امروز؛ ۴۵‌سال از ساخت مجموعه تئاتر‌شهر می‌گذرد. کجک.عه‌ای که به‌عنوان
مهم‌ترین سالن تئاتر ایران مطرح می‌شود و این‌روزها به‌عنوان کاخ جشنواره تئاتر
فجر فعالیت می‌کند. به این بهانه روزنامه امروز را به نخستین هنرمندی که به‌عنوان
کارگردان در این سالن، نمایش روی صحنه برد، تقدیم می‌کنیم.

آربی آوانسیان، در اول اسفند‌ماه سال‌۱۳۲۱ در محله جلفای اصفهان به‌دنیا آمد. وی در
سال‌۱۳۳۹ به گروه تئاتر
«ارمن» به سرپرستی شاهین سرکیسیان ملحق شد.

آوانسیان فعالیت حرفه‌ای در عرصه تئاتر را از سال‌۴۶ آغاز کرد و تا سال‌۵۷،
بیش از ۲۰ نمایش از جمله «کالیگولا»، «خلوت خفتگان»، «خواهر من باغی است با حصار»،
«بانو با سگ ملوس»، «باغ آلبالو» را در ایران روی صحنه برد.

به‌گواه همکاران نزدیک او، یکی از خاطره‌انگیزترین و به‌یادماندنی‌ترین
نمایش‌های آوانسیان «باغ آلبالو» به‌‌نویسندگی آنتوان چخوف است چرا‌که علاوه‌بر خصوصیت‌های
اجرایی این اثر، مجموعه تئاتر شهر با این اجرا افتتاح شد. از سال‌۴۸ در تأسیس و مدیریت
کارگاه نمایش همکاری داشت. در‌طول ۱۲‌سال
فعالیت کارگاه نمایش، آربی آوانسیان به‌عنوان یکی از کارگردان‌های صاحب‌نام از تجربه‌های
جدید در زمینه نمایش‌نامه‌نویسی و کارگردانی استقبال کرد، و او را پدیدآورنده راه‌کارهای
تجربی در حوزه کارگردانی تئاتر در ایران به‌شمار می‌آورند.

آربی آوانسیان در دی‌ماه ۵۷ با‌دعوت رسمی بنیاد گوته به‌عنوان مهمان دولت
آلمان، جهت دیدار و همکاری با تئاترهای اشتوتگارت، برلین و مونیخ، عازم آلمان غربی
شد. سپس جهت کارگردانی نمایش «بانو با سگ ملوسش» در «جشنواره پائیزی پاریس» به فرانسه
رفت و در شهر پاریس مقیم شد و تا امروز در پاریس ساکن است.

آربی آوانسیان یک‌بار سال‌۹۳ به ایران آمد و از کتاب دو جلدی « تئاتر
و سینمای آربی اُوانسیان» رونمایی کرد. این کتاب هزار صفحه‌ای حاصل یک‌دهه پژوهش، گردآوری
و تدوین مجید لشکری است که از طریق رویارویی گفته‌ها، نوشته‌ها و عکس‌های گردآوری شده
و همچنین مطالب تاریخی به‌جا‌مانده به شکلی گسترده، به تئاتر و سینمای آربی آوانسیان
می‌پردازد.

جلد اول شامل رویدادنگاری زندگی و فعالیت‌های هنری، فرهنگی اوست و همچنین
از طریق گفت‌وگوی مولف با آربی آوانسیان، بازیگران و همکارانش و نوشته‌های آن‌ها و
گفته‌هایی از صاحب‌نظران، کارهای تئاتری و سینمایی این هنرمند بررسی شده است.

در جلد دوم نیز نمونه‌هایی از نوشته‌ها و گفت‌وگوهای آربی آوانسیان و
همچنین نمونه‌هایی از نقدها و نظرهای مندرج در مطبوعات درباره کارهایش گردآوری و تدوین
شده است. این جلد با فهرست کاملی از مطالب چاپ شده به زبان فارسی و فهرست‌هایی دیگر
و همچنین پی گفتاری از آربی آوانسیان، پایان می‌یابد.

آوانسیان در سفری که به ایران داشت، درباره دوری ۲۵‌ساله خود، گفت: کسی
مرا از کشورم بیرون نکرده، هر‌چند که کسی هم از داخل مرا نپذیرفته است. گذرنامه‌ام
تا‌به‌امروز ایرانی است و مانند دیگر ایرانی‌ها برای سفر به بعضی کشورها دچار مشکل
می‌شوم، اما برخلاف بعضی از افراد دو گذرنامه ندارم و هیچ‌چیز در من تغییر نکرده است.

او پس از این دیدار دوباره به فرانسه بازگشت و هنوز در این کشور به فعالیت
خود در تئاتر ادامه می‌دهد.