هادی آفریده در گفتوگو با خبرنگار سینما صبا با اشاره به اینکه پروژههای مختلفی در مورد مسایل محیط زیستی و مخصوصا مساله آب داشته است، گفت: برای مثال مجموعهای تخصصی در مورد قناتهای ایران به نام «رگهای آبی زمین» ساختم و همچنین فیلم «کاریز قصه آب» را در کارنامهام دارم که روایتی انتزاعی دارد و درباره بحران آب و مسایل زیستمحیطی است. با اینحال همواره دلم میخواست در استان سیستان و بلوچستان نیز فیلم بسازم. با پژوهشهایی که در مورد این منطقه داشتم به این نتیجه رسیدم تنشهای آبی منطقه سیستان و بلوچستان به شدت بغرنج و دارای اهمیت است و تبدیل به معضلی بسیار بزرگ برای مردم این استان شده است. این موضوع را برای ساخت فیلم مستند مناسب دیدم و دو فیلم مستند «کامیون آبی« و «باغ بلوچی» را که هر دو در مورد مساله آب و بحران آب است را در این استان ساختم.
او افزود: مستند «کامیون آبی» درباره تنشهای آبی است که انسانها و حیوانات در منطقه تجربه میکنند. منابع آبی در این استان بسیار محدود است و حتی در چابهار که منطقهای شهری، توریستی و حتی منطقه آزاد است آب لولهکشی وجود ندارد. وقتی از این منطقه دور شوید و به مناطق روستایی و بخصوص مرزی بروید چیزی به اسم آب لولهکشی یا آب شرب و پاک وجود ندارد. تنها منبع آبی مردم در این مناطق چالههای آب است که در زبان محلی به آنها هوتک میگویند. هوتکها مخازن آبی هستند که از بارشها و سیلابها به وجود میایند. در هوتکها خرچنگ، لاکپشت و تمساح پوزه کوتاه ایرانی(گاندو) زندگی میکنند و چهارپایان اهلی از آنها برای سیراب شدن استفاده میکنند. متاسفانه بچهها در این آبها شنا و استحمام میکنند و زنها از این آب برای شستشو و حتی پختن غذا استفاده میکنند. بدبختانه تابحال کودکان زیادی دست و پای خود را بخاطر حمله گاندوها در زمان برداشتن آب، استحمام یا شستن لباس از دست دادهاند و همه اینها در قرن بیستویکم در یکی از استانهای کشور ما اتفاق میفتد.
آفرویده با بیان اینکه فیلم «کامیون آبی» روایت همین اتفاق تلخ است گفت: دختری حدودا هشت ساله در فیلم دچار حادثه میشود و قصه به این صورت آغاز میشود. ما در این فیلم هرگز محیط زیست یا گاندوها را مقصر نشان نمیدهیم چراکه این انسان است که بخاطر محدودیتها و محرومیتها به منطقه ای نزدیک میشود که درواقع محل زندگی حیوانات است و مقصر اصلی آنهایی هستند که آب، رفاه نسبی و شرایط اولیه زندگی را برای مردم در این مناطق فراهم نکردهاند.
او در ادامه گفت: بحران آب امروزه دیگر به دغدغهای مهم بین همه تبدیل شده است چراکه کمآبی دیگر مختص استانی خاص نیست و همه کشور با آن درگیر هستند. حتی در شهرهای بزرگ نیز این مساله دیده میشود وحتی امسال شاهد بودیم که در تهران نیز شهروندان با قطعی گسترده آب در مناطق مختلف روبرو شدند.
آفریده گفت: از اینکه بحران آب و کلا مساله آب در جشنوارهها و بهخصوص جشنواره معتبر «سینماحقیقت» مورد توجه قرار گیرد استقبال میکنم اما مساله اینجاست که تولید یک مستند خوب امری زمانبر است و یک شبه متولد نمیشود. ساخت یک مستند خوب نیازمند ایدهای مناسب، پژوهش گسترده و تحقیق است که هر مستندساز کم تجربهای توان آنرا نخواهد داشت. برای داشتن تمرکز روی مساله آب باید از حرفهایها برای ورود به قضیه دعوت شود. درواقع ما نیازمند کاری حرفهای هستنیم و نه پر کردن ویترین جشنوارهها با فیلمهای کم کیفیت.
او در همین زمینه افزود: متاسفانه با اینکه فیلمهای زیادی در مورد بحران آب تولید شده اما کارهای ماندگار در بینشان کمتر به چشم میخورد، اغلب این آثار به رپرتاژ و آگهی تبدیل شدهاند که کارکرد ژورنالیستی دارند. مثلا یک رویداد در یک استان برگزار میشود و تعدادی کارگردان سراسیمه برای این رویداد فیلم تولید میکنند که در آن جشنواره حضور داشته، دیده شده و احیانا جایزهای دریافت کنند. بنظرم این اشتباهترین نوع تولید آثار مستند است.
آفریده در پایان گفت: امیدوارم مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و انیمیشن با محوریت و تمرکز روی مسایل آبی آثار ارزشمند تولید کند و نه تنها امسال که در سالهای بعد بخشی در جشنواره برای این مساله مهم در نظرگرفته شود. همچنین برای تولید آثار قوی در این زمینه باید به هنرمندان فرصت داد تا برای سالهای آتی در این مورد فیلم بسازند تا شاهد حضور فیلمهای با کیفیت و ماندگار و البته تاثیرگذار در این زمینه باشیم.
هفدهمین جشنواره «سینماحقیقت» آذرماه ۱۴۰۲ با تمرکز روی دو موضوع آب و جمعیت برگزار میشود.
There are no comments yet