مهدی آقاجانی‌
دانش‌آموخته کارگردانی انیمیشن است و تاکنون در مسیر فیلمسازی‌اش، ساخت فیلم‌کوتاه
و انیمیشن را توامان پیش برده است. ساخت چهار انیمیشن، سه فیلم‌کوتاه و یک سریال
نتیجه یک دهه فعالیت او در عرصه فیلمسازی است.
او با فیلم‌کوتاه «شکستنی است» جایزه بهترین کارگردانی فیلم تجربه‌گرا را در سی‌ویکمین
دوره جشنواره فیلم‌کوتاه تهران از آن خود کرد. به این بهانه با او به گفت‌وگو
نشستیم.

شما در سی‌و‌یکمین
دوره از جشنواره فیلم‌کوتاه تهران موفق به کسب عنوان بهترین کارگردان تجربه‌گرا
برای فیلم «شکستنی است» شدید، برگزاری جشنواره فیلم‌کوتاه را چگونه می‌بینید؟

برگزاری
جشنواره فیلم‌کوتاه تهران یک رویداد در تقویم بچه‌های سازنده فیلم‌کوتاه است و آن‌ها
برای برگزاری آن لحظه‌شماری می‌کنند، تا مروری باشد بر تولیدات و محصولات یک ساله فیلم‌کوتاه

اگر بخواهید
جشنواره فیلم‌کوتاه تهران را نقد کنید چه نقدی به این جشنواره دارید؟

جشنواره فیلم‌کوتاه
تهران اتفاق خوبی‌ است اما تعداد فیلم‌های نمایش داده شده در جشنواره زیاد است و
این مساله باعث عدم نمایش گسترده فیلم‌ها و دیده نشدن آن‌ها می‌شود؛ همچنین برخی
از فیلم‌های خوب در جریان انتخاب وارد جشنواره نمی‌شوند.

بسیاری از
فیلمسازان فیلم‌کوتاه بعد از موفقیت در جشنواره‌های فیلم‌کوتاه سراغ ساخت فیلم
بلند و سینمایی می‌روند، شما نیز در تدارک ساخت فیلم بلند هستید یا کماکان
میخواهید در عرصه فیلم‌کوتاه حضور داشته باشید؟

برای ساخت
فیلم بلند برنامه‌‌ریزی کرده‌ام و نمی‌گویم که در راستای تولید اثر بلند تلاش
نکرده‌ام اما معتقدم ایده‌هایی وجود دارند که نمی‌توان آن را در قالب فیلم بلند
ارائه کرد. آثار بلند و کوتاه سینمایی هر کدام در ساختار خود بهترین شکل هستند.

تاثیر گرفتن
جوایز از جشنواره‌های فیلم‌کوتاه برای فیلمسازان جوان چیست؟ آیا برای شما هم تاثیر
مثبت یا منفی داشته است؟

پس از دریافت
جایزه اعتمادها برای قدم گذاشتن در راه تولیدات بعدی بیشتر می‌شود و نمی‌توان گفت
که بی‌تاثیر است؛ اما گاهی نیز انگار اتفاقی نیفتاده و انتظار می‌رود تا کار موفق
پیشین تکرار شود.

حضور
فیلمسازان مطرح بین الملی را در جشنواره فیلم‌کوتاه تهران را چگونه می‌بینید و از نظر
شما جشنواره فیلم‌کوتاه تهران در سطح بین‌المللی
چه جایگاهی دارد؟ آیا می‌تواند با جشنواره‌های طراز اول دنیا رقابت کند؟

این رویداد در
عرصه بین‌المللی اشکالاتی دارد که به مسائل عرفی و محدودیت‌های جامعه ما مرتبط
است. بسیاری از فیلم‌های خوب در سطح جهان به دلیل شرایط کشور ما به این جشنواره راه
نمی‌یابند. به واسطه این شرایط شاید فیلمسازان خوب دنیا برای ارسال آثارشان با
محافظه‌کاری مواجه شوند که منجر می‌شود علاقه‌ای به شرکت در این رویداد نشان ندهند.

تولیدات
فیلمسازان فیلم‌کوتاه کشور را چگونه می‌بینید؟ آیا تاکنون از لحاظ فیلمسازی و
تکنیک در فیلمسازی پیشرفتی هم داشته‌اند ؟

در چند سال
اخیر نسبت به گذشته اتفاقات خوبی در فضای فیلم‌کوتاه رخ داده است، حتی تولیدات
کوتاه سینمایی ما در قیاس با آثار بلند نیز موفق‌تر بوده‌اند. در برخی از آثار
سینمایی بلند، شاهد فضای یکسان و تکراری هستیم اما فیلمسازان تولیدات کوتاه به
دلیل جسارت و تجربه‌گرایی فضاهای جدیدی را خلق می‌کنند.

آینده فیلم‌کوتاه
را در ایران چگونه می‌بینید؟ آیا می‌شود مردم را به‌طرف دیدن فیلم‌کوتاه کشاند؟

به دلیل گسترش
فضاهای مجازی، هر فردی برای خود تلویزیون و سینمای شخصی پیدا کرده است. جریان رسانه‌ای
از خبرها تا سرگرمی‌ها به سمت اختصار رفته و این مساله باعث شده تا فیلم‌کوتاه
جایگاه بهتری در میان عموم جامعه پیدا کند. در گروه‌های مجازی با مضمون اجتماعی یا
سیاسی که حتی هنری نیستند، فیلم‌های کوتاه منتشر می‌شوند و مخاطبان نیز به آن‌ها اقبال
نشان می‌دهند.

بسیاری از
فیلمسازان فیلم‌کوتاه با مشکلات اقتصادی برای تولید اثر مواجه هستند، به نظر شما
این مشکل را چگونه می‌شود رفع کرد؟

تامین اقتصادی
هزینه‌های تولیدات فیلم‌کوتاه بسیار سخت است و این‌که اسپانسرها کمتر برای تولیدات
فیلم‌های کوتاه استقبال نشان می‌دهند به این دلیل است که متاسفانه در پخش آثار فیلم‌های
کوتاه به راه حل درستی برای نمایش و بازگشت سرمایه اقتصادی نرسیده‌ایم. این امکان
وجود دارد تا فیلم‌های کوتاه با نمایش در تلویزیون، عرضه به‌صورت پکیج فرهنگی در
بازار و یا نمایش‌های مستقل در سینماها بتوانند هزینه‌هایشان را تامین کنند.

باتوجه به این‌که
ممکن است شهره شدن فیلمساز کوتاه زمان‌‌بر باشد، بهترین روش انگیزه‌‌‌‌سازی برای
افرادی که در این حوزه کار می‌کنند را چه می‌دانید؟

این مساله به
عدم جدیت فیلم‌کوتاه نزد مسئولان و به تبع آن مخاطبان برمی‌گردد. وگرنه فیلمساز
نیازی برای ورود به سینمای بلند نمی‌بیند. برای فیلمساز، دیده شدن فیلمی که ساخته
و احساس می‌کند با آن دریچه و نگاهی جدید را به هزاران نگاه دیگر اضافه کرده، تنها
خواسته‌ای ا‌ست که دنبال می‌کند. برای من هم تنها دیده شدن اثرم
اهمیت دارد. من قانون و برنامه خاصی را برای خود تعریف نکرده‌ام. اگر ایده و
داستانی که ملکه ذهنم شد در قالب فیلم‌کوتاه امکان‌پذیر بود آن را کوتاه می‌سازم
ولی اگر برای تعریف آن به زمان بیشتری نیاز داشتم قالب فیلم بلند را برای بیان
دغدغه‌ام انتخاب می‌کنم.

یکی از کارهای
خوبی که انجمن سینمای جوانان ایران انجام داده، راه‌اندازی پاتوق «سینما آینده» است.
این اتفاق را برای انگیزه‌سازی در فیلمسازان چگونه ارزیابی می‌کنید؟

با استقبالی
که طی این مدت از این اتفاق شده است می‌توان به پاتوق فیلم‌کوتاه به‌عنوان پایگاهی
محکم برای نمایش و گردهم آمدن فیلمسازان امیدوار بود. البته
نباید این کار تنها در حد برگزاری دو ساعت در هفته خلاصه شود. بدون تقویت و گسترش،
این اتفاق تنها در حد جرقه‌ای باقی می‌ماند. برای نتیجه‌ گرفتن درست از آن باید به‌دنبال
هدفی مانند در نظر گرفتن سالنی تمام وقت، مخصوص نمایش فیلم‌کوتاه بود.

فراهم آمدن چه
بسترهایی را در روند پاتوق، برای رشد و شناخته شدن فیلم‌کوتاه، نه به‌عنوان یک اثر
هنری صرف بلکه به‌عنوان یک مدیا، موثر می‌دانید؟

مطمئنا
تبلیغات در جهت آشنایی مخاطبان بسیار موثر خواهد بود. به اعتقاد من انجمن سینمای
جوانان ایران، می‌تواند در ادامه راه‌اندازی پاتوق فیلم‌کوتاه، فیلم‌های پاتوق را به‌صورت
دی‌وی‌دی جمع‌آوری و پکیج‌ها را در فروشگاه‌های فرهنگی عرضه کند. مطمئنا وجود
مجموعه‌ فیلم‌کوتاه در فروشگاه‌های محصولات فرهنگی اتفاقی جالب و هیجان‌انگیز است.

برگزاری پاتوق
را تا به امروز چگونه ارزیابی می‌کنید و پیشنهاد و انتقادتان در بهبود روند این
محفل چیست؟

به اعتقاد من
زمان این پاتوق و تعداد روزهای آن باید افزایش پیدا کند. همچنین ادامه این جلسات
با نقد و بررسی فیلم‌ها تکمیل‌تر خواهد شد.

به نظر شما
صرفا مطرح کردن یک دغدغه و موضوع و یا رسیدن به یک فرم جدید برای ساخت فیلم‌کوتاه
کفایت می‌کند؟ در ساخت فیلم چه قدر به مسائل زیبایی‌شناختی، قاب بستن، دکوپاژ،
میزانسن، موسیقی و تدوین توجه می‌کنید؟ و کدام یک از این مقوله‌ها تاثیر جدی‌تری
در جذاب شدن فیلم‌کوتاه دارند؟

هر کدام از
این موارد می‌تواند بهانه‌ای برای ساخت فیلم‌کوتاه باشد. اما قطعا فیلمی بهتر و
تاثیر‌گذارتر است که از لحاظ ایده و موضوع با فرم هماهنگ باشد. اما جسارت و نوع
نگاه جدید اصلی‌ترین نکته‌ای‌ است که باید در فیلم‌کوتاه وجود داشته باشد. من
اعتقاد دارم فیلم‌کوتاهی که فاقد خلاقیت یا جسارت در ارائه تجربه نو باشد، هنوز فیلم‌کوتاه
کاملی نیست. حفظ استقلال فیلم‌کوتاه و عدم شباهتش به فیلم بلند نیز از نکات بسیار
مهمی‌ است که در ساخت فیلم‌کوتاه باید مدنظر گرفته شود.

چگونه می‌توان
عوام را برای دیدن فیلم‌کوتاه یا مستند ترغیب کرد؟ شما موفقیت و دیده شدن فیلم‌کوتاه
را در چه می‌دانید؟

ارائه فیلم‌کوتاه
و مستند به مخاطب، هر چقدر به‌شکل گسترده‌تری صورت بگیرد تاثیرگذاری و انگیزه‌سازی
بیشتری ایجاد می‌کند. منظورم از گسترده‌تر شدن این بستر، همان نمایش از تلویزیون و
ارائه این محصول فرهنگی در تمامی نقاط کشور است.