علی زمانی عصمتی متولد سال ۵۲ در یزد و فارغ
التحصیل مهندسی عمران ـ نقشه برداری است. وی فعالیت هنری را سال ۷۳ با فیلمبرداری،
تصویربرداری و فیلمنامه نویسی فیلم کوتاه آغاز کرد.
او تجربه فیلمنامهنویسی و کارگردانی و تهیه سه
فیلم «شیفتگی»، «اوریون» و «کوچههای باریک» را دارد و تاکنون در چندین جشنواره
معتبر ایرانی و خارجی شرکت کرده است.
زمانی یکی از اعضای هیات انتخاب فیلمهای سیوچهارمین
دوره از جشنواره بینالمللی فیلمکوتاه تهران بود. به این بهانه با او به گفتوگو
نشستیم تا از کم و کیف فیلمهای ارسالی به این دوره از جشنواره فیلمهای کوتاه
آگاه شویم.
شما بهعنوان یکی از اعضای هیات انتخاب فیلمهای سیوچهارمین
دوره از جشنواره بینالمللی فیلمکوتاه تهران در این مدت چند فیلم را برای انتخاب تماشا
کردید؟ فیلمهای ارسال شده به این جشنواره را چگونه دیدید و ارزیابی شما از آثار
رسیده به این رویداد در مقایسه با سالهای
گذشته چیست؟
مدتی از جشنوارههای فیلمکوتاه تهران و مستند
حقیقت دور بودهام و از شرایط خبر نداشتم اما سال گذشته آثار حاضر در این رویداد
را دیدم وخوشبختانه در جشنواره پارسال شاهد پیشرفت قابل توجهی در فرم و روایت بودم.
امسال که بهعنوان هیات انتخاب در جشنواره فیلمکوتاه
حضور داشتم، نزدیک به تعداد نهصد فیلم رسیده به جشنواره را دیدم و همانطور که
انتظار داشتم درصد بالایی از آثار که بهصورت شخصی و یا با حمایت برخی انجمنها
ساخته شده بودند، ضعیف بودند.
از لحاظ کیفیت فیلمهای کوتاه در چه حد بودند؟
بیشتر از بیست اثری که در روند انتخاب دیدم، از نظر
روایت و فرم ممتاز بودند. آثار کوتاه سینمایی ما رشد قابل توجهی داشته است. این فیلمها
از نظر فنی با فاصله بسیار زیادی در درجه بالاتری نسبت به آثار سینمای بدنه قرار
دارند.
به غیر از موضوع و کارگردانی فیلمها، آثار را از
لحاظ فنی شامل فیلمبرداری، صدابرداری، طراحی صحنه و… چگونه دیدید؟
فیلمبرداری، صدابرداری، صداگذاری، تجزیه رنگ و نور
در آثار کوتاه سینمایی بسیار هنرمندانهتر و تا اندازهای با ارزشتر از فیلمهای
بلند سینمایی است. آنچه که در جشنواره فیلمکوتاه تهران بسیار به چشم میآید،
تجربه روایتی متفاوت است. آثار کوتاه سینمایی از فیلمهای
ساده و قصهگو به سمت آثاری مدرن و پست مدرن رفتهاند.
در چند سال اخیر فیلمهای کوتاه به سمت و سوی فضای
تجربهگرایی اما نه به معنای اکسپریمنتال رفته است. نظر شما در مورد این شیوع
فیلمسازی چیست؟
به نظرم فیلمسازان جوانی وارد این عرصه شدهاند که بسیار
باهوش هستند اما مطالعه کمی دارند. آنها دیدگاههای خوبی دارند هر چند که نگاههایشان
را از مطالعه کسب نکردهاند و این مسئله با اینکه یک حسن است ایراداتی هم دارد.
نسبت به گذشته چه جریان و موضوعی را باعث رشد
سینماگران جوان میبینید؟
من دسترسی بهروز و آسان به آثار کوتاه سینمای جهان
را نسبت به گذشته باعث رشد فزاینده سطح سینمای کوتاه میبینم. در گذشته این دسترسی
بسیار سخت و مشکل بود و در حال حاضر با وجود اینترنت و شبکههای مجازی این دسترسی
راحتتر شده است.
در چند سال اخیر ساخت فیلمهای بومی و اقتباسی توسط
فیلمسازان جوان ما کمتر شده است، علت آن چیست؟
متاسفانه نگاه اصیل و بومی که کیارستمیها، کیمیاییها
و شهیدثالثها را به سینما معرفی کرد، اکنون کمتر شده است. با اینکه آثار سینمایی
ما از فرم و شکل بیشتری برخوردار شده و به سینمای روز دنیا نزدیکتر شده است، کمتر
شاهد آثاری اورجینال هستیم، چراکه فیلمسازان
جوان کمتر دیدگاههای خود را از کتابها، فلسفهها و دنیای اطراف گرفتهاند و
بیشتر به فیلمها رجوع کردهاند.
کیفیت آثار کوتاه سینمایی ایران در رقابت با فیلمهای
خارجی در جشنوارههای داخلی و خارجی را چگونه میبینید؟
تاکنون از طریق سایتها و شرکت در جشنوارههای
معتبر دنیا بسیاری از آثار کوتاه سینمایی را دیدهام و به نظرم فیلمهای کوتاه
ایران نه تنها قابل مقایسه با آثار جهانی نیستند بلکه برتر نیز بودهاند. همانطور
که فیلمهای بلند سینمایی رشد قابل توجهی داشتهاند، آثار کوتاه نیز در همان حد و
شاید بیشتر در سطح بینالمللی درخشیدهاند.
جایگاه جهانی جشنواره بینالمللی فیلمکوتاه تهران
را نسبت به جشنوارههای بینالمللی که در دنیا برگزار میشود چگونه است؟ آیا این
جشنواره توانایی آن را دارد که یک جشنواره طراز اول در سطح جهانی باشد؟
به دلیل محدودیتهای شرعی، قواعد و قوانینی که قابل
انکار نیست، در کشور ما عنوان جشنواره بینالمللی وجود ندارد. اما جشنواره فیلمکوتاه
تهران تنها رویداد بینالمللی در کشور است چراکه این جشنواره با شرایط، قوانین و
آییننامهها بیشتر همخوانی دارد. این رویداد در دنیا نیز بهلحاظ تداوم در
برگزاری شناخته شده است. بسیاری از فیلمسازان کشورهای دیگر علاقهمند به شرکت در
این جشنواره و جشنواره فیلم مستند حقیقت هستند.
در پایان اگر صحبتی دارید بفرمایید.
سالهاست که بودجه سینمایی بهمنظور برگزاری
جشنواره بینالمللی فیلم فجر به هدر میرود، در صورتیکه بینالمللی نیست. به نظرم
باید برای برگزاری جشنوارههایی چون فیلمکوتاه تهران و مستند حقیقت بیشتر سرمایهگذاری
شود زیرا به استانداردها و المانهای جهانی نزدیکتر هستند و نیاز است تا به کیفیت
این رویدادها بیشتر پرداخته شود
رضا پور زارعی
هنوز دیدگاهی منتشر نشده است