به گزارش صبا به نقل از اداره‌کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون، در دومین روزِ برگزاری بیست‌وچهارمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی، ۴۲ اثر در بخش‌های ملی و آئینی‌سنتی اجرا شدند و قصه‌گویانی با گویش‌ها و فرهنگ‌های متفاوت از چهارگوشه ایران، به صحنه رفتند.
در این روز، قصه‌گویانی از خوزستان، هرمزگان، کرمانشاه، چهارمحال و بختیاری، خراسان جنوبی، آذربایجان‌شرقی، کرمان، بوشهر، لرستان، یزد و… اجرا داشتند.
یکی از ویژگی‌های همیشگی جشنواره‌های قصه‌گویی، گردآمدن شرکت‌کنندگانی از مناطق مختلف ایران است که رنگین‌کمانی از فرهنگ‌ها، زبان‌ها و گویش‌های متنوع را بر آسمان فرهنگی کشور، شکل می‌دهد. بیست‌وچهارمین دوره این جشنواره هم در ادامه همین مسیر گام برداشته است که در روز دوم آن، این ویژگی بیش از همیشه به چشم آمد.

٭٭٭فضای خیال‌انگیزِ صحنه سالنِ ارشاد
در دومین روز از برگزاری جشنواره، سالن ارشاد شهر یزد، میزبان اجرای آثار آئینی‌سنتی بود که دکور، موسیقی و نورپردازیِ صحنه، همه در ساخت فضا و اتمسفری خیال‌انگیز برای مخاطبان دخیل بودند. روی صحنه این سالن، چهار قاب از اساطیر ایرانی خودنمایی می‌کرد و حضور مرشد مهدی چایانی، نقال پیشکسوت در هیئت داوران، برای نقالان جوان بسیار دلگرم‌کننده و الهام‌بخش بود.
انجمنِ مادران قصه‌گوی سیرجان، از مخاطبان اجراهای روز دوشنبه در سالن ارشاد بودند که به تماشای قصه‌های بخش آئینی‌سنتی نشستند.

٭٭٭حضور گرمِ بچه‌های دبستانی در سرمای یزد
در روزهایی که سرما و بارش برف، بسیاری از نقاط کشور را در برگرفته، یزد هم از این کاهش دما بی‌نصیب نمانده است. با این وجود، آن‌چه گرمابخشِ سالن هلال‌احمر است، حضور دانش‌آموزان دبستانی به همراه معلمان و کودکانی است که دست در دست مادر و پدرهایشان، به تماشای اجراها می‌نشینند.

٭٭٭قصه‌گویان سیار
بیست‌وچهارمین جشنواره قصه‌گویی، برای کودکان و نوجوانانی که این فرصت و امکان را ندارند تا از برنامه‌های سالن‌های هلال‌احمر و ارشاد استفاده کنند، تمهیدی ویژه در نظر گرفته است. از این‌رو، در روز دوم جشنواره، چهار قصه‌گو به دیگر مراکز فرهنگی یزد رفتند و به اجرا پرداختند. قصه‌های «اتل متل هفت» و «عنکبوت» در کانون فرهنگی فاطمه‌الزهرا برای دانش‌آموزان کلاس‌های چهارم، پنجم و ششم اجرا شدند و دانش‌آموزان دبیرستانی مجتمع جوادالائمه، به تماشای قصه‌های «آراز چوپان» و «پهلوان کچل» نشستند.

٭٭٭افتتاح یک نمایشگاه در بخش علمی
در صبح روز دوم جشنواره و در بخش نشست‌های علمی به میزبانی پردیس دانشگاه فرهنگیان شهیدان پاکنژاد یزد، دو نشست جامعه‌شناسی با موضوع‌های «شناخت قصه‌های سنتی در حوزه جامعه‌شناسی» با حضور اسدالله شکرانه و «قصه و پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی – قصه‌درمانی» با حضور مرضیه دهقان برگزار شد.
شامگاه دوشنبه ۲۶ دی، نمایشگاه چکیده آثار بخش علمی در نگارخانه هتل داد گشایش یافت. این نمایشگاه، شامل آثاری در چهار بخش رساله و پایان‌نامه، مقاله، جستار و کتاب است.
همچنین بر طبق روال هر شبِ جشنواره، نشست نقد و بررسی اجراهای قصه‌گویان در هتل داد برگزار شد.

٭٭٭ هنر روایت‌گری و صمیمیت با مردم
شرکت‌کنندگان در بخش آیینی‌سنتیِ بیست‌وچهارمین جشنواره قصه‌گویی، در شامگاه دومین روز از این رویداد فرهنگی، در هتل داد یزد دور هم جمع شدند تا از تجربیات مرشد مهدی چایانی، بهره بگیرند.
چایانی، کارگردان و نقال پیشکسوت که یکی از داوران بخش آیینی‌سنتی جشنواره امسال است، در ابتدای این نشست که با حضور پُرشور قصه‌گویان و نقالان جوان همراه بود، گفت: «اولین فاکتور در هنر روایت‌گری، صمیمت با مردم است. وقتی از داستان‌های شاهنامه استفاده می‌کنید، باید بدانید نقالی یک هنر حماسی است و باید عضلات باز باشد و طرح موسیقایی که ارائه می‌دهید، به‌جا و درست استفاده شوند. اگر به درستی این اتفاق رخ ندهد، مخاطب گمراه خواهد شد. به‌طور مثال وقتی از دست‌زدن استفاده می‌کنید، باید بدانید که علامت تاکید روی کدام واژه است. گاهی به جای بیان، باید از سکوت استفاده کنید تا داستان را پیش ببرید و البته نباید به نحوی سکوت کنید که مخاطب حس کند شما قصه را فراموش کرده‌اید. سکوت شما باید معنادار باشد و مخاطب را به فکر وادارد. اگر سلسله‌وار جملات را کنار هم بگویید، مخاطب، فرصت اندیشیدن نخواهد یافت.»

٭٭٭استفاده نرم از کلمات
این پیشکسوت نقالی افزود: «شاهنامه پر از داستان است و شما می‌توانید از داستان‌هایی که کمتر شنیده شده‌اند، استفاده کنید. امروز اکثر نقالان بیشتر از قصه‌هایی که بیشتر شنیده شده‌اند، استفاده می‌کنند، هرچند نوع روایت‌ها متفاوت است، ولی باید به شیوه‌ای باشد که تکرار مکررات کنار برود و حلاوت و شیرینی جای آن را بگیرد. اگر قصه‌ای را  تعریف می‌کنید، آن را مدیریت شده ارائه دهید. حتما این تعریف نباید لحن کتابی داشته باشد، می‌توانید به راحتی از کلمات استفاده کنید تا مخاطب بتواند ارتباط برقرار کند. در واقع باید روان و ساده کار کنید و حلاوت به کارتان بدهد.»
او ادامه داد: «به قول مرحوم مرشد ترابی، نقل را خودتان ببینید تا در دل مخاطب بنشانید. اگر شما «وحشت غار دیو سپید» را در ذهن‌تان نبینید، مخاطب با آن ارتباط برقرار نمی‌کند. یک نقال باید از حافظه خود زیاد استفاده کند و آن را تقویت کند. نقال چند فاکتور اصلی دارد که تقویت ذهن یکی از آنهاست. باید تا می‌توانید شعر حفظ کنید، چون هنر یک نقال، بحرخوانی است در حالی‌که شاهنامه‌خوان‌ها معمولا متکی به صوت خوش خود هستند. باید به حکیم فردوسی بسیار افتخار کنیم، چرا که اشعارش سراسر حکمت است.»

٭٭٭بیان و بدنِ یک نقال
چایانی با اشاره به فاکتور دوم در هنر روایت‌گری، گفت: «دومین رکن یک نقال خوب، «بیان» است، شما باید بیان شیرینی داشته باشید. یک نقال موفق، لکنت‌زبان ندارد و تپق نمی‌زند، اگر هم این اتفاق رخ داد باید از آن به سرعت رد شد و گیر نکرد. در نهایت این که اگر صداسازی نکنید، بهتر است و ترجیحا از بیان خودتان استفاده کنید. باید در اجرا، راحت و روان نقل بگویید و اگر قرار باشد صداسازی کنید، از حنجره‌تان چیزی باقی نمی‌ماند.»
این مرشد پیشکسوت، افزود: «یک نقال باید بدن نرمی داشته باشد و موزون حرکت کند. از سوی دیگر تقلید نکنید، بلکه گرته‌برداری کنید. و در آخر یک نقال باید جامعه‌شناس خوبی باشد.»

شاهنامه را تحریف نکنید
او همچنین گفت: «برای روایت یک نقل از شاهنامه، اسامی را درست تلفظ کنید. یا از شاهنامه تحقیق کنید که اشتباه نگویید یا از طومارها استفاده کنید که چارچوب خاص خودش را دارد، اما اگر از شاهنامه می‌خوانید، تحریف نکنید و درست آن را انتخاب کنید. نظم‌خوانی در نقالی مانند آشپزی است که نباید نمکش آنچنان زیاد باشد که شور شود یا آنقدر کم باشد که بی‌مزه شود. نظم باید چاشنی نقل باشد.»
مرشد چایانی در پایان به دستگاه‌های موسیقی اشاره کرد و افزود: «برای شاهنامه خوانی از دستگاه‌های افشاری، سه‌گاه، همایون، مایه بختیاری و دشتی استفاده کنید و متناسب با داستان آن را پیش ببرید.»
بیست‌وچهارمین جشنواره بین‌المللی «قصه‌گوییِ» کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، از ۲۵ دی‌ ۱۴۰۱ در شهر یزد آغاز شده است و تا بیست‌ونهم همین ماه ادامه خواهد یافت.