رضا ترکمان طراح جلوه های ویژه سینمایش «۴۱۰» که ابداعی از سوی حوزه هنری و ترکیبی از قالب تئاتر و جلوه‌های ویژه سینمایی است، در گفتگو با خبرنگار تئاتر صبا، درباره انفجارهای بزرگ این اثر که در آغاز اجراها سروصدا به پا کرده بود، گفت: سینمایش «۴۱۰» بیشتر به عملیات غواص ها می پردازد اما امکان انفجار و چاشنی گذاشتن داخل آکواریومی که ساخته بودند، مهیا نبود پس مجاب شدیم که طراحی دیگری انجام دهیم. لوله هایی را پشت آکواریوم تعبیه کردیم و مواد دست ساز پیروتکنیک را ترکیب و آن را واترپروف کردیم تا به بازیگران و عوامل آسیبی نزند. همچنین به دلیل اینکه انفجارها نزدیک به خود برج میلاد است و آن محوطه به مرکز شهر نزدیک است، باید انفجارهای کنترل شده و کوچکی را به نمایش می گذاشتیم و حتی باید به دلیل کودکان حاضر در جایگاه مخاطبان و مادرانی که شاید یکی از آن ها باردار باشد، صدای انفجار را پایین می‌آوردیم تا صرفا تصویری از انفجارها داشته باشیم که جوابگوی نمایش باشند.

وی ادامه داد: تقریبا ۵۰ بار هر انفجار را تست کردیم تا جنبه نمایشی و تصویری را همزمان داشته باشد و بتوانیم از آن استفاده کنیم. ما چندین انفجار داریم که به دسته آبی، جرقه ای و خاکی تقسیم می شوند.

ترکمان ضمن اشاره به اینکه ۱۰ سالی می شود که در گروه مهنا است، بیان کرد: ما به ۲۲ استان سفر کرده ایم و برای هر نمایش، انفجارها را بسته به شهدای همان شهر طراحی می‌کنیم. آخرین مکانی که اجرا داشتیم، شهر قم بود و کار ما درباره شهید زین‌الدین بود. کارگردان تاکید داشت انفجارها باید حتما آبی باشند برای همین می توان گفت انفجارهای اجرای قم ۱۰ برابر انفجارهای «۴۱۰» بود.

این طراح جلوه های ویژه درباره خطرات و آسیب های احتمالی ناشی از انفجارها اظهار کرد: درصد خطر را تا جایی که توانستیم، کاهش دادیم. ما اینجا از مواد پیروتکنیک استفاده می کنیم که موجی ندارد و شاید صرفا به لباس بازیگران بپاچد. شما کبریت را هم که آتش بزنید و دستتان را جلویش بگیرید، می سوزید اما باز هم ما مواد منفجره را یک متر و نیم دورتر از بازیگران تعبیه کردیم و فاصله ای میان آن ها قرار دادیم و به صورت اصولی حجم انفجارها را پایین آوردیم. همچنین فاصله ای که با تماشاگران داریم ۱۲ متر است و همه انفجارها هدایت شده است و زاویه و درجه بندی دارد. با اینکه در کار دیگری با نام «سوران» به کارگردانی سروش محمدزاده، مشغول هستم اما موقعی که «۴۱۰» شروع می شود استرس به سراغم می آید تا زمانی که کار تمام شود.

وی ادامه داد: بالاخره جان تمام عوامل دست من است، درست است که تقریبا حرکت ها مشخص شده است اما هنرورها هر چند روز یکبار عوض می شوند و مسلما خوب توجیه نشده اند که انفجارها کجا اتفاق می‌افتند. برای همین انفجارها باید در زمانی باشد که کسی نزدیکشان نباشد، حتی پلان های باران نیز سختی های خودش را دارد که باید سمت سیم برق یا ابزارهای فیلمبرداری نباشد. به یاد دارم که زنده‌یاد جواد شریفی راد می گفتند «روزی که هنرمندان جلوه های ویژه ترس نداشته باشند، بدانید که نسخه خودشان را پیچیده‌اند.» شیرازه کار ما با استرس و خطر است.

ترکمان در پایان درباره تاثیرات این انفجارها بر محیط زیست، تصریح کرد: ما بچه همین آب و خاک هستیم و دلسوزی کامل نسبت به محیط زیست داریم. مواد منفجره قطعا به محیط زیست آسیب می زنند اما ما استفاده از مواد محترقه ای مانند اتانول و… را حذف کردیم. انفجارهایی که قدرتشان زیاد بود و بر درخت های زیتون و گل و گیاهان اثر می گذاشت را از حیطه کاری خود خارج کردیم. حتی برای آن خاکی که باید سیمان رویش بریزیم، از پودر بچه و پودر کاکائو استفاده کردیم. با اینکه هزینه ها بالاتر رفت اما این کاری بود که از دستمان بر می آمد. همچنین دو انفجار فوگاز را حذف کردیم و نوع مواد جرقه ای به گونه ای بود که اثری از آن باقی نمی ماند و در هوا گرد می شد.

این سینمایش روایتی از دفاع مقدس با محوریت شهید قاسم سلیمانی و فتح گردان غواصی لشکر «۴۱۰» ثارالله است که به کارگردانی کوروش زارعی از یکشنبه ۲۵ مهر ۱۴۰۱ در برج میلاد تهران روی صحنه رفته است.

عکس ها از محسن سیدی است.

انتهای پیام/