به گزارش خبرنگار رادیو و تلویزیون صبا، مدتی است که آوازه رئالیتی شو های ایرانی به گوش همه رسیده است و در هر پلتفرم یک کارگردان با ایده ای ، گرفته از رئالیتی شو های خارجی دست به تولید یک اثر متفاوت زده است. اما این رئالیتی شو ها سرگرمی مفیدی برای مخاطب دارند یا بیشتر شرکت کنندگان را درگیر فضای خود می کنند مشخص نیست. نگاهی به رئالیتی شو های حال حاضر انداخته ایم که در ادامه می خوانید.

بازی مافیا در ایران از دهه ۱۳۸۰ با نام «مافیا» و گاهی نیز «دزد و پلیس» وارد فضاهای دانشجویی شد و پس از مدتی به عرصه‌های تجاری همچون کافه‌ها نیز راه یافت و پس از اینکه صحنه تئاتر و تلویزیون را در ایران تجربه کرد، وارد شبکه نمایش خانگی شد. یکی از رئالیتی‌شوهایی که در چندوقت اخیر بسیار سر و صدا کرد «شب‌های مافیا» به کارگردانی سعید ابوطالب بود. بازیگران سینما و تلویزیون شرکت‌کنندگان آن بودند و چندین سری از این مجموعه مقابل دوربین رفت. بازی و دورهمی بازیگران شاید تا حدودی برای بیننده جذاب باشد اما این رئالیتی شو بعد از چند قسمت به شدت خسته‌کننده و کسالت‌بار شد، زیرا عده‌ای همیشه خوب بازی می‌کردند و عده‌ای دیگر گویی برای خالی نبودن عرضه روی صندلی و مقابل دوربین نشسته بودند. مسئله ای که امروز با آن روبرو هستیم سرگرمی مخاطب است، ساختن چند سری از یک مجموعه با نام های متفاوت، استفاده از شخصیت‌های تکراری و داستانی نخ نما آن هم در بستر فضایی که مخاطب باید برای دیدن آن هزینه کند هیچ جذابیتی ندارد و قطعا مخاطب با دیدن چند قسمت اشباع شده دیگر برای ادامه آن تمایلی نشان نمی‌دهد. همچنین چندی پیش خبری مبنی بر تقلب بازیکنان در این مجموعه مطرح شد که عده‌ای از بازیگران نیز آن را تایید کردند.

این روند ساخت مجموعه‌های پر هزینه و زحمت تنها به همین جا ختم نمی‌شود و آثار دیگری همچون «پدرخوانده»،«ارتش سری»،«ضد»و «ناتو» با الگوبرداری از قالب کلی بازی مافیا و با سازندگان متفاوت پا به عرصه نمایش خانگی گذاشته‌اند.

داستان کلی این رئالیتی‌شوها جذاب است، این طورهم که از شواهد برمی‌آید، تیم سازنده این آثار هم تسلط کافی را بر بازی مافیا دارند اما چیزی که به هیچ عنوان تسلطی روی آن وجود ندارد قدرت جذب بیننده است. بازی مافیا به خودی خود جذاب و پر تنش است و مشاهده آن به مخاطب لذت می‌دهد (چیزی که در شهروند و مافیا شبکه سلامت با اجرای علیرام نورایی مشاهده کردیم) اما متاسفانه تیم غالب این دست برنامه‌ها در شبکه خانگی، حتی با آوردن بازیگران سرشناس هم، آن طور که باید موفق به کسب این موفقیت نمی‌شوند. دلیل آن قطعا اطلاعات پایین سازندگان اثر نیست بلکه بیشتر از تسلط همه جانبه برروی بازیگران ناشی می‌شود که گویی آنها نقش بازی می‌کنند و در این حین باید نقش مافیایی هم داشته باشند. نکته دیگری که باید به آن اشاره کرد میزان لذت مخاطب از اثر است. به نظر می‌رسد در رئالیتی‌شوهای منتشر شده بازیکنان بسیار لذت می‌برند از بازی، کنکاش یا هر چیز دیگر اما درصد پایینی از این لذت متاسفانه در مخاطب دیده نمی‌شود. اینجا سوالی مطرح می‌شود که آیا شرکت‌کنندگان باید از این مجموعه لذت ببرد یا مخاطبی که شاهد این اثر است؟

این دست آثار با محتوای مافیایی، نیاز به تغیر نگرش گسترده در همه ابعاد دارد… به طور قطع دیگر ردیف کردن نام چند بازیگر به تنهایی کافی نیست و محتوای ساخته شده نیاز به یک ویرایش حرفه‌ای دارد.

زهرا سادات مصطفوی