«به خانه برمی‌گردیم» یکی از
برنامه‌‌های قدیمی تلویزیون است و از سال۱۳۷۷ به روی آنتن شبکه پنج سیماست. این
برنامه خانواده‌محور که تهیه‌کنندگی آن طی این سال‌ها به عهده مسعود یمینی، سیدمهدی
هاشمی و سیدمحمد سیدرضی بوده اثری موفق به حساب می‌آید و همواره مخاطبان خاص خود
را داشته و دارد و اجرای آن را محمد نظری، صبا راد، راحله امینیان، بهروز تشکر،
قاسم بی‌نیاز و ژیلا صادقی به عهده دارند.

محمد نظری که فارغ‌التحصیل رشته دامپزشکی است و
از سال۱۳۷۴ در سازمان صداوسیما مشغول به کار شده و اجرای برنامه‌‌های «گوناگون»،
«تا فردا»، «تماشا» را به عهده داشته یکی از قدیمی‌ترین مجریان برنامه «به خانه برمی‌گردیم»
است. این هنرمند درباره چگونگی حضورش در برنامه «به خانه برمی‌گردیم» و شیوه اجرایش
طی این سال‌ها با «صبا» گفت‌وگو کرد.

شما دامپزشکی خوانده‌اید و رشته تحصیلی‌تان
ربطی به کارتان ندارد. چه شد که قدم به عرصه اجرا گذاشتید و به تلویزیون آمدید؟

من ۲۴سال پیش از طریق آزمون سراسری وارد سازمان صداوسیما
شدم.

در دهه۷۰ ورود به سازمان صداوسیما خیلی راحت نبود
درست است؟

بله ۳۰۰۰ نفر داوطلب در آزمون شرکت کردند که ۱۳نفر را
پذیرفتند.

در آن دوران ملاک ورود به سازمان چه بود و
انتخاب‌ها بر چه اساس بود؟

در آن سال ملاک ورود به سازمان، تحصیلات بالای فوق‌لیسانس
بود و آن تعداد معدود موظف شدند که وارد دانشکده صداوسیما شوند که پس از آن بین شش
ماه تا یک سال در آن‌جا دوره دیدند و گواهی برای آن‌ها صادر شد و درنهایت وارد
عرصه کار شدند؛ البته نه در واحد تلویزیون، بلکه به معاونت سیاسی رفتند و دست
تقدیر مرا به تولید سیما آورد و پس از آن نیز آموزش‌‌های ضمن خدمت..

پس اجرا جزو علاقه‌مندی‌‌های شما بود، درست
است؟

بله، طبیعتاً من نیز مانند خیلی‌‌های دیگر به خاطر عشق و علاقه
وارد این عرصه شدم. همان‌طور که گفتم آزمون دادم و از کانال مکانیزه به سازمان
آمدم، نه به‌واسطه تهیه‌کننده یا فرد و افراد دیگر! البته بسیار اذیت شدم، زیرا در
مقطعی مسئولان منکر انتخاب‌های خودشان شدند و گفتند نیازی به شما نداریم. به هرحال
پروسه سختی بود و من نیز مانند خیلی‌‌ها که سماجت به خرج می‌دهند تلاش کردم تا این‌که
بالاخره ماندگار شدم.

فضای کنونی تلویزیون نسبت به دوره شما چه تغییراتی
کرده است و در حال حاضر شیوه ورود به سازمان بر چه اساس است؟

در حال حاضر شبکه‌‌های تلویزیونی و رادیویی نیروهای مازاد و
موظف بسیاری دارند و همین موضوع باعث شده که ورودی وجود نداشته باشد و جذب نیرویی
صورت نگیرد.

یعنی سازمان صداوسیما به هیچ وجه جذب نیرو
ندارد؟

خیر. هیچ‌کدام از شبکه‌‌ها آزمون نمی‌گیرند و تستی در جهت
جذب نیرو وجود ندارد، حتی خیلی از شبکه‌‌های به ظاهر پرکار نیز نیروهای موظفشان کم‌کار
و حتی بیکارند و یا خانه‌نشین شده‌اند که باعث تاسف است.

شما یکی از قدیمی‌ترین مجریان برنامه «به خانه
برمی‌گردیم» هستید و سال‌هاست که اجرای آن را به عهده دارید. آیا این تداوم فعالیت،
کارتان را به اتفاقی روزمره و یکنواخت تبدیل نکرده است؟

متاسفانه در برنامه‌‌هایی مانند «به خانه برمی‌گردیم و
«نود» که قدمت زیادی دارند و سال‌هاست به روی آنتن تلویزیون هستند مجریان براساس قالب برنامه پیش می‌روند و این
روند به اتفاقی ثابت تبدیل شده است. یعنی آن‌ها خیلی نمی‌توانند در ماهیت و مفهوم برنامه
تغییری ایجاد کنند. واقعیت این است که مجریان تقصیری ندارند و تا قالب برنامه
تغییر نکند کاری از دست آن‌ها برنمی‌آید.

البته برخی از تهیه‌کنندگان و برنامه‌سازان
برای ایجاد تنوع و تغییر در فرم برنامه به سراغ مجریان دیگر می‌روند. به نظرتان مجری‌‌های
جدید و غیرتکراری نیز نمی‌تواند باعث تغییر در برنامه شود؟

بگذارید مثالی بزنم. مثلاً برنامه «سیمای خانواده» در برهه‌ای
به سراغ مجریان جوان می‌رود تا اجرای برنامه‌ای خانواده‌محور را به عهده بگیرند و
این در حالی است که فلان مجری جوان که اتفاقا مجرد هم هست درباره مشکلات بعد از
ازدواج با مخاطبان صحبت می‌کند یا در برنامه‌ای دیگر دختر خانم مجردی را می‌بینیم
که درباره نحوه نگهداری فرزند پس از زایمان خانم‌ها با مخاطبان سخن می‌گوید!

و درنهایت مخاطبان گفته‌‌های چنین مجریانی را
نمی‌پذیرند و باور نمی‌کنند.

بله همین‌طور است. شما به‌عنوان یک روزنامه‌نگار نظرسنجی
کنید و ببینید در فلان شهرستان که سیمای خانواده برنامه اصلی آن‌هاست، چقدر مجری
جوان و مجرد را برای اجرای برنامه‌ای خانواده‌محور با موضوعات مهم خانوادگی مناسب
می‌بینند.

در این روند غلط و انتخاب‌‌های نادرست چه کسانی
را مقصر می‌دانید؟

این روند حاصل اشتباهات فاحش مدیریتی در انتخاب افراد برای
اجرای برنامه‌‌های مختلف است. یادم هست روزی به یکی از خانم‌هایی که مدیر گروه بود
گفتم، به جای این‌که تصور کنید با عوض کردن مجری، برنامه عوض می‌شود به فکر تغییر
قالب برنامه باشید و از مجری بخواهید در قالب جدید به اجرای برنامه بپردازد. این
خانم که اتفاقاً مدیر خوب و کاربلدی هستند بارها این جمله را از طرف من نقل قول
کرده‌اند که از ایشان ممنونم.

به نظرتان چه اتفاقاتی منجر به تولید برنامه‌‌های
جدید و نو می‌شوند؟

برخلاف اغلب برنامه‌ها، برنامه مورد نظر باید برابر تصمیم‌های
اتاق فکر و براساس تفکر پیش برود و برای هر روز هفته و هر برنامه، موضوعات جدیدی را
مد نظر قرار دهد و به آن‌ها بپردازد.

«به خانه برمی‌گردیم» را برنامه‌ای موفق می‌دانید؟

واقعیت این است که این برنامه و برنامه‌‌هایی با موضوع
خانواده که مجری‌محور نیستند، زمانی موفق خواهند بود که بتوانند بهترین مهمانان و
کارشناسان را انتخاب کنند و از دعوت اشخاص کهنه که همچنان در شبکه‌‌های دیگر نیز
حضور دارند و برای مخاطب تکراری هستند بپرهیزند. اتفاقا زمانی رمز موفقیت برنامه
همین بود.

در حال حاضر از کیفیت برنامه «به خانه برمی‌گردیم»
راضی هستید و چقدر با تغییرات ساختاری و محتوایی آن موافقید؟

من و همکاران من در برنامه «به خانه برمی‌گردیم» هر لحظه با
هر نوع تغییر در محتوا موافق هستیم اما واقعیت این است که از تعداد مخاطبان تلویزیون
کاسته شده و این اتفاق برای ما که سال‌هاست در تلویزیون فعالیت می‌کنیم دردناک
است! با این حال باورم این است که اگر قدری تفکر کنیم و از افراد قدیمی و کاربلد
که در گذشته با تلویزیون همکاری کرده‌اند و حال شاید بیکار و خانه‌نشین شده اند،
استفاده کنیم و آن‌ها را به اتاق‌‌های فکرمان دعوت کنیم و از نظرات و تجربیات آن‌ها
استفاده کنیم که اگر این اتفاق بیفتد مطمئنم در همین شرایط، با همین امکانات آمار
مخاطبان را به‌شدت بالا خواهیم برد.

چرا مسئولان و مدیران تلویزیون از افراد
باتجربه و پرسابقه استفاده نمی‌کنند و آن‌ها را به کار نمی‌گیرند؟

متاسفانه مسئولان تلویزیون
فکر می‌کنند با آوردن افراد پرحاشیه و دردسر‌سازی که نام‌شان تیتر روزنامه‌‌های معلوم‌الحال
است می‌توانند به تعداد مخاطبان تلویزیون بیفزایند که شدیدا با این رویه مخالفم؛
زیرا بزرگ‌ترین آسیب این روند این است که افراد بی‌حاشیه تلویزیون چوب حاشیه‌دار
بودن آن آدم‌ها را می‌خورند و اعتبارشان نزد مخاطب زیر سوال می‌رود و همه این‌ها باعث
می‌شوند مردم تلویزیون را به‌عنوان رسانه‌ای پرقدرت نبینند.

با حضور بازیگران به‌عنوان مجری مخالفید؟

این تجربه برای مجریان نیز پیش می‌آید و گاه در زمینه
بازیگری پیشنهادهایی دارند اما واقعیت این است که این روند هیچ‌گاه نتیجه مثبتی
نداشته است. در حال حاضر نیز شبکه «نسیم» پیش‌قراول این اتفاق است و در برنامه‌‌های
مختلف از بازیگران به‌عنوان مجری استفاده می‌کند. با وجود این‌که برخی از مدیران
چنین انتخاب‌‌هایی را براساس نظر اسپانسر می‌دانند، اما مسئله این است که این پول
متعلق به بیت‌المال است و می‌تواند صرف تولید آثار باکیفیت و مفیدتری شود. شما
حساب کنید اجرای برنامه‌ای را به بازیگری می‌دهند که شبی ۳۰۰میلیون تومان دستمزد
می‌گیرد حال تصور کنید که این مبلغ در برنامه‌ای سی‌قسمتی چقدر می‌شود و چه
کارهایی می‌توان با آن کرد!

و سخن آخر؟

باورم این است که مدیر گروه‌‌های شبکه‌‌های مختلف به جای
گرفتن پول‌های گزاف از اسپانسرها و تولید برنامه‌‌های بی‌کیفیت، اتاق فکر تشکیل
دهند و از کارشناسان عرصه‌‌های مختلف استفاده کنند و پس از تعامل آن‌ها با برنامه‌سازان
اعم از تهیه‌کنندگان، کارگردان‌‌ها و مجریان، بهترین برنامه‌‌ها را با بهترین
کیفیت به روی آنتن ببرند.

وحید خانه‌ساز