به گزارش خبرنگار تئاتر صبا، شیماه خاسب کارگردان تئاتر هم‌اکنون نمایش «شام خداحافظی» نوشته متیو دولاپورت و الکساندر دولاپتولیر، با ترجمه شهلا حایری را تا ۳۱ شهریور ماه در تماشاخانه ملک روی صحنه دارد و نخستین تجربه کارگردانی نمایشی برای اجرای عموم را پشت سر می‌گذارد از این‌رو گفتگویی با او درباره شرایط تولید تئاتر ترتیب دادیم.

شیماه خاسب در گفتگو با خبرنگار صبا در توصیف تجربه روی صحنه بردن یک اثر در مقام یک کارگردان کار اولی گفت: به طور قطع، وقتی انسان بخواهد کار بزرگی را انجام بدهد که تا به حال تجربه نکرده است، مشکلاتی بر سر راه وجود خواهد داشت. حجم این مشکلات برای کسی که در حال تجربه کردن یک اتفاق برای نخستین بار است، ناخودآگاه بیشتر جلوه دارد. وقتی آدمی در مسیری مستمر قدم بردارد، به مرور می‌تواند این مسائل را مدیریت و حل کند.

برنامه ریز نمایش «بانوی محبوب من» درباره تصمیمش برای استفاده از بازیگران چهره در نخستین تجربه کارگردانی اش خاطرنشان کرد: من از سال ۱۳۸۴ به فعالیت در تئاتر مشغول هستم و با کارگردان‌ها و بازیگران مشهوری همکاری داشتم. همیشه دوست داشتم اولین تجربه کارگردانی من به حرفه‌ای ترین شکل روی صحنه برود و حضور بازیگرانی همانند امیر غفارمنش، امیر کربلایی زاده و جوانه دلشاد در این اثر از این تفکر نشات می‌گیرد.

دستیار کارگردان نمایش «مالی سویینی» فضای کمدی و طنز نمایشنامه «شام خداحافظی» را اصلی‌ترین دلیل انتخاب این نمایشنامه برای اجرا دانست و افزود: با توجه به مشکلات اقتصادی که وجود دارد حس کردم در حال حاضر مخاطب به چنین فضایی نیاز بیشتری دارد. تلاش کردم تا اتفاقات طنز موجود در نمایشنامه باعث شود از هیاهوی دنیا فارغ و رها بشوند. همچنین، «شام خداحافظی» مضمون شایسته‌ای دارد و به مباحثی همچون دوستی و ارتباطات عمیق انسانی می‌پردازد. در کل، می‌توان گفت با توجه به پیشرفت فناوری، مردم میل به انزوا و تنهایی دارند ولی اثر می‌کوشد خاطرنشان کند که دوستی‌ها همیشه ارزشمند است و آدم‌ها حتی اگر بخواهند نمی‌توانند به تنهایی از زندگی لذت ببرند.،در نتیجه، ادامه زندگی به تنهایی ممکن نیست و انسان ها به همدیگر نیاز دارند.

در تماشاخانه‌های دولتی باید چندین ماه تا چند سال باید منتظر ماند

دستیار کارگردان نمایش «شیرهای خان باباسلطنه» راجع به اجرا در تماشاخانه خصوصیِ تماشاخانه ملک بیان کرد: از ابتدا، تصمیم داشتیم این نمایش را در یک تماشاخانه خصوصی اجرا ببریم چون در تماشاخانه‌های دولتی باید چندین ماه تا چند سال باید منتظر ماند تا بتوان نوبت اجرا گرفت. همچنین، سالن‌های تئاتر خصوصی زیادی متناسب با شیوه اجرایی اثر وجود نداشت بنابراین دو سالن تئاتر برای اجرا رفتن به من پیشنهاد شد که با تماشاخانه ملک توافق حاصل شد.

او وضعیت تعامل گروه‌های نمایشی با تماشاخانه‌های خصوصی را اینگونه توصیف کرد: گروه‌های نمایشی با توجه به هزینه‌ای که برای اجرا در سالن‌های تئاتر خصوصی می‌پردازند، مجبور هستند قیمت بلیت بالاتری را در نظر بگیرند تا دخل و خرج را با هم برابر کنند بنابراین نیاز به تبلیغات بیشتر نمایش‌ها در تماشاخانه‌های خصوصی از سوی مسئولان آنها احساس می‌شود تا مخاطب‌ها برای تماشای آثار روی صحنه بیایند که این موضوع، فعالیت در سالن‌های تئاتر خصوصی را دشوار می‌کند.

دستیار کارگردان نمایش «یک زندگی بهتر» درباره تاثیرهای ماندگاری که کرونا بر تئاتر گذاشت، عنوان کرد: زمانی کرونا تبدیل به کلمه ترسناکی شده بود و خدا را شکر، حالا اثرش رفته است. کرونا روی کل جامعه و نه فقط تئاتر تاثیر گذاشت. تئاتر در حدود سه سال اخیر کاملا تحت تاثیر کرونا بود. از آنجا که سالن‌های تئاتر در زمره فضاهای بسته هستند و تماشاگران هنگام تماشای اثر، باید کنار هم و بدون هیچ فاصله‌ای بنشینند، ترس از کرونا موجب شد تماشاگران استقبال مناسبی از اجراها نداشته باشند. بدین شکل کسانی که شغل اصلی آنها تئاتر است و هیچ منبع درآمد دیگری به جز تئاتر ندارند، آسیب دیدند؛ آسیب‌هایی که تا به امروز ادامه داشته است. تئاتر هنوز با دوران رونق خودش فرسنگ‌ها فاصله دارد و مخاطب دلشوره شیوع و فروکشی موج‌های مختلف کرونا را دارد در نتیجه، هنوز مخاطبان از آمدن به سالن‌های تئاتر می‌ترسند. همچنین، دلنگرانی تئاتری‌ها نسبت به شیوع دوباره کرونا باقی است و آنها را از فعالیت با فراغ بال بازمی‌دارد. امیدوارم کرونا به سرعت و به طور کل برای همیشه ریشه‌کن شود تا اتفاقات خوبی برای تئاتر بیافتد.

مدیر اجرایی نمایش «رقص مرگ، بی لالا» در تشریح چالش‌های پیش روی یک تهیه‌کننده برای ورود به عرصه تئاتر گفت: وضعیت اقتصادی که وجود دارد و هزینه‌های گزاف تولید تئاتر باعث می‌شود ورود تهیه‌کننده و سرمایه‌گذاری در یک نمایش اقدامی پرریسک قلمداد شود چون معلوم نیست بتواند حتی به همان اندازه که هزینه کرده است، بردارد بدون اینکه سودی در نظر بگیرد. شرایط جامعه طوری شده است که دیگر آدم‌ها از نظر منطقی نمی‌توانند قبول کنند که به امیدی واهی در پروژه‌ای سرمایه‌گذاری کنند بدون اینکه به بازگشت سرمایه حتی به شکل حداقلی در آینده‌ای نزدیک نیندیشند و نمی‌توان آنها را برای چنین رویکردی سرزنش کرد. در صورتی که تهیه‌کننده‌ای سرمایه‌گذاری‌اش بازده حداقلی نداشته باشد، دیگر در هیچ عرصه هنری سرمایه‌گذاری نمی‌کند که این دلسرد شدن تهیه‌کنندگان از سرمایه‌گذاری در هنر، به اقتصاد هنر صدمه وارد می‌کند. امیدوارم، تهیه‌کننده‌های بیشتری این خطر را بپذیرند تا گروه‌های نمایشی با فراغ بال بیشتری بتوانند به تولید اثر بپردازند و فکر آنها فقط معطوف به کارگردانی و اجرا بردن اثر باشد. زمانی که گروه‌های نمایشی گرفتار حاشیه‌های اینچنینی هستند، تمرکز بر مباحث هنری از بین می‌رود و در کیفیت نهایی آثار تاثیر می‌گذارد.

مدیر اجرایی نمایش «طپانچه خانم» اضافه شدن کارگردان‌های جوان و خلاق و روی صحنه رفتن نمایش‌هایی با موضوعات مختلف را تحسین کرد و گفت نمایش‌هایی با موضوعات متنوع با حضور کارگردان‌هایی جوان و خلاق روی صحنه می‌روند که تحسین‌برانگیز است. از آن دوران گذشته‌ایم که همه نمایش‌ها با نگاهی به اسطوره‌ها اجرا می‌شدند و با فضایی اشباع‌شده از این آثار مواجه بودیم. حالا، هنرمندان جوانی داریم که دست به قلم شده‌اند و پر از ایده و خلاقیت هستند. همینکه هنرمندانی وجود دارند که وقتی اسم آنها می‌آید، انتظار تماشای نمایشی خاص و خارق العاده را می‌کشیم، اتفاق خوبی است که در حال رخ دادن است. امیدوارم هر روز به تعداد این هنرمندان جوان و خلاق اضافه شود. پر شدن صندلی‌های همه سالن‌های تئاتر و اجرا رفتن کارگردان‌هایی با طرز فکرهای گوناگون باعث ایجاد هیجان در جامعه تئاتر می‌شود و همچنین، نباید از یاد برد که وقوع چنین اتفاقی به خودی خود دلنشین است.

اجرا در شهرستان ها

شیماه خاسب در سخنان پایانی از درخواست‌هایی که برای اجرا بردن نمایش «شام خداحافظی» وجود دارد، خبر داد و گفت: تا آخر شهریور ماه، «شام خداحافظی» در تماشاخانه ملک روی صحنه است و سپس با توجه به درخواست‌هایی که وجود دارد، در صورت امکان، قصد داریم اثر را در شهرستان‌های دیگر اجرا کنیم. در صورتی که میسر نشد، از میان نمایشنامه‌هایی که در حال مطالعه هستم، یکی را برای اجرا انتخاب می‌کنم و وارد مرحله پیش تولید اثر خواهیم شد.

«شام خداحافظی» نوشته ماتیو دلاپورت و الکساندر دولاپتولیر، ترجمه شهلا حایری و به کارگردانی شیماه خاسب از ۲۶ مرداد ماه تا ۳۱ شهریور ماه، هر شب ساعت ۲۱:۳۰ در تماشاخانه ملک روی صحنه می‌رود.

امیر غفارمنش، جوانه دلشاد و امیر کربلایی‌زاده بازیگران اثر را تشکیل می‌دهند.

در خلاصه داستان اثر آمده است: کلوتید و پی‌یر تصمیم می‌گیرند بهترین دوستانشان را به صرف شام خداحافظی دعوت کنند و از شرشان خلاص شوند ‌تا بتوانند با دوستان جدید آشنا شوند. با ورود آنتوان به این مهمانی، اتفاقاتی رخ می‌دهد که این مهمانی به طور کامل تحت تاثیر آن قرار می‌گیرد.

فرزاد جمشیددانایی

انتهای پیام/