مخاطب فیلم‌های گروه هنر و تجربه، مخاطب به‌مراتب خاص‌تری نسبت به سینمای بدنه دارد و بنا بر هویت همین گروه، فیلم‌های اکران شده در آن نیز مولفه‌‌های ساختاری‌شان با آثار سینمای بدنه تفاوت‌‌های بسیاری دارد. در این گزارش به معرفی فیلم‌های اکران شده در گروه هنر و تجربه که بیشتر آن‌ها درخشش جهانی نیز داشتند پرداختیم که در ادامه می‌خوانید.

مستند سریک

«سریک» قصه اسب قهرمانی است که شهرتش را مدیون صاحب سرشناسش(سردار آزمون) است. اما این همه واقعیت نیست چون این‌جا ایران است و قهرمان چه انسان و چه حیوان براى بقایش باید بیرون از میدان بجنگد. «سریک» ساخته بهاره افشاری است و او پس از سال‌ها فعالیت در عرصه بازیگری در قامت کارگردان و تهیه‌کننده ظاهر شده و «سریک» را مقابل دوربین برده است. تصویربرداری و ساخت این فیلم مستند حدود یک‌سال در ایران و فرانسه طول کشیده و در حال حاضر با استقبال تماشاگران در گروه هنر و تجربه در حال اکران است.

سفر سهراب

در سـال۱۳۴۸ جوانی بیست‌وشش‌ساله، پس از چنـدین سال تحصیل در رشته سینما و تحمل شرایط سـخت زندگی دانشجویی در غربـت، به کشورش ایـران بازمی‌گردد. او که نمی‌خواهد به‌عنوان فیلمساز در فضای تجاری و فاقد ارزش حاکم بر سینمای آن دوران فعالیت کند، مسیری متفاوت و البته بسیار دشوار را برای ساخت فیلم‌هایش برمی‌گزیند. نتیجه این انتخاب جسورانه، دو فیلم بلند «یک اتفاق ساده» و «طبیعت بی‌جان» است، که امروزه از آن‌ها به‌عنوان مهم‌ترین و موثرترین سرچشمه‌‌های شکل‌گیری سینمای نوین ایران یاد می‌کنند. این فیلمساز پیشرو کسی نیست جز «سهراب شهیدثالث». اما او چگونه موفق به ساخت این فیلم‌های نامتعارف می‌شود؟ و چه رابطه‌ای میان آثارش با مسیر پُرفرازونشیب زندگی‌اش وجود دارد؟ مستند «سفر سهراب» به کارگردانی امید عبدالهی، فیلم پرتره‌ای متفاوت دربارهٔ سهراب شهیدثالث، فیلمساز فقید سینمای ایران است. در این مستند بلند، از تصاویر ویدئویی و عکس‌های دیده‌نشده‌ای از سهراب شهیدثالث استفاده شده‌ است.

درباره فروشنده

«درباره فروشنده» به کارگردانی وحید صداقت و تهمینه منزوی روایتی مستند از شکل‌گیری ایده و فیلمنامه، تا آخرین مراحل ساخت فیلم «فروشنده» هفتمین اثر اصغر فرهادی است که اسکار فیلم غیرانگلیسی‌زبان هشتادوهشتمین دوره مراسم اسکار به آن تعلق گرفت. «درباره فروشنده» محصول سال۱۳۹۷ است. پیتر بردشاو، منتقد ارشد روزنامه گاردین، هوشنگ گلمکانی، منتقد ماهنامه فیلم و چندین منتقد مطرح دیگر نیز در این مستند حضور دارند. وحید صداقت و تهمینه منزوی پیش از این، فیلم مستند «صحنه‌‌هایی از یک جدایی» را با نگاهی به پشت‌صحنه فیلم «جدایی نادر از سیمین» ساخته بودند که هنوز مجال اکران پیدا نکرده است.

برسد به دست آقای بنان
در مستند «برسد به دست آقای بنان» زندگی شخصی و هنری غلامحسین بنان، استاد نامدار و خلاق آواز ایران، به واسطه نامه‌ای که به او نوشته می‌شود، مورد بررسی قرار می‌گیرد. در این مستند از نگاه پریدخت آور(همسر بنان)، هومن صدر(پسرخوانده بنان)، کاوه دیلمی(از تنها شاگردان بنان)، ایرج خواجه‌امیری، مزدا انصاری و حریر شریعت‌‌زاده با زندگی و آثار بنان آشنا می‎شویم. همچنین در بخش‌هایی از این مستند تصاویری از صحبت‌های خود بنان، استاد شجریان و… را می‎بینیم. زهره محقق، کارگردانی این مستند را بر عهده داشته است، او فارغ‌التحصیل کارشناسی سینما از دانشگاه هنر تهران است و مستند «برسد به دست آقای بنان» اولین مستند بلند این کارگردان به حساب می‌آید. اوهمچنین مستندهایی چون «سوت» درباره ناداوری‌های ورزشی، «پوئن ۲۵» پیرامون تاریخ والیبال ملی ایران و مستند نیمه‌بلند «عاشقانه‌ها» درباره زندگی میلاد کیایی استاد سنتور را کارگردانی کرده‌ است.

داستانی دژاوو

اکران فیلم سینمایی «دژاوو» به کارگردانی رایا نصیری و تهیه‌کنندگی مهدی شادی‌زاده و علیرضا شادی‌زاده از فروردین‌ماه در گروه هنر و تجربه آغاز شد. رایا نصیری تجربه دستیاری کارگردان و برنامه‌ریزی در سینما و تلویزیون داشته و چندین فیلم‌کوتاه و مستند را در کارنامه کاری خود دارد که ازجمله مستندهای مطرح او می‌توان به آثاری همچون«یک آن» برنده جایزه بهترین مستند اجتماعی در جشنواره سینماحقیقت و «دخترم؛ باران؛ فرناز»، «کوچِ خاک»، «چوبِ سرخ» و «عشق؛ گم شده» اشاره کرد که تمامی این آثار دارای موضوعاتی اجتماعی هستند. در فیلم داستانی «دژاوو» بازیگرانی چون مهدی احمدی، مرضیه وفامهر، رویا افشار، هلیا رفائی، ملودی آرام‌نیا، فرزان احسانی، سیامک باحجب، ثمینه پهلوانی‌زاده، آرش فرجی و مسیح لطف‌دوست ایفای نقش کردند. در خلاصه داستان فیلم «دژاوو» آمده است: «سارا و فرهاد بعد از سال‌ها جدایی همدیگر را ملاقات می‌کنند؛ آن‌ها باید تصمیمی تازه بگیرند…»

کوپال
«کوپال» اولین فیلم بلند سینمایی کاظم ملایی است که پیش از آن آثار کوتاه متفاوتی همچون «لطفاً از خط قرمز فاصله بگیرید»، «منها» و«دیلیت» را ساخته و در جشنواره‌های داخلی و خارجی متعددی حضور موفق داشته‌ است. اولین نمایش فیلم سینمایی «کوپال» در بخش سودای سیمرغ سی‌وپنجمین جشنواره فیلم فجر بوده و این فیلم به‌عنوان یکی از آخرین آثار زنده‌یاد لوون هفتوان در گروه سینمایی هنر و تجربه به نمایش عمومی درآمده و با استقبال خوب مخاطبان این گروه مواجه شد. «کوپال» قصه‌ یک شکارچی است که در روز آخر سال با یک چالش جدی در زندگی‌اش مواجه می‌شود. لوون هفتوان، نازنین فراهانی، پوریا رحیمی‌سام، حسین شمس‌آبادی، وهان سلیم‌زاده، مجتبی علیزاده، میترا آسیایی و… بازیگران این فیلم هستند.

زمانی دیگر

قدیر، کارگر یک کارخانه مواد شیمیایی است که بعد از اعتراضات کارگری زندانی شده است. او پس از یک سال به‌طور ناگهانی از زندان آزاد می‌شود و وقتی به خانه برمی‌گردد متوجه می‌شود دختر نوجوانش، سمیه فرزندی به دنیا آورده است، در حالی‌که سمیه ازدواج نکرده ‌است… این خلاصه چندخطی نقطه آغازین فیلم «زمانی دیگر» است که مجید پتکی، یاسمن نصرتی، شقایق کمندی، فریبا خادمی، فاطمه مرتاضی، منصور بخت و عصمت رضاپور در آن ایفای نقش کرده‌اند. «زمانی دیگر» ساخته ناهید حسن‌‌زاده محصول سال۹۵ است و توانسته جایزه‌‌هایی از فستیوال‌‌های «کلکته»، «مانهایم» و «آتن» دریافت کند. همچنین فیلم سینمایی «زمانی دیگر» برنده جایزه ویژه هیات‌داوران جشنواره «آتن» آمریکا شد. در بیانیه هیات‌داوران این جشنواره چنین آمده است: «زمانی دیگر» با ظرافت و نکته‌سنجی بسیار گره‌‌های مربوط به عشق و وظیفه و سنت را که توسط فرزندان در خانواده به وجود می‌آید به تصویر می‌کشد.

رفتن
«رفتن» نخستین فیلم سینمایی نوید محمودی در مقام کارگردان است که به نویسندگی و تهیه‌کنندگی جمشید محمودی در سال۹۵ تولید شده، این فیلم نماینده سینمای افغانستان در هشتادونهمین دوره جوایز اسکار بوده‌ است. فیلم «رفتن» قصه فرشته و نبی قصه‌ای عشقی که در پیچ و تاب رسیدن و نرسیدن در غبار گم می‌شوند. رضا احمدی، فرشته حسینی، بهرنگ علوی، نازنین بیاتی، مسعود میرطاهری، سینا سهیلی، محفوظ محمودی، افشین اخلاقی، بشیر احمد نیک‌زاد، امیرحسین بابائیان، محمد امین صاحب‌زاده و کاظم علیزاده در این فیلم ایفای نقش می‌کنند. همچنین شمس لنگرودی شاعر بزرگ ایران در این فیلم به‌عنوان بازیگر حضور دارد.

پاپ

«پاپ» با نام سابق «سیاه و سفید» فیلمی اجتماعی و اپیزودیک، به کارگردانی احسان عبدی‌پور است. این فیلم با محوریت جوانان، مهاجرت و اوضاع اجتماعی امروزی ایران، در سال۹۲ ساخته شده اما نتوانست در جشنواره فجر همان سال حضور پیدا کند. «پاپ» دومین اثر احسان عبدی‌پور بوده و نام اپیزودهای این فیلم، مکزیک، ایتالیا و انگلیس است. احسان عبدی‌‌پور در این فیلم به روابط فراوطنی پرداخته و آن را در بوشهر تصویربرداری کرده است. غلامرضا فرج‌زاده، توماج پورمراد، حدیث چهره‌پرداز، مرضیه بردک‌نیا، لیلا دمان، ابراهیم تمهید، حسین قفلی و عباس باک، بازیگران این فیلم هستند.

آخرین کسی که آقای کاف الف را دید

امیر شهاب رضویان جزو معدود کسانی است که به پرورش نیروهای مستعد در دنیای سینما و تجربه‌گرایی، همواره نگاه مثبت داشته و در این راه قدم برداشته است. از این رو فیلم «آخرین کسی که آقای کاف الف را دید» در سال۹۴ به کارگردانی علی دلگشا فارغ‌التحصیل دوره سینما از مدرسه فیلمسازی هیلاج به تهیه‌کنندگی امیرشهاب رضویان ساخته شد. این فیلم تجربی روایت کاف- الف نویسنده گوشه‌گیر و منزوی، چند ماهی است که به طرز مشکوکی درگذشته است. حالا کسی وارد شهر کوچک نویسنده شده تا پرده از راز این مرگ نابهنگام بردارد. بهزاد داوری دولت‌آبادی، علی باقری، علی برجی، نوا رضوانی، توکا پرداس، رضا شادمان، فاطمه فخرایی و رضا چاووشی، بازیگران این فیلم هستند.

مکان
چهار رفیق قدیمی چند ماه پس از کنکور، به بهانه تولد یکی از آن‌ها که در کنکور پذیرفته نشده و اکنون عازم خدمت سربازی است، دور هم جمع می‌شوند و تصمیم می‌گیرند، شبی را به تفریح و خوشگذرانی بپردازند، ولی در شهر به‌جای پیدا کردن مکانی برای تفریح، با مکان‌های دیگری مواجه می‌شوند. «مکان» به کارگردانی مهدی احمدپناه با نگاهی به یک معضل اجتماعی فراگیر در سال۹۵ تولید شد و همان سال توانست در جشنواره فیلم فجر حضور یابداما با وجود نظر مثبت منتقدان پس از جشنواره تا مدت‌‌ها امکان نمایش نداشت.محمدرضا آبانگاه، بهنام خرم‌نیک، علیرضا کی‌منش و امین مقدسی بازیگران اصلی این فیلم سینمایی هستند.
بازدم
«بازدم» به کارگردانی آرش سنجابی و تهیه‌کنندگی آناهیتا یارمحمدى در سال۹۴ ساخته شده است. کسرى در سى‌وپنج‌سالگى بورسیه گرفته و اینک در واپسین روزها به واکاوى هستى دردمندش نشسته است. جایى که در هم‌پیمایى همسان با رنج‌هایش، به مرگ همزادش بهار رسیده. اما ریشه در جاى دیگری است؛ دیافراگم بیمارى که بازدم نمى‌تواند! حامد رحیمى‌نصر، ملیکا شریفى‌نیا، لیندا کیانى، الهه حصارى، نرگس محمدى، حبیب دهقان‌نسب، مهرداد ضیایى و مرضیه صدرایى با حضور آزیتا حاجیان و بهنام تشکر بازیگران این فیلم هستند که به‌تازگی در گروه هنر و تجربه اکران شده است.

ملیکا مومنی راد