شبکههای مختلف سیما در روزهای منتهی به سال نو با تدارک ویژه برنامههای گوناگون تلاش کردند حال و هوایی مطبوع و دلنشین را برای مخاطبان میلیونی خود به وجود آورند.
ساخت چنین برنامههایی در تاریخ صدا و سیمای جمهوری اسلامی از همان سالهای ابتدایی شکل گیری این نهاد عریض و طویل مورد توجه بوده است. اما از اواخر دهه هشتاد و هم زمان با در پیش گرفتن رویکردی تازه در این سازمان مبنی بر جوان گرایی در میان عوامل برنامهها، شکل و شیوه اجرای چنین آثاری نیز دچار تغییر شد. در آن سالها و با حضور چهرههایی چون رضا رشید پور، فرزاد حسنی، احسان علیخانی و… رویکرد تازهای در اجرای ویژه برنامههای مناسبتی پایه گذاری شد که تا به امروز نیز به قوت خود باقی مانده است. برای مثال دعوت از چهرههای مطرح حوزه سینما و موسیقی، خصوصا افرادی که به تازگی و در میان جوانان بسیار محبوب شده بودند از همان سالها در دستور کار قرار گرفت. حضورهایی که البته با پرداخت دستمزدهای نجومی به همراه بود اما در هر صورت باعث می شد رضایت بینندگان پر شمار آن سالهای تلویزیون جلب شود.
همچنین شیوه و فرم اجرای برنامهها نیز نسبت به گذشته تغییرهایی اساسی را تجربه نمود. برای مثال بسیاری از این مجریهای جوان تلاش کردند برخورد و لحنی صمیمانهتر را در پیش بگیرند و فرصتی فراهم کنند که قالبهای رسمی گذشته شکسته شود.
برای نمونه احسان علیخانی در دکور برنامهاش طراحی را در نظر گفت که تمام افراد حاضر در قاب به صورت ایستاده مقابل دوربین حاضر شوند و اینگونه احساس صمیمیت و راحتی بیشتری در شیوه گفت و گو ها شکل گیرد. روشی که بعدها به بسیاری از برنامههای دیگر نیز تسری یافت. اما امسال رسانه ملی با شرایط بسیار خاصی رو به رو بود.
بروز شرایط خاص اجتماعی در ماههای اخیر و ایجاد فضایی تک صدایی در تلویزیون باعث شد تا حد زیادی جنس برخورد عمومی با رسانه تغییر یابد. در چنین شرایطی، بسیاری از هنرمندان این رسانه تصمیم گرفتند حداقل برای مدتی ارتباط خود را با تلویزیون قطع کنند و …
نگاهی به مجریان ویژه برنامههای نوروزی سیما ثابت می کند دست تلویزیون در این ایام تا چه اندازه خالی بوده است، چراکه بر خلاف سالهای گذشته، دیگر از چهرههای محبوب مردمی خبری نبود. به علاوه تلویزیون با رویکردی اشتباه، سکان برخی از برنامههای خود را در اختیار افرادی قرار داده بود که در ماه های اخیر با اظهارات متناقض خود، مورد انتقاد بسیاری از مخاطبان قرار گرفته بودند.
مجریانی که البته بسیاری از آنها از توانایی و خلاقیتی در این حوزه برخوردار نبوده و سعی میکنند با تقلید از مجریان موفق سالهای اخیر اقبال عمومی را به خود جلب کنند. البته که این روزها مخاطبان باهوش به سادگی میتوانند این عدم صداقت را تشخیص دهند و این اتفاق به فاصله گرفتن بیش از پیش بیننده از این رسانه منجر میشود. در کنار این ضعفها، میدان دادن به مجریان برنامههای تخصصی و گویندههای خبر و ضعف آنها در برقراری ارتباط صمیمانه با مهمانان و مخاطبان برنامه و نداشتن اطلاعات کافی و تپق زدنهای پی در پی باعث میشد بیننده هر چه بیشتر به تعویض شبکه مشتاق شود!
همچنین ساختار ویژه برنامههای تحویل سال مدتهاست که بدون تغییر باقی مانده مانده است و برنامهسازان با پیروی از الگوهای تکرار شونده، خلاقیتی را در کار خود لحاظ نمیکنند.
شاید موفق ترین ویژه برنامه های امسال رسانه ملی، برنامه شبکههای چهار و نسیم بودند که بنابر رسالت تخصصی خود تلاش نمودند به دور از اطوارهای مرسوم، آثاری مخاطب پسند را عرضه کنند. شبکه چهار با دعوت از چهره های فرهنگی و خصوصا شاعرانی از نسلهای مختلف، فضای متفاوتی را برای بینندگانش به وحود آورد. شبکه نسیم نیز به سیاق سالهای اخیر، برنامه کودک شو با اجرای پژمان بازغی را روانه آنتن کرد. برنامهای که تلاش داشت با طراحی آیتمهای مختلف فضای متفاوتی را میان برنامههای نوروزی خلق کند.
امسال در کنار تلویزیون، برخی از پلتفرمهای شبکه نمایش خانگی هم برنامههایی ویژه این مناسبت را تدارک دیدند. بدین ترتیب پیش بینی میشود فضای رقابتی میان تلویزیون و سکوهای نمایش خانگی در سال جدید ابعاد تازه و پیچیدهتری پیدا کند. تلویزیون نیاز دارد با میدان دادن به نیروهای با تجربه و خلاق بار دیگر مرجعیت خود را در میان رسانههای گوناگون به دست آورد.
باید دید صدا و سیما در سال جدید چه رویکردی را در برای جذب حداکثری مخاطب در پیش خواهد گرفت.