جعفر صادقی پژوهشگر، نویسنده و کارگردان فیلم مستند «سمفونی حمید» که این روزها در حال اکران است در گفتگو با خبرنگار سینمایی صبا درباره اولین فیلم مستند فوتبالی خود عنوان کرد: مستند «فرشاد آقای گل» را پیش از این درباره زندگی فوتبالی مهاجم سابق پرسپولیس کارگردانی کردم و این مستند در سال ۱۳۹۷ از سینماهای هنر و تجربه اکران شد.

او بیان کرد: من از سال ۱۳۸۷ به صورت ویژه در حوزه آرشیو به فعالیت پرداخته‌ام و بزرگترین آرشیو تصاویر فوتبالی را در ایران دارم. زمانی که آرشیو تصاویر فوتبالی را مرور می کردم متوجه شدم حمید علیدوستی کاراکتری جذاب است که می توانم فیلم مستندی درباره‌اش ساخت.

صادقی ادامه داد: با توجه به اینکه علیدوستی در تیم هایی چون پرسپولیس و استقلال بازی نکرده بود، زیاد دیده نشده و از این بابت سوژه مناسب و جذابی برای پرداخت یک اثر مستند به شمار می رفت.

کارگردان مستند «فرشاد آقای گل» عنوان کرد: پس از پایان مستند «فرشاد آقای گل» که به زندگی فرشاد پیوس بازیکن اسبق تیم ملی ایران و باشگاه پرسپولیس می پرداخت، تصمیم گرفتم تا ساخت مستندی درباره حمید علیدوستی را آغاز کنم و به همین دلیل بررسی و پژوهش در این‌باره را آغاز کردم.

این پژوهشگر و کارگردان خاطرنشان کرد: برای پژوهش ساخت مستند «سمفونی حمید» حدود ۷۷ هزار صفحه مجله را یکی یکی بررسی کردم. تمام مجلات ورزشی سال ۵۴ تا ۷۶ ورق به ورق اسکن شد تا یک پژوهش دقیق در مورد حمید علیدوستی ارایه شود.

او اذعان کرد: دوست داشتم تا فیلم براساس پژوهش دقیق انجام شود و تنها براساس یک مصاحبه و چند صحبت محدود نباشد بلکه به عنوان یک آرشیو و منبع مورد توجه قرار بگیرد.

صادقی عنوان کرد: اینکه بتوانم برای ساخت اثر فریم به فریم تصویر تهیه، خریداری و ادیت کنم تا کار از نظر آرشیو هم منبع قابل اعتنایی باشد، بسیار طاقت فرسا بود.

کارگردان مستند «فرشاد آقای گل» از علاقه خود به تهیه آرشیو تصاویر فوتبال از کودکی اشاره کرد و گفت: در حال حاضر با توجه به منابع تصویری که در دست دارم، می توانم ده الی پانزده فیلم مستند در زمینه فوتبال بسازم‌.

او با اشاره به زمان سپری شده برای تحقیق و ساخت «مستند حمید» اعلام کرد: به صورت تخصصی در مورد فیلم «مستند حمید» حدود ۸ ماه قبل از تصویربرداری صبح و شب در حال مطالعه، بررسی و فراهم کردن شرایط پیش تولید بودم. تصویربرداری کار نیز پس از پژوهش نزدیک به دوسال و نیم زمان برد و از اواخر دوران تصویربرداری کار تدوین فیلم را به صورت همزمان شروع کردم که تدوین کار نیز در طول یکسال انجام شد.

صادقی اعلام کرد: حدود سه سال پیش باشگاه هما برای حمید علیدوستی به عنوان بازیکنی که در آن تیم بازی می کرد، بزرگداشتی گرفته بود که تعداد محدودی تصویر از این فوتبالیست پخش شد.

کارگردان مستند «فرشاد آقای گل» گفت: به دست آوردن این حجم از تصاویر از حمید علیدوستی بسیار سخت بود و زمانی که برای اولین بار خودش این تصاویر را دید باورش نمی شد که این همه آرشیو از زمان فعالیتش وجود داشته باشد.

بازوی اصلی فیلم آرشیو قوی آن است

این مستندساز خاطرنشان کرد: یکی از بازوهای اصلی فیلم، آرشیو قوی آن است. برای اینکه کار سمبل بندی نشود تلاش زیادی برای به دست آوردن آرشیو کردم.

او توضیح داد: من آدم متمولی نیستم باید پس انداز می کردم تا می توانستم یک تصویر را خریداری کنم و متاسفانه چون آرشیوها شخصی بود و من هم قبلا یک فیلم در این زمینه ساخته بودم برخی افراد با این تصور که میلیاردر هستم تصاویر را با قیمت های چند برابر در اختیارم قرار می دادند.

کارگردان مستند «سمفونی حمید» با اشاره به اینکه پروسه دسترسی به آرشیو فیلم های فوتبالی دوازده سال طول کشید، توضیح داد: آرشیو در تمام جهان بسیار باارزش است ولی در ایران دسته بندی نشده و به صورت تخصصی به آن پرداخته می شود.

او ادامه داد: اگر به صورت تخصصی از سال ۱۳۸۷ آرشیو تصاویر فوتبالی جمع آوری نمی کردم تنها برای همین یک پروژه «سمفونی حمید» باید ۱۲ سال صرف به دست آوردن آرشیو می شد.

فیلم های ورزشی دغدغه جشنواره های ایرانی نیست

این مستندساز عنوان کرد: متاسفانه فیلم های ورزشی دغدغه جشنواره های ایرانی نیست. خیلی از ژانرها و موضوعات در جشنواره های ایرانی مهجور مانده است و جشنواره ها تنها به یکسری موضوعات تکراری می پردازند که البته این موضوعات بسیار ارزشمند و قابل بیان هستند اما دیگر مسائل و سوژه ها در کنار آنها نادیده گرفته می شوند.

صادقی تاکید کرد: زمانی که ما جشنواره ای به عنوان جشنواره مرجع داریم بابد نگاه مان بازتر باشد و به سلایق مختلف اجازه بروز و دیده شدن بدهیم و البته نظر مخاطب را در نظر بگیریم. اینکه ما برای انتخاب آثار در جشنواره ها براساس یک خط کش و معیار از قبل تعیین شده عمل کنیم باعث دلزدگی در کار دیگر مستندسازها می شود و روز به روز شاهد پرداختن به موضوعات محدودتر خواهیم بود.

کارگردان مستند «سمفونی حمید» اعلام کرد: خیلی از دوستان مستندساز من تنها به دلیل توجه مسئولان مملکتی به موضوعات و حوزه های خاص فیلمسازی از آنچه تخصص شان بوده است، فاصله گرفته اند در حالیکه اگر در حوزه تخصصی خود کار می کردند قطعا اتفاقات بهتری برایشان می افتاد.

این مستندساز اظهار کرد: آدمی نیستم که برای حضور در جشنواره فیلم بسازم، اگر جشنواره ای اثرم را دوست داشت که خوب است در غیر اینصورت نیز اهمیت چندانی ندارد.

او بیان کرد: ما در ایران جشنواره های به‌نامی چون سینماحقیقت، جشنواره بین المللی فیلم کوتاه تهران و جشنواره فیلم فجر را داریم که جزو جشنواره های مرجع به شمار می روند اما از نظر پرداختن به ژانر و محتوا کم کم در حال تبدیل شدن به جشنواره های موضوعی شده اند و در آنها میزان توجه به یکسری فیلم ها به صفر رسیده است.

صادقی خاطرنشان کرد: وقتی تنها شانس و دلخوشی فیلمساز به ویژه فیلمسازان مستقل در ایران همین جشنواره هاست توجه محدودشان به حوزه هایی خاص باعث دلسردی می شود.

این مستندساز اظهار کرد: هر جای دنیا که جایزه ای به عنوان پژوهش به کارگردان تعلق می گیرد پژوهش او را مطالبه می کنند ولی در ایران اصلا به چنین موردی توجه نمی شود.

او ادامه داد: در جشنواره های ما بخشی به نام بخش مردمی وجود دارد که در بیشترین موارد اصلا به رای مردم توجه نمی شود و در نهایت جوایز به فیلم هایی که تبلیغات فراوان دارند و گاهی با پروپاگاندا و بلیت فروشی های سازمانی اسم و رسمی برای خود رقم زده اند، می رسد و اینگونه راه را اشتباه می رویم.

کارگردان مستند «سمفونی حمید» بیان کرد: متاسفانه رسانه ها نیز گاهی به ژانرها و موضوعات با ارزش که حرفی برای گفتن دارند، بی توجه هستند، بسیاری از رسانه ها معتقدند کار خالتور و ضعیف ساخته نشود ولی باز هم خودشان در تولید محتوا به این آثار می پردازند.

کارگردان مستند «فرشاد آقای گل» توضیح داد: بعد از اکران های سینمایی مستند «سمفونی حمید» به سراغ پخش آنلاین خواهیم رفت و البته برای حضور در جشنواره جهانی فیلم های ورزشی FICTS اقدام می کنیم.

صادقی اعلام کرد: جشنواره جهانی فیلم های ورزشی یک مرحله مقدماتی دارد که در چند کشور دنیا از جمله ایران به صورت متمرکز برگزار می شود. این جشنواره تیرماه سال جاری در ایران برگزار شده و پس از انتخاب فیلم های مرحله مقدماتی، فیلم برتر به جشنواره میلان راه پیدا می کند.

جعفر صادقی در پایان گفت: امیدوارم مدیران و رسانه ها به کارهایی که برای بالا بردن سلیقه مخاطب ایرانی تهیه و تولید می شود بیشتر دقت کنند تا بتوانیم در آینده بازخورد خوبی داشته باشیم.

نگار امیری

انتهای پیام/