مهدی فارسی کارگردان و مستندساز در گفتگو با خبرنگار سینمایی صبا انگیزه خود را برای پرداختن به داستان و نیز مطلع ساختن مردم درباره خدمات انجام شده توسط عبدالله والی در مستند «صد سال تنهایی» به تهیه‌کنندگی محمدعلی فارسی و کارگردانی مهدی فارسی پرتره‌ای از عبدالله والی «پدر اردوهای جهادی» که به تازگی در شبکه مستند سینما پخش شد، اینگونه بیان کرد: حاج عبدالله والی بیشتر از مسائل عمرانی به لحاظ فکری یک راه جدیدی را برای آبادی منطقه بشاگرد باز کرد که به همین دلیل است که به او لقب «پدر اردوهای جهادی» را داده‌اند و وجود چنین ویژگی باعث شده است تا او را نسبت به افرادی که در این زمینه فعالیت می‌کنند، متمایز  بدانیم. به بیانی دیگر در گذشته آن طور که اکنون گرو‌ه‌هایی آمده‌اند و در مناطق محروم مشغول به فعالیت شده‌اند، چنین چیزی مشاهده نمی‌شد اما کاری که والی در بشاگرد انجام داد و به آن شکلی که از بچه‌های مدرسه مفید و یا دانشجویان دانشگاه اصفهان کمک می‌گرفت، نقش بسیار مهمی را در این راه داشت و پس از آن این فرایند بارها تکرار شد و این اتفاق به این معنی است که فعالیت اکثر این گروه‌ها از منطقه بشاگرد شروع شده است، به عنوان مثال هسته اولیه گروه جهادی رضوان که ۱۸ سال است که به صورت تخصصی در خراسان جنوبی مشغول فعالیت است، همگی با عبدالله والی مانوس شده بودند.

او ادامه داد: اینکه حتی بعد از وفات حاج عبدالله این نوع از خدمت تبدیل به یک فرهنگ عومی در سراسر کشور و حتی کشورهای همسایه نیز شده است، من را بسیار شگفت‌زده کرده بود. اینکه چگونه چنین روندی در کشورهای نظیر پاکستان، عراق و لبنان به همین سبک و سیاق در حال اجرا است و … باعث شد تا به سمت شناختن عبدالله والی قدم بگذارم و از طرفی نیز چون حدود دو سال و نیم در منطقه بشاگرد در حال پژوهش بودیم این جرات را پیدا کردیم تا درباره ایشان اثری بسازیم.

این کارگردان و مستندساز با توضیح اینکه عنوان «صد سال تنهایی» بیانگر وضعیتی است که مردم بشاگرد قبل‌تر به آن دچار بوده‌‌‌‌اند، گفت: از آن جایی که پدرم (محمدعلی فارسی) سال‌ها در این زمینه از دل و جان مایه گذاشته‌اند و بسیار هم اهل مطالعه هستند و من نیز سال‌های سال شاگرد ایشان بودم، نام این مستند را به پیشنهاد ایشان انتخاب کردیم و از جهتی نیز این مردم شریف تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی به لحاظ جمعیتی و آماری ایران حتی به ثبت هم نرسیده بودند و این به آن معناست که چند ۱۰ هزار نفر در دل این کوه‌ها زندگی می‌کردند و کسی از وجود آن‌ها خبری نداشت و این مظلومیت و دورافتادگی این مردم باعث شدند تا این اسم برای این فیلم مناسب بدانیم.

فارسی درباره مسیری که برای ساخت این مستند پیموده است، توضیح داد: برای جمع‌آوری اسناد و مدارک یک پروسه نسبتا طولانی را طی کردیم و برای به دست آوردن مدارکی که شامل آرشیو فیلم‌های بچه‌های اصفهان، تهران و … می‌شد، حدود یک سال زمان صرف کردیم و همچنین این مدارک چندان منسجم نبودند و بیشتر آن‌ها متشکل از ویدیوهای شخصی افراد بود. البته ناگفته نماند که در این مسیر انتشارات صهبا در کنار دوستانی دیگر پا به پای ما قدم نهادند. با وجود تمامی دشواری‌ها در طی روند پژوهش بسیاری از گره‌های تاریخی برای ما باز شد و با پیدا کردن آرشیوهای مورد نیاز ابهامات موجود از بین رفتند. به عنوان مثال فیلم‌هایی را از عبدالله والی پیدا کردیم که در این ویدیوها از زبان خودشان تمامی قضایا روایت می‌شود که در مستند نیز از این ویدیوها استفاده کردیم.

وی درباب بازخوردهایی که از مخاطبان تاکنون دریافت کرده است، اظهار کرد: واکنش هایی که بنده از سوی بینندگان دریافت کردم غالبا به دو شکل است؛ در نوع اول افرادی هستند که سطحی‌تر به این موضوع نگاه می‌کنند و بیشتر به دنبال اعداد و ارقام هستند یعنی به دنبال این می گردند که چطور یک نفر به تنهایی توانسته است اقدام به احداث هزار کیلومتر جاده کند و یا حدود ۲۵۰ روستا را به آبادی برساند و رسیدگی به چند هزار دانش‌آموز و کودک و همچنین مساله بهداشت را برعهده بگیرد. معمولا این دسته از مخاطبان راضی نمی‌شوند و همان توقعی را که از دولت و وزارتخانه‌ها دارند به یک فرد نسبت می‌هند که باز هم نظرشان برای بنده محترم است. بخش دوم از تماشاگران کسانی هستند که به والی نزدیک‌تر و نسبتشان با والی شخصی‌تر می ‌شود و علاوه بر کارنامه عملی ایشان آن منش و جهان‌بینی حاج عبدالله است که آنان را شگفت‌زده می‌کند، اینکه چگونه یک نفر با اراده قوی خود می‌تواند زندگی دیگران را تغییر دهد و من بیشتر بازخوردهایی که از مخاطبان دریافت کردم از همین دسته دوم از تماشاگران بود زیرا در این سال‌ها توسط  رسانه‌ها حرف‌های ضد و نقیض و نیز تحریف شده‌ای راجع به او منتشر شده بود و مخاطب پس از رویارویی با حقیقت، درگیر و دگرگون می‌شود.

سازنده مستند «خرمشهر» در پایان با بیان اینکه کار بعدی‌اش درباره مسائل کشاورزی در ایران است، خاطرنشان کرد: در حال حاضر در تلاش هستیم تا در مستندی جدید مسائل و معضلاتی را که در بخش کشاورزی برای کشاورزان ایرانی وجود دارد به تصویر بکشیم. متاسفانه با وجود اینکه ۴۰ سال از سرنگونی حکومت پهلوی می‌گذرد، سیستم کشاورزی همچنان به همان شیوه پهلوی اداره می‌شود و ۹۶ درصد این حوره خصوصی است. ما تلاش خود را به کار گرفته‌ایم تا آن چه که در توانمان است و چیزی را که قابل تعمیم است به صورتی تخصصی‌تر مورد بررسی قرار دهیم که شاید بتوان در این راه نقش موثری داشته باشیم و کمی به راه والی نزدیک شویم.

پریسا مقیلان

انتهای پیام/