستند، کاملا موافقم. بچه های الان با دو دهه پیش حتی با یک
دهه پیش تفاوت محسوسی دارند، به روز هستند و از سوی دیگر جلب نظر آن ها در شرایطی
که تنوع و کیفیت تولیدات خارجی بسیار بالا است کار دشواری است!

آنچه که کار ما را سخت می کند این است که بچه های امروز هم
بسیار باهوش هستند و هم با رسانه هایی سر و کار دارند که کیفیت شان از تولیدات ما به
سبب صرف هزینه و برنامه ریزی های دقیق و درست بالاتر است. اما یکی از سخت های کار
در این حوزه، مربوط به ممیزی ها و محدودیت های مختص به مخاطب کودک و نوجوان است.
ما باید حواس مان به همه چیز باشد از عادات رفتاری گرفته تا دیالوگ؛ به عنوان مثال
در فیلمی که برای کودک و نوجوان ساخته می شود اگر در سکانسی یک بچه بخواهد شمع کیک
تولدش را با کبریت روشن کند باید دستش بسوزد. چرا؟ تا این پیام منتقل شود که شاید
بتوانی کبریت را روشن کنی اما خطر دارد. برای آنکه آموزش غلط به کودک داده نشود و
برداشت اشتباهی صورت نگیرد باید حواسمان خیلی جمع باشد و ممیزی ها و خط قرمز هایی
را لحاظ کنیم. سختی کار ما چند جانبه است هم باید به جهت تاثیر پذیری که مخاطب در
این سنین دارد کار سالمی ارائه دهیم که تاثیر منفی نداشته باشد و هم باید به لحاظ
کیفی با دنیا رقابت کنیم!

خوشبختانه در یک سال اخیر میزان تولیدات و
کیفیت آن ها روند رو به رشدی داشته است اما هنوز هم از گذشته خود عقب تر هستیم.
زمانی سینمای کودک و نوجوان پیشانی سینمای ایران بود اما به یکباره همه چیز تغییر
کرد. این افت محسوس به علت عدم حمایت متولیان این امر بوده یا دغدغه مندی
فیلمسازان برای فعالیت در این حوزه کم شده است؟

حمایت باید از سوی مسئولان اتفاق بیفتد تا یک فیلمساز بتواند
کار کند و فیلم بسازد. سینمای کودک سینما مستقل و خصوصی نیست و بیشتر سینمای دولتی
به حساب می آید. هر چند سال یک بار فیلمسازان بنا بر دغدغه مندی، فیلمنامه های
خوبی در این ژانر ارائه می دهند و فیلم های خوب و قابل توجهی ساخته می شود اما
مشکل اینجاست که ما اساسا در حال حاضر سینمای کودک نداریم این در شرایطی است که
سابق بر این ما در ایران سینمای کودک داشتیم و حتی بواسطه آن در جهان مطرح شدیم. تقریبا
در این ده سال گذشته دچار یک رکود شدیم و فیلم هایی که در ژانر کودک و نوجوان
ساخته می شود بیشتر بر حسب دغدغه مندی مدیران و فیلمسازان ساخته می شود گاهی این
دغدغه مندی میان افراد بیشتر است و گاهی کمتر به همین سبب در دوره ای تولیدات
بیشتر و بهتر است و در دوره ای دیگر نه!

اما حضور و تاثیر جشنواره کودک و نوجوان را در
این چرخه چطور می دانید؟

جشنواره تنها مامن تولیدات سینمای کودک و نوجوان است اگر
همین جشنواره نباشد شاید خیلی از فیلم ها تولید نشود. خوشبختانه یا متاسفانه
جشنواره فیلم کودک و نوجوان تنها تکیه گاه سینمای کودک و نوجوان است.

شما که مشخصا سال ها است در این حوزه فعالیت
دارید عملکرد جشنواره را چگونه ارزیابی می کنید و نقطه قوت و یا ضعفی وجود دارد که
بخواهید به آن اتلاق کنید؟

سیاست گذاری در جشنواره فیلم کودک و نوجوان می توانست شکل
بهتری داشته باشد. ما این جشنواره را برگزار می کنیم اما بخشی از آن کودک برای
کودک نیست بلکه کودک برای بزرگسال است و این غلط است. از آنجایی که ما فیلم های
کمی در این حوزه داریم آثاری در جشنواره شرکت می کنند که فقط بازیگرانش کودک هستند
و بعضا مخاطب آن بزرگسال است و از طرفی دیگر به همین فیلم ها جایزه داده می شود و
کسی که فیلم کودک برای کودک می سازد تشویق نمی شود حتی این امکان ایجاد نشده که
آثار در دو بخش داوری شود و مرزی میان آن ها قائل شوند. فارغ از این نکته که یک
ضعف بزرگ به حساب می آید باید بگویم که این جشنواره به صورت سالانه در حال برگزاری
است و باید با اتمام جشنواره دفتر و دبیر خانه آن فعالیت خود را قطع نکنند و برای
سال آینده برنامه ریزی کنند اما متاسفانه روال برگزاری جشنواره ها در ایران به شکل
دیگری است و معمولا دو ماه مانده به تاریخ برگزاری همه چیز به صورت عجله ای مهیا
می شود. اما یکی از نکات قابل توجه دیگر مسئله اکران بوده، بواسطه اکران است که
مخاطب با یک فیلم ارتباط برقرار می کند، هنوز درباره این دوره از جشنواره نمی
توانم نظر بدهم اما در دوره های پیشین اکران به صورت درست و مساوی اتفاق نمی
افتاد. در کل به نظرم سینمای کودک و نوجوان مبتنی بر همین جشنواره است اگر اتفاقات
خوبی در آن بیفتد و حمایت هایی از فیلم ها صورت بگیرد قطعا شاهد اتفاقات خوبی در
جریان سینما نیز خواهیم بود. اما آنقدر که ما فیلمسازان این جشنواره را مهم می
دانیم مسئولان نمی دانند.

ملیکا مومنی راد