صبا-نغمه دانش آشتیانی: با پایان تعطیلات نوروز ۱۴۰۱ و مشخص شدن آمار فروش اکران نوروز و همچنین تحلیل این آمار و ارقام بار دیگر زنگ هشدارِ بحران مخاطب در سینمای ایران و ورشکسته بودن این صنعت به صدا درآورد؛ صدایی بلند که همچنان تاثیری در روند مدیریت و سیاست‌گذاری سینما در دولت و صنوف مربوطه ندارد.

بر اساس اطلاعاتی که تا ساعت پایانی روز ۱۳ فروردین در سامانه مدیریت فروش و اکران سینما (سمفا) درج شده بود، سینمای ایران در اکران نوروز ۳۳ میلیارد و ۴۱۰ میلیون تومان فروش و ۸۷۳ هزار و ۲۵۷ نفر تماشاگر داشت که این تعداد با وجود افزایش قیمت بلیت سینماها، آورده مالی چندانی برای سالن‌دارها، دفاتر پخش و صاحبان فیلم ها نداشت و با یک حساب ساده سرانگشتی همچنان هزینه تولید فیلم در سینمای ایران چندین برابر فروش آثار است.

این اتفاق در حالی افتاد که وضعیت شیوع کرونا نسبت به دو سال اخیر در ایران بهتر بود و مردم در سفرهای نوروزی و استقبال از مراکز و مناطق گردشگری واکنش خوبی داشتند ولی آنچه مسلم است سینما رفتن را به عنوان یک فعالیت فرهنگی-تفریحی انتخاب نکردند. همچنین مساله نگران‌کننده دیگری که می توان بدان اشاره کرد این است که فیلم کمدی اکران هم چندان مورد استقبال قرار نگرفت و تنها منجی سال های اخیر گیشه در سینمای ایران که همانا ژانر کمدی بوده است هم در این مقطع تاثیری بر وضعیت نداشت؛ امری که شرایط را برای ادامه حیات سینما چه در تولید چه در اکران سخت تر می کند زیرا همچنان دست اندرکاران سینما چشم امیدشان به فیلم های کمدی است.

حال در آستانه اکران عید فطر بار دیگر صدایی که از سینما به گوش می رسد این است که با اکران فیلمی کمدی (انفرادی ساخته مسعود اطیابی که فیلم دینامیت او جزو معدود فرصت های تنفس اقتصادی در سال گذشته اکران بود) گیشه نجات پیدا می کند و باز هم همه تخم‌مرغ های اکران در سبد یک ژانر و حتی یک فیلم چیده شده است. در چنین شرایطی می توان پیش‌بینی کرد که در آینده ای نه چندان دور این شکل از فیلم ها هم دیگر نتوانند مخاطب را به سینما بکشانند چراکه مگر چند سال پیاپی می توان از یک فیلمساز انتظار داشت که بتواند کمدی قابل اعتنا بسازد و چقدر می توان یک نفر و فیلمسازی اش را «خرج» نجات گیشه بی‌رمق سینمایی کرد که مشکلات آن بنیادی ترست و نمود آن در گیشه دیده می شود.

در این میان می توان به این موضوع نیز اشاره کرد که در اکران نوروز یکی از فیلم های روی پرده حتی ریسک برخورد قضایی را پذیرفت و تبلیغات خود را به شبکه های ماهواره ای داد ولی حتی این تبلیغات هم نتوانست تاثیر قابل اعتنایی روی فروش فیلم و آوردن مخاطب به سینما داشته باشد. نکته قابل یادآوری اینکه در سال های قبل وقتی فیلمسازان تبلیغات خود را به شبکه های ماهواره ای فارسی زبان دادند گرچه با برخورد قضایی رو به رو شدند و سازمان سینمایی نیز دردسرهایی را متحمل شد ولی درنهایت آن تبلیغات کار خود را تا اندازه قابل قبولی کرد و روی فروش فیلم ها تاثیر داشت؛ امری که در سال ۱۴۰۱ دیگر اتفاق نیفتاد.

به هرترتیب سینمای ایران فرصت اکران نوروز را با فروش اندک و تعداد مخاطبان پایین پشت سر گذاشت. اکران ماه رمضان بی رمق پشت سر گذاشته می شود و از سانس های افطار تا سحر و شوری که در برخی از رمضان های گذشته وجود داشت، خبری نیست. فرصت بعدی اکران عید فطر است و باید منتظر ماند و دید دم مسیحایی بر پیکر نیمه‌جان اکران سینماهای ایران دمیده می شود یا خیر. امری که پیشاپیش می توان پیش بینی کرد پاسخ آن «خیر» است.

انتهای پیام/