به گزارش خبرنگار رادیو و تلویزیون صبا، چندی پیش زمزمه حذف شبکه جام جم به دلیل ریزش مخاطب مطرح شد که حالا در پی انتشار اخبار غیر رسمی گویا مسئولان و مدیران سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران قصد دارند، شبکه جام جم را از بستر تلویزیون سابق حذف کنند و برنامه ریزی جدیدی برای ادامه کار این شبکه در فضای اینترنتی و پلتفرمی به منظور چابک سازی و کوچک سازی داشته باشند. در همین راستا مجموعه رسانه‌ای صبا آماده انتشار نکات و نظرات دست‌اندرکاران رسانه خواهد بود.

در زیر گفت‌وگوی خبرنگار صبا با مسعود معینی‌پور مدیر سابق شبکه چهار سیما، مشاور فرهنگی رییس مجلس شورای اسلامی و عضو هیات علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) را می‌خوانید.

مسعود معینی‌پور مدیر اسبق شبکه چهار سیما، نویسنده و کار‌شناس مجری برنامه‌های تلویزیونی در گفت‌وگو با خبرنگار رادیو و تلویزیون صبا، درباره حذف شبکه جام جم از بستر تلویزیون کابلی و انتقال این شبکه به بستر تلویزیون اینترنتی عنوان کرد: تولید برنامه و رفتن به بستر براد بند و همچنین تقویت براد بند یک بحث جدی در رسانه‌های دنیا است، منتها در ایران درک درستی از آن نداریم و اقتضائات و زیرساخت‌ها را تامین نکرده‌ایم. مخاطب ما از محصولات شرکت‌های بزرگ رسانهای دیگر استفاده میکند اما ممکن است به تغییر در فضای رسانه‌ای کشور واکنش نشان دهد. ما از بستر های IPTV مختلفی در کشور استفاده می‌کنیم و تمامی تلویزیون‌های اینترنتی در فضای براد بند، فضایی تعاملی ایجاد کرده‌اند و از بستر تلویزیون‌های کابلی فاصله گرفته‌اند.

او افزود: درباره بحث کلی مزیت براد بند و برادکست و اینکه کارکرد این دو چیست، مباحث مفصلی وجود دارد که در جای دیگر می‌توان به آن پرداخت، اما خیلی از شبکه‌های تلویزیونی ما هستند که در بستر برادکست مخاطب خاصی ندارند و با تولیداتی که دارند، می‌توانند در بستر براد بند با مخاطب مدنظر خود ارتباط بهتری برقرار کنند.

معینی‌پور اذعان داشت: به هر حال فضای براد بند بهتر است، اما ما اصرار داریم تمام فضا و برنامه‌های تلویزیونی را به صورت برادکست ادامه دهیم حتی اگر مخاطب نداشته باشیم و هزینه زیادی هم خرج کنیم، چرا که تغییر یک شبکه از فضای برادکست به برادبند اقتضائات خاصی دارد؛ در براد بند تولید برنامه خاص است و می‌بایست شرایطی را به‌وجود آورد که مخاطب تعامل کند و برنامه‌ها برای مخاطب جذابیت خاصی داشته باشد و همچنین برنامه‌ها در همان بستر برادبند قابلیت پیگیری داشته باشد.

*اتفاقا این تصمیم، درست است اگر… 

مدیر سابق شبکه چهار سیما ضمن بیان اینکه شبکه جام جم نیز از همین نوع است، گفت: به نظرم بین این همه اتفاق غیر خوب در رسانه [که تقریبا یک سال و نیم می‌شود که شاهد آن هستیم]، اتفاقا این تصمیم (اگر تصمیمی باشد که لوازم و اقتضائات آن رعایت شود)، تصمیم خوبی است. شبکه جام جم بیش از ۶ سال است که به شبکه‌ کم بیننده برون‌مرزی تبدیل شده است، ماهواره‌های مختلف مرتب فضای دسترسی مخاطب بیرونی را به شبکه می‌بندند و ما از این ماهواره به آن ماهواره میرویم تا مخاطب خود را حفظ کنیم، اما بازهم این تلاش‌ها موفق نبوده است.

معینی‌پور تصریح کرد: بر اساس آمار و پژوهش‌های مستند، در دو سال اخیر ریزش مخاطب شبکه جام جم چشمگیر بوده و از آن طرف نیز کیفیت برنامه‌ها به شدت پایین آمده است. شبکه جام جم یکی از پر استفاده‌ترین شبکه‌ها از برنامه‌های تولیدی شبکه‌های دیگر است؛ یعنی بیشتر برنامه‌های آن تامینی است و از آرشیو شبکه‌های دیگر استفاده می‌کند و به صورت خیلی محدود برنامه‌های تولیدی دارد. اگرهم برنامه تولیدی دارد نمی تواند خیلی از اقتضائات مخاطب خارجی و بین المللی با آن همه تنوع دسترسی را برطرف کند.

او متذکر شد: اگر در نظر بگیریم که در فضای بین الملل یکی از نیازهای جدی ما اطلاع رسانی است، باید بدانید که در بستر شبکه های خبری این اطلاع رسانی انجام می شود، ضمن اینکه بسترهای دیگر و تلویزیون های اینترنتی ‌و فضای مجازی اخبار و رویدادهای داخل کشور را خیلی خوب به فضای خارج از کشور اطلاع رسانی می کنند. از هر طرف که نگاه می کنید در برادکست ما به چیزی به نام شبکه جام جم نیاز نیست چرا که هزینه زیادی به سازمان متحمل می کند و برنامه های بی‌کیفتی دارد و مخاطبش هم افت کرده است.

*«جام جم» بر بستر جدید باید قوی‌تر از قبل عمل کند

مشاور فرهنگی رییس مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: ما باید از طریق شبکه‌های مختلف تلویزیونی و شبکه‌ها و بسترهای مختلف با مخاطب فارسی‌زبان خارج از کشور اعم از ایرانی و غیر ایرانی ارتباط برقرار کنیم و با تولید برنامه‌های متفاوت اثرگذار باشیم که این فقط کار شبکه جام جم نیست و شبکه‌های دیگر تلویزیونی نیز می‌توانند این وظیفه را برعهده بگیرند. حضور در بستر براد بند کمک می کند این زمینه‌ها ایجاد شود تا شبکه‌های دیگر نیز به این بستر توجه کنند ‌و فقط فکر نکنند که صرفا برای مخاطب داخلی برنامه می‌سازند.

معینی‌پور خاطرنشان کرد:  پس به نظر من این عمل هوشمندانه ای بوده است تا هزینه‌های شبکه جام جم کم شود و  تولید برنامه‌های آن متناسب با فضای براد بند انجام و تقویت شود. اقتضائات انتقال شبکه جام جم بر بستر اینترنت این است که قوی تر از قبل عمل کند و ثابت کند که رشد مخاطب داشته است و در واقع مخاطب را افزایش داده است. همچنین برنامه‌ها را با کیفیت بالاتری ارائه دهد و اثرگذاری داشته باشد.

*تعاملی بودن را باید در نظر گرفت / سبک زندگی و بهره‌برداری رسانه‌ای مخاطب خارج از کشور تفاوت دارد

او در پایان عنوان کرد:  اگر این شبکه در بستر براد بند هم بخواهد با همان منوال و با همان عدم توفیقی که در طول این چندین سال داشته است مسیر را ادامه دهد، اساسا باید از خیرش بگذاریم و بدانیم که در فضای برادبند هم موفق نخواهد بود. من فکر می‌کنم شبکه جام جم در بستر براد بند از فضای برادکست موفقیت بیشتری داشته باشد و امیدوارم لوازم فضای براد بند توسط رفقای رسانه ملی رعایت شود، چرا که اگر این اصول رعایت نشود، تفاوتی ندارد. علاوه بر ایجاد تغییر در رویکرد تولید برنامه‌ها و محتواها باید تعاملی بودن را در نظر بگیریم و از جذابیت رصدی خوب استفاده کنیم و کنداکتور منظمی برای مخاطب خارجی در نظر بگیریم و بدانیم زمان‌بندی و سبک زندگی و بهره‌برداری رسانه‌ای این مخاطب تفاوت دارد و اگر این مسائل را در نظر نگیریم و با رویکرد داخلی برای این نوع مخاطب برنامه بگذاریم، این تحول شکل گرفته اثربخش نخواهد بود.

٭پگاه زارعی