ادبیات تنها بیان زیبا نیست/ شعر ما دچار فقر اندیشه شده است | پایگاه خبری صبا
امروز ۷ اردیبهشت ۱۴۰۳ ساعت ۲۱:۵۹
رضا اسماعیلی در گفتگو با صبا:

ادبیات تنها بیان زیبا نیست/ شعر ما دچار فقر اندیشه شده است

رضا اسماعیلی با اشاره به اهمیت توجه به مضمون و محتوا در شعر گفت که ادبیات تنها بیان زیبا نیست.

رضا اسماعیلی شاعر در گفتگو با خبرنگار ادبیات صبا عنوان کرد: در ۲ سال اخیر سه کتاب از من منتشر شده است. کتاب اول، با عنوان «بر بال ققنوس» حاوی جدیدترین اشعاری است که با موضوع انقلاب، دفاع مقدس و پایداری سروده ام. مجموعه شعر «بر بال ققنوس» که به عنوان اثر برگزیده بخش شعر نوزدهمین جشنواره کتاب دفاع مقدس معرفی شده است، در بردارنده ۱۸ غزل، ۳ چهارپاره، ۶۶  رباعی و دوبیتی، و ۵ سپیدسروده است. ناشر این مجموعه شعر باغ موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس است. کتاب دوم، یک اثر پژوهشی در حوزه شعر دفاع مقدس و پایداری با عنوان «تاملاتی در ادب پایداری» است. این کتاب در بردارنده ۲۰ مقاله پژوهشی در حوزه ادبیات دفاع مقدس، پایداری و بیداری است. سعی کرده‌ام در قالب مقالات فراهم آمده در این کتاب نمایی از ادبیات پایداری و مقاومت را به تصویر بکشم زیرا بر این باورم که تأمل و تحقیق در حوزه شعر و ادبیات پایداری و تبیین ابعاد گوناگون دفاع مقدس ملت ایران با بهره‌گیری از زبان گویای هنر (به‌خصوص ادبیات) از ضرورت‌های انکارناپذیری است که متأسفانه تا به امروز آن‌گونه که درخور این ر‌ُخداد عظیم تاریخی است، مورد توجه جد‌ی هنرمندان و اصحاب قلم قرار نگرفته است. کتاب سوم نیز مجموعه شعری است با عنوان «به وقت بیداری». این مجموعه شعر در بردارنده ۵۲ غزل، ۱۸ رباعی، ۵ چارپاره و ۱۴ سپیدسروده با موضوع دفاع مقدس و بیداری اسلامی است. ناشر کتاب های «تاملاتی در ادب پایداری» و «به وقت بیداری» بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس است.

او در ادامه درباره وضعیت شعر و ادبیات در سال های اخیر توضیح داد: در سال‌های اخیر شعر ما ازنظر مولفه‌های زیبایی‌شناختی، ساختار و تکنیک پیشرفت چشمگیری داشته است و به خصوص از شاعران جوان آثار درخشانی منتشر شده است، البته اکثر شاعران مورد اشاره، شاعران کلاسیک سرا هستند و در قالب‌های نو، نیمایی و آزاد کمتر طبع آزمایی می کنند.

این شاعر درباره وجود نوعی دوگانگی ادبی در فضای کشور اظهار کرد: ما در ادبیات کشور یک فضای رسمی داریم. معمولا شاعرانی که در جشنواره‌ها و کنگره‌های ادبی شرکت می‌کنند از این طیف هستند. در فضای ادبی رسمی، چون شعرها براساس فراخوان سروده می‌شوند، توجه بیشتر به قالب‌های سنتی است و شاعران این فضاها نیز سعی می‌کنند مطابق با ذوق و سلیقه جشنواره‌ها شعر بگویند. از طرفی در فضای غیررسمی شعرهای نیمایی، سپید و آزاد قابل تامل‌تر هستند. معمولا این شاعران یا در جشنواره‌ها حضور پیدا نمی‌کنند یا کتاب‌هایشان توسط ناشران خصوصی چاپ می شود.

شاعر مجموعه شعر «سحرنامه» درباره محتوای شعر در روزگار ما گفت: به رغم پیشرفت های قابل توجهی که در حوزه فرم و ساختار شعر داشته ایم، متاسفانه در حوزه مضمون، درون‌مایه و محتوا ما هنوز به نقطه مطلوبی نرسیده ایم. شعرها ازنظر تکنیک و مباحث فنی اشعار دلفریبی هستند، اما ازنظر محتوا لهجه ای عاطفی دارند و در سطح حرکت می کنند. به تعبیر ساده تر در شعر دچار «فقر اندیشه» هستیم. با بررسی پیشینه ادبیات فارسی، به سهولت می توان دریافت که در اشعار بزرگان عنصر تفکر و اندیشه از تشخص ویژه ای برخوردار است. قله های ادب پارسی مانند سنایی، عطار، فردوسی، مولانا، سعدی و حافظ شاعرانی حکیم و دانشور بوده اند و به دلیل وجود حکمت‌های متعالی و محتوای درخشان اشعارشان در ایران و جهان نام آور شدند.

اسماعیلی افزود: متاسفانه در اشعار شاعران جوان روزگار ما عنصر اندیشه و تفکر در حاشیه قرار گرفته است. در حالی که ادبیات صرفا یک بیان زیبا و یک کالای تجملی و لوکس نیست. شعر و ادبیات محملی برای بیان حکمت های متعالی و بازتولید ارزش ها و کرامت های انسانی است. بی هیچ تردیدی شاعر اصیل کسی است که «حرفی برای گفتن» داشته باشد. از این منظر، ضرورت دارد که شاعر به دانش های روز مجهز باشد و علاوه بر دانش ادبی، با معارف اسلامی و علومی چون فلسفه، جامعه‌شناسی و مردم‌شناسی نیز آشنا و مانوس باشد. این‌ آگاهی هاست که ذهن و زبان شاعر را باز می کند تا شعری عمیق و تاثیر گذار بگوید.

عضو شورای عالی شعر و موسیقی صداوسیما در پایان درباره توجه این سازمان به تولید آثار فاخر خاطرنشان کرد: شورای عالی شعر و موسیقی صداوسیما به مدیریت آقای علیرضا قزوه یک رکن بنیادین در حوزه ترانه و تصنیف و سرود است. اعضای این شورا همه از چهره‌ها و نام‌های درخشان شعر و ادبیات روزگار ما هستند. این بزرگواران به ظرایف و دقایق شعر و موسیقی آگاه و در پی این هستند که بستری برای تولید آثار فاخر فراهم کنند. به لطف خدا در این دوره زمینه برای تولید سرود، ترانه و تصنیف‌های ماندگار فراهم شده است.

انتهای پیام/

هنوز دیدگاهی منتشر نشده است