کامران تفتی که دانش آموخته بازیگری است، اگرچه کارش را از روی صحنه تئاتر
آغاز کرد اما خیلی زود به تلویزیون و سینما راه یافت و شناخته شد. مجموعههای
تلویزیونی «ولایت عشق»، «خواب و بیدار»، «بیصدا فریاد کن»، «شمسالعماره»، «زیر هشت»،
« تبریز در مه»، «راز و نیاز» و «دیوار»، از جمله کارهای تلویزیونی اوست. از میان
فیلمهای سینمایی که در آنها بازی کرده است هم میتوان به «به هدف شلیک کن»، «سلام
بر عشق»، «مرگ کسب و کار من است» و «رسوایی» اشاره کرد. نمایشهای «بیشیر و شکر»،
«دایره بسته»، «نجواهای شبانه»، «رقصی چنین»، «نظمیه زنان» و «یادداشتی برای سهراب»
هم بخشی از کارنامه تئاتری او را تشکیل میدهند. کامران تفتی این روزها در حال
بازی در نمایش «شیر در زنجیر» نوشته و کار محسن معینی است که در آن ایفاگر نقش
شهید احمد متوسلیان است. در این نمایش که هر شب ساعت ۱۸:۳۰ در تالار اندیشه حوزه هنری
روی صحنه میرود، علاوه بر کامران تفتی، پردیس افکاری، رضا حسنی، امیر نیکسرشت، بابک
جاویدی، وجیهه لاریجانی و گروهی دیگر از هنرمندان بازی میکنند. تهیهکنندگی این
نمایش را نگین میرحسنیواحد برعهده دارد که با همکاری اعضای گروه تئاتر شرنگ روی
صحنه آمده است. به بهانه اجرای این نمایش، با کامران تفتی به گفتوگو نشستیم.
شما در «شیر در زنجیر» در نقش احمد متوسلیان، یکی از
فرماندهان سپاه پاسداران که سال ۶۱ در لبنان ربوده شد، روی صحنه آمدهاید. این
نخستین بار است که در قالب چنین شخصیتی ایفای نقش میکنید. با چه رویکردی این نقش
را پذیرفتید، به شخصیت نزدیک شدید و این تجربه را چگونه از سرگذراندید؟
میخواستم نقش فرمانده متوسلیان را بازی کنم تا بهاندازه قلب او بزرگ بشوم،
نه بهاندازه جناحهای سیاسی. برایم مهمترین خصوصیت این شخصیت، انسانگونه زندگیکردن
او بود. وقتی درباره احمد متوسلیان تحقیق کردم، فهمیدم برای او بیش از هر چیز
آرامش و انسانیت اهمیت زیادی داشته است.
وقتی حضور در این کار به شما پیشنهاد شد، مهمترین ویژگی
مثبت آن به نظر شما چه بود؟
دلیل همکاریام با محسن معینی ترکیب تئاتر سنتی و کلاسیک در این کار است. در
این نمایش، تئاتر سنتی با شیوههایی مثل مستند تئاتر، فیلم تئاتر و… به خوبی ترکیب
میشود که تجربهای متفاوت بود.
شما در کارنامه تئاتری، تلویزیونی و سینمایی خود، کارهایی
با موضوعات و مضمونهای سیاسی و اجتماعی داشتهاید. این بار هم نمایش «شیر در
زنجیر» در همین حال و هواست. در این باره توضیح دهید.
وقتی کسی دچار اندیشه تئاتری باشد، با سبک و سیاق تئاتری شروع به مطرحکردن
مسائل سیاسی اجتماعی و ارائه نظریه برای داشتن جامعهای مستقلتر و بینقصتر میکند.
این نکات از جمله مواردی است که در انتخاب کارگردان برای همکاری با او برایم اهمیت
بسیاری دارد و وجود این شاخصها یعنی۹۰ درصد کار را پذیرفتهام. این همکاری یک
همکاری همراه با آگاهی و دانش است. صرفا کارکردن در تئاتر نه برای من و نه برای
محسن معینی مطرح نیست و نمیخواهیم فقط یک نمایش روی صحنه برده باشیم. حرفهای
بزرگ این نمایش فارغ از شعارزدگی، هدف اصلی ماست.
این حرفهای بزرگ که میگویید، بیشتر انتقاد از کمرنگ شدن
ارزشها در جامعه است؟
در نمایش «شیر در زنجیر» تاکید میکنیم بسیاری از ارزشهایمان از دست رفته است
و آن مقدار ناچیزی که باقی مانده، باید حفظ بشود. برای حفظ ارزشها به یکسری دانش
و آگاهی نسبت به تاریخچه آدمهایی نیاز است که دور افتادهاند. انسانهای بزرگی که
میتوانند الگو باشند و به ما درسهای زیادی را بدهند.
منظورتان افرادی مثل حاج احمد متوسلیان است که شما در نقش
او ظاهر شدهاید؟
نقش کسی را بازی میکنم که وقتی اسمش را میبرم، بدنم میلرزد. بازیکردن شخصیت
کسی مثل حاج احمد متوسلیان یعنی رفتن به جلد قهرمانی که شاید خیلی سادهتر از
نوشتن کلمه قهرمان زندگی کرده است ولی عدالتخواهی، تصمیم و ارادهاش باعث شده که
هر جای این کشور نام این مرد کوهوار را ببرید، چه همرزمانش و چه بزرگترها با
احترام از او یاد میکنند. بازیکردن در نقش اسطورههایی که از جنس و بطن مردم
هستند کار سختی است. ما زندگی او را در دورهای از تاریخ میبینیم که ایران درگیر
جنگ بوده و در ادامه و به واسطه او، کردستان و لبنان را هم میبینیم. احمد
متوسلیان کسی است که هنوز از او با عنوان فرمانده نام میبرند. برای من شناخت
قهرمانی که سالهای زیادی از ناپدید شدنش نگذشته است، ارزش زیادی دارد. اگر قرار
باشد همنسلهای من، مردم شهر و کشورم چنین شخصیتی را نشناسند، پس هدف احمد متوسلیانها
چه میشود؟ بدون این افراد کشور یک سرزمین شلخته و بیسر و ته میشود که سمتوسوی مشخص
ندارد.
جالب است اگر در بسیاری مسائل سیاسی، اجتماعی و فرهنگی،
جناحهای سیاسی با هم اختلاف نظر دارند اما در مورد جنگ و نیروهای حاضر در آن، یک
همبستگی و اتفاق نظر وجود دارد. این حتی در بین بسیاری از مخالفان سیاسی خارج
کشور هم دیده میشود که از فرماندهان و رزمندگان دفاع مقدس با احترام و قدردانی
زیاد یاد میکنند. نمایش شما هم بهگونهای نوشته و کار شده است که این ویژگی را به
پر رنگی دارد.
چون در این کار هیچ جناحبندی خاصی وجود ندارد. نمیخواهیم بگوییم حاج احمد
متوسلیان دست چپش قویتر بوده یا دست راستش، بلکه میگوییم قلب احمد متوسلیان چقدر
وسیع بوده و چه قهرمانانه زندگی کرده است. این بزرگی، جناحبندی سیاسی نمیشناسد. اگر
کسی بخواهد انسان وارسته و آزادهای باشد، این مسائل دیگر معنا ندارد و جفا در حق
چنین کسی است که او را به جناح خاصی ربط بدهد. این جناحهای سیاسی هستند که باید
خود را به افرادی مثل احمد متوسلیان ربط بدهند که تا حد زیادی هم همین طور است.
او فرماندهای دلسوزی بوده است که برای هر قطره خون جوانانی که میجنگیدند،
دلش میتپیده و همیشه به فکر حمایت و حفاظت از آنان بوده است. اصلا شعاری حرف نمیزنم،
چون به این مقوله شعاری نگاه نمیکنم. در شرایطی که ما هیچ قهرمانی نداریم، داشتن آدمهایی
مثل احمد متوسلیان نعمت است و امیدوارم بتوانیم از چنین قهرمانهایی بیشتر داشته
باشیم.
نمایش «شیر در زنجیر»، روایتگر گوشههایی از زندگی حاج احمد متوسلیان یزدی، فرمانده لشکر ۲۷ محمد رسولاله و دیپلمات ربوده شده
ایران است. او که متولد ۱۳۳۲ تهران بود، چند سال فرماندهی لشکر ۲۷ محمد رسولاله
را برعهده داشت و سال ۶۱ در لبنان به همراه سه دیپلمات دیگر ربوده شد.
متوسلیان در سالهای پیش از انقلاب در فعالیتهای سیاسی بر علیه رژیم شاه حضور
داشت و پس از پیروزی، به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی پیوست. او پس از شروع آشوبهای
کردستان در اسفند سال ۵۷ داوطلبانه عازم بوکان شد و بخشی از نا آرامیهای آنجا را
سامان بخشید. او تا تابستان ۵۹، در برگرداندن ثبات و آرامش به منطقه کردستان نقشی
پر رنگ ایفا میکرد. این فرمانده سپاه، در سال ۶۰ پس از بازگشت از مراسم حج، با
یگانهای تحت امرش به خوزستان اعزام شد که در آزاد سازی خرمشهر شرکت داشتند. در تابستان
۶۱ در قالب هیاتی دیپلماتیک راهی سوریه و لبنان شد که در ۱۴ تیر توسط نیروهای
وابسته به رژیم صهیونیستی ربوده شد. نمایش «شیر در زنجیر» که به زندگی این فرمانده
جنگ میپردازد، تا دوم بهمنماه در تالار اندیشه حوزه هنری روی صحنه خواهد بود.
هنوز دیدگاهی منتشر نشده است