به گزارش خبرنگار سینما صبا، سال گذشته فیلم سینمایی «میان صخره‌ها» در جشنواره بین‌المللی کودک و نوجوان رونمایی شد و این روزها در سینماهای سراسر کشور در حال اکران است. فیلمی به کارگردانی مختار عبداللهی که در دل دشت‌ها و صخره‌های غرب ایران فیلمبرداری شده است و کارگردانش می‌گوید که همه مردم ایران می‌توانند مخاطب قصه من باشند. او این فیلم را هدیه‌ای از جانب  ساکنان غرب کشور به همه مردم ایران می‌داند. متن این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید:

***«میان صخره‌ها» از جمله آثار سینمای کودک است که تمام صحنه‌های آن در فضای باز و طبیعت فیلم‌برداری شده و درگیر دکور نبودید. این طبیعت و میزانسنی که برای این کار طراحی شده در پیشبرد قصه چه کارکردی داشت و چقدر در روال قصه‌گویی شما اثر گذاشت؟

دوستانی که در طبیعت کار کرده باشند، کاملاً واقف هستند. وقتی در طبیعت کار می‌کنید یک‌سری چیزها به طور ناخواسته اتفاق می‌افتد؛ یعنی تأثیر لوکیشن در کار است. من بر فیلمنامه بسیار تأکید دارم و معتقد هستم قبل از اینکه سر کار برویم باید فیلمنامه تکمیل باشد و به حدی روی فیلم تأکید دارم که فیلمنامه‌ها را ویرایش می‌کنم؛ یعنی به ویراستار می‌دهم تا ویرایش کند. روی این حساب فیلمنامه من کامل بود و دنبال لوکیشنی بودیم که در فیلم دیدید.

وقتی لوکیشن را پیدا کردیم طبیعی است به صورت خودکار یک‌سری تاثیرات روی کار می‌گذارد و ینکاتی پیش می‌آید که با دیدن لوکیشن به ذهن می‌رسد. ناگفته نماند فیلمنامه خوب فیلمنامه‌ای است که تا روز آخر فیلم‌برداری بتواند تغییر کند. فیلمنامه‌ای که قابل تغییر و انعطاف نباشد مشکل دارد. ایده ابتدائی هم نمی‌تواند خوب باشد.

معتقد هستم تا روز آخر می‌تواند یک‌سری اتفاقات سر کار بیفتد و این فیلمنامه دستخوش تغییرات بر اساس لوکیشن، کار و … قرار گیرد.

***این کار در جشنواره کودک و نوجوان اصفهان سال گذشته برنده دو جایزه شد. بازخورد مخاطبان چطور بود؟

در سینما وقتی اولین اکران را دیدم، برایم خیلی جالب بود. ما اصلاح رنگ و نور نهایی را نزده بودیم و کار، بسیارساده و اولیه‌ای برای جشنواره ارسال شد. حدود ۱۰-۸ دقیقه از داستان در شب می‌گذرد و نماهای شب عملاً چیزی است که سکته در کار می‌اندازد.

تصاویر شب این فیلم در نسخه‌ای که در اصفهان اکران شد، خیلی تاریک بود و نصف قصه را در شب نمی‌دیدیم. با این‌ حال من به‌هیچ‌عنوان هیچ‌کسی را ندیدم که ناراضی باشد. یک نفر هم از روی صندلی بلند نشد. کل سالن پر بود و فکر کنم شلوغ‌ترین اکران را داشتیم. باوجوداینکه ۱۰ دقیقه از کار عملاً تاریک بود و فقط صدا داشتیم هیچ‌کسی از جای خود بلند نشد و کسی نیز مخالفتی نکرد. خیلی خوب بود و با وجود اینکه نیمی از سالن کودک و کم سن و سال بودند شرایط خوبی بود.

***شما ساکن آن منطقه هستید و با دغدغه بچه‌ها و ساکنان آن منطقه بیشتر آشنا هستید. در تولید فیلم چقدر از تجربه زیسته خودتان، بهره بردید؟

هر اثری که خلق می‌شود تکه‌ای از مؤلف یا خلق‌کننده آن اثر را در خود دارد. این به شکل ناخواسته پیش می‌آید. گاهی مواقع یک نفر چندین اثر خلق می‌کند، وقتی چند سال بعد، قدری از آن فاصله می‌گیرد و همه را نگاه می‌کند می‌بیند چه مولفه‌های مشترکی در کار است. این تأثیری است که به شکل ناخواسته در هر اثری از یک فرد قابل‌مشاهده است.

قبل از اینکه اولین اثر سینمایی خود را خلق کنم در حوزه کتاب (هم داستان کوتاه و هم رمان)، اولین مجموعه داستان من در سال ۸۸ -۸۷ در انتشارات مروارید و سال ۹۱ در انتشارات قطره، رمان «مرد مکعبی» چاپ شد و البته داستان‌های کوتاه و مجموعه فیلم‌های کوتاه و مستند و… را هم داشتم. چند وقت پیش به این قضیه فکر می‌کردم. وقتی از دور به این موضوع نگاه می‌کنم یک نکته مشترک تقریباً در آثار من وجود دارد که «مبارزه کنید!». روحیه مبارز در تمام آثار من و ساخت آنها وجود دارد. رسیدن هم مهم نیست، بلکه فقط باید بجنگید.

در این اثر هم این مؤلفه مشترک وجود دارد و کاملاً مشخص است؛ «تسلیم نشدن و جنگیدن!» این چیزی است که فکر می‌کنم به‌صورت ناخودآگاه در آثار من وجود دارد و مشهود است.

***پیشنهاد می‌دهید فیلم را چه کسانی ببینند؟

من این فیلم را به مخاطب عام پیشنهاد می‌کنم. به آن مخاطبی که فیلم‌های پرزرق‌وبرق را می‌بیند هم پیشنهاد می‌دهم این فیلم را ببینند و تنها با رنگ و لعاب و به بهانه هزینه‌های زیاد در تبلیغات و تیزرها، فیلم‌ها را نگاه نکنند و قدری ذائقه خود را تغییر دهند و به این سمت بیایند.

مخاطب عام باید ببیند که بدون رنگ و لعاب و بدون سوپراستار هم می‌توان فیلم خوب ساخت. می‌توان لذت برد و هم داخل و خارج از کشور جایزه گرفت. می‌توان یک جایگاه هنری تثبیت کرد.

خیلی کارها را می‌توان بدون سوپراستار انجام داد. به مخاطب خاص هم پیشنهاد می‌کنم. قطعاً پشیمان نمی‌شود و می‌تواند لذت ببرد.

فیلم کاملاً دوجانبه است؛ یعنی هم مخاطب خاص و هم مخاطب عام می‌تواند از آن لذت ببرد. ضمن اینکه می‌توانم مخاطب هنر و تجربه را تشویق کنم این فیلم را ببیند. تقریباً می‌توان هر مخاطبی را تشویق به دیدن این فیلم کرد؛ چون از هر منظر، همه طیف‌ها را شامل می‌شود.

نمی‌توانم بگویم این اثر جنبه‌های هنری زیادی دارد و یا سنگین است؛ ولی قطعاً نمی‌توانم بگویم آن‌قدر جنبه‌های هنری آن کم است که نادیده گرفته یا به آن توهین شود. من به همه اقشار پیشنهاد می‌کنم این کار را ببینند و مطمئن هستم هیچ‌کسی پشیمان از سالن بیرون نمی‌رود. ضمن اینکه بازخوردهایی که در یکی دو روز جشنواره کودک داشتیم بازخورد بدی نبود و هیچ یک از خبرهایی که نوشته شد، نقد بدی ننوشتند.

باوجوداینکه در خصوص برخی از فیلم‌ها نقدهای کوبنده‌ای نوشته شد و تخریب شدند، ولی درباره فیلم «میان صخره‌ها» هیچ‌کسی یک نکته منفی هم بیان نکرد.

***تولید فیلم در لوکیشن طبیعت کار ساده‌ای نیست غیر از اینکه نیازمند طراحی ویژه برای فیلم‌برداری و صحنه است موانع طبیعی هم روند کار را سخت می‌کند. در مورد فیلمی همچون «میان صخره‌ها» هم به نظر می‌رسد که در مرحله تولید، سختی‌های خاص خودش را داشته است. کمی در مورد این جنس فیلمسازی در محیط باز و طبعیت بگویید؟

درباره سختی چند نکته را بیان کنم. چیزی که کار را سخت می‌کند فیلمنامه تک کاراکتری است که تک لوکیشن هم باشد. اینها چیزهایی هستند که ما در فیلم داشتیم و تولید فیلم را برای فیلمنامه‌نویس، سخت می‌کرد. اما در تولید چه اتفاقی می‌افتد که کار سخت می‌شود؟ عملاً کار در این نوع لوکیشن، سخت است. کار با بچه به شدت سخت است.

کاری که در دل طبیعت باشد اگرچه زیبایی‌ یک اثر را دوچندان می‌کند؛ اما موانع طبیعی هم مادام وجود دارد که تولید را سخت می‌کند. به‌خصوص که در فیلم و پیشبرد قصه از حضور حیوانات هم بهره بردیم. اینها چیزهای زمان بر و حوصله سربری هستند و اعصاب قدرتمندی می‌خواهد.

تقریباً می‌توان گفت تمام چیزهایی که می‌تواند ساخت فیلم را سخت کند در این کار داشتیم. گاهی اوقات در یک فیلم با بچه طرف هستید و داستان در محیط شهری می‌گذرد و می‌گویید یک مورد سخت دارد اما در این فیلم علاوه بر بازی گرفتن از کودکان با طبیعتی سروکار دارید که جزئی از فیلم هستند و زبان خاص خودش را می‌طلبد.

با این‌حال به شخصه اعتقاد دارم هر زمان به‌جای سختی رسیدم، اگر قرار باشد از آن بگذرم و چشم‌پوشی کنم، همان جا «پاشنه آشیل» کار می‌شود؛ ولی اگر جنگیدم و در سختی ممارست کردم، آن سختی تبدیل به «نقطه قوت» کار خواهد شد. فکر می‌کنم وجود همین سختی‌ها، «میان صخره‌ها» را کار ماندگار و خوبی خواهد کرد و به این موضوع باور دارم که‌این‌طور خواهد شد.