به گزارش خبرنگار موسیقی خبرگزاری صبا، به مناسبت هفتاد و پنجمین زادروز میلاد کیایی جمعه ۱۷ آبان در مراسمی از سال‎ها تلاش میلاد کیایی در حوزه موسیقی تجلیل می‎شود. در مراسم گرامیداشت میلاد کیایی همچنین از آلبوم «میلادِ فرهنگ» به نوازندگی سنتور میلاد کیایی و نوازندگی تنبک آرش فرهنگ که به یاد هنرمند فقید ناصر فرهنگ فر تولید شده است، رونمایی خواهد شد.

به همین بهانه گفتگویی با میلاد کیایی آهنگساز و نوازنده پیشکسوت سنتور داشته ایم. وی در پاسخ به این پرسش که آیا ساز سنتور توانسته در فراز و فرود موسیقی نقش ارکسترال خود را ارتقا دهد، گفت: سنتور در عین حال که ساز پر توان و پر تکنیک است، اما از نظر ساختاری دارای اشکالاتی است که تا این اشکالات به طور دقیق برطرف نشود، نوازنده در ارکستر دچار مشکل می‌شود.

وی افزود: تفاوت ساز سنتور با دیگر سازها مانند تار در این است که سازهای دیگر نت‌های چسبیده به هم دارند ولی نت‌های سنتور جدا جدا است. همچنین زمانی که ویولن یا تار را کوک می‌کنیم می‌توانیم چد مایه و آواز را اجرا کنیم و نیازی به تغییر کوک نیست در حالی که سنتور برای هر دستگاه باید کوک شود.

این نوازنده پیشکسوت سنتور با اشاره به اینکه سنتور سازی است که انتقال حس از طریق مضراب صورت می‌گیرد، توضیح داد: یعنی اینکه در برخی سازها انگشت را مستقیم روی ساز می‌گذاریم و حس سریع منتقل می‌شود اما مضراب کار را مشکل‌تر می‌کند به همین دلیل نوازندگی ساز سنتور مشکل و دشوار است.

به گفته وی، در حال حاضر اقداماتی برای ارتقای سطح این ساز انجام شده مثلا سنتور کراماتیک ساخته شده اما بنا به دلایلی جذب بازار هنر نشده است.

ساز سنتور رمز و رازهای فراوانی دارد

این آهنگساز با تاکید بر اینکه ساز سنتور دارای رمز و رازهای فراوان است، عنوان کرد: خیلی‌ها معتقد هستند که اگر ساز سنتور را تغییر دهیم دیگر ساز سنتور نیست ولی به نظر من ضرورت زمانه ایجاب می‌کند تا دگرگونی‌هایی را در این ساز به وجود آوریم؛ همان طور که ساز سنتور در ۱۰۰ سال گذشته به شکل کنونی نبود مثلا سیم‌های آن فلز نبود بلکه زه بوده است. در آن زمان عده‌ای سیم را از کشوری دیگر می‌آورند ولی سنت‌گراها این کار را سنت شکنی می‌دانستند. به مرور زمان سیم جایگزین زه شد و همه متوجه شدند که هم صدای بهتری دارد و هم دیرتر پاره می‌شود، پس در نتیجه ضرورت تحول همیشه وجود دارد.

آهنگساز «ابر بی باران» درباره جایگاه ساز سنتور در جامعه کنونی خاطرنشان کرد: به طور کلی در کشور ما به موسیقی توجه نمی‌شود و این موضوع باعث سست شدن پایه‌های این هنر شده است. در کشور ما هیچ نهادی موسیقی را به رسمیت نمی‌شناسد مثلا رادیو و تلویزیون برنامه ثابت موسیقی ندارد و روز مشخصی را به برنامه موسیقی اختصاص نمی‌دهد و این بزرگ‌ترین توهین به موسیقی است. به راستی در حق سازها، موسیقی و موسیقی‌دان‌ها خیلی اجحاف شده است.

کیایی عنوان کرد: از نظر درجه بندی سازها باید جلساتی را برگزار کنیم تا جایگاه هر ساز مشخص شود. ویولن و پیانو ساز غربی هستند که به تمام دنیا راه پیدا کرده‌اند زیرا قابلیت اجرای هر نوع موسیقی و قطعه‌ای را دارند. ویولن جای خود را در موسیقی ملل باز کرده و در واقع استخوان‌بندی ارکستر سازهای زهی است. بعد از ویولن در ارکسترهای ملی ساز کمانچه جایگزین این ساز می‌شود. به نظر من ساز سنتور هم قابلیت‌های بسیای دارد زیرا سرپرست ارکسترها نوازندگان سنتور هستند، مثلا اگر صد گروه موسیقی ایرانی داشته باشیم، سرپرست‌های گروه نوازندگان سنتور هستند.

برای نواختن سنتور باید ریاضت کشید

این استاد موسیقی معتقدست ساز سنتور انسان را مرتاض می‌کند و نوازنده خیلی باید ریاضت بکشد تا این ساز را به خوبی بنوازد.

این نوازنده در توضیح بیشتر ساز سنتور که ساز تخصصی وی است، گفت: ساز سنتور ۷۲ سیم دارد در حالی که ساز ویولن فقط چهار سیم دارد. در موسیقی ایرانی حرف اول را حس می‌زند و بعد از حس، صحبت علم به میان می‌آید. در نتیجه ساز سنتور تنها سازی است که در ابتدا باید دارای حس قوی باشیم تا بتوانیم نوازنده این ساز شویم. کسی که فاقد حس باشد بهتر است که نوازنده سنتور نشود.

نسل جدید بسیار باهوش است

این هنرمند در پاسخ به این پرسش که با توجه به اینکه شما هنرجویان زیادی دارید وضعیت آنها را چطور ارزیابی می‌کنید، بیان کرد: من به نسل جوان بسیار خوشبین هستم زیرا دارای هوش بالایی هستند. من حدود ۵۰ سال سابقه تدریس دارم. در زمان گذشته زمانی که تدریس می‌کردیم انرژی زیادی مصرف می‌کردیم ولی بازدهی کم بود و در نهایت دو نفر وارد مسیر اصلی نوازندگی می‌شدند اما در حال حاضر برای تدریس انرژی کمی مصرف می‌کنیم ولی بازدهی بسیار بالا است.

آهنگساز قطعه «‌پگاه» در پاسخ به این پرسش که چرا امروزه کمتر شاهد پیشرفت موسیقی و موسیقیدان‌ها هستیم، گفت: به طور کلی روش و تدریس موسیقی اشتباه است. در زمان گذشته موسیقیدان‌ها خودساخته و خودجوش بودند، اما موسیقیدان‌های الان کوششی هستند. البته در حال حاضر موسیقیدان‌های با استعدادی داریم ولی کمتر به اصل موسیقی توجه می‌کنند.

وی در پایان تصریح کرد: به نظر من آینده موسیقی درخشان است زیرا نسل فعلی دارای ضریب هوشی بالایی هستند که این موضوع باعث خوش‌بینی من شده است. تنها نگرانی من این است که هنرمندان جایی برای شکوفا شدن ندارند و هیچ نهادی از این افراد حمایت و پشتیبانی نمی‌کند. امیدوارم در آینده راه مناسبی برای این هنرمندان باز شود تا جوان‌های بااستعداد ما بتوانند در جامعه هنری بیشتر ابراز وجود کنند.

غزاله سعادتی

انتهای پیام/