نمایش و اکران فیلم خارجی که زمانی در سینماهای ایران معمول بود با آغاز
انقلاب اسلامی بسیار محدود و درنهایت عملا متوقف شد. دلیل این توقف را بعضی
کمک به سینمای داخل دانستند و بعضی مسائل اخلاقی این آثار. اما این روزها
به مدد تکنولوژی که جدیدترین فیلم‌های روز را در خانه‌‌ها به ارمغان
می‌آورند، دیگر کسی در دیدن فیلم خارجی محدودیتی ندارد و بحث اکران فیلم‌ها
در سینما بازهم جدی شده است. جدی شدن این بحث البته ممکن است دلیل دیگری
هم داشته باشد. بحران اقتصادی که چند سال پیش جهان را به زانو درآورد هنوز
تبعاتی در سراسر دنیا بر جای گذاشته و بخش اقتصاد کشور ما هم در این میان
لطمه زیادی خورده است. بخش مهمی از سینما بر پایه چرخه اکران است و به
عقیده عده‌ای، ممکن است نمایش فیلم خارجی که با هزینه کمتر وارد کشور
می‌شود و درآمد حاصل از فروش آن، می‌تواند اقتصاد سینمای ایران را به جلو
حرکت دهد. برای بررسی این بحث، نظر دو تهیه‌کننده که یکی از آن‌ها جزو
مالکان سالن‌های سینما در تهران هست را در کنار یکی از کارگردانان سینمای
اجتماعی ایران پرسیدیم تا بدانیم آیا از نظر آن‌ها نمایش و اکران فیلم
خارجی در سینماهای ایران ممکن است و اگر این امکان وجود دارد برای سینمای
ما دارو است یا تیر خلاص؟

حبیب اسماعیلی تهیه کننده و پخش کننده سینما در گفت‌وگو با ژ«صبا»
درباره موضوع اکران فیلم خارجی و تاثیر آن بر سینمای ایران، گفت: فکر نمی‌‌کنم کسی
با دیدن فیلم خارجی در سینما مشکل داشته باشد و هر کسی که هنر دوست باشد، دوست
دارد فیلم روز دنیا را با کیفیت خوب و روی پرده بزرگ ببیند، اما این‌جا ما با دو
مشکل اساسی روبه‌رو هستیم. اولی این‌که تعداد سالن‌های سینمای ما به اندازه‌ای کم
است که جوابگوی فیلم‌های ایرانی و اکرانشان نیست و همه از این مسئله ناراحت هستند،
چون کمبود سالن داریم. اگر سالن به تعداد کافی داشتیم و می‌توانستیم آن زمان فیلم
ایرانی و خارجی را همزمان اکران کنیم، وضعیت متفاوت بود اما در حال حاضر حدود صد
فیلم در سال تولید می‌شود که به جز فیلم‌های هنر و تجربه، بیش از شصت عدد از آن‌ها
به اکران عمومی نمی‌‌رسند، آن هم با اکران‌های کوتاه دو هفته‌ای و اکران تک سانس و
روش‌هایی این چنینی که باعث می‌شود خود فیلم‌های ایرانی هم لطمه ببینند و اکران
خوبی نداشته باشند وهمین فیلم‌ها در برابر فیلم‌های کمدی که بیشتر مورد توجه
مخاطبان هستند، لطمه می‌خورند، پس تکلیف رقابتشان با فیلم خارجی روشن است.

او تصریح کرد: تولید فیلم ایرانی این روزها هزینه زیادی
دارد که تبدیل به مبالغ میلیاردی شده است.حالا اگر چنین فیلمی به سینما بیاید و در
رقابت با یک فیلم خارجی قرار بگیرد که حقوق نمایش آن به قیمت نازلی خریداری شده
است، قطعا برای سینمادار صرفه دارد چون با هزینه و قیمت کم اکرانش می‌کند، ولی اگر
می‌خواهیم بحث اکران خارجی را عملی کنیم باید با راهکاری مناسب و برنامه‌ریزی خوب
برای اکران این فیلم‌ها وارد میدان شویم.

اسماعیلی در ادامه گفت: مسئله مهم دیگر این است که بخش عمده‌ای
از فیلم‌های خارجی در کشور ما قابل نمایش نیست.حتی اگر بتوانیم از کشورهایی فیلم
تهیه کنیم که قوانین و اصولشان از نظر اجتماعی و مذهبی و دینی با ما تطبیق داشته
باشد، باید بگویم ما در کشور هنوز با فیلم‌های اجتماعی خودمان مسئله داریم و قطعا
تکلیف فیلم خارجی مشخص است.تکلیف مسئله ممیزی فیلم هم باید این‌جا مشخص شود، چون
قطعا تماشاگری که نسخه ویدئویی فیلمی را مدت کوتاهی بعد از اکرانش به‌شکل کامل و
کیفیت خوب در خانه دارد،برای دیدن فیلمی که ممیزی زیادی دارد، به سینما نمی‌‌آید.چند
بار این تجربه اتفاق افتاد ولی به همین دلیل موفق نشد.

او با اشاره به شرایط تولید فیلم در سال‌های منتهی به
پیروزی انقلاب گفت: اگر بخواهیم دلسوزانه به کل این مسئله نگاه کنیم، باید بگویم
دلمان برای شرایط سینمای ایران می‌سوزد چون فیلم‌ها شرایط بدی دارد و این خطر هست که
به شرایط دوران پایان حکومت پهلوی دوم در حوزه سینما برسیم که به دلیل ورود فیلم
خارجی تعداد تولید در سینمای ایران شاید به زیر ۱۰ مورد رسیده بود و تمامی دفاتر
پخش و تولید فیلم به سراغ فیلم‌های خارجی رفتند و عملا سینمای ایران داشت تعطیل می‌شد.
امروز هم می‌بینیم که حتی فیلم‌های ارزشی ما به دلیل کمبود سالن خوب، اکران و دیده
نمی‌‌شوند، وای به حال ورود فیلم خارجی!

او تصریح کرد: شاید اگر در چند سال آینده تعداد سالن‌ها
زیاد شد، بتوان در مورد نمایش فیلم‌های خارجی هم فکری کرد اما تاکید می‌کنم باید
راهکار مناسب این کار پیدا شود تا تماشاگر سردرگم نشود.کاش کمی واقع بین باشیم. اول
از همه شرایط نظام جمهوری اسلامی و قوانینش را در نظر بگیریم و این را بدانیم نسخه
کامل فیلم‌ها این روزها در دست مردم پیدا می‌شود، آنگاه با یک برنامه‌ریزی خوب به
فکر اکران فیلم خارجی باشیم.

علی ظهوری راد