«خجالت نکش» اولین ساخته رضا مقصودی در
قامت کارگردان است و امیر پروین‌حسینی تهیه‌کنندگی این فیلم را بر عهده دارد، با
پروین‌حسینی که سابقه ساخت چندین فیلم پرفروش را در کارنامه خود دارد به بهانه
اکران فیلم «خجالت نکش» درخصوص این فیلم و سینمای کمدی به گفت‌وگو نشستیم که در
ادامه می‌خوانید.

شما سابقه تهیه‌کنندگی چندین فیلم پرفروش را در
کارنامه خود دارید، چه چیزی باعث شد تا ترغیب شوید فیلمنامه «خجالت نکش» را
بسازید؟ فکر می‌کنید این فیلم نیز بتواند به اندازه کارهای دیگرتان مورد استقبال
قرار بگیرد؟

«خجالت نکش» فیلم خوبی است، جوایزی هم که به دست آورده و در
ادامه راه، کسب می‌کند گواه همین مسئله است. ضمن این‌که تاکنون توانسته ارتباط
خوبی با مخاطب برقرار کند. به نظرم «خجالت نکش» به نسبت فیلم‌های قبلی من، فیلم
کامل‌تری است.

این کامل‌تر بودن را در چه چیزی می‌دانید؟ بیشتر
توضیح دهید.

در این سال‌‌ها نوع کمدی را دنبال می‌کنم و خوشبختانه به
موفقیت هم رسیده که شاید بتوان اسم آن را کمدی شریف یا کمدی باشخصیت گذاشت به این
معنا که برخلاف کمدی‌‌ها غربی که پایه شوخی‌هایشان مسائل سیاسی و جنسی بوده، ما در
این جنس کمدی، فضای متفاوتی را نسبت به آنچه در کمدی دنیا رایج است تجربه می‌کنیم.
چند سالی است اقدام به ساخت فیلم‌های کمدی کردیم که همه اعضای خانواده بتوانند با
خیال راحت آن را نگاه کنند و در کنار رسالت سرگرم کردن مخاطب و خنداندن آن، حرف‌‌هایی
برخاسته از دل جامعه را مطرح کرده باشیم. در این زمینه «خجالت نکش» یک قدم از سایر
فیلم‌های ما جلوتر بوده و به نظرم موفق عمل کرده است. این فیلم توانسته هم در بخش
هنری نظر صاحب‌نظران را جلب کند و هم با مخاطبان ارتباط خوبی برقرار کند.

بخش بزرگی از مخاطبان کمدی‌‌های بزن و بکوب را
دوست دارند این در حالی است که جنس کمدی «خجالت نکش» با قاطبه آثار کمدی اکران‌شده
در سینما تفاوت دارد، به نظرتان «خجالت نکش» هم می‌تواند جزو گروه میلیاردی‌‌ها قرار
بگیرد؟

فکر می‌کنم «خجالت نکش» از آن دسته فیلم‌هایی است که به‌واسطه
تبلیغات شفاهی دیده می‌شود و شما اگر نظرات مردم را در فضای مجازی دنبال کنید می‌بینید
مخاطبان نگاه مثبتی به فیلم داشتند و به دیگران نیز تماشای آن را پیشنهاد می‌دهند.
اگر برای «خجالت نکش» در هفته اول اکران اتفاق ویژه‌ای نیفتاد به‌دلیل شرایط اکران
فیلم است. ما در حال حاضر در بین ده فیلم روی پرده، کمترین تعداد صندلی را در
اختیار داریم. «خجالت نکش» صندلی‌‌های سینما را پر می‌کند اما صندلی‌‌های کمی دارد
که این مسئله هم به شرایط اکران و گاهی شرایط حاکم بر سینما برمی‌گردد که معمولا
هم مساوی با منافع و منطق نیست. مثلا سینماداران به سبب روابط و شرایط به فیلمی که
نمی‌فروشد بین دو تا سه‌هزار صندلی می‌دهند اما به فیلمی مثل «خجالت نکش» که ضریب
اشغال آن بالای ۹۰درصد است سه سانس اختصاص
می‌دهند. این اتفاقات غیرمنطقی در سینمای ما وجود دارد و بعضا حتی سینمادارها و
پخش‌کننده‌ها برخلاف منافع اقتصادی خود عمل می‌کنند. «خجالت نکش» درگیر چنین
ماجراهایی است. در حال حاضر ۱۴-۱۳فیلم روی پرده هستند. «خجالت نکش» با لحاظ تعداد
صندلی‌‌های در اختیارش و میزان مخاطبان و فروش آن در مقایسه با شرایط اکران فیلم‌های
دیگر، قطعا فیلم اول جدول اکران است. یک فیلم چهارهزار صندلی دارد ولی فقط هزار
صندلی را پر می‌کند و فیلمی دیگر پانصد صندلی دارد اما ۴۵۰ تا از آن‌ها پر می‌‌شود.
با نگاه و محاسبه‌ای این‌چنینی می‌توان میزان ارتباط مخاطب با فیلمی را سنجید.
ممکن است یک نیرویی یا جریانی بخواهد جلوی فیلمی را بگیرد یا فقط فیلم‌های خودشان
را حمایت کنند با چنین شرایطی نمی‌توان گفت کدام فیلم موفق بوده وکدام نبوده است.
آمار عادلانه چیزی دیگری می‌گوید. به نظرم در هفته‌‌های بعد سینماداران با هر زور
و ضربی هم که بخواهند فیلم‌ها را نگه دارند، چاره‌ای پیدا نمی‌کنند و باید سایر فیلم‌ها
را از روی پرده بردارند. آن وقت مردم می‌توانند بروند و «خجالت نکش» را ببینند. در
حال حاضر جایی نیست که مردم بروند و فیلم را تماشا کنند.

«خجالت نکش» اولین تجربه رضا مقصودی به‌عنوان
کارگردان است و همین مسئله می‌تواند برای شما به‌عنوان کارگردان یک ریسک و چالش به
حساب بیاید.

سابقه همکاری بسیاری با رضا مقصودی داشتم و فکر می‌کنم
بیشتر فیلمنامه‌‌هایی که او تا به امروز نوشته است را من ساختم. نگاه و فیلمنامه‌‌های
آقای مقصودی تا حد بسیاری شبیه به نوع کمدی است که همواره مورد نظر و مطلوب من
بوده است و فکر کردم با کمی تعامل با یکدیگر می‌توانیم فیلم خوبی بسازیم. پیش از
این تجربه همکاری با کارگردانانی که فیلم کمدی و یا فیلم پرمخاطب نساخته بودند را
داشتم اما همیشه باهم تعامل کردیم و به فرمولی رسیدیم تا موفقیتی به دست بیاید.
اگر همه چیز طراحی و برنامه‌ریزی شده باشد و کارگردانی باانگیزه و باسواد داشته
باشیم به نظرم می‌توانیم موفق شویم. رضا مقصودی این ویژگی‌‌ها را داشت از طرفی سال‌‌ها
فیلمنامه‌‌نویس بوده و چندین کار کوتاه ساخته بود، با این تفاسیر در کل از خروجی
فیلم «خجالت نکش» رضایت دارم.

شما سابقه ساخت فیلم‌های میلیاردی زیادی را
دارید، ساخت فیلم کمدی میلیاردی ظاهرا فرمول مشخصی دارد؟

موفقیت یک یا دو بار اول می‌تواند شانسی باشد اما وقتی
چندین بار اتفاق می‌افتد قطعا فکر حساب‌شده‌ای پشت آن است و شانس، نقش کمی در آن
دارد. فکر می‌کنم فرمول آن تلاش است و باید تلاش کرد. در حال حاضر غیر از رقابت
عادلانه‌ای که بین فیلم‌های کمدی وجود دارد، رقابت اصلی با دولت و ارگان‌‌هاست؛
کسانی که رسانه‌‌های تبلیغاتی و یا مجوز‌‌ها دستشان است. فارغ از داشتن طرح و ایده
جذاب ما باید یک رقابت ناعادلانه را نیز پشت سر بگذاریم مثل شرایط موجود در اکران
نوبت دوم بهار که فیلم‌های جدید و یا حتی فیلم‌هایی که می‌توانند پرفروش‌تر از سایر
فیلم‌ها باشند و در حال حاضر سالن بیشتری در اختیار ندارند. یا حتی در بحث تبلیغات
هم همین طور است اگر فیلمی از بخش خصوصی باشی از پس هزینه‌‌های بیلبورد و تبلیغات
محیطی برنمی‌آیی اما اگر جزو فیلم‌های دولتی و یا ارگانی باشی تمام سطح شهر از
تبلیغات محیطی این فیلم پر می‌شود. صداوسیما نیز به همین منوال است تیزر‌‌های یک
فیلم صد بار اما تیزر‌‌های فیلمی دیگر هزار بار پخش می‌شود. این شرایط را ما باید
همواره در محاسباتمان در نظر بگیریم. فارغ از این نکته فکر می‌کنم اگر به‌روز و
واقع‌بین باشیم و به مخاطب احترام بگذاریم می‌توانیم کار خوبی را ارائه دهیم.
حقیقت این است که ساخت فیلم کمدی حتی از کار جنگی هم سخت‌تر است این را من می‌گویم
که سابقه ساخت هر دو گونه را دارم و فیلم دفاع مقدسی در خارج از کشور ساختم. فیلم
کمدی از زمان گرفتن مجوز‌‌ها تا اکران آن و جلب نظر مردم، سختی‌‌های خاص خودش را
دارد. در یک کلمه می‌توانم بگویم فرمول جذب مخاطب، احترام است؛ احترام به این معنی
که فیلمنامه بهتری بنویسی، از تجهیزات بهتری استفاده کنی، از عوامل درجه‌یکی بهره
بگیری و حتی شوخی‌‌های محترمانه‌ای در فیلم داشته باشی و برایت مهم باشد که وقتی مخاطب
از سالن بیرون می‌آید از فیلم رضایت داشته یا نه. توجه به این موضوعات و گذاشتن
احترام به مخاطب می‌تواند در موفقیت یک فیلم در طول اکران تاثیر بگذارد.

«خجالت نکش» یک فیلم سیاسی نیست اما با کمک
گرفتن از تاثیرات تصمیمات سیاسی استارت قصه زده می‌شود فکر می‌کنید ده سال پیش یا
ده سال بعد هم می‌شد این فیلم را ساخت یا زمان فعلی بهترین وقت بود؟

من طنز سیاسی و طنز جنسی نمی‌سازم. «خجالت نکش» کمدی سیاسی
نیست حتی در آن شوخی سیاسی هم وجود ندارد درواقع در فیلم ما فقط شوخی اجتماعی وجود
دارد. یک خبری کاملا براساس مستندات از تلویزیون پخش می‌شود یک آدمی تحت تاثیر آن
دست به کاری می‌زند. خبر باعث شده قصه ما شکل بگیرد اما ما به آن خبر، کاری نداریم
و از آن انتقاد و یا دفاعی هم نکردیم. ما در اجتماع زندگی می‌کنیم، اخبار را می‌شنویم
و این خبرها در زندگی و عملکرد ما تاثیر می‌گذارد. ما به خود خبر، کاری نداریم فقط
از تاثیر آن خبر برای قصه‌مان استفاده کردیم. در فیلم ما اسم رئیس‌جمهوری می‌آید
اما این صرفا به‌خاطر خبری است که پخش شده و اصلا موضعی نداریم و اتفاقات را نقد و
تایید نمی‌کنیم.

فضای فیلم «خجالت نکش» به‌نوعی تداعی‌کننده
فیلم «زاپاس» است و حتی «پایتخت» که به‌نوعی این فضا‌سازی در این چند سال اخیر جا
افتاده و مورد پسند مخاطب هم بوده است. چقدر موفقیت تجربه‌‌های گذشته باعث شد که
فیلمنامه‌ای با این فضا‌سازی را انتخاب کنید؟

سریال «پایتخت» حتما کار موفقی است اما من سعادت دیدن حتی
یک قسمت از آن را نداشتم و چون آن را ندیدم نمی‌توانم نظری در مورد آن بدهم و فقط
در مورد کاری که خودمان انجام می‌دهیم می‌توانم صحبت کنم. من می‌خواهم دوربین از
فضاهای خاکستری شهر بیرون بیاید و در ساخت یک فیلم کمدی به رنگ بصری آن هم توجه می‌کنم.
فقط شوخی‌‌ها کافی نیست کاراکتر‌‌ها هم باید قابل درک باشند، اگر دقت کنید ما در فیلم‌هایمان
کاراکتر خبیث و شیطان‌صفت نداریم حتی آن‌هایی که خطا می‌کنند را درک می‌کنیم. در فیلم‌هایی
اجتماعی‌مان شخصیت‌‌های تلخ و سیاه به اندازه کافی وجود دارد؛ شخصیت‌‌هایی که حتی
در خود جامعه مابه‌ازای آن را ندیدیم. البته همکاران ما در آن حوزه مسیر خود را
پیش گرفتند و خودشان خوب می‌دانند چه می‌کنند. اما در حوزه آثار کمدی من تمایل
دارم به سمت این مولفه‌‌هایی که گفتم حرکت کنم.

زوج احمد مهران‌فر و شبنم مقدمی در فیلم «زاپاس»
که قبلا تهیه کرده بودید دیده شده بود و در «خجالت نکش» تکرار شد، تا چه میزان در
انتخاب بازیگران نقش داشتید و این انتخاب بر مبنای تصمیم شما بود؟

اگر تهیه‌کننده به معنای واقعی کلمه تهیه‌کننده باشد و همه
چیز را در نظر گرفته باشد به‌صورت حرفه‌ای انتخاب بازیگران و عوامل بر عهده اوست.
اصول فیلمسازی در تمام دنیا این‌گونه است که بعد از نگارش کامل فیلمنامه و سنجش
همه چیز از سوی تهیه‌کننده، کارگردان و عوامل نیز انتخاب می‌شوند. اما در ایران به
سبب ورود تهیه‌کنندگان دولتی و رانت‌‌ها معادلات
کمی فرق می‌کند. در دفتر ما بعد از توافق بر سر فیلمنامه به سراغ انتخاب عوامل می‌رویم
که کارگردان اولین نفر آن‌هاست. بعد از توافق با کارگردان برای گزینش سایر عوامل،
طبیعتا با هم‌فکری و رضایت‌خاطر هر دو طرف پیش می‌رویم. ساخت یک کار به‌مثابه‌شکل‌گیری
یک خانواده است و اگر من در حکم پدر آن خانواده باشم بالطبع با وسواسی خاص اعضای
آن را انتخاب می‌کنم.

در نشست فیلم در جشنواره فیلم فجر گفتید به فکر
بازار‌‌های جهانی هستید، در این راه قدمی برداشتید؟

فیلم «خجالت نکش» اولین اکران خارجی خود را در جشنواره فیلم‌های
کمدی تورنتو دارد و در حال حاضر برای بازار فیلم کره صحبت‌‌هایی کردیم. به نظرم
این جنس کمدی از آن‌جایی که غیرهالیوودی است مخاطب خاص خود را به‌خصوص در کشور‌‌های
اطراف ایران دارد. در تلاشیم با این فیلم در خارج از کشور هم درآمدزایی کنیم.

ملیکا مومنی‌راد