حسین محباهری سالیان درازی است که بهعنوان کمدین برای مخاطبان
سینما و تلویزیون چهره آشنایی است. امسال اما نام او در تیتراژ یک فیلم مستند هم
دیده شد. برای اینکه بدانیم او در این مستند چه نقشی را دارد و دیدگاهش را در
مورد کمدیهای امروز سینمای ایران بدانیم، گپ کوتاهی با این هنرمند زدیم. او این
روزها برای دومینبار در حال مبارزه با بیماری سرطان است اما لبخند از لبش محو نمیشود.
آقای محباهری سالیان زیادی است که نام شما را در سینما تئاتر و تلویزیون
میبینیم اما امسال برای اولینبار نام شما در میان عوامل یک فیلم مستند دیده میشود.
دلیل حضور شما در این گروه مستندسازی چیست؟
من بهعنوان گوینده متن در گروه مستند «شبیه مضحک» حضور دارم و صدایم
این مستند را همراهی میکند. در مورد صدا باید بگویم که از صدای خودم خاطرههای خوبی
به یاد دارم که قرار بود با آقای میرباقری برای نقشی که میخواستم در سریال «مختارنامه»
بازی کنم گپی بزنم و سر صحنه او رفته بودم در حین صحبت با آقای میرباقری بودیم که ناگهان
دیدم صدابردار گوشیهای خود را از گوشش درآورد و من فکر کردم شاید حرفهای ما باعث
مزاحمت برای کار ایشان شده است. از او عذرخواهی کردم که شاید بلند حرفزدنم ضبط صدای
او را مختل کرده باشد اما آن دوست صدابردار به من گفت مسئله این است که صدای شما برای
من خیلی جذابیت داشت و گوشی را از گوشم برداشتم تا ببینم این چه کسی است که مشغول صحبت
با آقای میرباقری بود و من از این قضیه خیلی خوشحال شدم.
ظاهرا همین مسئله تصمیم شما را برای استفاده از صدایتان جدیتر کرده
است؟
بله باتوجه به سابقه کاری که
در رادیو دارم و در سالیان گذشته چند نمایش با آقای مودبیان کار کرده بودم خیلی دلم
میخواست کاری انجام بدهم که از صدایم در آن استفاده شود و با وجود پیگیریهای زیاد،
فرصت چنین کاری را پیدا نمیشد حتی چندین بار به این فکر افتادم که قصهگویی یا شعرخوانی
را در رادیو داشته باشم اما بهدلیل مشغلههای مختلف، این اتفاق نیفتاد تا اینکه
دوستان مستندساز برای گفتن نریشن کار خود «شبیه مضحک» به من پیشنهاد همکاری دادند.
خیلی کنجکاو شدم چون امتحان خوبی برای خودم بود و این کار را انجام دادم. در زمان
ضبط نریشنها دوستان خیلی کیفیت کار را پسندیدهاند اما من خودم هنوز نسخه کامل مستند
را ندیدهام تا کیفیت کارم برایم مسجل باشد اما اگر ببینم ترکیب صدایم روی تصویر خوب
شد و مورد استقبال قرار گرفت قطعاً بازهم گفتار متن فیلمها را خواهم خواند و از این
کار استقبال میکنم.
بیشترین سابقه و شناختی که مخاطبان سینما و تلویزیون از شما در ذهن دارند
فعالیت شما بهعنوان یک کمدین در هر دوی این عرصههاست. بهعنوان کسی که سالها در
آثار کمدی حضور داشته، سطح فیلمهای کمدی امروز را چگونه میبینید؟ آیا این آثار کمدی
هستند یا بیشتر به هجو و هزل نزدیکند؟
بله، بیشتر فیلمهای امروز بهجای اینکه کمدی باشند هجو و هزل هستند
اما سینما همین است و نمیتوان از یک حدی بیشتر توقع داشت و امیدوار بود که همه نابغه
باشند از نظر من هم کیفیت فیلمهای کمدی این روزها زیاد راضیکننده نیست. من هم در
طول این سالها برای کودکان چند کار با مضمون کمدی انجام دادم اما در همان زمان هم
فکر میکردم بنمایه کار آنگونه که باشد درنیامده است. به نظر من حرکت موثر در ژانر
کمدی برای بچهها و بزرگترها کم است زیرا کمدی کار بسیار مشکلی است. در یک کار جدی
شما داستانی را نقل میکنید که مبتنی بر دیالوگ، بازی بازیگران و عوامل مختلفی است
که حال و هوای خاص خود را دارد اما وقتی کار جدی را در مقایسه با یک فیلم کمدی کنار
هم قرار میدهید میبینید که فیلم کمدی موقعیت خیلی خاصی دارد و درست کردن فیلم کمدی
خوب، چیزی نزدیک به نبوغ را در کارگردان اثر میخواهد. حتی بعضی از فیلمهای کمدی خارجی
که میبینیم و مورد توجه هم قرار میگیرند از نظر من ضعفهای زیادی دارند. شاید این
مسئله بهدلیل تفاوت فرهنگی باشد و آنچه برای اقوام دیگر خندهدار است برای ما جذاب
نیاید ولی از نظر من وودی آلن سرآمد تمام کمدینهای جهان است و امیدوارم کارگردانان
کمدیساز داخلی فعالیت بیشتری کنند یا با سرمایهگذاری فکر، تلاش و وقت بیشتر، تلاش
کنند کیفیت فیلمها و سینمایهای کمدی ما بالاتر برود.
مستند «شبیه مضحک»که نریشن آن را گفتهاید درباره تاریخ تئاتر تهران است.
نقش پژوهش را در آشنایی بیشتر نسل جوان با تاریخچه فرهنگ و هنر در تهران بهخصوص تئاتر
را چقدر مهم ارزیابی میکنید و این پژوهشها چقدر میتوانند دانستهها را به نسلهای
بعدی منتقل کنند؟
پژوهش اصل است اما مهم این است که باید اطلاعات درستی در این پژوهشها
مخاطب داده شود و هر اطلاعاتی را در قالب پژوهش نمیتوان به مخاطبان عرضه کرد. یادم
هست که وقتی نریشن این فیلم را میگفتم دوستان کارگردان به من اجازه دادند چند موردی
را از تئاتر تهران که در تجربیات خودم دیدهام و در آن حضور داشتند به گفتار متن این
فیلم اضافه کنم چون من در تهران به دنیا آمدهام و زندگی کردهام و بسیاری از وقایع
فرهنگی و هنری را به چشم دیده یا در آن شرکت داشتهام. پژوهش هم پایه مستند است و
امیدوارم روزبهروز تقویت شود.
وضعیت سلامتی شما چگونه است؟ آیا روند درمانی شما بهشکلی است که ما شما
را دوباره مشغول به کار ببینیم؟
من بهشدت به همه چیز زندگی و سلامتی خود امیدوارم و به همین دلیل است
که هماکنون در حال تمرین دو کار تئاتر هستم و یک فیلمنامه سینمایی را برای بازی در
فیلم مطالعه میکنم. تمام این مسائل بستگی به طرز تفکر انسان دارد به هر حال هیچکدام
از ما از پنجدقیقه بعد خودمان
خبر نداریم و نمیدانیم چه اتفاقی برای ما میافتد. من هم خودم را در آن پنجدقیقهها میگذارم و امیدوارم اتفاقهای
خوبی برایم بیفتد.
علی ظهوری راد