سریال «آنام» به
کارگردانی جواد افشار و تهیه‌کنندگی اسماعیل عفیفه این روزها در حال تهیه و تولید
است. فاز اول این مجموعه در آذربایجان شرقی و فاز دوم آن در تهران ضبط شده است. این
سریال که تولید آن از اوایل سال ۱۳۹۶ آغاز شد قرار است از شبکه سه سیما پخش شود. گروه
«آنام» از جمله کارگردان، بازیگران و تمام عوامل در یکی ازمحله‌های غربی تهران مشغول
ضبط و تصویربرداری بودند که به سراغ آن‌ها رفتیم و گزارشی از پشت صحنه کار را تهیه
کردیم؛ ضمن این‌که با جواد افشار کارگردان «آنام» گفت‌وگویی داشتیم که در ادامه می‌خوانید.

روز-خارجی- خانه آرزو- مقابل
در

در این لحظه همه عوامل در کوچه‌ای
که تصویربرداری در آن‌جا انجام می‌شود حضور دارند، در گوشه‌ای دیگر هم کارگردان به
همراه منشی صحنه نشسته است و می‌خواهد تصاویر ضبط شده را ببیند. ماشین وارد کوچه می‌شود
و مقابل در خانه آرزو (شبنم قلی‌خانی) می‌ایستد. او از ماشین پیاده می‌شود و با
پدرش (عبدالرضا اکبری)، مادرش (مهرانه مهین ترابی)، خواهرش (لاله مرزبان) و برادر
کوچکش خداحافظی‌ می‌کند. در همین حین پدرش کیسه‌های سوغاتی و چمدان او را از صندق
عقب ماشین بیرون می‌آورد و به آرزو می‌دهد. آرزو که در آستانه مادر شدن است به
همراه خانواده‌اش به سفر رفته بوده و این سکانس مربوط به بازگشت او از مسافرت است.
در این سکانس بازیگرانی از جمله: عبدالرضا اکبری، مهرانه مهین ترابی، شبنم قلی‌خانی،
مجید واشقانی، گلچهره سجادیه که یکی از بازیگران اصلی است، به همراه بازیگر خردسال
این مجموعه حضور دارند.

این سکانس ضبط می‌شود اما چندان مورد قبول افشار
نیست. کارگردان می‌خواهد که از ایست ماشین و پیاده شدن آرزو به بعد دوباره تکرار
شود. محل کاشت دوربین تغییر می‌کند تا نمای بسته‌ای را از خداحافظی آرزو که کنار
ماشین ایستاده با مادر، خواهر و بردارش که در داخل ماشین هستند، بگیرد. ضبط آغاز
می‌شود، جملاتی بین آرزو و مادرش رد‌وبدل می‌شود، او کیسه‌های سوغاتی را از پدرش
می‌گیرد و با آن‌ها خداحافظی می‌کند. بدون برداشت مجدد، این سکانس مورد تایید
کارگردان واقع می‌شود.

اما به دلیل کیفیت بد صدا این
سکانس باید دوباره ضبط شود، این‌ بار از بوم صدا استفاده نمی‌کنند و برای تمام
بازیگران از آشف استفاده می‌شود. پلان دیگر مربوط به عبدالرضا اکبری است که در
نمای بسته انجام می‌شود، او باید چمدان و سوغاتی‌ها را از صندوق عقب خودرو بیرون
بیاورد. سپس ضبط این سکانس تمام می‌شود.

برای ضبط سکانس بعدی جای خودرو
باید تغییر کند. افشار و گروهش جای مشخصی را برای ماشین در نظر می‌گیرند زیرا این
سکانس مربوط به زمانی است که خانواده آرزو به دنبال او آمده‌اند تا آرزو را همراه
خود به سفر ببرند، در واقع سکانس قبلی که ضبط شد مربوط به بازگشت آن‌ها از سفر و
این سکانس مربوط به رفتن آن‌هاست.

در این بین طراح لباس، لباس‌های
مورد نظر بازیگران را کمی تغییر می‌دهد و گریمور نیز گریم آن‌ها را روتوش می‌کند.
کمی آن‌طرف‌تر افشار فیلمنامه را مجددا می‌خواند تا میزانسن مورد نظر را تعیین
کند. کارگردان، دستیار یک تصویربردار را صدا می‌زند، با او در این باره مشورت می‌کند
که دوربین کجا قرار بگیرد و بازیگران در کدام نقطه باشند. پس از تثبیت میزانسن و قبل
از ضبط این سکانس افشار به تمام بازیگران توضیح می‌دهد که دقیقا باید چه کاری
انجام دهند.

قسمت ۱۴ سکانس ۴۸۷

در این سکانس علاوه بر بازیگران
سکانس قبلی گلچهره سجادیه در نقش مارال خدمتکار خانه آرزو و مجید واشقانی در نقش
بیژن، همسر آرزو نیز حضور دارند. در این سکانس می‌بینیم که خانواده آرزو داخل
ماشین نشسته‌ و منتظر او هستند. بیژن در حالی که چمدان آرزو را در دست دارد از در خانه
خارج می‌شود و مستقیما آن را در صندوق عقب ماشین می‌گذارد. پشت سر بیژن آرزو از
خانه بیرون می‌آید، مارال نیز کنار در خانه ایستاده است، آرزو به او می‌گوید کاش
شما هم همراه ما می‌آمدید و چند دیالوگ کوتاه بین این دوبازیگر ردوبدل می‌شود.
آرزو از همسر و خدمتکارش خداحافظی می‌کند و به او سفارش می‌کند هوای همسرش را داشته
باشد. او وارد ماشین می‌شود و دوباره با بیژن خداحافظی کرده و در پایان ماشین حرکت
می‌کند.

نکات ریزی در این سکانس وجود دارد
بنابراین افشار تلاش می‌کند آن را با دقت تمام ضبط کند. به عنوان مثال نگاهی که
مارال به پدر آرزو می‌اندازد و با موبایلش پیامکی را به کسی که نمی‌دانیم ارسال می‌کند
کمی تامل برانگیز است، شاید نقطه عطف داستان نیز همین باشد، زیرا در همان لحظه پدر
آرزو موبایلش را چک می‌کند.

این سکانس نیز چندین مرتبه ضبط می‌شود
و افشار سفارش‌هایی را به بازیگران می‌کند و از آن‌ها می‌خواهد دوباره با هم تمرین
کنند. ضبط این سکانس زمان زیادی را از بازیگران و دیگر عوامل می‌گیرد زیرا از نگاه
ظریف کارگردان هیچ چیز جا نمی‌ماند. پس از چند بار ضبط، این سکانس مورد تایید
افشار قرار می‌گیرد. اما بدون هیچ استراحتی او بلافاصله سراغ فیلمنامه می‌رود، آن
را مطالعه می‌کند تا میزانسن مورد نظرش را بچیند.حدود ۱۲ ساعت در روز گروه سریال
«آنام» مشغول تصویربرداری هستند و الان که روز به پایان می‌رسد کماکان با انرژی و
با حوصله به کار خود ادامه می‌دهند تا بتوانند هر چه سریع‌تر کار را به شبکه
برسانند.

جواد افشار : بازیگران گزیده‌کار تلویزیون
در «آنام»

در این میان ما نیز از فرصت استفاده می‌کنیم و
در خصوص این مجموعه با جواد افشار گفت‌وگویی کوتاه انجام می‌دهیم. از او پرسیدیم با
توجه به این‌که علی دارابی معاونت امور استان‌ها سال گذشته بر این تاکید داشت که
باید از بازیگران بومی بیشتر در سریال‌ها استفاده شود، آیا ساخت سریال «آنام» و
حضور تعداد زیادی از بازیگران بومی آذربایجان در راستای صحبت‌های معاونت امور
استان‌ها بوده است یا نه؟ جواد افشار نیز در پاسخ به این سوال به «صبا» گفت: بله
در همین راستا بوده‌است. من فکر می‌کنم در چند سال گذشته بیشترین‌ استفاده از
بازیگران بومی در مجموعه «آنام» اتفاق افتاده است. یعنی تقریبا در فاز یک سریال که
در آذربایجان شرقی تصویر‌برداری شد تمام بازیگران ما به جز یکی از آن‌ها که سیروس
گرجستانی است همگی بومی و در منطقه آذربایجان هستند و خیلی هم خوب درخشیدند.

او ادامه داد: اکثر بازیگران بومی
این مجموعه از اعضای تئاتر و تلویزیون این منطقه بودند که خیلی قوی و خوب ظاهر
شدند. طبق همین حرفی که شما زدید و تاکید آقای دارابی بر این موضوع، باید بگویم که
این رویکرد بسیار خوب است و حتما جواب خواهد داد.

کارگردان سریال «کیمیا» با بیان
این‌که بیشترین تعداد بازیگران جدید در این سریال معرفی می‌‌شوند گفت: در فاز دوم
سریال که در تهران ضبط می‌شود سعی کرده‌ایم از چهر‌های جدید استفاده کنیم و می‌توانم
به جرات بگویم که بیشترین حضور بازیگران جدید و معرفیشان به تلویزیون در این سریال
اتفاق خواهد افتاد و خوشبختانه تا به امروز خیلی هم خوب جواب داده است. من
امیدوارم این رویکرد فراگیر شود و بتوان از این به بعد روی بازیگران و چهر‌ه‌های
جدید، بیشتر مانور داد که هم ظرفیت‌های استعداد‌ها بالا برود و هم این‌که یک مقدار
رنگ آمیزی و حس کردن تفاوت‌ها در بازیگران نزد مخاطب ما افزایش یابد.

افشار درباره این که بازیگرانی که
در فاز اول در آذربایجان حضور داشتند اغلب چهره و شناخته شده هستند گفت: برخی از بازیگران
بومی این سریال شناخته شده هستند اما تعداد زیادی از آن‌ها نیز اولین بار بودکه
مقابل دوربین قرار می‌گرفتند. یعنی جزو بازیگران تازه وارد هستند که در تئاتر
بسیار زحمت کشیدند و آموزش دیده‌اند و خیلی خوب ظاهر شدند. به عنوان مثال می‌توانم
به چند نفر از آن‌ها از جمله میثم ولی‌خانی، مهشید جوادی، سویل شیرگیر، فریبا سهرابی، امین حاج‌اکبری و بازیگران چهره‌
آذربایجان که قبلا کار کرده بودند مثل ناصر هاشمی، هادی افتخار زاده، رها شادخواه
و فاطمه حسینی که خیلی خوب درخشیده‌اند اشاره
کنم . چند بازیگر دیگر هم بودندکه شاید الان
حضور ذهن نداشته باشم تا نامشان را بگویم، اما بازیگران زیادی بودند و می‌توان تعدادشان
را بیش از سی نفر ارزیابی کرد.

از آن‌جا که مخاطب همیشه از کارهایی استقبال
می‌کند که می‌داند بازیگران چهره و شناخته شده در آن حضور دارند، سپردن بخش ‌عمده‌ای
از کار به بازیگران بومی تقریبا‌ ریسک است. افشار با اشاره به این موضوع توضیح
داد: بله همین‌طور است اما ما سعی کردیم این
ترکیب را به گونه‌ای بچینیم که بازیگران چهره و بومی در کنار یکدیگر ظاهر شوند و
در فاز یک و دو با هم ترکیب شوند، با این اوصاف به نظرم خروجی کار خیلی خوب خواهد شد.
همان‌طور که گفتم ما، در تهران هم بازیگران جدید زیاد داشتیم یعنی حتی سه تا چهار
نقش اصلی را به چهره‌های جدیدی مثل احمد پورخوش و لاله مرزبان دادیم که جزو رل‌های
اصلی این مجموعه هستند. به نظرم با این ترکیب قطعا اتفاق خوبی خواهد افتاد.

این کارگردان در پاسخ به این سوال که آیا
بازیگرانی که در آذربایجان حضور داشتند برای ادامه بازی به تهران آمدند گفت: بله،
البته سن‌ آن‌ها عوض می‌شود، یعنی در این سریال ما گذر زمان داریم اما کاراکتر‌ها
و برخی بازیگران دوباره در کنار هم قرار می‌گیرند.

یکی از بازیگران این مجموعه سامیه لک است که
بعد از مدت‌ها او را با سریال جدید جواد افشار می‌بینیم، این کارگردان در پایان با
بیان این‌که چرا سامیه لک را برای بازی در این سریال انتخاب کرده است گفت: سامیه
لک جزو بازیگران گزیده‌کار تلویزیون است، ما از این نوع چهره‌ها در سریال«آنام»
زیاد داریم، مثل گلچهره سجادیه که مدت‌ها در تلویزیون کار نکرده بود. این افراد جزو
بازیگران خوب و گزیده‌کار هستند که هر پیشنهادی را نمی‌پذیرند. من دوست داشتم در
این سریال برای جذابیت بیشتر از بازیگران و چهره‌هایی که مدت‌هاست آن‌ها را ندیده‌ایم
استفاده کنم، البته که بازیگران پر کار نیز در این مجموعه حضور دارند اما به طور
کل من سعی کرده‌ام در ساخت سریال «آنام» از ظرفیت‌ها و استعداد‌هایی که قبلا‌ برخی
از بازیگران در نقش‌های دو و مکمل از خود نشان داده‌اند در قالب چهره‌ها و نقش‌های
اصلی این مجموعه بهره‌مند شوم.

آخرین سریال جواد افشار مجموعه «برادر» نام داشت که در سی قسمت به تهیه‌کنندگی نعمت چگینی و به
نویسندگی آرش قادری در سی بهمن سال ۱۳۹۴ کلید خورد و در ماه رمضان سال ۹۵ با بازی
حسن پورشیرازی و حسین یاری از شبکه دو سیما پخش شد. پس از گفت‌و‌گویی
که با جواد افشار انجام دادیم او دوباره برای ادامه ضبط به کار خود بازگشت و مشغول
مطالعه مجدد فیلمنامه شد. هوا رو به به تاریک شدن بود و بازیگران در حال تمرین
بودند و فرصت مناسبی برای گفت‌وگو با آن‌ها فراهم نبود اما در زمان پخش «آنام»
حتما با‌ آن‌ها گفت‌وگویی خواهیم داشت. گروه سریال «آنام» تا ساعت ۹ شب به کار خود
ادامه ادامه دادند. امیدواریم بتوانیم اثر ماندگاری را از گروه زحمت‌کش این مجموعه
ببینیم.

مجموعه تلویزیونی«آنام» که در ابتدا «مهر
نامیرا» نام داشت ژانری اجتماعی، خانوادگی دارد و درباره مادری به نام آنام است که
درگیر مسائل زندگی و خانواده‌اش است. این سریال با مشارکت دفتر آموزش و ارتقای سلامت
و دفتر سلامت جمعیت و خانواده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تولید گردیده است.
ناگفته نماند اسماعیل عفیفه تهیه‌کننده این مجموعه در آخرین سریالش به نام «پریا»
که برای تلویزیون ساخت با وزارت بهداشت همکاری داشت و حالا با دفتر آموزش و ارتقای
سلامت همکاری می‌کند. فاز اول «آنام» در شهر آذربایجان شرقی, روستای نوج ده سفلا در
نزدیکی شهرستان کلیبر و در طبیعت ارسباران و روستای نوج ده تصویربرداری شده است.

اسماعیل عفیفه (تهیه‌کننده)، جواد افشار (کارگردان)،
امیر عباس پیام (نویسنده)، آرش زینال خیری (مدیر تولید)، عبداله عبدی نسب (مدیر تصویربرداری)،
سید‌جلال موسوی (طراح گریم)، هادی افشار (مدیر صدابرداری)، مجید رضا فاضلی (برنامه‌ریز
و دستیار کارگردان)، امیر کرباسچی و عارفه رشیدی (دستیاران کارگردان)، داریوش اسقایی
(منشی صحنه)، مجتبی احمدی (مشاور رسانه‌ای) و مهدی پیله وریان (مدیر تدارکات).

بازیگران این مجموعه عبارتند از: گلچهره سجادیه،
سیروس گرجستانی، شبنم قلی‌خانی، فریبا متخصص، سیامک صفری، لاله مرزبان و بازیگران آذری:
شهرام خزرایی، ناصر هاشمی، هادی افتخار زاده، وحید فرشی، زکیه کریمی، فیروز عاقلی،
سویل شیرگیر، فاطمه حسینی، رقیه شاد خواه، سیامک افسایی، بهرام نوبری، فریبا سهرابی،
تینا عبدی، رباب رضا‌زاده، هاله مازنی، حسین عزیزی، مهدی فتحی، علیرضا موسلانی، حمید
صلاحی، علی پور صدیقیان، فروغ مشقتی، میثم ولی خانی، نادیا پشم‌چی، امین حاجی اکبری
و الناز ثابت ایمانی. ضمن این‌که انتخاب تمام بازیگران فاز اول سریال «آنام» از میان
استعدادهای بازیگری استان آذربایجان شرقی و غربی و به صورت محلی انجام شده است. این
سریال قرار است در پاییز ۹۶ از شبکه سه در چهل قسمت
در هر شب پخش شود.

اکرم رضایی ثانی