به گزارش خبرنگار فرهنگ خبرگزاری صبا، حمید اندرزچمنی سرهنگ نیروی انتظامی، کارشناس سینما و تلویزیون و دبیر وقت شورای فیلم و سریال معاونت اجتماعی ناجا یادداشتی را با موضوع تاثیرات منفی شبکه های اجتماعی در تربیت امروزه روز فرزندان جامعه و خانواده که اگر افسار کنترل و مهارت های تربیتی از دستشان خارج گردد در اختیار خبرگزاری صبا قرار داده است.

متن یادداشت حمید اندرزچمنی به شرح زیر است: «خیلی زود دیر می شود، در سال‌های اخیر به یاری فن آوری نوین ماهواره‌ای انبوه شبکه اجتماعی، در فضای مجازی، همچون «میهمانی ناخواسته» و اخیرا خواسته وارد حریم زندگی مردم شده اند. این حضور و ورود ناخواسته و اکنون خواسته نگرانی‌ها و دلهره‌هایی را در میان خانواده ها، به ویژه در میان آنانی که پا به سن گذاشته اند و دغدغه تربیت فرزندان خویش را دارند، برانگیخته است. چه، آنان نگران‌اند که سهم و نقش آنها در رشد و پرورش فرزندان فرو کاسته شود و نسلی آتی گام در مسیر و راهی نهد که مغایر سبک و روش زندگی و تربیت آنان است و همه داشته ها و نداشته های تربیتی خود را وام دار شبکه های اجتماعی و گروه ها هستند از پوشیدن ها تا خروشیدن ها …

البته این دلواپسی و تشویش در سطح والدین و خانواده ها محدود نمانده است بلکه به اولیای تعلیم و تربیت، متولیان فرهنگی و آموزشی و اجتماعی و نهادها و سازمان‌ها نیز تعمیم یافته است. چون آنان نیز بیم آن دارند که شبکه‌های اجتماعی با بسترسازی برای رخداد آنچه که جهانی سازی نامیده شده است، ارزش‌ها و باورهای فرهنگ‌های بومی را دستخوش تهاجم و تغییر قرار دهند و متعاقب آن هویت محلی و منش های بومی دگرگون شوند. حال این سوال مطرح است که آیا باید نگران رواج و شیوع روزافزون این شبکه‌ها بود؟ به تعبیر روشن تر، آیا واقعا شبکه‌های اجتماعی از حیث اثراتی که بر فرهنگ‌ها، سبک‌های زندگی و الگوها و روش های تربیتی به جای می گذارند، خطرناک و تهدیدآمیز هستند؟ در سطوری که در پی می آید تلاش می‌شود تا به این سوالات پاسخ داده شود.

شبکه‌های اجتماعی رسانه‌ای هستند همچون سایر رسانه‌های موجود، بنابراین رسالت و وظیفه اصلی آنها انتقال پیام است. نیازی به گفتن نیست که هر پیامی نیز بر اساس اهداف معینی بسته‌بندی و ارسال می‌شود. به بیان دیگر، هیچ رسانه‌ای شکل نمی‌گیرد مگر آنکه پیش تر برای خود رسالت و  ماموریتی در نظر گرفته باشد تا پیام خود را در چارچوب آن رسالت عرضه کند. حال با تامل در محتوی انبوه شبکه های اجتماعی می توان آنها را از حیث رسالت و مدیریت به چند دسته تقسیم کرد:

۱- شبکه‌هایی که رسالت اصلی آنها نشر اخبار و اطلاعات است.

۲- شبکه‌هایی که ماموریت اصلی آنها تفریح و سرگرمی و ایجاد لذت بصری در مخاطبان است.

۳- شبکه‌هایی که ماموریتشان آموزش مخاطبان ( در زمینه‌های علمی، بهداشتی، اجتماعی و …) است.

۴- شبکه‌هایی که به منظور انجام تبلیغ تجاری شکل گرفته اند.

۵- شبکه‌هایی که مطالبات قومی را پوشش می دهند.

(یادآور می‌شود که یک شبکه اجتماعی ممکن است همزمان دو یا چند رسالت مذکور را پوشش دهد)

نیازی به حجت نیست که همه رسانه ها، اعم از رسانه‌های نوشتاری و یا دیداری و شنیداری، در فرایند انتقال پیام به مخاطبان خویش، پاره‌ای اصول و قواعد و اهداف را مطمح نظر قرار می دهند. شناسایی این قواعد و اصول کار چندان دشواری نیست. چه، با تحلیل محتوای چند برنامه و مطلب و تصویر منتشره توسط آن‌ها می‌توان هم رسالت و اهداف آنها را رصد کرد و هم می‌توان به اصول حاکم بر اقدامات و فعالیت‌های آنها پی برد.

دستکاری اذهان مخاطبان از طریق شبکه‌هایی که رسالت اصلی آن‌ها نشر اخبار و اطلاعات است. این شبکه‌ها با بهره‌گیری از اصولی نظیر برجسته‌سازی، تقدم، استناد مجازی و بمباران اطلاعاتی می‌کوشند تا اذهان مخاطبان ایرانی را دستکاری و ذهن آنان را دستخوش سوگیری نمایند.

لذت بردن و القای اصالت لذت جویی از جمله اصولی است که شبکه‌های تفریحی در پی تحقق آن هستند. این شبکه‌ها با ارایه تصاویر غیر اخلاقی و متباین با ارزش‌های جامعه ایران، می‌کوشند تا قبح روابط غیرمشروع را از بین ببرند و حیا و شرم را زایل سازند.

ترویج اومانیسم نیز از جمله اهداف اصلی شبکه‌هایی است که رسالت خود را آموزش مخاطبان می‌دانند. این شبکه‌ها، با اصالت دادن به انسان منهای خدا، در پی آن هستند که به مخاطبان القا کنند که در زندگی هیچ محدودیتی را برنتابند. یاد آور می‌شوم که محتوای آموزشی بسیاری از شبکه‌های اجتماعی فاقد استانداری های علمی لازم است و پیامدی جز مسموم سازی ذهن مخاطبان و گمراه سازی آنان ندارد.

سواستفاده از مخاطبان نیز یکی از اهداف اصلی شبکه‌های تجاری است. آنها با تبلیغ کالاهایی به اصطلاح پزشکی و درمانی و بهداشتی در پی سوداگری و سو استفاده مالی از شهروندان هستند. یادآور می‌شوم که تقریبا تمامی فرآوردهای بهداشتی و درمانی تبلیغ شده در آن شبکه‌ها مورد تایید هیچ مرجع موثق علمی، نظیر مراکز غذا و درمان، نیست.

افزایش مطالبات قومی و تهییج و تحریک آنان علیه نظم و نظام مستقر نیز هدف اصلی شبکه‌های اجتماعی است

شبکه‌های اجتماعی پیامدهای منفی زیادی از خود برجای می گذارند که از آن جمله می توان موارد زیر را یادآور شد:

۱- کاهش دلبستگی ملی با روشهای تبلیغی مختلفی نظیر روش ” نفی و اثبات“

۲- ایجاد انشقاق و ترویج واگرایی در بین اقوام و گروه‌های مختلف

۳- ایجاد تعارض در سبک‌های تربیتی خانه و مدرسه  و تشدید تعارض فرزندان و والدین

۴- افزایش افت تحصیلی در دانش آموز و دانشجویان

۵- رواج رفتارهای غیرهنجارمند ( به ویژه روابط دختر و پسر)

۶- افزایش احساس ناامنی شهروندان ، به ویژه زنان

۷- رواج لذت گرایی محض در جامعه

۸- کم رنگ شدن ارزش های اخلاقی جامعه و از بین رفتن شرم و حیاء

از مطالب مندرج در سطور بالا می توان نتیجه گرفت که «اثرات مخرب» شبکه‌های اجتماعی بسیار بیش از «اثرات مثبت» آن‌ها است. از همین روی، ضروری است خانواده در بهره‌گیری خود و جوانان و فرزندانشان  از آنها احتیاط را از دست ندهند و هماره نگران مسمومیت ذهن فرزندان و محدویت های تربیت خود باشند.

حمید اندرز چمنی»

انتهای پیام/