به گزارش خبرنگار سینما صبا، علی قوی‌تن فعالیت‌های هنری خود را از دنیای نمایش و ساخت فیلم‌های کوتاه آغاز کرد و در سال ۱۳۷۰ اولین فیلم بلند سینمایی خود با نام «عشق من شهر من» را مقابل دوربین برد. او در سینما تجربه‌های بسیار متنوعی داشته، از ساخت فیلم‌های اکشن و تجاری گرفته تا آثاری که بازتاب دهنده و انعکاس جهان شخصی فیلمساز به شمار می‌روند. قوی‌تن این روزها با «یک تکه ابر» تازه‌ترین ساخته خود در سی و پنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودک و نوجوان حاضر است و به همین بهانه در حاشیه جشنواره با او گفت‌وگویی داشته‌ایم.

**نقطه شکل گیری هر فیلم از یک فکر و دغدغه درونی آغاز می‌شود. در مورد «یک تکه ابر» ایده اولیه چگونه شکل گرفت؟

مراحل تولید فیلم «یک تکه ابر» به تازگی به اتمام رسیده و اولین نمایش آن در جشنواره فیلم کودک و نوجوان است. اوایل سال گذشته به روستاهای مختلفی می‌رفتم و زندگی خانواده‌های مختلف را رصد می‌کردم و به دنبال ایده‌ای برای ساخت فیلم بودم. در یکی از همین مناطق، با خانمی مواجه شدم که در کار پرورش زنبور و برداشت عسل بود و از طرفی با کودکانی ارتباط داشت. همین موضوع به جرقه‌ای برای ساخت این فیلم تبدیل شد و فکر کردم موضوع جذابی است و می‌تواند به استحکام کانون خانواده هم کمک کند.

**در چند اثر آخر، شما کاملا از فضای شهری فاصله گرفته‌اید و فیلم‌های اخیری که مقابل دوربین برده‌اید، ارتباط مستقیمی با طبیعت دارند. علت این موضوع چیست؟

علت آن گرایش شخصی من به طبیعت است. همیشه وقتی با افراد روستایی ارتباط برقرار می‌کنم، احساس می‌کنم روح و روان آرام‌تری دارم. بیست سال پیش یکی از منتقدان به من گفت شما توانایی ساخت آثاری در ژانرهای مختلف مانند اکشن و جنایی را دارید و فیلم‌های موفقی در این زمینه ساخته‌اید. چرا دیگر به سراغ چنین فیلم‌هایی نمی‌روی؟ واقعیت این است که بسیاری از فیلم‌سازان توانایی ساخت چنین آثاری را دارند. من در سال ۷۲ فیلم «ضربه طوفان» را با حضور جمشید هاشم‌پور و ستاره‌های دیگر آن زمان سینمای ایران کارگردانی کردم. آن مقطع برای هاشم‌پور هر سال بیش از پنجاه فیلمنامه فرستاده می‌شد و او تنها در دو فیلم بازی می‌کرد. آن فیلم در سی روز ساخته شد در حالی که فیلمبرداری «یک تکه ابر» در حدود هفت ماه طول کشید. توصیه من به جوانانی که به تازگی قصد شروع فعالیت‌های سینمایی را دارند این است که با بازیگران مطرح کار کنند. چراکه آن‌ها به واسطه رفتار حرفه‌ای و توانایی بالا، یک بار سنگین را از دوش کارگردان تازه کار بر‌می‌دارند. فیلم‌سازان تازه کار نمی‌توانند موضوعات ساده را دستمایه ساخت فیلم قرار دهند چراکه این کار نیاز به تجربه اندوزی برای شناخت فضا و اتمسفر دارد. علاقه مند ساخت فیلم‌هایی با لطافت دورنی و دارای فضا و ریتم آرام است. سختی کار در این جنس از سینما بسیار بیشتر از گونه‌های دیگر است.

**فیلم‌های شما به لحاظ اتمسفری که بر آن‌ها حاکم است و همچنین نوع به کار گیری ریتم درونی، یادآور سینمای عباس کیارستمی هستند. نظر شما درباره سینمای ایشان چیست و چقدر تحت تاثیر او هستید؟

اگر بخواهم در جهان سینما از دو کارگردان مورد علاقه ام نام ببرم که کارهای آن‌ها را بارها دیده‌ام، یکی از آن‌ها روبر برسون و دیگری عباس کیارستمی است. شاید علاقه من به کیارستمی از شباهت نگاه ما به جهان نشات می‌گیرد.

**راوی فیلم «یک تکه ابر» پرسوناژ کودک آن است. بعد از نمایش فیلم شما در جشنواره فیلم کودکان و نوجوانان برخی رسانه‌ها مدعی شدند فیلم شما به هیچ عنوان مناسب نمایش در چنین جشنواره‌‌ای نیست. نظر شما درباره این حواشی چیست؟

با نظر آن‌ها کاملا موافقم. من هم تعجب کردم که جشنواره اصفهان فیلم من را برای بخش مسابقه انتخاب کرد. فیلم من موضوعی بسیار سنگین دارد و محتوای آن خانوادگی است. کودکان هم می‌توانند آن را تماشا کنند اما فیلم برای مخاطب کودک ساخته نشده و آن‌ها مخاطبان هدف «یک تکه ابر» نیستند. شاید در سالن سینما از هر صد کودک تنها سی نفر علاقه‌مند به دنبال کردن قصه باشند. اینکه گفته می‌شود این فیلم اصلا برای تماشای کودکان مناسب نیست را قبول ندارم چراکه امروز هم در هنگام نمایش فیلم در سالن، کودکان و نوجوانان بسیاری با این اثر همراه شدند. به نظر همه اقشار جامعه و رنج‌های سنی مختلف نیاز دارند تا این فیلم را ببینند. «یک تکه ابر» فیلمی فانتزی و موزیکال نیست و شاید عده‌ای بر این باور هستند که جشنواره فیلم کودک و نوجوان تنها محلی برای نمایش چنین آثاری هستند. اما شاید رویکرد جشنواره کودک به نوعی است که قصد دارند فیلم‌های متنوعی را نمایش دهند تا فضا از حالت تک بعدی نمایش فیلم‌های فانتزی فاصله بگیرد و مسائل اخلاقی و تربیتی هم در برخی آثار وجود داشته باشند. به همین دلیل من به رویکرد این جشنواره احترام می‌گذارم.

**فیلم‌های بخش ملی و بین‌الملل این جشنواره را برخی از کودکان و نوجوانان که مخاطبان اصلی این رویداد هستند داوری می‌کنند. به نظر شما این نکته چقدر می‌تواند اهمیت داشته باشد؟

ایده بسیار خوبی است. در سال ۲۰۱۵ من با فیلم «آسمان آبی مادرم» در فستیوالی جیفونی کشور ایتالیا حاضر بودم که دو هزار داور کودک و نوجوان داشت و این رویداد مهمترین رویداد سینمای کودک و نوجوان در دنیا است. این داوران از کشورهای مختلف دنیا انتخاب شده بودند و به شیوه بسیار صحیحی برای داوری فیلم‌ها تربیت و گزینش شده بودند و همگی از نخبگان این هنر به شمار می‌رفتند و سینما را کاملا می‌شناختند. اگر در این جشنواره برای انتخاب داوران کودک و نوجوان معیار صحیحی وجود داشته باشد اتفاق خوبی رقم می‌خورد.

**آیا شخصیت «پرویز» در این فیلم نمادی از عامه مردم یک جامعه است؟

اگر رفتار این شخصیت را در طول فیلم بررسی کنید متوجه می‌شوید که نمونه های شخصیت پرویز در جامعه بسیار زیاد هستند. او از آن دسته افرادی است که خود را در هر زمینه صاحب نظر می‌داند اما نمی‌تواند رفتار منطقی و درستی از خود بروز دهد.

**شما در چند فیلم خود به عنوان بازیگر مقابل دوربین رفته‌اید. آیا علت این موضوع این است که فکر می‌کنید برای انتقال دورنیات پرسوناژ باید حتما خود شما آن نقش را ایفا می‌کردید یا برای آن دلیل دیگری دارید؟

زمانی که از سال ۸۸ فعالیت در این جنس از سینما را آغاز کردم و فیلم‌های کاملا مستقل را ساختم مجبور شدم کارهایی از این دست را انجام دهم. از این نوع سینما حمایت چندانی نمی‌شود. من یک فیلمساز کاملا مستقل هستم و کار سفارشی قبول نمی‌کنم. فیلم‌های من بنابر نگرشی که دارم حاوی درون‌مایه‌های تربیتی و فزهنگی است و مسائل سیاسی و انتقادی در آثارم وجود ندارد. من همواره قصد دارم نگاهی به زندگی داشته باشم تا از خلال آن مصائب و مشکلاتی که وجود دارد برجسته شود. شروع فعالیت‌های سینمایی شهاب حسینی در سال ۸۰ با فیلم «آدمک‌ها» ساخته من رقم خورد. در همان سال ۸۸ اگر با او تماس می‌‌گرفتم حاضر بود با من همکاری داشته باشد. اما او به بازیگری سوپر استار تبدیل شده بود و نمی‌شد شش ماه او را مشغول فیلمبرداری یک فیلم کرد. بنابراین ناچار شدم به دلیل محدودیت‌های زمانی این شیوه از سینما را پیگیری کنم و خودم در مقابل دوربین حاضر شوم. ضمن اینکه فکر می‌کنم توانایی و استعداد این کار را هم دارم و پیش از این فعالیت‌های تئاتری هم داشته‌ام.

**شما فیلم «رویای سهراب» را درباره سهراب سپهری ساخته‌اند. فکر نمی‌کنید با توجه به اینکه ساخت مجموعه‌های شبکه نمایش خانگی رونق گرفته است این پتانسیل وجود داشت که این فیلم را در قالب یک سریال کارگردانی کنید؟

قرار ما ساخت یک فیلم سینمایی بود بنابراین از زاویه‌ای شاعرانه به داستان نگاه کردم و قصد نداشتم فیلم بیوگرافی بسازم. من از مدخل عاشقانه‌های سهراب وارد جهان فیلم شدم و بخشی از زندگی او را تصویر کردم. اما در صورت جذب سرمایه این شخصیت مطرح پتانسیل فراوانی برای ساخت یک مجموعه را دارد و زندگی او از لحظه تولد تا زمان مرگ سرشار از نکته‌ها و حوادثی است که جذابیت‌های فراوانی می‌تواند برای مخاطب داشته باشد.

**اهمیت برگزاری جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ به نظر شما این نوع از سینما چه ویژگی‌هایی دارد؟

سینمای کودک و نوجوان تنها سینمایی بود که ایران را به دنیا معرفی می‌کرد. از سال ۵۹ که این جشنواره ایجاد شد، ساخت فیلم‌های کودک و نوجوان رونق گرفت. دهنه شصت فیلم‌های بسیار خوبی در این حوزه ساخته شد و افرادی مانند امیرنادری، عباس کیارستمی، بهرام بیضایی و مجید مجیدی فیلم‌هایی را در این گونه کارگردانی کردند و به موفقیت‌های بزرگی دست پیدا کردند. این سینما معرف فرهنگ، مناسبات و شکل زندگی ایرانیان به جهان است و لازم است برای پویایی آن تلاش ویژه‌ای صورت گیرد. کودکان آینده این کشور هستند و لازم است به آن‌ها اهمیت بیشتری داده شود. وجود این جشنواره الزامی است و بنیاد سینمایی فارابی با تلاش زیادی آن را حفظ کرده است اما تنها وجود این رویداد کافی نیست. به نظرم مسئولان شهر اصفهان هنوز اهمیت برگزاری جشنواره کودک و نوجوان در این شهر را درک نکرده‌اند و کاستی‌هایی وجود دارد و نیاز است هزینه بیشتری بر روی آن صورت گیرد. به من اجازه داده نشد که عوامل فیلم و بخشی از بازیگران را با خود به این جشنواره بیاورم و این موضوعی بسیار عجیب است. ما فیلم خود را در اختیار این جشنواره قرار دادیم و آیا این حق را نداشتیم که پنج نفر از عوامل را با خود به این شهر بیاوریم؟ در یک جشنواره تعامل میان عوامل حاضر در آثار مهم است اما متاسفانه در جشنواره اصفهان بستری برای این اتفاق پیش بینی نشده است. من مجبور شدم عوامل فیلمم را با هزینه شخصی خودم به جشنواره بیاورم و این موضوعی باورنکردنی است.