عبدالعلی زاده درباره اوضاع حوزه نقد به صبا، گفت: فضای نقد در کشور نوسان دارد. بدنه توانمند تئاتر دست شان به قلم نمی رود. فضای نقد تئاتر با توجه به کم کاری هنرمندان باتجربه و اهل دانش دچار نقص شده است. تئاتر در میان باقی حوزه های هنری، منحصر به فرد است. دو نهاد صنفی تئاتری که داریم کانون ملی منتقدان تئاتر و انجمن منتقدان خانه تئاتر است. متاسفانه اغلب افرادی که عضو صنوفند، تقریبا غیرفعال و نیمه فعال هستند. معمولا آدم های باتجربه، جذب حوزه های پردرآمدتر و اعتباری تر می شوند و کمتر منتقدی است که جهان پیش رویش را در نقد تعریف کرده باشد. فضای مالی، حمایتی و امنیت شغلی نقد خیلی جدی نیست. تنها کسانی مانده اند که دغدغه نوشتن نقد دارند.
وی درباره سیاست های نقد در «ایران تئاتر» عنوان کرد: سیاست ما در «ایران تئاتر» این است، کسانی اجازه نوشتن نقد دارند که یا عضو صنوف باشند یا دارای حسن شهرت و سابقه قابل توجه. دوستانی که صاحب نام هستند، اما به عنوان منتقد شناخته نمی شوند، از آنها در گروه یادداشت استفاده می کنیم. نقد را در حصار افراد حرفه ای گذاشته ایم که هم سابقه دارند و هم نام آشنا. «ایران تئاتر» رسانه معتبری است و دوستان حرفه ای با کم و کاست مالی آن می سازند.
او درباره تعریف نقد حرفه ای بیان داشت: این روزها نقد حرفه ای به یک ملغمه تبدیل شده است. شما وقتی با افراد نوظهور یا کسانی که تازه دست به قلم شده اند، مواجه می شوید تصور می کنند هر چه بنویسند نقد محسوب می شود. در حالی که نقد یک تعریف آکادمیک دارد. یک مبانی و اشتراک مبانی دارد که باید رعایت شوند. متاسفانه حتی بچه هایی که در دانشکده خبر و دانشکده های تخصصی حوزه رسانه هم درس می خوانند فقط این دوره ها را پاس می کنند. یا فهم درستی از نقد به دست نمی آورند و یا استادان نمی خواهند آنها با قواعد نقد، نقد بنویسند. من در هر رسانه ای که بوده ام با این مشکل مواجه شده ام. در سال های اخیر که فضای مجازی به راه افتاده، سوءتفاهمی را دامن زده است. افرادی که در وبلاگ، تلگرام و یا اینستاگرام می نویسند و بعد از آن یک شهرت نسبی پیدا می کنند و اسم شان شناخته می شود، جذب رسانه هایی می شوند که جدیت در کارشان نیست و آموختگی ندارند. هرمطلبی را که می نویسند درجا به عنوان نقد منتشر می شود. در صورتی که این حتی یادداشت هم نیست و یک نظریه شخصی است که مبنای دانش علمی و ساختار ندارد.
در تمام صفحات تخصصی مان در حوزه های موسیقی، ادبیات، تجسمی، سینما و تئاتر همیشه یک ستون را به نقد اختصاص داده ایم. با این وجود با افراد صاحبنام دارای تخصص و نگاه منصفانه همکاری می کنیم.
مدیر سایت «ایران تئاتر» درباره تفاوت ژورنالیست هنری در ایران و خارج از ایران توضیح داد: ژورنالیست هنری در ایران با همه دنیا تفاوت دارد. در سایر کشورها وقتی عبارت ژورنالیست را به کار ببرید، او اجازه دارد از هر کلام و بیانی به نحوی که خودش می خواهد استفاده کند و قصه خودش را بگوید. بنابراین گاهی افراد جریان ها را به خاک سیاه می نشانند. ما در ایران این اجازه را نداریم و با فرهنگ ایرانی روزنامه نگاری می کنیم. بنابراین یک نگاه حمایتی همواره پشت آثار هست. حتی اگر نقد منفی یک اثر را هم بنویسیم در قالب حمایت در آن حوزه است. در برخورد با یک اثرهنری سعی می کنیم با یک آرامش و نگاه حمایتی برخورد کنیم. این نکته ارزشمندی است.
او همچنین افزود: در پیکره هنر، برآیند نیروهای خارجی و بخشی از نیروهای داخلی این است که هنر به طور جدی در ایران پا نگیرد. گاهی یک ایرادی را می بینید، اما نمی توانید و نباید درباره آن بنویسید. چون کلیت آن حوزه هنری زیر سئوال می رود. برای مثال اگر به لحاظ کلامی در تئاتر حرف های رکیکی زده شود یا رفتار ناپسندی صورت گرفته باشد، اگر ما آن را منعکس کنیم به کسانی فرصت می دهیم که با کلیت تئاتر دچار اشکال هستند. بنابراین خیلی وقت ها این محدویت ها، خود خواسته است و نباید اسمش را خود سانسوری بگذاریم. این محدوده خود ساخته از اشراف به آن حوزه هنری برمی گردد که این باعث نقدهای ملایم تر و زیادی منصفانه تر می شود. در «ایران تئاتر» دوستان منتقد درباره اثری می توانند بنویسند که حداقل ۵۰% خوب باشد. اگر ۷۰% بد باشد لطف می کنیم و درباره آن نمی نویسیم که لطمه ای به حداقل مخاطب آن اثر وارد نشود. مگر اینکه با کلیت نظام فرهنگی ایران و عرف جامعه مشکل داشته باشد. آنجا وظیفه ماست که بگوییم این اثر با بی پروایی به کلماتی می پردازد که در راستای هدف اصلی آن اثر هم نیست.
There are no comments yet